Pedagogika va Kasb standarti
Savol
Javob
Pedagogik ta‟sir ko‟rsatish usuli sifatida ishontirish nimalarni
talab etadi?
Dalillar keltirishni,
isbotlashni va mantiqni
" O'qituvchi muntazam ravishda fan bilan shug
ʻ
ullanmog'i lozim
aks holda u qurigan
daraxt yoki toshga o'xshab qoladi,qurigan daraxt meva bera
olmaganidek kelajakda bu
o'qituvchidan hech natija kutib bo'lmaydi" ushbu so
ʻ
zlar
muallifini aniqlang?
Disterverg
.. – o„qitish usullarining bu guruhi o„qitish jarayonida
o„quvchining faolligi o„qituvchining faolligidan yuqoriroqligi bilan
ta‟riflanadi.
Ta‟limda faol usullar
... – boshqa kishi bilan muloqotga kirishishga va uni yetarli
darajada saqlab turishga yordam beruvchi barcha ko„nikmalar
Kommunikativ
kompetensiyalar
...... – bu o„qitishning ijtimoiy holatini tashkil etuvchi barcha
tarkibiy qismlar; o„qituvchi va o„quvchi tomonidan yaratilgan
psixologik muhit, o„qitish madaniyati va jismoniy muhit; turli
ta‟lim yondashuvlardan, shu jumladan, sinfni baholash va
boshqarish usullaridan, foydalanish uslubi.
Ta‟lim muhiti
“Dars vaqtini oqilona tashkillashtirish, darsning maqsad, shakl
va usullarini aniqlash” o‟qituvchilar kasbiy kompetensiyasining
qaysi mehnat vazifasidagi ko‟nikmalariga kiradi?
O`quv jarayonini
rejalashtirish
“Ilm insonlarning madori, hayoti, porloq kelajagi, rahbari,
najotiga aylangan. Ilm inson
uchun g‟oyat oily va muqaddas fazilat.” Ilmga berilgan ushbu
ta‟rif muallifi kim?
A.Avloniy
“Inson kapitalini rivojlantirish, o`qitish va tarbiyalashning
klassik va zamonaviy nazariyalari hamda shaxslar-aro va
ijtimoiy aloqa jarayonlarini” quyidagilarning qaysi biriga
mansub?
Tarbiyaviy faoliyatni
tashkil etish
«Shaxsga yo‟naltirilgan ta‟lim» texnologiyasi muallifi?
Lerner
…- ta`lim muasasasasining boshqaruv organi. Nuqtalar
o`rnidagi so`zni toping?
Pedagogik kengash
Bajarilgan ish to„g„risida fikrlash natijasida, mehnat faoliyati
davomida olingan kasbiy bilim va ko„nikmalar
Tajriba
Berilganlardan qaysi biri o`quvchilarning ta‟limiy yutuqlarini
baholashning mezonlarga asoslangan tizimiga bo‟gliq emas?
Tarbiya berish
tamoyillariga, nisbiy
baholash mezonlariga,
har bir sinfning
o‟zlashtirish darajasiga
asoslanadi
Bir guruh o`quvchilar loyiha ishi ustida juda ko‟p mehnat
qildilar. Uni bajarib bo`lgach, darsda sinfdoshlari oldida
taqdimot o`tkazdilar. O`qituvchi loyiha ishida ba‟zi kamchiliklar
bo`lsada, vazifa yaxshi bajarilganligi va dolzarbligi haqida
gapirib, guruh a‟zolarini maqtab qo‟ydi. U nima uchun bunday
qildi.
O`quvchilarning
yutuqlarini baholash
orqali, ularni o`qishni
davom ettirishga
qiziqtirish uchun
Bir o`quvchining onasi o`g`lining hatti-harakatlarida o`zgarish
sezganligni, u qo`pol muomalada bo`lishini, onaga nisbatan
hurmatsizlik qila boshlaganini aytib, sinf rahbaridan maslahat
so‟radi. O`qituvchi oiladagi muhi bilan tanishib, bu ota-ona
orasidagi munosbatlarning oqibati ekanligini aniqladi va onaga
o‟z maslahatlarini berdi. Shu bilan birga o`quvchining fikrlari,
Pedagogik texnika
xohish-istaklari, qiziqishlari, intilishlarini o`rganish hamda unga
yordam berish maqsadida u bilan suhbatlar olib bordi. Bunda
o`qituvchining ta‟lim jarayoni ishtirokchilariga qanday
munosabati aks etgan?
Bir ona maktabga e‟tiroz bilan keldi. U bolasi doimiy ravishda
past baholar bilan uyga qaytishi, sinfdoshlari uning ustidan
kulishlarini aytib, o`qituvchilar xonasida janjal ko‟tardi.
O`quvchining sinf rahbari yosh bo‟lishiga qaramay, bu ona bilan
xushmuomala bo`ldi va uni tinchlantira oldi. Bu o`qituvchi ayni
vaziyatda qo`llagan og‟zaki ta‟sir qilishning xushmuomalalik
mezonlari to‟g‟ri ko`rsatilgan qatorlarni aniqlang:
1.
Shirinsuxanlik va insoniylik tuyg‟ularini namoyish etish
2.
Suhbatning barcha bosqichlarida hissiy osoyishtalikning
namoyon bo‟lishi
3.
O`zaro fikr almashishga doir sifatlar, ko`nikmalar va
malakalarning mavjudligi
4.
Ta‟lim va bilim olishga bo`lgan ishtiyoqni kuchaytirish
5.
Mustaqil fikr yuritish, o`z fikrini erkin bayon eta olish,
insoniy qadr-qimmat tuyg‟usini shakllantirish
1,2,3,5
Birinchi toifali o‟qituvchi - kamida besh yillik ish tajribasi bu.....
