35
Foydali maslahatlar
§3.2. OVQAT PISHIRISH QURILMALARINING AHAMIYATI VA
ULAR BILAN TANISHTIRISH
Ovqat pishirish qurilmalari - umumiy ovqatlanish korxonalari va uy
sharoitida ovqat tayyorlash uchun ishlatiladigan issiqlik asboblari. Olovli (qattiq,
suyuq va gazsimon yoqilg’i yoqiladigan), bug’li va elektr qurilmalari bor.
Olovli
ovqat pishirish qurilmalarida yoqilgi alangasidan foydalaniladi. Ular: oshxona
plitasi, kozonlar, konditerlik va vafli pechlari, kuchma oshxona, suv qaynatgich, gaz
qozonlari, qovurish shkaflari, tova va boshqalar. Bug’li apparatlarda past (0,2-2
atm) bosimli suv bug’idai foydalaniladi. Bug’ isitish
kameralariga trubalar yoki
issiqlik almashgichlar vositasida beriladi yoki masalliq (masalan, katlet, baliq)
bevosita bug’da pishiriladi. Bunday apparatlarda masalliq, asosan dimlanadi.
Elektr
apparatlarida harorat ancha yuqori bo’ladi; unda ovqatni qaynatib va qovurib
pishirish mumkin. Bular: elektr qozonlar, dimlash shkaflari, konditerlik va
novvoyxona shkaflari,
elektr plitalar, elektr tovalar va boshqalar. Gaz va elektr
ovqat pishirish qurilmalari ko’p ishlatiladi,
chunki ular ancha xavfsiz, haroratni
rostlab turish mumkin.
Kerogaz. Asbest yoki ip pilikli, bir va ikki konforkali
kerogazlar ishlab
chiqariladi. Kerogaz taglikka mahkamlangan rezervuar, gorelkani yonilg’i bilan
ta’minlovchi trubka va kerosin bug’ining yonishi sodir bo’ladigan gaz aralashtirgich
(gazosmesitel)dan iborat.
Asbest pilikli kerogaz 1 soatda 180-190 g kerosin sarflaydi. 4
l suvning
qaynashiga 30- 35 minut ketadi. Rezervuar sig’imi 750 g.
Ip pilikli kerogaz. Quvvati asbest pilikli kerogazning quvvatidan 2 hissa kam. 1
soatda 80
g kerosin sarf bo’ladi. 4 l suvning qaynashiga 55 minut ketadi. Rezervuad
sig’imi 1 l. Kerogazni yondirayotganda ko’rsatmaga qat’iy amal qilish shart
(ko’rsatma kerogazga qo’shib beriladi). Kerosin o’rnida benzin yoki boshqa
yoqilg’idan
foydalanish juda xavfli; kerogaz yonayotganida unga kerosin quyib
to’ldirish; alangani puflab o’chirish; yonayotgan kerogazni bio joydan ikkinchi
joyga ko’chirish yaramaydi.