T. B. Murodov, V. T. Isaqulov piltalash va piliklash texnologiyasi

13
Tolaning namligini o‘zgartirish xossasiga uning gigroskopikligi 
deyiladi. 
Tola namligi quyidagicha hisoblanadi:
W
m m
m
=
⋅
−
d
k
k
100[%]
, 
odatda, W
T 
– 8÷12 % bo‘ladi.
m
d
– paxta tolasining dastlabki massasi, g;
m
q 
– paxta tolasining quritilgandan keyingi massasi; g.
8. Tolaning boshqa xossalari:
– tolaning siqilishga qarshiligi juda katta bo‘lib, uning 
zo‘riqishi (σ) deyiladi:
σ ≥ 1000 [kg/sm
2
];
– tolaning buralishga qarshiligi kam
bo‘lib, yaxshi buraladi 
va yaxshi pishitiladi, chunki tolaning ko‘ndalang kesimi kichik;
– tolaning egilishga qarshiligi juda oz, shuning uchun tola 
egiluvchandir;
– tolaning siljishga qarshiligi:
F = μN + h
Bu yerda: F – ishqalanish kuchi; μ – ishqalanish koeffitsiyenti; 
N – bosim kuchi; h – tolalar o‘rtasidagi ilashuvchanlik.
Tolaning elektr o‘tkazuvchanligi yomon, ular dielektrik hi-
soblanadi. Shuning uchun tolalar harakatlanganda statik zaryadlar 
hosil bo‘lib, texnologik jarayonga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Unga 
qarshi quyidagi choralar ko‘riladi:
1. Sexlarda havo namligi oshiriladi.
2. Mashinalar yerga ulanadi.
3. Ionizatorlar qo‘llanadi.

Download 9.74 Mb.