152
5.32- rasmda juft o‘zaro aloqa tamoyili to‘g‘ri va teskari yo‘llarni
fazoviy ajratish misolida ko‘rsatilgan.
Chaqirayotgan A abonentning so‘zlashuv signali i vaqt oralig‘ida UZ
1
ga tu- shadi,
unga SQ
1
siljuvchi qurilma ulangan. SQ
1
yordamida
chaqiruvchi abonentning signali j vaqt oralig‘ida kommutatsiyalanadi va
shu oraliqda chaqirilayotgan B abonentga uzatiladi.
Chaqirilayotgan B
abonentdan so‘zlashuv signali j vaqt oralig‘ida UZ
2
ga tushadi va SQ
2
yordamida i vaqt oralig‘ida kommutatsiyalanadi,
hamda shu oraliqda
chaqiruvchi abonentga uzatiladi.Rasmdan ko‘rinib turibdiki, SQ
1
va SQ
2
larning mavjudligi tufayli bir vaqtning o‘zida i va j vaqt oraliqlarida UZ
1
va UZ
2
ventillarini boshqarish mumkin.To‘g‘ri va teskari yo‘llarni tashkil
etish uchun yoki bo‘linmagan (bittalik) yoki bo‘lingan (ikkitalik) KM ning
tuzilmasidan foydalanish mumkin.
Birinchi holda, KM orqali uzatish
ikkita yo‘nalishda, ikkinchisida esa bitta yo‘nalishda
amalga oshirilishi
zarur. 5.33- rasmda ajratilmagan tuzilmali F - V - F turidagi KM da to‘g‘ri
va teskari yo‘llar o‘rnatilishi, 5.34- rasmda esa ajratilgan tuzilmali
ko‘rsatilgan.
i,j
i
j
i
Аb. А
Аб. B
UZ1
UZ2
i
i
5.32- rasm. Juft o’zaro aloqa tamoyiliniamalga oshirishni to‘g‘ri va teskari
yo’llarni fazoviy ajratish
UZ1
UZ2
j
SQ 1
SQ 2
j
(j-i)τ
(n-j+i)τ
153
Ikkinchi holda, 5.33- rasmdagi uskunaning yuqori qismi faqat to‘g‘ri
yo‘llarni
kommutatsiyalash uchun, quyi qismi esa faqat teskari yo‘llarni
kommutasiyalash uchun xizmat qiladi. Boshqacha qilib aytganda,
bir xil
tuzilmali KM ishlatiladi, lekin uzatish yo‘nalishlari turli bo‘ladi.
To’g’ri
yo’l
To’g’ri
yo’l
Teskari
yo’l
Teskari
yo’l
Uzatish
Uzatish
Qabul qilish
Qabul qilish