137
baylanıslı (procesti júrgiziw ushın texnologiyalıq rejim talaplarınıń
jıyındısı: shiyki-zat hám materiallardıń quramı, normadaǵı basım hám
basqada óndirislik faktorlardıń bolıwı shárt).
Házirgi zaman kárxanalarında óndiris procesin iske asırıw ushın,
óndirislik hám miynet qurallarınan basqa materiallıq
qurallar
qatnasadı (óndirislik imarat, úskeneler, skladlar h.t.b.). Bunday
jaǵdaylar bolmasa procestiń iske asırılıwı múmkin
emes yamasa
jetistirilmegen formada boladı.
Óndiris procesi eki tárepleme, yaǵnıy social-ekonomikalıq
(adamlardıń qatnası) hám material-texnikalıq jaǵdaylar menen
xarakterlenedi.
Bul faktorlardıń tasiri nátiyjesinde hár qanday kárxanada óndiris
procesi shólkemlestiriledi (14.1.1-sızılma).
14.1.1-sızılma. Óndiris procesiniń strukturası
Házirgi zaman óndirislik kárxanalarında óndiris procesiniń ishki
dúzilisi birdey emes: ol ǵárezsiz proceslerden quralǵan bolıp, hár túrli
formalarǵa hám ózine say ózgeshelikke iye. Bunda ayırım ǵárezsiz
138
procesler, tiykarǵı hám járdemshi túrlerge bólinedi.
Sonday-aq, hár
qanday tiykarǵı procesti de dúzilisi boyınsha bólimlerge ajıratıw
múmkin (ónimlerdiń ayırım bóleklerin tayarlaw procesi parallel hám
izbe-iz alıp barıladı). Bunday bólimler tiykarǵı ónimdi tayarlaw
basqıshı dep ataladı (hár bir basqısh texnologiyalıq jaqtan ayrıqsha
óndiris procesiniń bir bólegin quraydı). Óndiris procesiniń basqıshları,
bir-birinen qollanılatuǵın texnologiyalıq usıllar, úskenelerdiń xarakteri
hám xızmetkerlerdiń qánigelesiwi menen ajıratıladı. Mısalı:
mashina
óndirisi kárxanalarınıń tiykarǵı procesi úsh basqıshtan ibarat:
tayarlaw, qayta islew hám jıynaw. Basqıshlar ayırım operaciyalardan
dúziledi. Operaciya ózgermes bolıp, óndiris quralları,
miynet
predmetleri járdeminde jumıs ornında iske asırıladı.