-§. METALLNING TURMUSHDA VA IQTISODIYOT

Download 33.06 Mb. Pdf ko'rish
bet	33/146
Sana	01.03.2023
Hajmi	33.06 Mb.
	#43888

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 146

Bog'liq
5-texnologiya
7-sinf ish reja, R2iXRw3B2b3FMyc4WBSrurz07GdKMOMkGnUZauVx (3), МЕТАЛЛ КОНСТРУКЦИЯЛАРИ, 1665744834, QarshiDU 2021 Konferensiya to\'plami, 1.-Anketa--talabalar-, ko161118a, Provodkalar, ekologik-global-muammolar-va-orol-dengizi-muammosi- (1), Abdujalil.moilya, 843-Article Text-2655-1-10-20210331 (1), Mustaqil ta lim uchun, Bahodirov Amirbek MISH, Igamberdiyeva Sohiba

16-§. METALLNING TURMUSHDA VA IQTISODIYOT
TARMOQLARIDAGI AHAMIYATI, ISHLAB CHIQARISH SOHALARI
O‘zbekiston Respublikasi eng boy tabiiy resurslarga asoslangan, rivojlangan metal-
lurgiya sanoatiga ega.
Mamlakatimizda 1946-yilda qora metallurgiya sanoatiga asos so lingan bo‘lib,
birinchi metallurgiya korxonasi Toshkent viloyatining Beko bod shahrida tashkil
qilingan. Hozirda korxona nomi “Oʻzbekis ton metal lurgiya kombinati” aksiyadorlik
birlashmasi deb yuritiladi (55-rasm).
Korxonada qora metallurgiya mahsulotlarining eng muhim turlari (poʻlat, choʻyan,
poʻlat quvurlar va poʻlat prokat), armatura poʻlati, shvellerlar, poʻlat sharlar, poʻlat
emallangan idishlar ishlab chiqariladi.
“Olmaliq kon-metallurgiya kombinati”
aksiyadorlik jamiyati – Oʻzbekistonda rang-
li metallurgiya sanoatining yirik kom bi nati
bo‘
lib, 1950-yildan o‘z faoliyatini bosh-
la gan. 1999-yildan kombinat ochiq aksi -
yadorlik jamiyatiga ay lan tirilgan (56-rasm).
Yog‘och singari metallar ham inson ha-
yotida muhim o‘rin tu ta di. Metalldan tur-
mushda, quri lishda, kosmonavtika, kema-
soz lik, mashina sozlik, samol yot sozlik soha-
larida, turli xil qurilish kons
truk
siyalari,
elektr simlari, dast gohlar, asbob-anjomlar
tayyorlashda ko‘p foydalaniladi.
Sanoatning metall ishlab chiqaruvchi so-
ha si va metall olish va toza lash
metallurgiya
sanoati deb ataladi. Metallurgiya so‘zi yu-
55-rasm. “Oʻzbekiston metallurgiya kombinati” aksiyadorlik birlashmasi.
56-rasm. “Olmaliq kon-metallurgiya
kombinati” aksiyadorlik jamiyati.

49
49
nonchadan olingan bo‘lib, “
metallurgeo” – “yerdan qazib chiqaraman” degan ma’noni
bildiradi.
Metall deb, yaltiroq, plastik elektr va issiqlik o‘tkazadigan xusu siyatga ega shaffof
bo‘lmagan jismga aytiladi.
Metall ishlab chiqarishdagi asosiy xomashyo ruda hisoblanadi.
Ruda deb, tarkibida metall yoki metallar guruhining ajratib olini shi iqtisodiy
jihatdan samarali miqdori mavjud bo‘lgan tog‘ jinslariga aytiladi (57-rasm).
Rudalar tarkibi metall bo‘lgan rudali mineral va keraksiz jinslardan iborat
bo‘ladi. Ular tarkibidagi asosiy metall nomi bilan ataladi. Masalan, temir rudasi,
aluminiy rudasi va boshqalar (58-rasm).
Tarkibidan bir necha xil metall olinadigan rudalar

Download 33.06 Mb.

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 146

Download 33.06 Mb.

Pdf ko'rish