Tema: Ulıwma bilim beriw mekteplerinde târbiya pânin oqıtıwda ilimiy izertlew usıllarınan paydalanıw
Reje:
Kirisiw:
Tiykarg’i bo’lim:
1. Pánniń lekciya shınıǵıwları mazmunı
2. Baslanǵısh klaslarda miynet sabaǵınıń alıp barılıwı
3. Miynet sabaqlarınıń islenbesin dúziw
Juwmaqlaw.
Paydalanilg’an adebiyatlar.
Oqıw pániniń maqset hám wazıypaları
Pánni oqıtıwdan maqseti - studentlerdi baslanǵısh klaslarda miynet jáne onı oqıtıw metodikasi" pániniń mazmunı hám wazıypaları, oqıtıw usılları, bilimlendiriwge tiyisli qurallar menen tanıstırıw hám olardı tálim procesine nátiyjeni ámelde qollanıw etiw boyınsha bilim, kónlikpe hám ilmiy tájriybelerdi qáliplestiriw bolıp tabıladı.
Pánniń wazıypaları - Baslanǵısh mekteplerde " Miynet jáne onı oqıtıw metodikasi" pániniń tiykarǵı wazıypaları oqıwshılardı miynetke tayarlaw, oqıtıw hám ulıwma bilim beriw mektepleriniń baslanǵısh klasslarında kásip tańlaw izbe-izligin jetilistiriw, Daviat tálim standartları talabı boyınsha ámeliy bilim beriw.
Pán boyicha studentlerdiń bilimine, kúnikma hám ilmiy tájriybesine
qoyılatuǵın talaplar
- Miynet jáne onı oqıtıw metodikası páninen studentler miynet sabaqlıǵınıń qásiyetleri, mazmunı, wazıypası hám maqsetin, oqıwshılarınıń bilim, kónlikpe hám ilmiy tájriybelerine qoyılatuǵın baha kriteryası texnologiyasın, tiykarǵı oqıw quralları sabaqlıq, oqıw qullanmasi hám basqa qurallar hám de olardı qóllaw metodikasın, miynet pánin oqıtıwda qollanılatuǵın barlıq metod hám usıllardı biliwi kerek.
- Oqıw -biliw iskerligin shólkemlestiriwdiń tiykarǵı hám járdemshi formaları, sabaq islenbesinde oqıw procesin (oqıw materialı oǵan uyqas metod, qural hám oqıtıw formasın tańlap ) rawajlandırıw, programma, sabaqlıq, metodikalıq qóllanba usınısların analiz etip qısqasha recenziya jaza alıw, ózleri háwesker jónelis, teması tiykarında ilimiy izertlewdiń orınlanıwın uddalay alıw zárúr (kurs hám pitkeriw jumısı formasında ), túrli processlerdi orınlawshı túrli sheki onimler menen isleytuǵın jumısshılardıń jumıs qásiyetleri haqqında kónlikpelerine ıyelewi kerek.
- Túrli sheki onimge qayta islewde ásbaplardan ónimli paydalana alıw, tayarlanatuǵın (yasaladigan) buyımlar sızılmasın shártli suwretin o'qiy alıw, yasaladigan buyımlar ulgisi, sızılmasın dúze alıw, texnika xavsizligi qaǵıydaların biliw, miynet tazalıǵı hám mádeniyatına ámel qılıw ilmiy tájriybelerine ıyelewleri kerek.
Pánniń basqa pánler menen óz-ara baylanıslılıǵı, stilistik tárepten ajıralmas hám izbe-izligi.
Miynet jáne onı oqıtıw metodikası páni tiykarǵı qánigelik páni esaplanıp, 5-6 - semestrlerde oqıtıladı. Miynet metodikası páni pedagogika, psixologiya hám jas psixologiyasi pánleri menen baylanıslı. Miynet metodikası tálimdiń basqa metodikaları (ana till, matematika, tábiyattanıwlıq, súwret hám basqa pánler metodikası ) menen ajıralmas baylanısadı. Studentlerdiń biliw iskerligin aktivlestiriw tiykarında olardı ilimiy tekseriw jumısların, yaǵnıy eksperementga, to'garak jumıslarına, aldıńǵı oqıtıwshılardıń jumıs tájiriybelerdi úyreniw hám ǵalabalastırıwǵa, referatlar, lekciyalar, kurs jumısları hám aqır-aqıbetde pitkeriw qaniygelik jumısı jazıwǵa tartıw menen materialdı máseleler boyınsha úyreniw usınıs etiledi.
