75
Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom
KOMPRESSION SPORT BUYUMLARINI LOYIHALASH VA
ISHLAB CHIQARISH KONSEPSIYASI
Maqsudov Nabijon Baxodirovich
1
, Valiyev Gulam Nabidjanovich
2
,
Xomidov Voxidjon Obidovich
2
.
Namangan muxandislik-texnologiya institut
Farg„ona politexnika instituti.
Anotatsiya: Mazkur maqolada Kompression sport kiyimlarini loyihalash usulini ishlab
chiqish jarayonlarida tikuvchilik buyumlarining o„ziga xos xususiyatlari va ularga ishlatiladigan
materiallarning xususiyatlari, keyinchalik inson tanasining tiklashiga ta‟siri haqida ma‟lumotlar
keltirib o„tilgan.
Abstract: This article provides information about the specific characteristics of garments
and the properties of the materials used in the process of developing the method of designing
compression sports clothes, as well as their impact on the recovery of the human body.
Tayanch so„zlar: kiyimlar, bosim, innovasiyalar, kompression sport kiyimlar
ishlab
chiqarish, loyihalash.
Key words: clothes, pressure, innovations, production of compression sports clothes,
design.
Sport kiyimlari orasida funksional kompression sport kiyimlar keng
tarqalgan. Bu mushak to‗qimalariga ta‘sir qilish va sportchilarga musobaqalarda
yaxshi natijalarga erishish uchun mo‗ljallangan.
Kompression sport kiyimlarini tanaga zich
yopishib turishi sportchi
harakatlarini nazorat qilib, uning har bir harakatini yaxshiroq his etishi isbotlangan.
Bundan tashqari, u katta chidamlilik va energiya sarfining samadorligini
ta‘minlaydi. Kompression sport kiyim tufayli sportchining yurak urishi pasayadi va
mushaklardagi qon oqimi oshadi.
Shuningdek, kompression kiyimlarning afzalligi shundaki,
insonning
jismoniy, fiziologik va psixologik holatiga sezilarli darajada ta‘sir ko‗rsatadi, bu
esa undan sport faoliyatida foydalanishning dolzarbligini belgilaydi [1,2].
76
Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom
Kompression
sport
kiyimlarini loyihalash
usulini
ishlab
chiqish
jarayonlarida
tikuvchilik
buyumlarining o‗ziga xos xususiyatlarini va
materiallarning xususiyatlarini jismoniy faoliyat va keyinchalik inson tanasining
tiklashiga ta‘sirini tahlil qilishga asoslangan [3]. Kompression sport kiyimlarning
turli sport turlarida qo‗llashning samaradorligi ma‘lum, jumladan velosport, futbol,
voleybol, Amerika futbolida, og‗ir atletika va balandlikka sakrash, turli masofaga
yugurish, gimnastika va polimetrik mashqlar [1, 2, 4].
Kompression kiyimning inson tanasiga ta‘sirini ko‗rib chiqamiz.
Siqish
effektidan foydalanish inson tanasi yuzasiga kerakli ta‘sir darajasiga qarab kiyim
loyihalashda elastik materiallarni zonalashtirish muammosini o‗rganishga
asoslangan (1-rasm) [5]. Siqish effektidan foydalanish sababli (bog‗lanish F, 1-
rasm. Sport mashg‗ulotlari uchun kiyimlarni ishlab chiqarish sohasidagi tashqi
kompilyasiya qilish modelining bir qismi), kompression sport kiyimlariga
qo‗yiladigan talablarning (G va E aloqalari), muhim
qismini amalga oshirish
mumkin.
Kompression kiyimlarning sportchilar ish faoliyatiga ta‘siri yetarlicha
o‗rganilmagan bo‗lib qolmoqda (bog‗lanish F,.1-rasm.), bu turli jismoniy va sport
qobiliyatiga ega odamlar uchun, shuningdek jismoniy faoliyatning har xil turlari,
davomiyligi va intensivligi uchun eng maqbul
buyum turlarini tanlashni
qiyinlashtiradi.
1-rasm. Kompression sport kiyimlarini ishlab chiqarish sohasidagi tashqi
omillarning jamlanma modeli
