D vektorining ikkinchi nomlanishi - elektr siljish vektori deb ataladi. (2.20) formula to`liq tokning
umumlashgan qonunini ifodalaydi va integral formadagi Maksvellning birinchi tenglamasi hisoblanadi. U
shuni tasdiqladiki, elektromagnit maydondagi har qanday berk kontur bo`ylab H vektorinng aylanishi son
jihatidan kontur ichidagi tekislikdan o`tuvchi o`tkazuvchanlik va siljish toklarining algebraik yig`indisiga
teng. (1.3) va (1.5) tenglamalarni hisobga olgan holda(2.20) tenglamasini quyidagi ko`rinishda
yozish
mumkin.
Maksvell 1 - tenglamasining differensial ko`rinishi shuni tasdiqlaydiki, H vektor EMM ning istalgan
nuqtasida shu nuqta orqali oqib o`tuvchi o`tkazuvchanlik va siljish toklarining algebraik yig`indisiga teng.
Rotor vektor kattalik bo`lganligi uchun, tenglamaning o`ng va chap qismlaridagi
bir nomli proeksiyalari
bo`yicha tenglik saqlanadi. Agar ideal dielektrik muhitni vakuum yoki unga yaqin bo`lgan toza havoni
ko`rib chiqsak (2.22) ga ζ =0 qo`llash lozim . U holda(2.22) tenglama quydagi ko`rinishga ega bo`ladi:
Bundan kelib chiqadiki, fazodagi berilgan nuqtada o`zgaruvchan elektr maydon mavjud bo`lsa (ya'ni D/
dt 0 ), u nuqta atrofida uyurmali magnit maydon hosil bo`ladi. Boshqacha qilib aytganda, magnit
maydon faqatgina o`tkazuvchan toklar
bilangina emas, balki o`zgaruvchan elektr maydoni bilan ham
hosil qilinadi. O`zgaruvchan elektr va magnit maydonlar ajralmas bo`lib, yagona EMM ni hosil qiladi.
Elektr maydonning o`zgarish tezligi siljish tokining zichligini namoyon qiladi:
Real dielektriklardagi siljish toki asosan o`zgaruvchan elektr maydon ta'sirida bog`langan zaryadlarning
tebranma harakati hisobiga hosil bo`ladi, ya'ni qutblangan tok hisoblanadi. Ammo u bog`langan
zaryadlar bo`lmagan vakuumda ham mavjud. Buni tajriba yo`li bilan oson isbotlash mumkin, ya'ni
o`zgaruvchan kuchlanish manbai zanjiriga ketma - ket vakuum (yoki havo) kondensatori ulanadi.
Ampermetr o`zgarmas kuchlanish uchun zanjirda uzilishni hosil qiluvchi vakuum sohasidagi
tok qiymatini
ko`rsatadi.