Pánniń tálim degi ornı
Miynet jáne onı oqıtıw metodikası páni pedagogikalıq pánlerden biri bolıp, pániniń tiykarǵı ilimiy izertlewleri nátiyjelerine tayanǵan halda, aldıńǵı oqıtıwshılardıń jumıs tájiriybesi menen bayıtılǵan materiallar tiykarında kórsetip beredi. Oqıwshılardı miynetke tárbiyalaw hám olardı bolajaq ámeliy iskerlikke tayarlawda miynet ilmiy tájriybe hám kónlikpe hám ilmiy tájriybelerdi iyelewlerin támiyinleydi, oqıwshılardı miynet iskerligine, social paydalı islep shıǵarıw miynetin orınlawǵa tayarlaydı.
Miynet táliminiń tárbiyalıq áhmiyeti kútá úlken bolıp, oqıwshılarda miynetsevarlik, juwapkershilik, ıntızamlılıq, minnet sezimi, jámiyetshilik sezimin tárbiyalawda, oqıwshılardıń aqlie ósiwinde eń zárúrli shıdamlılıq hám ahloqiy sapalarnirig rawajlanıwına járdem beredi. Miynet táliminde miynetke psixologiyalıq tayınlıq, miynet iskerliginiń tuwrı motivları tiykarında tárbiyalaydı, shaxstıń hár bir sanalı miynetkesh ushın zárúr bolǵan sapaları qáliplesewinde járdem beredi. Oqıwshılar ortasında jolǵa qoyılǵan óz-ara járdem bolsa, olarda doslıq, biradarlıq, umumlashish, jámiyetshilik sıyaqlı pazıyletlerdi tárbiyalaydı.
Metodika stuldı úyreniw studentlerdi kishi jas daǵı balalardı oqıtıw hám tárbiyalawǵa tiyisli máselelerdi ǵárezsiz hám sanalı sheshiwge tayarlaw, sonıń menen birge, tálim hám tárbiya teoriyası hám ámeliyattı ǵárezsiz úyreniwdi dawam ettiriw ushın, jańa baspa etilgen metodikalıq ádebiyatlardı oqıw ushın, jazıw tájiriybesin strukturalıq bahalaw hám ulıwmalastırıw ushın zárúr bolǵan kónlikpeler menen qurallantıradı.
Miynet tálimi metodikası stuldı puqta ózlestiriw teoriyalıq materiallardı biliw menen birge, studentlerdiń pedagogika ámeliyatı dáwirinde hám Universitetti bitirgandan sońǵı jumıslarda kónlikpe retinde xızmet etedi.
Pánni oqıtıwda zamanagóy informaciya hám pedagogikalıq texnologiyalar
Studentlerdiń pánni ózlestiriw processinde sabaqlıqlar, oqıw -stilistik qóllanbalar, lekciya tekstleri, texnikalıq qurallardan ónimli paydalanıw, Qanaproektor járdeminde slaydlardan hám elektron materiallar yamasa basqa texnikalıq qurallarda paydalanıwda pedagogikalıq texnologiya jetiskenliklerin qóllaw, zamanagóy informaciya texnologiyalarınan paydalanıw, interaktiv usıllardı, bilimlendiriwge tiyisli qurallardı hám bilimlendiriwge tiyisli oyınlardı ta'Iim procesine nátiyjeni ámelde qollanıw etiw zárúrli bilimlendiriwge tiyisli áhmiyetke iye.
Tiykarǵı bólim
Pánniń lekciya shınıǵıwları mazmunı
Basıang'ich klass miynet oqıtıw metodikası sabaqlarınıń studentler iyelewi kerek bolǵan teoriyalıq bilimler temasında hám itibarǵa alınıwı kerek bolǵan ulıwma máseleleri.
