TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI
AXBOROT TEXNALOGIYALARI
FAKULTETI INFORMATIKA O’QITISH
METODIKASI 3-BOSQICH 305-GURUH
TALABASI ABDUXALILOV
JAMSHIDNING UMUMIY
PSIXOLOGIYA FANIDAN
TAYYORLAGAN TAQDIMOTI
.
MAVZU:PSIXIK RIVOJLANISH VA UNI
DAVRLASHTIRISH MUAMMOSI.
R E J A
:
1. Psixik rivojlanish haqida tushuncha, uning o’ziga xos
xususiyatlari.
2. Psixik rivojlanishning asosiy qonuniyatlari, omillari.
3.Yosh taraqqiyotini davrlarga bo`lish
4.Yosh krizislari va yetakchi faoliyat
i.
Asosiy tushunchalar:
Senzitiv davr – biror psixik funksiya yoki
xususiyatning rivojlanishidagi eng tez va qulay davr.
Interiorizatsiya – avval tashqariga, boshqa odamlarga
qaratilgan psixik funksiyaning shaxsning ichki funksiyasiga
aylanishi.
Akseleratsiya – bolalar va o’smirlarda ma’lum
davrlarda somatik va fiziologik o’sishning tezlashuvi.
Yosh – psixik taraqqiyotning sifat jihatdan
chegaralangan bosqichi bo’lib, fiziologik va psixologik jihatdan
barcha normal kishilar uchun tipik hisoblanadi. Har bir yosh
davriga xos taraqqiyotning ijtimoiy situasiyasi mavjud.
Psixik taraqqiyotni harakatlantiruvchi kuchlar.
Shaxs taraqqiyotidagi ichki ziddiyatlar psixik taraqqiyotning harakatlantiruvchi
kuchidir.
Asosiy ziddiyatlardan biri shaxsda paydo bo’ladigan yangi ehtiyojlar va ularni qondirish
uchun zarur vositalarning yetishmasligidir. Shaxs taraqqiyotining erishgan darajasi, hayot
tarzi va uning ijtimoiy munosabatlar sistemasida tutgan o’rni o’rtasidagi ziddiyat ham muhim
ziddiyatlardan biridir. Shaxs yangi sharoitga moslashishga intiladi (bog’chada, maktabda).
Ta’lim va tarbiya jarayoni ham shaxs oldiga yangi vazifalarni qo’yadi, faoliyatning yangi
motivlarini hosil qiladi.
Shaxs ma`lum ijtimoiy munosabatlar sistemasida shakllangan ijtimoiy mavjudotdir. Har bir
tarixiy davrda shaxsning o`ziga xos xususiyatlari shu davrning ijtimoiy- iqtisodiy tipi va
tarbiya tizimiga bog`liq holda tashkil opadi, shakllanadi.
XX asrga kelib yosh psixologiyasi va pedagogik psixologiyada psixik taraqqiyot omillarini
talqin etuvchi 2 ta yo’nalish yuzaga keldi.
|