Amaliy ish tajribasiga
qo‟yiladigan talab
Bola tarbiyasida eng muhim ijtimoiy nazorat instituti nima?
Oila
Boshlang‟ich sinf o‟qituvchilari ishga qabul qilinayotganida o‟rta
maxsus kasb hunar
ta‟limi (texnikum, kasb-hunar kolleji) ga yo‟l qo‟yilishi bu......
Faoliyatni amalga
oshirishga ruxat berish
uchun maxsus talab
Boshqaruv metodlari nechta?
3
Dars boshlanishidan avval o`qituvchi har bir o`quvchining
darsdan tashqari vaqtda nima bilan shug‟ullanishi haqida
so`radi. Dars davomida barcha o`quvchi faol ishtirok etdi.
O`qituvchi ta‟lim samaradorligini ta‟minlash maqsadida qanday
usuldan foydalandi?
O`quvchilar darsda faol
qatnashishlarini
motivatsiyalashda
ularning shaxsiy
qiziqishlaridan
foydalandi
Dars jrayoniga zamonaviy axborot texnologiyalar
integratsiyasini rejalashtirish
quyidagilarning qaysi biriga taaluqli?
Mehnat harakatlari
Darsda mavzuga mos keladigan ko`rgazmali va tarqatma
materiallardan qanday maqsadda foydalaniladi?
Ta‟lim samaradorligini
ta‟minlash uchun
Darsda o`qituvchi o`quvchilarni guruhlarga ajratib, muammoli
vaziyat topshirig‟ini berdi. Har bir guruh turli usullarda
muammoni hal qilishga urindilar va yechimni taqdim etdilar.
O`qituvchi tomonidan qanday usul qo‟llanilgan.
Darsga qo„yiladigan didaktik talablar – bu:
Har bir dars aniq
g‟oyaviy,mafkuraviy
izlanishga ega bo‟lishi
lozim
Darslarda mavzuga mos keladigan ko‟rgazmali va tarqatma
materiallardan qanday maqsadda foydalaniladi?
O‟z-o‟zini rivojlantirish va
ksbiy o`sish uchun
Darsning boshlashdan avval o‟qituvchi har bir o`quvchining
darsdan tashqari vaqtda nima bilan shug‟ullanishi haqida
so`radi. Dars davomida barcha o`quvchi faol ishtirok etdi.
O`qituvchi ta‟lim samaradorligini ta‟minlash maqsadida qanday
usuldan foydalandi?
O`quvchilar darsda faol
qatnashishlarini
motivatsiyalashda
ularning shaxsiy
qiziqshlaridan foydalandi.
Davlat talim standartlarini bajarish qanday talim muassasalari
uchun majburiy hisoblanadi?
Barchasi uchun
Faoliyat doirasida o`qituvchi o`quvchilarning kognitiv va amaliy 1-B, 2-A, 3-G, 4-V
ko‟nikmalarini rivojlantirish uchun turli usullardan foydalanadi.
O`qitish usullari va ularni amalga oshirishning o`ziga xos
xususiyatlarini moslashtiring?
1.
Izohli ko`rgazmali
2.
Reproduktiv
3.
Muammoli
4.
Tadqiqot
A)
O`quvchi belgilangan model bo`yicha harakatlarni amalga
oshiradi – o`qituvchi ma‟lumot beradi, o`quvchilar uni
idrok etadilar
B)
O`qituvchi ma‟lumot beradi – o`quvchi berilgan
ma‟lumotni qabul qiladi
V) O`quvchilarning mustaqil izlanuvchanlik faoliyatini
amalga oshiradilar (nazariy yoki amaliy)
G) O`quvchilar oldilariga qo`yilgan masalani hal qilish
ketma-ketligiga rioya qilgan holda vazifani bajaradilar va shu
orqali bilimlarini rivojlantiradilar
D) O‟quvchilar oldiga qo‟yilgan muammoni hal qilishda
o`qituvchining ko`rsatmalaridan bosqichma-bosqich
foydalanadilar.
Fikrlash jarayonini yuqorida darajada talab etuvchi vaziyat turi. Muommoli vaziyat
I.N.Semyonov kommunikativ refleksiyani qanday sharhlagan?
Muloqot jarayonida
sheriklarining o`zaro bir-
birlarini tushunib
munosabat qilishni
ta‟minlaydi
Ikkinchi toifali o‟qituvchi - kamida uch yillik ish tajribasi bu.....
Amaliy ish tajribasiga
qo‟yiladigan talab
Intellektning asosiy sifatlarini aniqlang?
Ijod; Fikrlash tezligi,
mahorat
Jismoniy tarbiyaning maqsadi nima?
Manaviy, ruhiy, jismoniy
sog‟lomlikka erishish
Kadrlar tayyorlash tizimining bosh subyekti va obyekti qaysi
qatorda keltirilgan?
Shaxs
Kasbiy faoliyat turlari va mehnat vazifalarini moslashtiring:
1.
O`z-o`zini rivojlantirish va kasbiy o‟sish
2.
Tarbiyaviy faoliyatni tashkil etish
3.
Hamkasblar va ta‟lim oluvchilarning ota-onalari bilan
hamkorlik
4.
Ta‟lim samaradorligini ta‟minlash
A)
O‟zaro darslarda qatnashish, ularni tahlil qilish, undan
o`zining kasbiy faoliyatida foydalanish
B)
Ziddiyatlarni hal qilish, sinfda va undan tashqarida
muloqot qilishi uchun ijobiy muhit yaratishda muloqot
o`tkazish
C)
Tarbiyaviy muammolarni hal qilishda va o`quvchilarni
hayotga tayyorlashda boshqa pedagogik xodimlar va
mutaxasisslarni maktab hayotiga jalb qilish
D)
O`quvchilarning jamoaviy va hamkorlikdagi loyihaviy
ishlarini tashkil etish
E)
Darsdan tashqari turli madaniy tadbirlarda ishtirok etish
1-a, 2-b,3-c,4-d
Kasbiy faoliyat uchun o„qish va shaxsiy tajriba vositasida
ma‟lumotni o„zlashtirish natijasi nima deb ataladi.