Baslanǵısh klaslarda miynet tálimi hám tárbiyasınıń wazıypaları
Basıang'ich klassta miynet oqıtıw metodikasınıń pán retinde óz aldına qoyǵan vazlfalari. Oqıtıwdıń metodikalıq sisteması (sisteması ) jáne onıń túrleri. Oqıwshılardı miynetke etikaly hám psixik tayarlaw processleri, wazıypaları.
Baslanǵısh klaslarda miynet táliminiń mazmunı
Basıang'ich kásip-óner túsiniklerin tárbiyalaw. Oqıtıwshılardı miynetke ámeliy tayarlaw. Baslanǵısh politexnik bilim menen qurrolantirish. Miynet ilmiy tájriybe hám kónlikpelerin qáliplestiriw basqıshları.
Miynet sabaǵınıń maqset hám wazıypaları
Miynet sabaqların shólkemlestiriw shakillari, miynetke úyretiwde jumıs túrleriniń mazmun hám mánisi. Jumıs túrleri haqqında túsinikler. Kásip-ónerge jóneltiriw. Jumıs túrleri qurallarından paydalanıw qaǵıydaları. Miynetke munoasabat túsiniklerin ósiriw. Basıang'ich miynet elementleri menen tanıstırıw hám ámelde paydalanıwı qaǵıydaların úyreniw.
Miynet táliminiń forma hám metodları
Baslanǵısh klassta miynetke úyretiw metodı. Metod túsinikleri. onıń túrleri. Oqıw biliw iskerligin shólkemlestiriw metodı hám olar arasındaǵı baylanıslılıq. Oqıwshılardı ózbetinshe jumıslarǵa úyretiw retinde oqıtıwdı shólkemlestiriwde didaktlk kórgezbeler soǵıw metodlarınan paydalanıw.
Miynet sabaqlarında qol miynetiniń usılları
Baslanǵısh klaslarda qol miynetine úyretiwdiń shólkemlestiriw formaları. Qol miynetine úyretiwde jumıs túrleriniń usılları. Miynet natiyjelililiglni asırıwda qollanılatuǵın usıllar. Tema mazmunına uyqas oqıtıw metodı.
Baslanǵısh klaslarda miynet sabaǵınıń alıp barılıwı
Baslanǵısh klaslarda miynet sabaǵınıń alıp barılıwı. Basıang'ich klaslarda miynet stul dúzilisiniń ayriqsha qásiyetleri hám mazmunı. Barlıq materiallardı úyreniw degi ajıralmaslıq. Kórgezbeli materiallar payda etiwde teoriyalıq bilimlerdiń ornı.
Miynet sabaqlarında oqıw procesin shólkemlestiriw
Miynet ilmiy tájriybe hám kónlikpelerin payda etiwde kurstıń ámeliy baǵdarı. Teoriyalıq hám ámeliy bilimlerdi ajıralmas bólewde kórgezbe materiallardıń roli.
Basıang'ich klaslarda miynet táliminen ámeliy jumıslar
Basıang'ich klass miynet sabaqlarında ámeliy jumıs túrleri haqqında túsinik. Jumıs túrleri boyınsha yasaladigan buyımlardı orınlawda texnika qawipsizlik qaǵıydaları. Óz-ózine xizmet kórsetiw. Miynet jumıs quralları, hár túrlı túrdegi materiallar menen tanıstırıw hám olardan paydalanıw qaǵıydaları.
Basıang'ich klass miynet sabaqlarında ekonomikalıq bilim túsiniklerin qáliplestiriw
Baslanǵısh klass oqıwshılarına ekonomika túsinigin beriw. Miynet sabaqların ekonomikalıq bilim menen tıǵız baylanıslılıǵı. Oqıwshılarda ekonomikalıq iskerligin qáliplestiriw.
Miynet sabaqlarında jumıs unumini asırıw usılları
Miynet sabaqlarında jumıs túrleri. Jumıs unumini asırıw usılları. Miynet jumıs unumini asırıwdı shólkemlestiriw forma hám metodları. Miynet ilmiy tájriybe hám kónlikpelerin asırıw. Miynet sabaǵın shólkemlestiriwdiń sapasın asırıw.
