|
Talabalarda rangshunoslikka oid bilim va ko‘nikmalarni rivojlantirishning samaradorlik darajasini aniqlash yuzasidan tajriba boshidagi ko‘rsatkichlar
|
bet | 12/24 | Sana | 01.11.2023 | Hajmi | 2.74 Mb. | | #92475 |
Bog'liq ЭЛЁР. Самарканд Avtoreferat 26.05.2023 geog, Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish asoslari (P.Sultonov)2-jadval
Talabalarda rangshunoslikka oid bilim va ko‘nikmalarni rivojlantirishning samaradorlik darajasini aniqlash yuzasidan tajriba boshidagi ko‘rsatkichlar
№
|
Mezonlar
|
Tajriba gruhi
N = 282
|
Nazorat gruhi
N = 278
|
Yuqori
|
O‘rta
|
Past
|
Yuqori
|
O‘rta
|
Past
|
1
|
Rang nomlari
|
77
|
95
|
110
|
71
|
98
|
109
|
2
|
Rang tusi
|
76
|
99
|
107
|
70
|
97
|
111
|
3
|
Rang koloriti
|
72
|
101
|
109
|
71
|
98
|
109
|
4
|
Rang yorqinligi
|
74
|
103
|
105
|
73
|
101
|
104
|
5
|
Rang jozibasi
|
75
|
96
|
111
|
69
|
96
|
113
|
6
|
Rang to‘yinganligi
|
75
|
97
|
110
|
70
|
94
|
114
|
7
|
Ranglarning vazminligi
|
74
|
98
|
110
|
72
|
97
|
109
|
8
|
Ranglar kontrasti
|
65
|
105
|
112
|
69
|
100
|
109
|
O‘rtacha
|
73,5
|
99,2
|
109,3
|
70,6
|
97,6
|
109,8
|
Olingan natijalarni tahlil qilish uchun Styudent – T mezoni tanlandi.
3-jadval
Talabalarda rangshunoslikka oid bilim va ko‘nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan amaliy ko‘nikmalarining tajriba-sinov yakunida rivojlanganlik darajasi
№
|
Mezonlar
|
Tajriba gruhi. N = 282
|
Nazorat gruhi.N = 278
|
Yuqori
|
O‘rta
|
Past
|
Yuqori
|
O‘rta
|
Past
|
1
|
Rang nomlari
|
112
|
104
|
66
|
72
|
104
|
102
|
2
|
Rang tusi
|
110
|
106
|
66
|
71
|
101
|
106
|
3
|
Rang koloriti
|
110
|
103
|
69
|
72
|
93
|
113
|
4
|
Rang yorqinligi
|
114
|
105
|
63
|
75
|
100
|
103
|
5
|
Rang jozibasi
|
110
|
99
|
73
|
80
|
100
|
98
|
6
|
Rang to‘yinganligi
|
111
|
103
|
68
|
73
|
105
|
100
|
7
|
Ranglarning vazminligi
|
110
|
103
|
69
|
72
|
99
|
107
|
8
|
Ranglar kontrasti
|
110
|
103
|
69
|
73
|
99
|
106
|
O‘rtacha
|
110,9
|
103,3
|
67,8
|
73,5
|
100,1
|
104,4
|
4-jadval
Tajriba natijalarining o‘rtacha qiymatlari
Tajriba davri
|
O‘quvchilar soni
|
Javoblar soni
|
A’lo
O‘rtacha
|
Yaxshi O‘rtacha
|
Qoniqarli O‘rtacha
|
Tajriba boshida
|
282
|
73,5
|
99,25
|
109,25
|
Tajriba yakunida
|
282
|
110,9
|
103,3
|
67,8
|
5-rasm. Tajribaning samaradorlik darajasi
Olingan natijalardan o‘qitish samaradorligini baxolash mezoni birdan kattaligi va bilish darajasini baholash mezoni noldan kattaligini ko‘rish mumkin. Bundan ma’lumki, tajriba guruhidagi o‘zlashtirish nazorat guruhidagi o‘zlashtirish yuqori ekan. Demak, oliy pedagog ta’lim talabalarda rangshunoslikka oid bilim va ko‘nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan amaliy ko‘nikmalarning samaradorlik darajasini aniqlash yuzasidan o‘tkazilgan tajriba-sinov ishlari samarador ekan. Samaradorlik darajasi 1.4 barobarga yani 14% ga oshganligini (3.2.1 rasmga qarang) ko‘rishimiz mumkin.