Bilimlar
Kasbiy faoliyatni tashkil etish jarayonida pedagog tomonidan
Pedagogik tajriba
o'zlashtirilgan orttirilgan
bilim ko'nikma va malakalar majmui nima deb ataladi?
Kasbiy standart tuzilmasi nechta kompetensiyalarni o„z ichiga
oladi?
2
Kombinatsiyalashgan yoki murakkab tuzilishga ega bo'lgan dars
turini aniqlang?
Aralash dars
Kompetensiya so„zining ma‟nosi nima?
Kompetensiya – lotincha
so‟z bo‟lib
tegishli,layoqatli degan
ma‟noni anglatadi
M.Rokich inson qadriyatlariga necha xil ta'rif beradi?
2
Maktabda ta‟lim sifatini aniqlash uchun monitoring o`tkazish
rejalashtirildi. Uning vazifalari to‟g‟ri ko`rsatilgan variantlarini
belgilang:
1.
3Ta‟lim sifati, uni tahlil qilish va baholash haqida kerakli
va yetarli ma‟lumotlarni to‟plash
2.
Sifatli ta‟lim uchun ijtimoiy buyurtmaning bajarilishini
nazorat qilish
3.
Ta‟lim jarayoni ishtirokchilariga rag‟batlantiruvchi va
motivatsion ta‟sirni tashkil etish
4.
Ta‟lim jarayoni ishtirokchilarining ijtimoiy hotirjamligi
to‟g‟risidagi ma‟lumotlarni yig‟ish
5.
Ta‟limni yanada rivojlantirish prognozi va zarur
tuzatishlar kiritish bo‟yicha tavsiyalar ishlab chiqish
1,2,3,5
Maktabda ta‟lim sifatini aniqlash uchun monitoring o‟tkazish
rejalashtirildi.Uning
vazifalari to‟g‟ri ko‟rsatilgan variantlarni belgilang.
1.Ta‟lim sifati,uni tahlil qilish va baholash haqida kerakli va
yetarli ma‟lumotlarni to‟plash
2.Sifatli ta‟lim uchun ijtimoiy buyurtmaning bajarilishini
nazorat qilish.
3.Ta‟lim jarayoni ishtirokchilariga rag‟batlantiruvchi va
motivatsion ta‟sirni tashkil etish.
4.Ta‟lim jarayoni ishtirokchilarining ijtimoiy hatirjamligi
to‟g‟risidagi ma‟lumotlarni yig‟ish .
5.Ta‟limni yanada rivojlantirish prognozi va zarur tuzatishlar
kiritish bo‟yicha tavsiyalar ishlab
Chiqish
1,2,3,5
Mezonlarga asoslangan baholash tizimi qaysi muommolarni hal
qiladi ? To‟g‟ri javoblarni
belgilang . 1.Ob‟ektiv va shaffof baholash tizimi orqali ta‟lim
sifatini oshirishga hissa
qo‟shadi 2.Xalqaro standartlarga javob beradigan yuqori sifatli
baholash mexanizmini
shakllantiradi. 3.O‟quvchining o‟qishdagi yutuqlari haqidagi
dalillarni to‟plash uchun
yordam beradi. 4.Asosiy natijalarni umumlashtirish va ta‟limiy
natijalarni tahlil qilishga
yordam beradi .
1,2,4
Mimika nima?
Fikrlarni so‟zsiz
muskullar orqali bayon
qilish
Monoton ohangdagi nutq qanday oqibatlarga olib keladi?
Bilimlarni o‟zlashtirishga
olib keladi
Moslikni toping?
1-C, 2-A
1.
Kreativlik
2.
Kommunikativlik
a)
O‟qituvchining o`quvchilar bilan to`g‟ri muomala qila
olishi va muloqot o`rnatish qobiliyati
b)
Kelib tushayotgan axborotni mulohaza qilib, baholab,
kuzatuv va tajribalarga asoslanib qabul qilish qobiliyati
c)
Yangi g‟oyalarni ishlab chiqarishga moyillik, nostandart
fikrlash va boy tasavvurga ega bo`lish qobiliyati
Muayyan ish, xatti harakat yoki kasbiy faoliyatning
ustalik,moxirlik bilan san'at- korona
tashkil etilishiga imkon beradigan bilim, ko'nikma va malakalar
majmui nima deb ataladi?
Mahorat
Mukammal ijtimoiy perseptiv qobiliyatlarga nimalar kiradi?
Diqqat, Kuzatuvchanlik,
Hayol
N.Semyonov kommunaktiv refleksiyani qanday sharhlagan?
Muloqot jarayonida
sheriklarining o‟zaro bir-
birlarini tushunib
munosabat qilishni
ta‟minlaydi
Nima uchun o‟quvchilarning yutuqlarini baholash va bahoni
asoslab berish juda muhim?
Maqsadga qay darajada
erishganligini ko`rsatish,
o`qishni davom ettirishga
qiziqtirish, motivatsiya
berish
Nima uchun o'quvchilarning yutuqlarini baholash va bahoni
asoslab berish juda muhim?
Maqsadga qay darajada
erishganligini ko`rsatish,
o`qishni davom ettirishga
qiziqtirish, motivatsiya
berish
Noverbal nutq turlari to‟g‟ri keltirilgan qatorni toping?
Mimika,pantomimika
nutq,signifikatsiya,daktio
logik nutq,Morze alifbosi
O`qituvchi dars davomida aksariyat o`quvchilarni tingladi.