Miynet táliminde klasstan tısqarı jumıslar
Klasstan tısqarı islerdiń maqseti hám wazıypaları. Klasstan tısqarı islerdiń mazmunı hám formaları. Klasstan tısqarı islerdiń formaları (ǵalabalıq jumıs, tárbiyalıq ilajlar, jarıslar, to'garak jumısları, ǵárezsiz shınıǵıw )
Applikatsiya jumısların orınlanıwı jáne onıń túrleri
Applikatsiyaning túrleri. Geometriyalıqa formalı applikatsiya. Geometriyalıq figuralardan predmetli applikatsiyalar. Kórkem applikatsiyalar. Kóp reńli applikatsiyalar haqqında túsinik. Applikatsiyaning materialları haqqında túsinik. Applikatsiya sa'nati.
Awıl xojalıǵı miyneti sabaqlarınıń mazmunı hám odan paydalanıw usılları
Tábiyaat haqqında túsinikler. Awıl xojalıq miynetinde jumıs túrleriniń formaları. Klasslar boyınsha jumıs túrleri. Texnika qawipsizligi qaǵıydaları. Tábiyaattı asıraw. Nál ótkeriw. Gúl ósiriw.
Oqıwshılardı kásip-ónerge qızıqtırıwda oyshıllar miyraslarınan paydalanıw
Oqıwshılardı kásip-ónerge qızıqtırıwdıń oyshıllar usılları. Kásip-óner haqqında túsinikleri. Oyshıllardı kásip-ónerge tiyisli pikirleri. Kásip-óner haqqında ilajlar. Dástúriy kásip-ónerler.
Miynet sabaqlarınıń islenbesin dúziw
Sabaqtı ryejalashtirish haqqında túsinik. Sabaq islenbesin dúziw. Sabaq islemesin analizi. Kórgezbe materialların tayarlaw (kórsetpeli materiallar ) usılları, sabaq metodları hám formaları. Oqıtıwshınıń wazıypaları. Úy jumisına wazıypa beriwde bahalaw kriteryalarl.
Applikatsiya hám mozaika menen islew sabaqların shólkemlestiriw metodikası
Applikatsiya jumısları haqqında túsinik. Mozaika jumısları haqqında tushuha Sabaqlardı tuwrı shólkemlestiriw haqqında túsinik. Applikatsiya hám mozayka jumıslarınıń maqseti hám tárbiyalıq áhmiyeti. Balalardı intellektual qábiletlerin rawajlandırıw.
Qaǵaz hám karton menen islew sabaqlarınıń mazmunın shólkemlestiriw metodikası
Qaǵaz hám karton haqqında túsinik beriw. Óndiristegi qásiyetleri. Kórgezbeler hám jumıs quralları tayarlaw. Jumıs jayın shólkemlestiriw. Qaǵazdıń túrleri.
Hár qıylı materiallar menen islew sabaqların shólkemlestiriw metodikası
Túrli tábiyiy hám jergilikli sheki onimler haqqında túsinik. Jumıs jaylurini tuwrı shólkemlestiriw. Túrli materiallar menen islew qaǵıydaları. Materiallardıń turmıs daǵı áhmiyeti. Kásip-óner úyretiw faktorları (japıraqlar, samon qálemsheleri, ǵoza qabırshaqları, jer ǵoza qabırshaqları, párler o'slmlik uruglar)
Plastilin menen islew sabaqların shólkemlestiriw metodikası
Plastillinning ózgesheligi hám quramı. Plastillinni isletiw usılları. Loyning ózgesheligi hám isletiw usılları. Plastillin hám ılay menen islewdi tárbiyaǵa tásiri. Plastillin hám ılay menen islew qaǵıydaları.
Gezleme menen islew sabaqların shólkemlestiriw metodikası
Gezlemediń túrleri. Gezlemediń qásiyetleri. Qayta islew metodikası. Ulgi alıw, ólshew hám qırqıw. Jumıs jayın shólkemlestiriw. Gezlemediń sanaatda islep shıǵarılıwı. Jumıs fartugidan ulgi alıw.
Jumsaq oyınshıq soǵıw sabaqların shólkemlestiriw metodikası
Jumsaq oyinchoqlar ushın ulgi alıw usılları. Shúberekler tańlaw qásiyetleri. Reńlerdi tańlaw áhmiyeti. Texnika qawipsizligi qaǵıydaları. Balalar bogchalariga járdem.