UMUMIY XULOSALAR
Oliy ta’lim talabalarining rangshunoslikka oid bilimlarini rivojlantirishga qaratilgan amaliy san’at darslarida talabalarni naqsh ishlash jaryonida eksperimental tadqiqi dissertatsiyada ilgari surilgan ilmiy g‘oyalarni samaradorlik darajasini aniqlash imkonini berdi. Shu yo‘nalishda tadqiqotning mazkur bobi natijalari yuzasidan quyidagi xulosalar shakllantirildi:
Oliy ta’lim talabalarining rangshunoslikka oid bilimlarini rivojlantirishga qaratilgan turli metodlarlardan foydalanish oliy ta’lim muassasalari talabalari tomonidan egallagan nazariy va amaliy bilim va ko‘nikmalarini mustahkamlashga ko‘maklashadi, professor-o‘qituvchilarning dunyoqarashlarini kengaytirishga xizmat qiladi.
Taklif etilgan uslubiyat ta’lim sifatini yaxshilaydi, tezlashtiradi, rangshunoslikka oid bilim va ko‘nikmalar rivojlanishini ta’minlaydi, naqshlarning sifatli darajaga chiqishini ta’minlaydi.
Har bir mavzu boshida tayyorgarlik mashqlarining o‘tkazilishi, o‘qitish usullarining nazariy va amaliy asoslarining ko‘rib chiqilishi, tahlil qilinishi, mashqlarning bajarilishini talabalar bilimining takomillashtirilishi va rivojlanishining metodik asoslarini belgilab beradi.
Taklif etilayotgan amaliy mashqlar tizimi talabalarning rangshunoslikka oid bilim va ko‘nikmalarini rivojlanishini ta’minlash bilan birga ranglarni ramziy o‘qish va ularni mantiqiy fikr yuritishga hamda kasbga bo‘lgan qiziqishlari va intilishlarini ro‘yobga chiqarishga yordam beradi.
Tajriba-sinov ishlari jaryonida biz tomonidan taqdim etilgan metodika Oliy ta’lim talabalarining rangshunoslikka oid bilim va ko‘nikmalarini rivojlanganligini aniqlashda kutilgan samaradorlikka erishish imkonini berdi. Bu esa tadqiqot konsepsiyasi to‘g‘riligini tasdiqladi.
O‘tkazilgan pedagogik tadqiqot ishlarining to‘g‘ri tashkil etilishini ta’minlaydigan metodik qo‘llanma, tavsiyanomalar, har xil mazmun va shakldagi tarqatma materiallar to‘plami, oddiy va noan’anaviy testlar, materiallar to‘plami, mashqlar tizimini ishlab chiqilgan hamda ularni ekspermental tadqiqotlar jarayoniga tatbiq qilinishi tadqiqotning mazkur bosqichini belgilangan reja asosida olib borilishini ta’minlaydi va kutilgan natijalarni olish imkoniyatini berdi.
TAVSIYALAR
Oliy o‘quv yurtlarida tasviriy va amaliy san’at ta’lim yo‘nalishi talabalarining rangshunoslikka oid bilim va ko‘nikmalarini rivojlantirish yoshlarni milliy va jahon badiiy qadriyatlariga jalb etishda keng imkoniyatlar ochib beradi.
Oliy o‘quv yurtlarining tasviriy san’at yo‘nalishi rangshunoslik fani fan dasturlari mazmuni fan, texnika va madaniyat taraqqiyotining hozirgi darajasidagi didaktik ma’lumotlar bilan boyitish;
Tasviriy va amaliy san’at yo‘nalishi talabalarida rangshunoslikka oid bilim va ko‘nikmalarini rivojlantirish jarayonida ularda badiiy qadriyatlarga qiziqishni faollashtirishda ma’lum omillar va sharoitlar hamda rag‘batlantirish yo‘llarni hisobga olish lozim.
