|
Tekshirdi: Abdurashidova Kamola Mundareja: crm nima? Qurilish korxonalari materiallari uchun nega crm kerak?
|
| bet | 2/4 | | Sana | 30.07.2023 | | Hajmi | 0.64 Mb. | | #77647 |
Bog'liq individual loyiha Xushnazarov Azizbek 313-20 14. Kurakli nasoslar, asosiy kattaliklari, Abdushukurova Shohida, Mustaqil ta'lim mavzulari(1) (2), CAMEL risk metodikasi, 8 sinf Jahon tarixi, resume (3), 6 Sayyora Rustamovna Abdalova 53-61, orkestr-va-ansambl-partituralari-bilan-ishlash, 1681801265 (1), OR 3070301- Qurilish ishlari ishchisi, W1, [@imtihonlar kanali uz] 9-sinf rus tili 2021 javoblari, Ny1Ogsz4, 1-mavzu amaliy mashg (1)
Yangi prezidentimiz saylangan yil yodingizdami? Murojaatlar portali zo'r berib ish boshlagan, prezidentdan o'rnak olib katta-katta tashkilotlar, davlat vakillari Facebookda o'z sahifalarini ocha boshlagan, Maktablardan boshlab turli yo'nalishdagi boshqarmalargacha o'z sahifalarini yurita boshlagan edi. Bu bir qarashda SMMga o'xshasa ham, aslida tub mohiyatdan CRM edi :-D.
Facebookdagi sahifalar «boom»idan oldin bu ish bilan deyarli faqat tijoratlar shug'ullanishardi. Ularning maqsadi Facebook sahifalari orqali haqiqiy, jonli foydalanuvchilar bilan munosabatni yaxshilash, mahsulot/xizmatlar haqida xalq fikrini o'rganish edi. Tijorat vakillari ma'lum bir ma'noda nima qilayotganini bilishardi. Ammo maqsadni yaxshi tushunmay turib ochilgan sahifalar ko'paygan sari tarmoqdagi sahifalar haqiqiy CRM – iste'molchilar bilan munosabatni boshqarish emas, balki shunchaki bir tomonlama ma'lumot tashlash bilan cheklanib qoldi.
CRM yaxshi ishlagan joyda har ikki tomon bir xil munosabat bildirishi kerak. Facebook sahifasiga bo'lib o'tgan tadbir, yoki amalga oshirilgan ish, ishlab chiqarilgan mahsulot, erishilgan yutuq haqida shunchaki ma'lumot yuklab, post haqida unutish kerak emas. Odamlar bu yangilikka qanday munosabat bildirdi, ular bundan qanchalik rozi yoki norozi, muammolarni hal qilish uchun kim qanday yechimlar berayapti – bu masalalarga sahifa mas'ullari qiziqishi kerak.
Bugungi CRMlarning aksariyat xatosi aynan iste'molchi bilan muloqotning bir tomonlama o'rnatilganligida. Faqat ular ma'lumot beradi, xalq esa bildirgan fikrining faoliyatga qanchalik ta'sir ko'rsatayotganligini sezmaydi.
Mijozlar bilan munosabatni boshqarish tizimi ham Facebookda sahifa ochishga o'xshaydi, ammo u ancha ko'proq jihatlarni o'z ichiga oladi. Unda nimalar bo'lishi muhim, qaysi jihatlari yaxshiroq ishlashi kerakligi haqida bilib olish hammamiz uchun foydali.
Misol keltiramiz. XYZ do'koni Toshkentning gavjum ko'chalaridan birida joylashgan. U o'zida ishlab chiqariladigan qandolat mahsulotlarini sotadi. Do'kon egasi o'z mijozlari haqida ko'proq o'rganishni istaydi. Uning fikricha, mijozlar bilan yaqin aloqalar o'rnatish orqali mahsulotlarini yanada ko'proq sotish va kattaroq daromadga ega bo'lish mumkin.
XYZ uchun maxsus CRM tizimi ishlab chiqilgan. U internetda ishlaydi va XYZning rasmiy saytiga juda yaxshi integratsiya qilingan. Bu tizimda hamma imkoniyatlar bor va unda XYZning imkon qadar barcha mijozlari haqida ma'lumot yig'ib boriladi. Quyida har bir imkoniyatni birma-bir sharhlagan holda ko'rib chiqamiz.
Bo“glana olish o'ta muhim qism. Mijozlarning telefon raqamlari, email manzillari, uy manzillari, ishxona manzillari bazada yig'ib boriladi. Ularni qanday qilib olish mumkin? XYZ saytida maxsus so'rovnoma ochib, istovchilardan ma'lumotlarni yig'adi. Evaziga do'konda chegirma tizimi joriy qiligan: anketa to'ldirganlar uchun maxsus narxlar! Facebook sahifasida ham like bosganlar, postlarga fikr bildirganlar, XYZ bilan qiziqqanlar haqida so'rovnomalar orqali imkon qadar ko'proq ma'lumot yig'iladi. Do'konga kelgan mijozlarga esa tezkor anketa to'ldirish taklif etiladi va ularga bu ma'lumotlar xizmat sifatini yaxshilash, kelajakda do'kon yangiliklaridan tezkor xabardor qilish uchun ekanligi tushuntiriladi. Qimmatli ma'lumotlar uchun esa albatta chegirmalar amalga oshiriladi.