Noto‟g‟ri fikrlarni rad etmasdan, yo‟nalitiruvchi savollar bilan
yangi mavzuni tushuntirishga harakat qildi. O`qituvchi
tomonidan bunday usul nima maqsadda qo‟llagan edi?
Dars davomida har bir
o`quvchiga o‟z g‟oyalari va
qarashlarini ifoda etish
imkoniyatini berish
maqsadida
O`qituvchi dars davomida o`quvchilarga o`tilgan mavzular
yuzasidan savollar berdi. So‟ng o`quvchilar olgan bilimlarini
qo‟llash maqsadida kichik guruhlarda amaliy topshiriq
bajardilar. Dars yakunida o‟rganilgan mavzu yuzasidan o‟z
xulosalarini taqdimot qildilar. Shunda o`qituvchi qaysi dars
turidan foydalandi?
O`quvchilarning bilim,
ko‟nikma va malakalarini
nazorat qilish
O`qituvchi faoliyati qirralari -....
Bilimdonlik va
rivojlantiruvchanlik,
Ko‟nikma va malaka
O`qituvchi mualliflik dasturi va maktabni rivojlantirish
konsepsiyasi ustida ish olib bordi. Bunday jarayon
o`qituvchining qaysi faoliyat turiga kiradi?
O‟qituvchining
innovatsion faoliyati
O`qituvchi o`quvchiga mustaqil bajarish uchun vazifa berdi.
Vazifani bajarishda faqatgina berilgan adabiyotlar ro‟yxatidan
foydalanmasdan, o`z shaxsiy fikr va mulohazalari bilan
boyitishni so`radi. Shunda o`qituvchi o`quvchining ijodkorligini
rivojlantirish uchun qanday ta‟lim turidan foydalandi.
Shaxsga yo‟naltirilgan
ta‟lim
O`qituvchi o`quvchilarga yangi mavzuni ma‟ruza tarzida
monolog
tushuntirib berdi. Dars davomida o`qiuvchi faol bo‟lib,
o`quvchilarga qaratilgan nutq so‟zladi. Bunda o‟qituvchi
Faoliyatida Kuzatiladigan nutqning qanday shakli namoyon
bo‟ldi?
O`qituvchi o`quvchilarni guruhlarga ajratib, bir necha
yo‟nalishlarda loyiha ishlari mavzularini taqdim etdi. Quyida
berilganlardan ekologik loyiha turiga kiradigan variantlarni
belgilang:
1.
Maktabda chiqindilarni saralab yig‟ish ishlarini tashkil
etish
2.
Maktab hududidagi sport maydonchasini yoritish uchun
shamol generatorini yaratish
3.
Tog‟ chang‟i dam olish zonasiga sayohat xarajatlarini
hisoblash
4.
Maktabda “Ekologik muammolar” mavzusidagi tadbirni
tashkillashtirish
1, 2
O`qituvchi yangi mavzuga oid faktlar va mulohazalarni keltirdi
hamda ularga doir
savollar bilan murojaat qildi.Bunda o‟quvchida qanday ko‟nikma
turi shakllantiriladi ?
Bilish
O`qituvchilarning kasbiy pedagogik tayyorgarligi shartli
ravishda qanday yo‟nalishlarda olib boriladi?
O`qituvchining shaxsiy
fazilatlar bo`yicha
tayyorgarligi;
O‟qituvchining ruhiy
psixologik tayyorgarligi;
o‟qituvchining ijtimoiy-
pedagogik va ilmiy –
nazariy jihatdan
tayyorgarligi;
o`qituvchining maxsus va
ixtisoslikka oid uslubiy
bilimlarni egallab borishi.
O`qituvchining pedagogik jarayonda sog‟lom muhitni yarata
olishi, o`quvchilar va ta‟lim jarayonining boshqa ishtirokchilari
bilan ijobiy muloqotni tashkil etishi, turli ziddiyatlarni o`z
vaqtida anglay olishi va bartaraf etishi qaysi kasbiy
kompetensiyada namoyon bo‟ladi.
Psixologik
O`quvchiga amaliy topshiriqni bajarish uchun muayyan vazifa
va uni amalga oshirish shartlari belgilab berildi. O`quvchi o`z
faoliyatini shunga muvofiq rejalashtirdi. Bu qobiliyat qaysi
faoliyat turiga kiradi?
Regulyativ (maqsadni
belgilash, rejalashtirish,
o‟z-o‟zini tartibga solish,
to‟siqlarni yengish
O`quvchilar bilan muloqot qilish madaniyatining individual
shaxsiy xususiyatlari berilgan qatorni aniqlang?
O`quvchilar shaxsiy
xususiyatlarini mustaqil
tahlil qilish; o`quvchilar
ichki imkoniyatlariga har
tomonlama tavsif berish;
o`qituvchining muloqot
madaniyatini to‟g‟ri
tashkil etishi.
O`quvchilar Konstitutsiya kuniga bag‟ishlangan tadbir
uyushtirmoqchi bo‟ldilar. Bunga boshqa sinf o`quvchilarini ham
jalb etmoqchi ekanliklari haqida o`qituvchiga ma‟lum qildilar.
O`qituvchi bu vazifani ular mustaqil bajarishlari uchun barcha
shart-sharoitlarni yaratib berdi. Shunda o`qituvchi tarbiyaviy
faoliyat turining qaysi yo‟nalishlarni amalga oshirgan
1,3
hisoblanadi?
1.
O`quvchilarning o‟zini-o‟zi boshqarish organlari faoliyatini
tashkil qilishda yordam berish va qo‟llab quvvatlash
2.
O`quvchilarga zamonaviy ommaviy axborot vositalari
dunyosida xavfsiz ishlashga yordam berish
3.