Konstruktorlıq hám modellestiriw jumısları sabaqların shólkemlestiriw metodikası
Oquvchilarni texnikalıq sızılmashılıq elementleri menen tanıstırıw. Grafik suwret túrleri. sızıq hám sızılmanı oqıw tártibi. Texnikalıq súwret hám sızılmadan paydalanıw qaǵıydaları.
Ámeliy shınıǵıwlardı shólkemlestiriw boyınsha
kórsetpe hám usınıslar
Ámeliy shınıǵıwlarda studentler miynet páninen jumıs túrlerinen úlgiler soǵıwdı úyrenediler.
Ámeliy shınıǵıwlardıń shamalıq usınıs etiletuǵıng temaları :
1. Qaǵazǵa qayta islew usılları
2. Qaǵazdı ápiwayı hám quramalı usıllarda buklab maketlar soǵıw
3. Qaǵazdı ketma- ket usılda buklab maketlar soǵıw
4. Kartondan Telefon kórgezbeli quralın tayarlaw
5. Kartondan Almalı terek ko rgazmali quralın tayarlaw
6. Kartondan O'yla, Izla, Tap korgazmali quralın tayarlaw
7. Oqıwshılardı puxtalıqǵa úyretiw. Shıǵındı materiallar menen
islew
8. Buyımlarǵa bezew beriw jumısları
9. Tugarak islerdi shólkemlestiriw. 8 Retke sovga tayarlaw
10. Qogozdan geometriyalıq figuralardan predmetli applikatsiya soǵıw
11. Japıraqlardan applikatsiya soǵıw
12. Uruglardan applikatsiya soǵıw
13. Bólme usimliklarini kútim etiw usılları.
14. Máyek po'chog'idan mozayka jumısları.
15. Qaǵazdan mozayka jumısları
16. Samondan applikatsiya soǵıw
17. Rar'e-mashe jumısları
18. Plastillin menen islew
19. Ayiqcha jumsaq oyınchog'ini tıgıw.
20. Kartondan túrli modeller soǵıw
Ámeliy shınıǵıwlardı shólkemlestiriw boyınsha kafedra professor -oqıtıwshıları tárepinen kórsetpe hám usınıslar islep shıǵıladı. Ol jaǵdayda studentler tiykarǵı lekciya temaları boyınsha alǵan bilim hám kónlikpelerin ámeliy tapsırmalardı orınlaw arqalı jáne de boyitadilar. Shunundek sabaqlıq hám oqıw qóllanbalar tiykarında studentler bilimlerin bekkemlewge erisiw, tarqatpa materiallardan paydalanıw, ilimiy maqalalar hám tezisler chop eriw arqalı studentler bilimin asırıw, temalar boyınsha kórgezbeli qurallar tayarlaw hám basqalar usınıs etiledi.
Seminar mashgulotlarini shólkemlestiriw boyınsha kórsetpeler
Seminar shınıǵıwlarında studentler miynet sabaqların shólkemlestiriw, sabaq processinde quyılatuǵın talaplar, jumıs túrlerinen úlgiler hám olardı orınlaw buyicha kónlikpe hám ilmiy tájriybe payda etediler.
Seminar mashgulotlarning shamalıq usınıs etiletuǵın temaları :
1. Jumıs jayın tuwrı shólkemlestiriw.
2. Ásbap hám materiallardan tugri paydalanıw qaǵıydaları.
3. Jalǵız tártip degi jumıslar. Kiyimlerge karash jumısları
4. Miynet tárbiyasına tiyisli ilajlardı shólkemlestiriw.
5. Gúzeshilik jumısları xakida. Ílay menen islew.
6. Jumıs fartugini tıgıw.
7. Gezleme túrleri menen islew. Tuyme qadash usılların urǵanıw
Ózbetinshe jumıstı shólkemlestiriwdiń forması hám mazmunı
Studentlerge ózbetinshe jumıstı tayarlawda arnawlı bir pánniń qásiyetlerin esapqa alǵan halda tómendegi sırtqı kórinislerden paydalanıw usınıs etiledi.