Bu nega kerak? XYZ bazasida vaqt o'tgan sari 10 mingga yaqin email, telefon raqam va uy manzillari yig'iladi. Keyinchalik do'kon bu ma'lumotlar yordamida mijozlar bilan aloqa o'rnatadi. Har bir kishiga shaxsiy email yuboriladi. Aynan «Salom, Anvar!..», ko'rinishidagi shaxsiy xabarlar. SMSlar ham huddi shu tarzda. Tug'ilgan kun yoki maxsus bayram munosabati bilan uyga / ishxonaga yuboriladigan tabrik maktubi yoki kichik sovg'a esa XYZ uchun eng qimmat reklamadan ham ko'proq natija keltirishi mumkin.
XYZ imkon qadar kim qanaqa mahsulot sotib olayotganini o'rganadi. Buni online yoki telefon orqali amalga oshirilgan buyurtmalarda kim buyurtma berayotganligiga qarab aniqlab olish oson. Ammo do'konga kelib harid qiladiganlar haridini kuzatish bir oz mushkul bo'lishi mumkin. Doimiy mijozlarga maxsus vaucher kodi yoki chegirma kartochkasi berish orqali arzimagan chegirma evaziga qimmatli ma'lumotni yig'ish mumkin. «Bu chegirma kartamiz, keyingi marta kelganingizda undan foydalansangiz, … … mahsulotlarimizni chegirma asosida olishingiz mumkin», deyilsa bas! Kartochkadagi takrorlanmas raqam va undagi qo'shimcha kiritiladigan ma'lumotlar orqali kim nima harid qilayotganini aniqlab olish mumkin.
Bu nega kerak? Vaqt o'tgan sari kim qaysi mahsulotni ko'proq sotib olayapti, kimga nima yoqadi – bilib olish mumkin! Bu orqali aynan shu mijozga yoqadigan, maxsus yo'naltirilgan reklamalar tayyorlash mumkin. Masalan, qulupnayli pirog uchun chegirma boshlanganda ko'proq qulupnayli pirog harid qilganlarga SMS va email orqali xabar yuboriladi.
Qaysi mahsulot ko'proq sotilayapti, qaysi turdagisiga talab kuchliroq, qishda nima yaxshi ketayapti, yozda qaysi biri haridorgir – bularning hammasi o'rganiladi. Bu savdo va ishlab chiqarish sohasida juda qadimdan foydalanib kelingan analiz bo'lganligi sababli, uning nima uchun kerakligiga to'xtalmaymiz.
Bu jihat ishlab chiqaruvchi/xizmat ko'rsatuvchi uchun yaxshi bo'lishi mumkin. Ammo mijoz uchun bu analizning qanday ijobiy tomoni bor? O'rganilgan vaziyat yaxshi tomonga o'zgaradi, analizlar asosida taqdim etilayotgan mahsulotlar har doim iste'molchining istaklarini o'zida aks ettiradi. Shu jihatdan mijozlar sifatliroq xizmat va mahusulotlardan bahramand bo'lishadi.
Hozir Facebookda sahifalarning sayt bilan maksimal integratsiyasi uchun barcha sharoitlar bor. CRM tizimiga ijtimoiy tarmoqdan keladigan har qanday murojaat (review), xabar (sms), fikr (comment), munosabat (like) va boshqalarga nisbatan tezkor javob qaytarish/munosabat bildirish imkoniyatini kiritsa bo'ladi. Bildirgan fikri kompaniya uchun qanchalik qimmatli ekanligini his qilgan mijoz keyingi marta aynan shu xizmat yoki mahsulot kerak bo'lganda albatta ishga ko'proq professionallik bilan yondoshadiganini tanlaydi.
Har bir tijoratning asosiy maqsadi boshqalardan ko'proq/yaxshiroq natijalarga ega bo'lish hisoblanadi. CRM tizimi bor va bu tizimga ega bo'lmagan ikkita bir xil yo'nalishdagi kompaniya daromad ko'rishda hech qachon tenglasha olmaydi. Bu ham CRMning ijobiy tomonlaridan biri. Ijobiylikka intilgan kompaniya mijozlari uchun har doim eng yaxshisini taqdim eta oladi.
Sizning biznesingizga ham CRM kerak! Hech bir ma'lumotni kichik sanamang, ayniqsa u Sizning mijozlaringiz haqida bo'lsa. Boshqalardan oldinda bo'lib, o'z sohangizda birinchi raqamli hisoblanishni xohlasangiz, albatta Customer Relationship Management tizimini o'z talablaringizga ko'ra tayyorlashga darhol buyurtma bering.
2.
|
| |
