75
Real investiciyalar pul qarjıların kapital qurılıs, óndiristi
rawajlandırıw hám keńeytiwge engiziwdi ańlatadı. Real investiciyalar
kárxana, tarmaq hám pútkil xalıq xojalıǵınıń quwatın belgilep beredi.
Investiciyalar aldınnan oylap kórilgen maqset hám
birinshi
orında investisiyalıq joybar tiykarında kárxananıń óndirislik
potenciyalın bekkemlew hám rawajlandırıw wazıypasın atqaradı.
Investiciyalıq joybar kapitaldı kárxananıń óndirislik quwatın
hám basqa da sapa kórsetkishlerin kúsheytiw maqsetinde
rawajlandırıw hám keńeytiwge engiziwdi jobalastırıw hám ámelge
asırıw boyınsha ilajlar kompleksi bolıp tabıladı. Investiciyalıq
joybardı tayarlaw hám ámelge asırıw tómendegilerdi óz ishine aladı:
investiciyalıq ideya (pikir) nı qáliplestiriw;
ideyanıń dáslepki tiykarlanıwı;
joybarda názerde tutılǵan texnikalıq sheshimniń analizi;
sertifikat talaplarınıń orınlanıwın tekseriw;
investiciya joybarı boyınsha mámleket basqarıw organları
menen kelisiwdi ámelge asırıw;
informaciya memorandumın tayarlaw.
Joqarıda kórsetilgenlerdi ámelge asırǵannan keyin joybardı islep
shıǵıw hám texnika-ekonomikalıq jaqtan tiykarlap beriw (túsindiriw
xatınan baslap investiciyalıq mólsherlerdiń maqset hám wazıypaları
hám de kútilip atırǵan nátiyjelerdi kórsetip
beriwshi joybar-smeta
hújjetlerine shekem) talap etiledi.
Investiciyalar, ásirese jańadan qurılıs, háreket etip atırǵan
kárxanalardı keńeytiw yaki qayta tiklew haqqında aytatuǵın bolsaq,
investiciyalıq procesler menen tıǵız baylanıslı bolıp, bunday procesler
investiciyalıq maqsetlerdi zaman hám mákanda baylanıstıradı.
Investiciyalıq procesler tómendegishe strukturalıq quramǵa iye:
joybarlastırıwdan aldıńǵı tiykarlaw, joybarlaw, tikkeley obyekt qurılısı
(kárxananı keńeytiw yaki qayta tiklew) hám iske túsiriliwi.
Kárxanalar ushın investiciya procesiniń sońǵı basqıshı úlken
áhmiyetke iye. Bul basqıshta ámelge asırılǵan jańalıqlar
76
ekspluataciyalıq sınawlardan ótkerilip, ámeldegi hám
joybar
kórsetkishleri bahalanadı hám de investiciya procesiniń usı procesinde
sheshiliwi kerek bolǵan shetke shıǵıwlar hám kemshilikler anıqlanadı.
