|
“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” (Economics and Innovative Technologies) ilmiy elektron jurnaliBog'liq Article 41 0 Loyih a o‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi, жилд инглиз тили, Dasturiy ta’minot va uning rivojlanib borish tendentsiy, Ms word dasturida ishlash-fayllar.org (1), ehm larning rivojlanish bosqichi, Excel dasturida matematik formulalar bilan ishlash, Хат банкаси, Қурбонов Баходир Дурдиевич, Каримов Шерзод маълумотнома, kollej, 10-sinf-informatika, Mavzu Klient-server arxitekturalari, O‘qituvchi nutqi mutolaa san’ati fanidan-fayllar.org, Хиз хати № 2023-24“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” (Economics and Innovative Technologies) ilmiy elektron jurnali
367
http://iqtisodiyot.tsue.uz
platformalardan foydalangan holda mahsulotlarning raqamli savdosiga o’tish resursga olib
keladi. jamg’arma va korxona daromadining oshishi.
Iqtisodiy nuqtai nazardan texnologik model quyidagi afzalliklarga ega: sanoat Interneti,
narsalar interneti, sanoat tovarlarini sotish va sotib olish uchun raqamli platformalar kabi texnik
va texnologik vositalarning o’ziga xos majmuasini joriy etish. ishlab chiqarilgan mahsulot uchun
mahsulot bozorini kengaytirish va ishlab chiqarish uchun xom ashyo va butlovchi qismlarni sotib
olish, shuningdek, mahsulotlarni xaridorlarga sotish xarajatlarini optimallashtirish.
Korxonani raqamli o‘zgartirishning matritsa modeli - bu model ob’ektlarida ortiqcha va
takroriylikni yoki aksincha, texnologik ishlanmalar va ilmiy tadqiqotlarning yetarli emasligini
aniqlashga imkon beradigan "maqsad-vositalar" matritsalari tizimi; ob’ektlarni maqsad va
vazifalar bo’yicha birlashtiradi, masalan, "Texnologiya-tadqiqot" matritsasi, "Vazifalar-
mahsulotlar" matritsasi, "Mahsulotlar-texnologiyalar" matritsasi va boshqalar.
Shunday qilib, matritsa va sanoat modellari asosida yakuniy raqamli transformatsiyaning
integratsiya modeli raqamli iqtisodiyotda barcha resurslarga global va masofadan kirish
mumkin bo’lgan integratsiyalashgan fanlararo raqamli tarmoqni qurish imkonini beradi. Bular
texnologik guruhlar uchun raqamli ishlab chiqarish markazlari bo’lib, ular ochiqlik tamoyillari
asosida yaratilgan va o’zaro hamkorlikda bo‘lib, integratsiya makonida dasturiy taominotni
uyg‘un qo‘llab-quvvatlash va kirish orqali ta’minlanadi.
Xulosa va takliflar
Xulosa o’rnida ta’kidlash joizki, iqtisodiyot tarmoqlariga raqamli texnologiyalarni joriy
etish natijasida qator ustunliklarga ega bo’lib ular quyidagilarda o’z ifodasini topadi: кorxonalar
faoliyatini avtomatlashtirilishi va jarayonning to’liq raqamlashtirilishiga erishilishi natijasida
raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqariladi, ishlab chiqarish va mehnat resurslaridan
samarali va tejamkorlik bilan foydalanish yo’lga qo’yiladi, korxonalar investitsion jozibadorligi
va ishlab chiqarish jarayonining shaffofligi ta’minlanadi.
Sanoat korxonalarida raqamlashtirish jarayoni o’ziga hos xususiyatlarga egaligi, moliyaviy
resusrlar va shartli infratuzilmaga muhtojligi nuqtai nazaridan ehtimoliy yo’qotishlarga olib
kelishi ham mumkinligi ayniqsa O’zbekistondek rivojlanayotgan mamlakatda faoliyatini olib
boradigan korxonalarda ushbu jarayonni to’g’ri rejalashtirish, raqamli transformatsiyalash
strategiyasini to’g’ri shakllantirish, ushbu jarayonni korxona holatiga va faoliyat turiga muofiq
holatda rejalashtirish muhim ahamiyat kasb etadi.
Raqamli transformatsiyaning tegishli modellaridan, yani jarayon, tarmoq, texnologik
modellaridan birini tanlash esa sanoat korxonalarida bajarilishi kerak bo’lgan ishlarni
spetsifikatsiya qilishga, samaradorlikni izchillikda va aniq belgilangan harakatlar rejasi orqali
oshirish imkonini beradi.
Shunday ekan, korxonalarda raqamli transformatsiyani amalga oshirish uchun
quyidagilar taklif etiladi:
1. mehnat jarayonida zarur kompetentsiyaga ega bo’lgan yuqori malakali ishchilardan
iborat jamoaga ega bo’lish;
2. mavjud sharoit va vaqtni inobatga olgan holda innovatsion mehnat vositalari va
ob'ektlari bilan eng samarali uyg’unlashishga imkon beruvchi usullar, uslublar va chora-tadbirlar
majmuini ishlab chiqish;
|
| |
