410
Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom
бўлаклари нисбатан титилган – ўлчамлари бир оз кичиклашган ҳолда етиб
боради.
Пахта бўлакларининг геометрик ўлчамларини титиш барабани ичидаги
ҳаракатига таъсирларини назарий баҳолаш
учун сонли тажрибалар
ўтказилди. Тажрибаларнинг намунани баландлиги
га тенг
қийматларига мос натижалари 1-4 жадвалларда келтирилган.
Бу ердаги тажрибаларни ўтказишдан асосий мақсад пахта бўлакларига
иккинчи барабанни қозиқчалари томонидан горизонтал ўқ билан қандай
бурчак остида зарб берилганда ҳаракат ускунанинг юқори деворига тегиб
траекторияни ўзгармасдан учинчи барабанни
устига бориш тушишини
аниқлашдан иборат.
Пахта бўлаги иккинчи барабанни қозиқчаси зарби таъсирида учинчи
барабанни кўзланган координатасига тушиши учун:
- горизонтал йўналишда
mm
L
x
ОМ
МАХ
425
2
(1)
масофани ўтиши керак;
- вертикал йўналишда эса ускунанинг юқори қисмидаги қўзғаламас
деворга тегмасдан
mm
L
y
TT
МАХ
150
0
2
(2)
оралиқда ҳаракатланиши талаб этилади.
Жадваллардан
бурчакнинг
0
га тенг қийматида пахта бўлаги энг
катта қиймати координата бошида жойлашган қабариқ парабола қонунияти
бўйича ҳаракатланиши кузатилади.
бурчакнинг
0
дан катта қийматларида
эса ҳаракат маълум пайтгача юқорига ва ўзининг энг катта қийматига
эришгандан сўнг пастга ҳамда горизонтал йўналишда давом этади. Масалан,
ва
бўлса, пахта бўлаги горизонтал йўналишда
масофага борганда парабола ўзининг энг катта қиймати
га эришади ва ундан сўнг пастга томон ҳаракатланади.
411
Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom
1- ва 2-жадваллардаги бошланғич қийматларнинг барчасида пахта
бўлаклари траекторияси (1) шарт оралиғида жойлашади.
Яъни баландлиги
ва
бўлган пахта бўлаклари
масофани босиб
ўтгунига қадар тозалаш ускунасининг юқори деворига тегмасдан
ҳаракатланади.
3- жадвадаги маълумотлар ичида (1) шартларни бузилиш ҳолатлари
учрайди.
Яъни баландлиги
га тенг пахта бўлакларига
бурчак остида зарб берилса горизонтал йўналишда
га борганда
масофага кўтарилади. Ундан кейинги қийматларда пахта
бўлаги юқори деворга тегиб ҳаракат траекториясини ўзгартириб юборади.
Охиргисига ўхшаш салбий ҳолатлар 4-жадвалдаги бошланғич
шартларда кўп учрайди. Баландлиги
га тенг пахта бўлакларига
бурчак остида зарб берилганда пахта бўлагининг юқори қатламлари
учинчи барабанга етиб боришдан анча олдин қўзғалмас деворга тегиб
ҳаракат троекториясини ўзгартириб юборади.
