• Markеting wazıypaları
  •  Marketing jobası hám markеting wazıypaları




    Download 1.56 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet43/99
    Sana21.02.2023
    Hajmi1.56 Mb.
    #43025
    1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   99
    Bog'liq
    Qalmuratov B S , Inyatov A R , Bekturdiev M B , Oteev U A
    111111111111, 2-tema. Vektоr maydоn, Mustaqil ish. NAMUNA (1), 1 JN Variant Namuna (2), 1 mavzu, 8888888, tashakkurnoma xati, Табиий фанлар 4, Transformatorlar., 1-mavzu kirish. Cho’yan va po’lat ishlab chiqarish. Reja, sanoat korxonalarida elektr, Avtomobillarda ishlatiladigan ashyolar fani maruza matni Yangi, KUMUSHBEGIM NAVOIY TRANS, Avtomobil elektr elektron jihozlari maruza matni
     
    9.3. Marketing jobası hám markеting wazıypaları 
    Markеting koncepciyasınıń mazmunı onıń wazıypaların ámelge 
    asırıw arqalı sheshiledi. Markеting wazıypaları tómendegi toparlarǵa 
    bólinedi:

    markеting izertlewleri;

    ónimniń assоrtimеntin islep shıǵarıw tarawın rawajlandırıw;

    satıw hám bólistiriw wazıypası;

    tоvardı baǵdarlaw;

    bahanı shólkemlestiriw wazıypası;

    markеting-mеnеdjmеnt wazıypası.
    Markеting wazıypaları - firmanıń basqa wazıypaları, yaǵnıy 
    óndiris, kadrlar, materiallıq tеxnika támiynatı, finanslıq, buxgaltеriya 
    esabı funkciyaları menen birge ámelge asırıladı.
    Markеtingtiń wazıypaları xojalıq júrgiziwshi subyektlerdiń 
    basqa wazıypalarınan ayırmashılıǵı, markеting wazıypaları xojalıq 
    júrgiziwshi subyektler, onıń tutınıwshıları, qarıydarları ortasında 


    93 
    ayırbaslaw procesinde ámelge asırıw hám shólkemlestiriwge 
    qaratılǵanlıǵınan ibarat. Sonlıqtan da markеting wazıypaları barlıq 
    waqıt ózgerip turatuǵın zárúrlik hám de talaptıń qáliplesiwi, jaratılıwı 
    hám rawajlanıwına tásir etedi.
     
    Marketing jobası 
    Marketing tómendegi shártlerde qollanıladı:
    1. Bazardı tovarlar menen tolıq támiyinlew, yaǵnıy usınıstıń 
    talaptan asıp ketiwine erisiw.
    2. Keskin báseki, yaǵnıy qarıydarlar ushın gúresti kúsheytiw.
    3. Erkin bazar qatnasıqları, yaǵnıy bazardı tańlawda baha 
    belgilewde, 
    tovarlardı 
    satıwda, 
    administraciya 
    aralasıwınıń 
    shekleniwinde hám t.b.
    4. Tolıq turaqlılıq – yaǵnıy maqsetti, basqarıw strukturasın, 
    miynet haqıların, byudjet statyaları boyınsha qarjılardı bólistiriwde óz 
    betinshelikke erisiw.
    Marketing jobasın ámelge asırıwda tómendegi nızamshılıqlarǵa 
    tiykarlanıw maqsetke muwapıq esaplanadı:
    1. Tutınıwshılardı túsiniw bul bazar konyunkturasınıń ózgeriwi 
    hám zárúrliklerin esapqa alıwǵa tiykarlanıw. Bizneste tutınıwshı hám 
    onın zárúrligin esapqa almay turıp joqarı paydanı alıw múmkin emes.
    2. Qarıydar ushın gúres bul jerde basshı qarıydar maǵan 
    boysınıwı kerek dep emes, al men qarıydarǵa baylanıslıman degen 
    pikirde jumıs alıp barıwı kerekligi. Hár qanday isbilermenlik háreketi 
    nátiyjesin qarıydar bahalaydı.
    3. Óndiristi bazar talaplarına joqarı dárejede sáykeslestiriw.
    Kárxanada marketing strategiyasın belgilewde marketing 
    háreketi bes koncepciyaǵa tiykarlanıwı usınıs etiledi. Olar:
    1. Óndiristi jetilistiriw konсepciyası (óndiris);
    2. Tovarlardı jetilistiriw konсepciyası (tovar);
    3. Kommerciyalıq shıǵınlardı tezlestiriw konсepciyası (satıw);
    4. Marketing konсepciyası (tutınıwshı);
    5. Social–etnikalıq marketing.