O`quvchilarda kognitiv faollik, mustaqillik,
tashabbuskorlik, fuqarolik pozitsiyasi madaniyatini
rivojlantirish
4.
O`quvchilarda fuqarolik kompetensiyalari va media
savodxonligini shakllantirish
O„qitish faoliyati tarkibini to„g„ri aniqlang:
O‟quv rejasi,o‟quv
dasturi,o‟qitish
metodlari,manbalar
O„qituvchi maktab faoliyatida o„quvchining ota-onasi bilan
tortishib qoldi va mana shu vaziyatda qanday hodisaga duch
keldi?
Pedagogik nizo
O‟qituvchi muayyan mavzu bo`yicha o`quvchilarga tayyor
bilimlarni taqdim etib, so‟ng mustahkamlash, umumlashtirish,
tizimlashtirish, va nazorat qilish jarayonini tashkil etdi. Bu
jarayon qanday ta‟lim turiga taalluqli?
Reproduktiv ta`lim
O‟qituvchinng o‟quvchilar bilan muloqot jarayonida paydo
bo‟ladigan turli ziddiyatli
vaziyatlarni bartaraf etish uchun…..?
Avvolo
iqtidoriga,pedagogic va
psixologik mahoratiga
tayanish kerak
O‟quv-bilish faoliyatini tashkil etish va amalga oshirish
metodlarini ko‟rsating?
Ifodali,ko‟rgazmali,amali
y
O‟quvchi bir loyiha ustida ishladi. O`qituvchi tomonidan loyiha
taqdimotiga to‟g‟ri fikr bildirilgan variantni toping?
Vazifani belgilangan
muddatdan oldin
bajarganligini
ta‟kidlamoqchiman,
ammo taqdimotdagi 1-
muammo uchun
keltirilgan ma‟lumotlarni
joriy yil uchun yangilash
lozim.
Loyiha ishi talab
darajasida bajarilgan.
Taqdimotga ba‟zi
o‟zgartirishlar kiritish
lozim. Darsdan so‟ng ular
haqida batafsil gaplashib
olish uchun ko‟rishsak
ma‟qul bo‟lardi.
O‟quvchilarning loyixaviy va jamoaviy ishlarini tashkil etish,
dars mavzusini amaliyot bilan bog‟lash kabilar qaysi bo‟limga
taaluqli ?
Ta‟lim samaradorligini
ta‟minlash
O‟zaro fikr almashish omillari bilan bevosita bog‟liq bo`lgan
kommunikativ qobiliyatning qanday yo‟nalishlari mavjud?
O`quvchilarni ishontirish;
o`quvchilar ongiga ta‟sir
etish; o‟zgalarga taqlid
etish.
Obyekt va marshrut bilan oldindan tanishib chiqish rejasini
ishlab chiqish qanday dars shakli mazmunini ifodalaydi
Ekskursiya darslarining
Olingan bilimlar kònikma va malakalarni mustahkamlash
qòshimcha malumotlarni òrganish maqsadiga ega bolgan òquv
shakli
Mustaqil ta‟lim
Oliy toifali o`qituvchi – kamida 8 yillik ish tajribasi talab qilishi
qanday talab hisoblanadi?
Amaliy ish tajribasiga
qo`yiladigan talab
Òqitish jarayoni tushunchasi mohiyati mazmuni qaysi bòlimga
tegishli
Didaktika
O'qituvchi individual nutq madaniyatining nechta asosiy
xususiyatlari bor?
6
O'qituvchi o'quvchining mustaqil faoliyatlari darajasini
oshirmoqchi. Buning uchun u o'qitish usullari ketma-ketligini
qanday tanlashi lozim? 1.Reproduktiv usul 2.Axborot to'plash-
reseptiv usul 3.Muammoli ta'lim usuli 4. Tadqiqot usuli
2,1,3,4
O'qituvchi yangi mavzuga oid faktlar va mulohazalarni keltirdi
hamda ularga doir savollar bilan murojaat qildi. Bunda
o'quvchida qanday ko'nikma turi shakllanadi?
Bilish
O'qituvchining nafaqat ta'lim tarbiya jarayonida balki butun
kasbiy faoliyatida zarur
bo
ʻ
lgan umumiy pedagogik bilim va malakalar majmui nima
deyiladi?
Pedagogik texnika
O'qituvchining qaysi ijodkorligida ijtimoiy ahamiyatga ega
bo'lgan yangi nazariyalar
yaratish mujassamlashgan bo'ladi?
Kreativ ijodkorlikda
O'quv materiallarni aniq,ravshan,oson tushuntirish qaysi
pedagogik qobiliyatga kiradi?
Didaktik qobiliyat
O'quvchilar jamoasini boshqara olish pedagogik texnikani qaysi
malakasiga tegishli
bo
ʻ
ladi?
Shaxsiy pedagogik
uddaburonlik
O'quvchilarni vaqtinchalik psixik holatlari bilan bog'liq nozik
jihatlarni tushuna olish
qobilayatini belgilang?
Perseptiv qobiliyat
Pantomimika nima?
Gavda,qo‟l va oyoq
harakatidir
Pedagog uchun eng zarur nutq madaniyatini belgilang?
Nutqning grammatik
to‟g‟riligi,uning leksik
boyligi,aniq va ravshan
ifodalanganligi
Pedagogik faoliyat bilan shug‟ullanishga yo‟l qo‟yilmaydigan
shaxslarni aniqlang. 1.
Belgilangan ro‟yxat bo„yicha kasalliklarga chalinganlar 2. Sud
hukmiga muvofiq
pedagogik faoliyat bilan shug‟ullanish taqiqlangan shaxslar. 3.
Sud hukmi bilan
Muomalaga layoqatsiz deb topilganlar 4. Tarkibi va turlari
O‟zbekiston Respublikasi
qonun hujjatlarida belgilangan jinoyatlar uchun avval yoki hozir
Jinoiy javobgarlikka
tortilganlar 5. Oliy ma‟lumotga ega bo‟lmagan shaxslar
1,2,3,4
Pedagogik mahorat nima?