• mustaqil túrde sabaqlıq, oqıw qóllanbaları hám metodikalıq qóllanbalarda belgilep berilgen temalardı úyreniw;
• tarqatma materiallar boyınsha auditoriyada úyrenilgen lekciya bólimlerin ózlestiriw;
• axborot texnologiyalarınan paydalanıp, qadaǵalaw sistemaları menen islew;
• maxsus ádebiyatlar hám ilimiy izertlew jumısları menen islew;
• zamonaviy texnologiyalardı úyreniw hám olardı ta'Iim procesine nátiyjeni ámelde qollanıw qılıw usılların úyreniw;
• muammoli oqıtıw usılları ;
• aralıqtan oqıtıw.
Pedagogikalıq ámeliyattı shólkemlestiriwdiń forması hám mazmunı
1. Programmada kórsetilgen bólimler boyınsha kalendar joba dúziw hám ol tiykarında sabaqlar ótiw.
2. Baslanǵısh klaslarda miynet sabaqların baqlaw hám talil qılıw.
3. Baslanǵısh klaslarda miynet páninen klasstan tısqarı islerdi dúziw hám olardı ótkeriw.
4. Hár bir sabaqǵa uyqas kórgezbeler tayarlay alıw hám sabaqta olardan ónimli paydalanıw.
Programmanıń informatsion-stilistik támiynatı
Miynet jáne onı oqıtıw metodikasın oqıtıw processinde zamanagóy pedagogikalıq texnologiyalardı, informaciya kommunikativ texnologiyalardı qóllaw názerde tutıladı.
Miynet táliminen lekciya shınıǵıwları oqıwshında informaciya texnologiyalarınan, kishi gruppalarda islew, blits texnologiyası, zig-zag usılı, intellektual hújim, T sistemasınan, gruppalı pikirlew, izertlew, ózbetinshe jumıs, tartıs-tartıs usıllarınan paydalanıladı.
Miynet táliminen ámeliy shınıǵıwları oqıwshında mashqalalı oqıtıw, ámeliy jumıs, intellektual hújim, blits texnologiyası, izertlew, ózbetinshe jumıs, sayaxat sabaǵı, informaciya texnologiyası hám basqa bilimlendiriwge tiyisli qurallardan paydalanıladı.
Elektron tálim resursları
www. tdpu. uz
www.pedagog. uz
www. Zıyanet. uz
www. cdu. uz
tdpu-INTRANET.ped
Tiykarǵı sabaqlıqlar hám oqıw qóllanbalar
1. Ullı adamlar ismi menen qosıp aytılatuǵın sózlerva R. A, Sanaqulov X. R, Xodiyeva D. P " Miynet jáne onı oqıtıw metodikasi" Oqıw qóllanba. 2007 yil TDPU.
2. X. Sanaqulov, M. Xaydarov " Baslanǵısh klasıarda qaǵazdan ámeliy jumıslar" oqıw -metodikalıq qóllanba 1996 jıl. TDPU.
3 X Sanaqulov D Xodiyeva M sat
Qosımsha ádebiyatlar
1. Ta'Iim lo'g'risidagi Ózbekstan Respublikasınıń Nızamı (Bárkámal áwlad Ózbekstan rawajlanıwınıń tiykarı. 1997 jıl T., " Shıǵıs" baspası )
2. Kadrlar tayarlaw boyınsha milliy programma. ( Bárkámal áwlad - Ózbekstan rawajlanıwınıń tiykarı. 1997 jıl T., " Shıǵıs" baspası )
3. R. Hasanov, H. Egamov " Suwretleytuǵın sa'nat hám kórkem miynet" T. " Oqıtıwshı" 1997 jıl.
4. Sanaqulov X. R, Xodiyeva D. P «BoshIang'ich klasıarda tábiyiy materiallardan ámeliy jumıslar» oqıw -metodikalıq qóllanba 2009 jıl. TDPU.
5. Sanaqulov X, Xodiyeva D, Sanaqulova A “Miynet tálimi” 2-klass sabaqlıǵı. T., “Elegant bezew” 2013 jıl.
6. Sanaqulov X, Xodiyeva D, Sanaqulova A “Miynet tálimi” 3-klass sabaqlıǵı. T., “Elegant bezew” 2013 jıl.
|