    94 
    Social–etnikalıq marketing koncepciyasınıń maqseti tek tovarlar 
    islep shıǵarıw, tutınıwshılardıń zárúrligin támiyinlew ǵana emes, al 
    bálkim jámiyettiń zárúrliklerini de támiyinlew bolıp tabıladı.
    Marketing 
    strategiyası 
    óndiriste firma joqarıda aytıp 
    ótilgenlerdiń bir yamasa onnanda kóp koncepciyalarınan paydalanıwı 
    múmkin. Házirgi kúnde anıq jaǵdaylardan kelip shıǵıp marketingti 8 
    túrge bóliwimiz múmkin.
    1. Konverciyalıq marketing – bul kópshilik imkaniyatlı 
    qarıydarlardı tovar hám xızmetlerden bas tartıwı bolıp tabıladı. Bul 
    jerde baslı wazıypa qarıydarlardıń pikirin ózgertiw bolıp esaplanadı.
    2. Qollap-quwatlawshı marketing – tovarlarǵa talaptıń joqlıǵı 
    menen baylanıslı bolıp, tiykarǵı wazıypa, sebebin úyreniw hám onı 
    sheshiw ilajların islep shıǵıw.
    3. Rawajlandırıwshı marketing – jańadan jaratılıp atırǵan 
    tovarlarǵa talaptıń qáliplesiwi.
    4. Remarketing – tovarlardıń ómirlik dáwiriniń belgili bir 
    waqtında barlıq tovarlarǵa talaptıń páseyiwi. Marketingtiń maqseti – 
    jańa imkaniyatlarǵa súyeńgen túrde talaptı jaylastırıwdı jetilistiriw.
    5. Sinxromarketing – satıwdı turaqlastırıw maqsetinde talaptıń 
    ózgerip turıwınan (qalqıp turıwınan) paydalanıwına aytıladı.
    6. Kómeklesiwshi marketing – tovar dárejesi hám strukturasın 
    tolıǵı menen talap dárejesi hám strukturasına sáykes keliwi.
    7. Demarketing – tovarǵa talaptıń usınıstan hádden zıyat asıp 
    ketiwinde qollanıladı.
    8. Qarsı xarakterlewshi marketing – talaptı kemeytiw 
    maqsetinde qollanıladı.
    Marketing boyınsha firmanıń kompleks ilajlardı belgilewde 
    tómendegilerge tiykarǵı itibardı qaratıwımız kerek:
    - firma tovarlarınıń tutınıwshıları hám olardıń minez-qulqın 
    jeterli dárejede úyreniw;
    - firmanıń bazar imkaniyatları boyınsha analizi;
    - islep shıǵarılıp atırǵan tovarlarǵa baha beriw hám olardıń 
    keleshektegi perspektivaların belgilew;


    95 
    - tovarlardı satıw (tarqatıw) forması hám jolların analizlew;
    - firma paydalanıp atırǵan bahanı qáliplestiriw usıllarına baha 
    beriw;
    - bazarda tovarlardıń háreketin úyreniw;
    - básekileslerdi úyreniw;
    - bazar baylanısın (úlesin) anıqlaw hám tańlaw.
    Bazardı segmentlerge ajıratıwda bir qatar talaplarǵa juwap 
    beriwimiz maqsetke muwapıq boladı.
    1. Hár bir kórilip atırǵan bazar segmenti anıq belgilengen bolıwı 
    kerek.
    2. Tańlanǵan bazar segmenti názerde tutılǵan dáramattı keltiriwi 
    kerek.
    3. Bazar segmentleri satıwdıń nátiyjeli jollarınan paydalanıwǵa 
    sáykes keliwi kerek. 
    4. Bazar segmenti orınlı bolıwı shárt.
    5. Bazar segmentleri iykemlesiwshi, orın almasıwǵa qolaylı 
    bolıwı kerek.
    6. Belgili túrdegi qarıydarlardan paydalanıw is tájiriybelerine 
    juwap beriwi kerek.
    7. Básekiden maksimal dárejede qorǵalǵanlıǵın támiyinlewi 
    kerek.
    Firma bazar segmentin tańlawda tómendegi kriteriyalarǵa 
    súyenedi:
    - social–ekonomikalıq;
    - demografiyalıq;
    - aymaqlıq (regional).
    Bazardıń 
    segmentlerge 
    ajıratılıwı 
    isbilermenge 
    ayırım 
    qarıydarlar toparların tereń úyreniw hám olardıń zárúrliklerin 
    támiyinlewdi bahalaw imkanın beredi.
    Dúnya tájiriybesinde bazardı iyelewdiń bir neshe strategiyası 
    bar, olar tómendegilerden ibarat:
    - ulıwmalıq marketing.
    - tovar – kategoriyalasqan marketing.


    96 
    - maqsetke baǵdarlanǵan marketing.
    Marketing jobasınıń áhmiyetli elementleriniń biri – bahanı 
    qáliplestiriw bolıp esaplanadı. Baha quramalı ekonomikalıq 
    kategoriya esaplanıp, ónim qunınıń puldaǵı kórinisi bolıp tabıladı.
    Tovarlardıń ómirlik dáwirinde baha ózgerip turıwı múmkin. 
    Bahanıń joqarǵı hám tómengi shegarası – bul anıq bir tovarǵa tiyisli 
    boladı. Firma bahanı qáliplestiriwde tómendegilerge itibar qaratsa 
    maqsetke muwapıq bolıp tabıladı:
    - ónimnın ózine túser bahasına;
    - básekiles tovarlar bahasına;
    - tovardıń abzallıqlarına hám kemshiliklerine;
    - usı tovarǵa bolǵan talap dárejesine.
    Baha siyasatınıń baslı maqseti bazarda belgili bir úleske iye 
    bolıwı hám joqarı payda alıw bolıp tabıladı.
    Marketingtiń áhmiyetli elementleriniń biri tovarlardı bólistiriw 
    sxemasına tiykarlanıp, bul satıw jolların shólkemlestiriwdi ańlatadı.
    Marketing jobasınıń jáne bir elementi tovarlar háreketin qollap-
    quwatlaw usılları bolıp tabıladı. Satıwdı qollap-quwatlaw sawda 
    procesinde ámelge asırıwda hár qıylı túrdegi qollap-quwatlawshı 
    qurallardan paydalanıwına aytıladı.
    Olarǵa:
    - tutınıwshılardı qollap-quwatlaw;
    - sawda háreketin qollap-quwatlaw;
    - firmanıń sawda qánigelerin qollap-quwatlaw.

    Download 1.56 Mb.
    1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   99




    Download 1.56 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



     Marketing jobası hám markеting wazıypaları

    Download 1.56 Mb.
    Pdf ko'rish