Pedagogik mahorat –
o`qituvchilarning shaxsiy
va kasbiy fazilatlarini
belgilovchi xususiyat
bo`lib, o`qituvchilarning
ta‟lim –tarbiyaviy
faoliyatida yuqori
darajaga erishishini,
kasbiy mahoratni doimiy
takomillashtirib borish
imkoniyatini ta‟minlovchi
faoliyatdir.
Pedagogik mahorat nimalar yig'indisidan iborat?
Pedagogik-
psixologik,metodik
bilimlar majmuasidan
Pedagogik mahoratning asosini tashkil etuvchi komponentlarni
aniqlang?
O`qituvchilik kasbiga
sadoqat; o‟z fanining
o`qitish metodikasini
mukammal bilishi;
pedagogik qobiliyatlarini
namoyish eta olishi;
pedagogik texnikani o`z
o`rnida qo‟llay bilishi
Pedagogik mahoratning qaysi tarkibiy qismida pedagog
tomonidan mutaxassislik
bilimlarining puxta egallaganligi ko'rsatiladi?
Pedagogik bilimdonlikda
Pedagogik muloqot – bu…
O`qituvchining
o`quvchilar bilan darsda
va darsdan tashqari
faoliyatida eng qulay
psixologik muhitni
vujudga keltirib, ijobiy
ruhiy iqlimni yaratishi
uchun imkoniyat
beruvchi kasbiy
munosabatidir
Pedagogik muloqot uslublari to‟g‟ri keltirilgan qatorni toping .
Liberal, Avtoritar,
Demokratik
Pedagogik muloqotning nechta asosiy yo'nalishi mavjud?
4
Pedagogik nizolarning kelib chiqishiga qanday muayyan omillar
ta„sir etadi? 1.tarbiya omili. 2.munosabat omili. 3.axborot omili.
4. Xulq omili
2,3,4
Pedagogik takt, nutq madaniyati, o
ʻ
zini qo
ʻ
lga ola bilishi
pedagogik texnikaning qaysi
malakasiga taalluqli ?
Kasbiga xos xislatlar
Pedagogik texnika malakalarini shakllantirishda qaysi
ko'rinishda ish olib borish alohida
ahamiyatga ega?
Guruh
Pedagogik texnikani guruh bo'lib o'rgatishda , guruhda
pedagoglar soni nechta bo'lishi
to'g'ri bo'ladi?
10-14
Pedagogik texnikaning birinchi guruh komponentlariga nimalar
kiradi?
Mimika,pantomimika,
Perseptiv qobiliyatlar,
Nutq texnikasi
Pedagogikaning boshqa fanlar bilan aloqadorligi mavjud
bo`lmagan fan qaysi qatorda
keltirilgan?
Mantiq
Pedagogning kasbiy jarayonini samarali tashkil etishga
yo'naltirilgan yaratuvchanlik
faoliyati nima deb yuritiladi?
Pedagogik ijod
Pedagogning o`z ustida ishlash bosqichlarining to‟g‟ri ketma-
ketligini aniqlang:
1.
Ushbu qaror bo`yicha amaliy harakatlarni samarali
tashkil etish yo`llarini izlash.
2.
Yutuqlarini boyitish va kamchiliklarni bartaraf etish
3,2,1
yuzasidan aniq qarorga kelish.
3.
O`z faoliyatini tahlil qilish asosida yutuq va
kamchiliklarni aniqlash.
Pedagogning talabalar,ularning ota - onalari,pedagogik
jamoa,shuningdek,jamiyat
tomonidan e'tirof etilgan axloqiy maqomi pedagogik odobning
qaysi asosiy shaklini
belgilaydi?
Pedagogik obro‟
Qaysi amerikalik olim oliy o‟quv yurtlari uchun pedagogik
texnologiya usulining
individuallashtirilgan tizimini ishlab chiqqan?
F.S.Keller
Qaysi dars turida o'qituvchi rahbarligida o'quvchilar mustaqil
ish olib boradilar,o'qituvchi
darsning tuzilishini va olib borilishini ta'minlaydi?
Yangi materiallar bilan
tanishish
Qaysi dars turida o'quvchilar tamonidan o'zlashtirilgan
bilimlarning mavjud
kamchiliklari to'ldiriladi va o'rganilayotgan yangi mavzuni
muhim g'oyalari ochib
beriladi?
O‟rganilganlarni
umumlashtirish va
tizimlashtirish
Qaysi dars turida o'zlashtirilgan bilimlarni tekshirish,ko'nikma
va malakalarni
shakllanganlik darajasini belgilab olish mumkin?
Bilimlarni nazorat
darsida
Qaysi holatlarda naminaviy o`quv rejalariga o‟zgartirish kiritish
mumkin?
O`quvchilarning
ehtiyojlari va
qiziqishlaridan kelib
chiqqan holda
Qaysi holatlarda namunaviy o`quv rejalariga o`zgartirish kiritish
mumkin?
O`quvchilarning
ehtiyojlari va
qiziqishlaridan kelib
chiqqan holda
Qaysi sòz metod tushunchasi mohiyati
Maqsadga erishish usuli
Qaysi tushuncha ehtiyoj, intilish, qiziqish kabi ma‟nolarni
anglatadi?
Motiv
Qobiliyat bu…
Shaxsning individual-
psixologik xusussiyati
bo‟lib, muayyan faoliyat
yuzasidan layoqati va
ishni muvaffaqiyatli
amalga oshirish
subyektiv shart-sharoitini
ifodalovchi individual
psixik sifatlar
yig‟indisidir.
