III. NAZARIY MATERIALLAR
53
Linux tizimiga foydalanuvchi interfeysida kirganizda, siz har doim
katalogga bog‘langan bo‘lasiz. Siz bog‘langan katalog ishchi yoki joriy katalog
deb nomlanadi. PWD (ishchi katalog chop qilish) utilida ishchi katalog yo‘li
nomini tasvirlaydi.
Bosh katalog
Agarda ilk bora Linux tizimiga kirsangiz yoki terminal emulyator
darchasini ishga tushirganizda, sizning ishchi katalogingiz bosh katalog
hisoblanadi. Bosh katalog nomini ko‘rsatish uchun tizimga kirgan zahoti
PWD
dan
foydalaning.
Argumentlarsiz
ls
utilitidan foydalanish ish katalogdagi fayllar ro‘yhatini
chop qiladi. Sababi, sizning bosh katalogingiz ishchi katalogda shu paytgacha
foydalangan yagona hisoblanadi va ls sizning bosh katalogdagi fayllar ro‘yhatini
chop qiladi.
Boshlangich fayllar
Boshlang‘ich fayllar, bosh katalogingizda paydo bo‘ladi va shell hamda
boshqa dasturlarga siz hamda sizning sozlamalaringizni haqida ma‘lumot beradi.
Bu fayllarning bir qismi shell ga qanday tipdagi terminaldan foydalanayotganiz
haqida xabar beradi va sty utilita o‘chirigich hamda qatorlarni o‘chiruvchi
tugmalarni o‘rnatib beradi.
Yoki siz yoki tizim administrator bosh katalogda mavjud bo‘lgan shell
buyruqlarini o‘zida jamlagan faylni shellni ishga tushiruvchiga joylashtirishi
mumkin. Shell har safar kirganizda buyruqlarni amalga oshiradi. Yuklovchi fayllar
yashirin nomlarga ega bo‘lgani sababli, bosh katalogda mavjud yoki yo‘qligini
bilish uchun –a buyrug‘idan foydalanishingiz zarur bo‘ladi. Grafik interfeys
boshlangich ishga tushuvchi fayllarga ega. Odatda bu fayllar bilan to‘g‘ridan
to‘g‘ri ishlamaysiz, lekin ischi stoldagi ikonka yordamida ishga tushish ketma-
ketlikni nazorat qilish mumkin.
Login:
