68
68
22-§.
METALL VA YUpQA SIMLARDAN HAR XIL
BUYUMLAR YASASH
8-amaliy mashg‘ulot. Metall va yupqa simlardan xomut va prujina yasash.
jihozlar: chilangarlik dastgohi, asbob-uskuna va moslamalar, bо‘r, grafitli
qalam, yupqa metall (tunuka va list), sim,
namunalar, ko‘rgazmali qurollar.
Ishni bajarish tartibi:
Birinchi bosqich. Metallni egish yо‘li bilan xomut tayyor lash.
1. Zagotovkaning
uzunligini aniqlab, rejalab oling.
2. Xomutning diametriga teng yо‘g‘onlikdagi yumaloq moslama (sterjen) olib, uni
tiskiga tik holda о‘rnating (85-rasm, a).
3. Zagotovkani ikkita chilangarlik omburi bilan tutib, moslamaga о‘rang (85-rasm, b).
4. Zagotovkani tiskiga rasmda (85-rasm, d) kо‘rsatilganidek о‘rnatib, bolg‘alab
shaklga
keltirib, xomutni tayyorlang (86-rasm).
84-rasm. Halqa namunalari.
a)
moslama
b) omburlar d)
shakl berish
85-rasm. Xomut tayyorlash.
69
69
Ikkinchi bosqich. Yupqa simlardan pru jina tay yorlash.
1. Prujinaning ichki diametriga mos yо‘g‘on likdagi
metall yoki yog‘och mosla ma tayyorlang (87-rasm, a).
Uning bir uchidan sim uchini о‘tkazish
maqsadida uya
oching.
2. Yupqa simlarning uchini moslama teshigidan о‘t kazib
bukib, mustahkamlang.
3. Simning ikkinchi uchidan chap qо‘lda chilan garlik
omburi bilan tutib, о‘ng qо‘lda moslama yuzasi bо‘ylab kerakli о‘lchamda prujina
hosil qilish uchun aylantiring (87-rasm, b).
4. Prujinaning uchlari ombur yordamida halqalanishi yoki о‘z holida qoldirilishi
mumkin (87-rasm, b).