НАУЧНЫЙ СОВЕТ ПО ПРИСУЖДЕНИЮ УЧЁНЫХ СТЕПЕНЕЙ PhD.03/30.01.2020.Ped.02.06 ПРИ САМАРКАНДСКОМ ГОСУДАРСТВЕННОМ УНИВЕРСИТЕТЕ ИМЕНИ ШАРОФА РАШИДОВА
САМАРКАНДСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ ШАРОФА РАШИДОВА
ШАВКИЕВ ЭЛЁР РАХМОНБЕРДИЕВИЧ
МЕТОДИКА ФОРМИРОВАНИЯ ЗНАНИЙ И УМЕНИЙ, СВЯЗАННЫХ С ЦВЕТОВЕДЕНИЕМ, У СТУДЕНТОВ ВЫСШИХ УЧЕБНЫХ ЗАВЕДЕНИЙ
13.00.02 – Теория и методика обучения и воспитания (изобразительное искусство)
АВТОРЕФЕРАТ
диссертации доктора философии (PhD) по педагогическим наукам
Самарканд – 2023
ВВЕДЕНИЕ (аннотация диссертации доктора философии (PhD))
Актуальность и востребованность темы диссертации. Развитие эстетико-мотивационного мышления учащихся в системе образования мира рассматривается как средство совершенствования творчества и креативности. Особенно в области изобразительного и прикладного искусства особое значение имеет формирование дизайн-мышления специалистов, создание дидактического обеспечения обучения цветоведению. А также развитие знаний, умений и компетенций, связанных с цветоведением на уроках изобразительного и прикладного искусства, гармонизация самостоятельной учебно-творческой деятельности и форм коллективной работы через творческие, импровизационные и народные традиции, современное образование, методика использования креативно-дидактических и игровых технологий становится важной задачей.
В мире проводятся исследования, направленные на осмысление образцов изобразительного и прикладного искусства, изучение эмоционального воздействия цветовой композиции, изучение этапов исторического развития ремесел и прикладного искусства. В частности, большое значение имеет историческое развитие нашего ремесла, его современное состояние, развитие изобразительной грамотности, исследование различных областей изобразительного и декоративно-прикладного искусства, создание современных информационных технологий обучения цветоведению. В то же время возникает необходимость совершенствования методики формирования у студентов знаний и умений, связанных с цветоведением, на занятиях по изобразительному и прикладному искусству в высших учебных заведениях на основе междисциплинарной органической согласованности и методики основанной теорией художественного образования.
Успех масштабных преобразований, реализуемых в нашей стране, в первую очередь связан с изменением содержания образования, его приобразованием с учетом требований времени, повышением уровня духовности и интеллектуального потенциала обучающихся. «...развитие передовых методов обучения при сохранении традиций художественного воспитания и реализации деятельности творческих мастерских в учебном процессе по направлениям изобразительного и прикладного искусства (станковое, графическое, величественное, миниатюрное, скульптурное) выполнение задач отбора активных талантливых художников, повышения их эстетического уровня и мастерства». Это требует выявления современных технологий и эффективных методов формирования у студентов знаний и умений, связанных с цветоведением, на уроках изобразительного и прикладного искусства высших учебных заведений и их научного обоснования.
Данное диссертационное исследование в определённой степени служит реализации задач, Законом Республики Узбекистан ЗРУ-637 от 23 сентября 2020 года «Закон о образовании», в указах Президента Республики Узбекистан УП-60 от 28 января 2022 года «О Стратегии развития Нового Узбекистана на 2022-2026 годы», УП-5712 от 29 апреля, 2019 г. «Об утверждении Концепции развития системы народного образования Республики Узбекистан до 2030 года», Постановлении ПП-4688 от 21 апреля 2020 года «О мерах по дальнейшему повышению эффективности сферы изобразительного и прикладного искусства», а также в других нормативно-правовых актах, связанных с этой сферой.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Talabalarda rangshunoslikka oid bilim va ko‘nikmalarni rivojlantirishning samaradorlik darajasini aniqlash yuzasidan tajriba boshidagi ko‘rsatkichlar
|