|
Oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi va sanoat uzumchiligi
|
| bet | 2/12 | | Sana | 10.07.2023 | | Hajmi | 151.25 Kb. | | #76538 |
Bog'liq KURS LOYIHASI rivojlanisj, 1-Ma\'ruza. Gidroksihosilalar Organika-2, 3-Laboratoriya ishidocx, 5- Laboratoriya ishi ABN, borliq, Talabalar uchun qoʻshimcha mablagʻga ega boʻlish imkoniyati , 947-Article Text-2863-1-10-20210419, Dasturiy mantiqiy kontrollerlar-fayllar.org, 5-maruza. Sut ishlab chiqarish jarayonida texnik-kimyoviy nazorat o‘rni, Geghbtasbstrcvttvhth vvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvv, Dasturiy taminot, Handbook of Food Science and Technology 1 Food Alteration and Food Quality ( PDFDrive ), Konkulyator ishlash prinspi, 150тсутка uz-assistant.uz, Usmonov Dilshodbek1-jadval
O‘zbekistonda yorma mahsulotlari ishlab chiqarish, ming tn.
Yorma turlari
|
1940
|
1950
|
1960
|
1970
|
1980
|
1990
|
1994
|
2000
|
2005
|
Guruch yormasi
|
-
|
-
|
7.1
|
81.7
|
157.9
|
319.7
|
239.9
|
61406
|
18000
|
Arpa yormasi
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1.91
|
1130
|
166
|
Bug‘doy yormasi
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
26
|
Manniy yormasi
|
1.92
|
1.05
|
1.56
|
2.46
|
5.3
|
5.8
|
4.6
|
2928
|
920
|
Makkajo‘xori yormasi
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
9.0
|
-
|
Murtak yormasi
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
9.0
|
-
|
O‘zbekistonda sholi Qoraqalpog‘iston, Toshkent va Xorazm viloyatlarida hamda Farg‘ona vodiysida keng tarqalgan. Mamlakatimizda iqlim sharoitining qulayligi, ekinmaydonlarining kengligi, sug‘oriladigan yerlarning mavjudligi katta-katta maydonlarda sholi yetishrishga imkon beradi. Sholi yer yuzidagi eng qadimiy oziq-ovqat ekinlaridan biri bo‘lib, inson hayotida muhim o‘rin tutgan. U Xitoyda eramizdan 2800 yil, Hindistonda 2000 yil ilgari ma’lum edi. Sholining kelib chiqish Janubiy-Sharqiy Osiyo deb taxmin qilinadi, lekin bu hali aniq emas. Akademik N.I.Vavilovning ta’kidlashicha, sholi Hindistondan kelib chiqqan. U Hindistondan Markaziy Osiyoga eramizdan avvalgi davrda tarqala boshlagan.
Guruchning ta’mi yaxshi, sifati yuqori bo‘lib, boshqa donlarga qaraganda odam organizmida bir necha marta tez xazm bo‘ladi, shunga ko‘ra parhez taom sifatida ko‘p ishlatiladi. Qaynatilgan guruch suvi dori-darmon sifatida qadimdan ma’lum. Guruchdan kamdan-kam holda un tortiladi. Uni tarkibida klekovina yo‘qligidan undan non yopilmaydi. Sholini oqlash vaqtida oqshoq chiqadi. U spirt, aroq, pivo va kraxmal tayyorlash uchun ishlatiladi.Kepagi chorva mollari, ayniqsa, cho‘chqalar uchun to‘yimli yem hisoblanadi. Uning tarkibida 10-13,7% oqsil, 1-4% gacha yog‘, ko‘pgina fosforli birikmalar bo‘lib ulardan, yosh mollarni boqish uchun zarur bo‘lgan fosfor-organik moddalar fitin, letsitin va boshqalar muhim ahamiyatga ega. Kepakdan sifatli oziq-ovqat va texnikaviy yog‘ (yog‘ chiqishi 10% gacha) olinadi. Sholi poxoli to‘yimliligiga ko‘ra bug‘doy poxolidan ustun turadi. Uning 100 kg tarkibida 32 oziq birligi va 3000 g xazmlanadigan protin bo‘ladi.
Ekin maydoni bo‘yicha sholi dunyo dexqonchiligida bug‘doydan keyin ikkinchi o‘rinda turadi. Ko‘pgina davlatlarda, ayniqsa, Osiyo mamlakatlarida asosiy oziq-ovqat hisoblanadi. Ta’mi yaxshi, sifati yuqori bo‘lib, boshqa donga qaraganda inson organizmida tez hazm bo‘ladi.
Guruchning hazm bo‘lish koffitsiyenti eng yuqori — 95,9 foiz, kaloriyasi 3594 kj.ga teng, ya’ni bug‘doy kaloriyasi (3610) dan biroz kam. Sholini oqlash vaqtida chiqadigan oqshoq spirt, aroq, pivo va kraxmal tayyorlash uchun ishlatiladi.
|
| |