Qobiliyatlar tizimi nechta xususiyat bilan farq qilinadi?
4
Qobiliyatni ilk va boshlang„ich tarkibiy qismini toping?
Iste‟dod
Qosh, ko'z, yuz muskullarining harakati nimani anglatadi?
Mimik ifodaning asosiy
detalini
Quyida keltirilgan hikmatli so‟z muallifini aniqlang. “Til
shirinligi – ko`ngilga yoqimlidir, muloyimligi esa foydali. Shirin
so‟z sof ko‟ngillar uchun asal kabi totlidir”
Alisher Navoiy
Quyidagilardan qaysi biri “O`quv jarayonini rejalashtirish” dagi
zaruriy bilim?
Fanni o`qitishning turli
usullari
Quyidagilardan qaysi biri “O`quv jarayonini rejalashtirish”dagi
mehnat harakati?
Tegishli o`quv, namoyish
va tarqatma
materiallardan
foydalanishni
rejalashtirish
Refleksiya – bu…
Insonning uzluksiz hayot
jarayonini go‟yo bir
daqiqaga to‟xtatib, uzib
qo‟yadi va insonni
xayolan unig
sarhadlaridan olib chiqib
ketadi, shu vaziyatda
insonning har bir
harakati hayot haqidagi
falsafiy fikr-mulohazalari
muayyan bir xarakter
kasb etadi
Refleksiya so‟zi qanday ma‟noni anglatadi?
Lotin tilidan olingan
bo‟lib “reflexsio” – orqaga
qaytish ma‟nosini
ifodalaydi.
Rejalashtirilayotgan darsning shakl va usullari nimalarga mos
kelishi lozim?
Darsning maqsadlari,
o`quvchilarning yosh
xususiyatlari va
o‟zlashtirishiga mos
kelishi lozim
Sabr achchiqdir ammo foyda beruvchi qattiqdir ammo zararni
rad etuvchi,sabr shodliklar kalitidir va bandlar ochqichidir.
Ushbu jumla kimga tegishi?
Alisher Navoiy
Shaxsning ichki qobiliyati nimada aks etadi?
O‟z-o‟zini mukammal
bilishi, tushunishi va his
qilishi, irodas
mustahkam, qa‟tiyatli,
har qanday vaziyatda o‟z
fikr mulohazasini erkin
bayon eta olishida.
Sinf o„quvchilarining o'qituvchi tomonidan turli jamoat
ishlariga,to'garaklarga jalb qila
olishida, sinf jamoasining har bir o „quvchiga faol vaziyatni
ta‟minlab berishida namoyon
bo'ladigan qobiliyatni aniqlang?
Tashkilotchilik
Sinfda ingliz tili darsi. O`qituvchiga nafaqat o‟zining guruhi,
balki kasal bo‟lib qolgan o`qituvchining guruhida ham
mashg‟ulot olib borish vazifasi berilgan. O`quvchilar o‟zlarini
juda yomon tutmoqdalar: baland ovozda gaplashmoqdalar,
urishmoqdalar, bir-birlariga turli qog‟oz qushchalarni
otmoqdalar va hakozo.
O`qituvchiga nisbatan Beodoblik (ehtiyotkorona, to‟gridan-tog‟ri
emas) qilmoqdalar.
Bunday vaziyatda o`qituvchi nima qilishi kerak?
1.
O`quvchilar diqqatini qiziqarli ma‟lumotlar bilan jalb etish
kerak.
2.
Darsni shu holatda davom ettirish kerak.
3.
Ko‟proq qiziqarli o`yinlar o`tkazish orqali o`quvchilarning
diqqatini darsga qaratish zarur.
4.
O`quvchilarning tartib intizom va o`quvchining
majburiyatlari haqida talab qo‟yishi mumkin.
1,3,4
Siz darsni o‟ta boshladingiz, barcha o`quvchilar tinchlanishdi,
Ta‟lim tarbiya jarayonida
jimlik cho‟kdi va birdan sinfda kimdir baland ovozda kulib
yubordi. Siz hech narsa deyishga ulgurmay, kulayotgan
o`quvchiga savol va hayrat bilan qaraganigizda, u ko‟zingizga tik
qarab: “Menga har doim sizga qarash kulgili tuyuladi va siz dars
boshlaganingizda kulgim keladi”- dedi. Bunga nisbaran
o`qituvchi “Kayfiyating yaxshi ekanligidan xursandman”- deb
javob berdi va darsni davom ettirdi. Bunda o`qituvchi o`quvchi
bilan muloqotning modellashtirish bosqichida nimalarga e‟tibor
berdi?
uchrashi mumkin bo‟lgan
qiyinchiliklar
dinamikasini oldindan
ko‟ra olish va bartaraf
etish
So`z bilan og‟zaki ta‟sir qilishda o`qituvchi nutqiga qanday
bo`lishi maqsadga muvofiq bo`ladi?
O`qituvchi nutqi
nihoyatda muxtasar,
ravon, va muloyim
bo`lishi, intonatsiyalar
o`z o`rnida ishlatilishi
kerak.
So‟z bilan og‟zaki ta‟sir qilishda o`qituvchi nutqi qanday bo‟lishi
maqsadga muvofiq bo‟ladi?
O‟qituvchi nutqi
nihoyatda muxtasar,
ravon, va muloyim
bo‟lishi, intonatsiyalar o‟z
o‟rnida ishlatilishi kerak.
Ta`lim jarayoni asosini qaysi tarkibiy qismlar tashkil etadi?
Ta`lim maqsadi, Ta`lim
mazmuni, Ta`lim shakli
Ta`lim jarayonini ishtirokchilarning huquq va burchlari qaysi
meyoriy hujjatda kòrsatib òtilgan?
Ta`lim to‟g‟risidagi
qonunda
Ta`lim sohasidagi davlat siyosati tamoyillaridan birini
kòrsating?
