REJA
KMDYa tranzistorida yasalgan
invertor sxemasi.
2
Komplementar MDYA –
tranzistorli elektron kalit.
3
KMDYa tranzistorida
yasalgan mantiqiy
elementlar
4
template.wps.com
Template
Kirish
1
KIRISH
Komplementar (bir-birini to’ldiruvchi) MDYa ––
tranzistorli elektron kalit. Bir turdagi MDYa –
tranzistorlarda hosil qilingan kalitlarning kamchiligi
shundaki, tranzistor ochiq bo‘lgan statik rejimda
kalitdan doim tok oqib o‘tadi. Komplementar, ya’ni
o‘tkazuvchanlik kanallari turi qarama-qarshi bo‘lgan
MDYa – tranzistorlar asosida tayyorlangan elektron kalit
bu kamchilikdan holi (14.1-rasm). Invertor (lotincha:
inverto
—
agʻdaraman,
oʻzgartiraman)
—
1)
elektrotexnikada — oʻzgarmas elektr tokini bir yoki koʻp
fazali oʻzgaruvchan tokka oʻzgartiruvchi boshqariladigan
elektr ventilli qurilma. Bogʻlik, (mustaqilmas) va
mustaqil xillari bor. Bogʻliq I.da tok chastotasi elektr
tarmogʻining tok chastotasi bilan aniqlanadi; musta-qil
I.da tok chastotasi I. bilan nagruzkaning elektr
zanjirlarini boshqarish rejimlari va parametrlariga
boglits buladi (rasm). I. yuqori voltli oʻzgarmas tok
elektr uzatish liniyalarida, induksion pechlarda, elektr
bilan tortish qurilmalari va b.da qoʻllaniladi;
14.1-RASM. KMDYA
TRAN ZISTO RLI
ELEKTRO N KALIT
(IN VERTO R).
KMDYa tranzistorida yasalgan invertor sxemasi.
musta-qil I.da tok chastotasi I. bilan nagruzkaning elektr zanjirlarini
boshqarish rejimlari va parametrlariga boglits buladi (rasm). I. yuqori voltli
oʻzgarmas tok elektr uzatish liniyalarida, induksion pechlarda, elektr bilan
tortish qurilmalari va b.da qoʻllaniladi;
2)
Radiotexnikada
— radioqurilma kirishidagi elektr signalining amplitudasi,
qutbliligi va fazasi chiqishidagi shu parametrlarga Karaganda teskari
oʻzgaradigan elektr zanjiri yoki elektron qurilma; 3) hisoblash texnikasida —
elementar mantiqiy operatsiya — "yoʻq"ni aniqlaydigan elektron qurilma.
Potensial va impulsli xillari bor. Potensial I. qurilma kirishida kuchlanish
sathi yuqori boʻlganda chiqishida past boʻlishini taʼminlaydi va aksincha.
Impulsli I. impulsli signallarni oʻzgartirib beradi. Analog hisoblash
mashinalarida I. kirish signali qutbliligini teskari qutblikka oʻzgartirib
beradi.
KMDYa tranzistorida yasalgan invertor sxemasi.
Qayta ulanuvchi element (QUE) sifatida - kanali induksiyalangan MDYa
tranzistor (VT_1), yuklama E sifatida esa, kanali induksiyalangan MDYa
tranzistor (VT_2) qo'llanilgan. QUE sifatida - MDYa - tranzistorning asosi
kuchlanish manbaining musbat qutbiga, - MDYa - tranzistorning asosi esa,
sxemaning umumiy nuqtasiga ulanadi. Kirish signali ikkala tranzistorning
zatvorlariga bir vagtda beriladi. Sxema quyidagicha ishlaydi. Agar bo'lsa, u
holda, U_ZI1 = 0 bo'ladi, demak, MDYa - tranzistorda kanal induktsiyalanmaydi,
ya'ni tranzistor berk holatda bo'ladi. Bu vagtda VT_2 ning zatvorida
bo'ladi.Bu vagtda chiqish kuchlanishi manba kuchlanishiga deyarli teng
bo'ladi:
Ì
Ì
ÊÈÐ
ÇÈ
E
E
U
U
-
=
-
=
2
Ì
ÑÈ
Ì
×ÈÊ
E
U
E
U
»
-
=
2
KMDYa tranzistorida yasalgan invertor sxemasi.
U
KIR
= E
M
bo‘lsin. U holda, U
ZI1
> U
01
, U
ZI2
= 0 bo‘ladi. Demak, n – MDYa
tranzistorda kanal induksiyalanadi, ya’ni VT1 ochiq, p– MDYa tranzistor,
ya’ni VT2 esa berk bo‘ladi. Bu vaqtda umumiy zanjirdagi tok avvalgidek
IQOLga teng bo‘ladi. Kalit chiqishidagi qoldiq kuchlanish (14.1) ifodadan,
indekslar o‘rnini almashtirib aniqlanadi:
3
2
)
(
01
1
2
1
-
»
-
=
|