Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 1 | ISSUE 9
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
605
w
www.oriens.uz
October
2021
QURILISH MATERIALLARI, BUYUMLARI VA
KONSTRUKSIYALARINI ISHLAB CHIQARISH
No‘manova Soxiba Ergashboyevna
Namangan muxandislik qurilish instituti
“Bino va inshootlar qurilishi” kafedrasi o‘qituvchisi
ANNOTATSIYA
Maqolada qurilish materiallari, buyumlari va konstruksiyalarini ishlab
chiqarish,
materiallarning
turlari,
qurilish
materiallari
kelib
chiqishi,
materiallarning mineral tarkibi haqida yoritilgan.
Kalit so’zlar: qurilish materiallar, tarkibi, kelib chiqishi, texnik talablar,
cho‘yan, po‘lat
ABSTRACT
The article describes the production of building materials, products and
structures, types of materials, the origin of building materials, the mineral
composition of materials.
Keywords: building materials, composition, origin, technical requirements,
cast iron, steel
АННОТАЦИЯ
В статье описаны производство строительных материалов, изделий и
конструкций, виды материалов, происхождение строительных материалов,
минеральный состав материалов.
Ключевые слова: строительные материалы, состав, происхождение,
технические требования, чугун, сталь.
KIRISH
Qurilish materiallarining har bir turi o‘ziga xos fizik, mexanikaviy, kimyoviy va
maxsus xossalarga (radiatsiyaga munosabat, texnologik ishlov) ega bo‘ladi.
Materiallarning tarkibi, strukturasi fizik-kimyoviy va texnologik jarayonlar ta’sirida
o‘zgarishi bilan ularning barcha xossa va xususiyatlari o‘zgaradi. Qurilish
materiallari kelib chiqishiga ko‘ra tabiiy va sun’iy bo‘ladi. Ular xossalariga nisbatan
plastik (bitum, giltuproq) elastik (yog‘och, po‘lat, rezina), mo‘rt (sopol, shisha, beton,
cho‘yan), material mustahkamligiga qarab- mustahkamligi yuqori (po‘lat, granit,
shisha, shishaplast, sitall, beton-polimer), mustahkam (beton, yog‘och, polimerbeton,
pishiq g‘isht) va mustahkamligi kichik (gips,
ohaktosh, xom g‘isht, ko‘pikbeton,
gazbeton) turlarga bo‘linadi. Materiallarning ishlatilish sharoitiga ko‘ra konstruktiv