Ta`limning uzluksizligi
va izchilligi
Ta„lim to„g„risida qonunning nechanchi moddasida
o'qituvchilarning malaka toifasini olishi haqida keltirilgan?
13
Ta‟lim beruvchi rivojlantiruvchi va tarbiyalovchi didaktikaning
qaysi jihatini yoritadi
Ta‟lim funksiyalari
Ta‟lim bu--?
Belgilangan maqsadga
erishish yo‟lida o`qituvchi
va o`quvchining o‟zaro
hamkorligi
Ta‟lim jarayoni nimalardan iborat?
Maqsad,nazorat,baholash
,natija,ta‟lim metodlari
Ta‟lim samaradorligini oshirish uchun o`qituvchi darsda
ko‟rgazmali qurollardan foydalanishni rejalashtirdi. Qo‟l ostida
ko`rgazmali va tarqatma materiallar juda ko‟p edi. O`qituvchi
tomonidan to`g`ri tanlangan tarqatma materiallar qatorini
belgilang
Dars mavzusiga mos
keladigan namoyish va
tarqatma materiallar
Ta‟lim va taribya jarayonida o`qituvchi tomonidan pedagogik
ta‟sir ko`rsatishning asosiy usullari berilgan javobni aniqlang?
Talab, Istiqbol,
rag‟batlanirish va
jazolash, jamoatchilik
fikri
Ta'lim jarayonida darsning nechta turi qo'llaniladi?
6
Tanaffus vaqtida ikkita o`quvchi tadbirda boshlovchi bo`lish
uchun o`zaro tortishib qolishdi. Bu holatning ustiga kelib qolgan
o`qituvchi vaziyatni yumshatish uchun qanday yo`l tutgani
ma‟qul?
Har bir o`quvchiga
alohida muhim rol berish
Tarbiya tamoyillari nechta?
7
To„garaklar, klublar, olimpiadalar, viktorinalar, ko„rgazmalar,
ekspeditsiyalar va
hokazolar ta‟limni tashkil etishning qaysi shakliga misol bo„la
oladi?
Yordamchi
Uzluksiz talim tizimi necha turdan iborat?
7
Yosh mutaxassis hamkasbining tajribasini o`rganish va ta‟lim
jarayonini tahlil qilish maqsadida uning darsini kuzatdi. Dars
davomida hamkasbi mavzuni oddiydan murakkabga tomon
tushuntirgani, barcha berilayotgan mavzular ilmiyligi, yangi
axborotlarning hayotiyligini qayd qilib o`tdi. Yosh mutaxassis
qanday dars tahlili usulidan foydalandi?
Metodologik tahlil
Yosh mutaxassis ko‟p yillardan beri faoliyat yuritayotgan
ustozning darsiga kirib, undan dars berish mahoratini
o`rganmoqchi bo‟ldi. Dars davomida o`quvchilar guruhlarda
erkin fikr bildirdilar, o‟z g‟oyalaribilan almashdilar, bajarilgan
ishlardan to‟g‟ri xulosa chiqardilar, o`qituvchi esa fasilitatorlik
vazifani bajarib, o`quvchilarning faol bo‟lishiga imkoniyat
yaratdi. Darsdan mamnun bo‟lgan yosh mutaxassis ustozidan bu
tajribaga qanday yo‟llar bilan erishganini so‟radi. O`qituvchilar
faoliyatida pedagogik tajribani hosil qilishdagi to‟g‟ri yo‟llarni
tanlang?
1.
Mustaqil o`qib-o`rganish
2.
Ilg‟or ish tajribalari bilan tanishish
3.
Ilmiy anjumanlarda ishtirok etish
4.
O‟zaro tajriba almashish
5.
Hamkorlikda pedagogik izlanishlarni olib borish
6.
Tajribali ustozlardan maslahat olish
7.
Faqat talabalik davrida olingan nazariy bilimlarga
tayanish
1,2,3,4,5,6
Yosh mutaxassis yangi mavzuni tushuntirib bo‟lgach,
o`quvchilarning quyidagi savoliga duch keldi: “Bularning bizga
nima keragi bor? Biz bu narsani o`rganishni xohlamaymiz”. Bu
holatda o`qituvchi o`quv jarayonning qaysi tarkibiy qismlarini
to`liq amalga oshirmagan?
Maqsad, mazmun
4 K yondashuvning to‟rt tamoyili tartib bilan berilgan javobni toping?
1.
Kreativ 2. Kritik 3. Kombinatorika 4. Kommunikatsiya
5. Kollabaratsiya 6. Korporatsiya
5,4,1,2
O`qituvchi darsda bir o`quvchining topshiriqni tezda chala-
chulpa bajarib, burchakka yashirib rasm chizib o‟triganini ko‟rdi.
Darsdan so‟ng uni tasviriy san‟at o`qituvchisining oldiga olib
borib rassomchilik to‟garagiga yozildi. Bunda o`qituvchining
qanday qobiliyati namoyon bo‟ladi?
Oldindan qobiliyatni
ko‟ra olish
Bir o`quvchi o‟zlashtirishdan orqada qolayotgan edi. Yaxshi
o‟zlashtirishi uchun o`qituvchi uni darsdan tashqari qanday
jarayonlarga jalb qilishi mumkin?
1.
To‟garak mashg‟uloti
2.
Fakultativ darslar
3.
O`qituvchi maslahati
4.
O`quv ekskursiyasi
5.
O‟quv konferensiya
1,2,3,45
Ta‟lim va tarbiya jarayonida o`qituvchi tomonidan pedagogik
ta‟sir ko‟rsatishning asosiy usullari berilgan javobni aniqlang
Talab, taklif, istiqbol,
rag‟batlantirish va
jazolash, jamoatchilik
fikri
|
