122
Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom
Technology ISSN: 2350-0328 Vol. 6, Issue 11, November India 2019. p. 11658-
1166
3. Q.J.Jumaniyozov, Q.G‘.G‘ofurov, S.L.Matismailov va bosh. To‘qimachilik
mahsulotlari texnologiyasi va jihozlari. Darslik. - T.: G‘.G‘ulom, 2012
4. А.А.Столяров и др. Прядение натуральных и химических волокон. Текст
лекций. Иваново. 2015
5. К.Э. Разумеев и др. Теоретические основы технологии прядения. Иваново.
2014
METALL-MATONING TO‟QILISHIDA ISHLATILADIGAN METALL
IPLARNI FIZIK-MEXANIK VA KIMYOVIY XOSSALARINING
TAHLILI.
Assistant Sattаrova Nodira Nasilloyevna, Dotsent Qazoqov Farxot
Farmonovich, Assistant Ashurov Asrorjon Komilovich.
Buxoro muhandislik – texnologiya instituti
Annotatsiya. Maqolada metall qoplamalarni qo'llashning fizik usullari, mexanik va
kimyoviy xossalari, qanday ko‟rinishdagi metalldan foydalanish, oddiy metallizatsiya usullarida
qaysi qurilmalardan foydalanish haqida batafsil yoritib berilgan.
Аннотация. В статье подробно описаны физические способы нанесения
металлических покрытий, механические и химические свойства, какой металл
используется, какие приспособления используются в простых способах металлизации.
Kalit so‟zlar: metall, qoplamalar, metallizatsiya, metall kukun, to'qimachilik materiallar,
metall zarralar, mato.
Ключевые слова: металл, покрытия, металлизация, металлический порошок,
текстильные материалы, металлические частицы, ткань.
123
Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom
Metall avval bug' yoki
suyuqlikgа aylantirilganda, ular yana ixcham qattiq
metallga aylanib, qoplama hosil qiladi. Bunday metallashtirish usullari 1.1-rasmda
keltirilgan.
Matoni bo'yash yoki bo'yash orqali metallashtirish
. Fizik metallizatsiyaning
eng oddiy usullaridan biri bu, suyuq metal bilan botirish yoki yoyish orqali amalga
oshiriladi. Bu faqat metallning sirtiga yaxshi yopishishini talab qiladi.
Matolarni
metall buyoqlаr bilan maxsus purkagich yordamida purkаsh yo‘li bilan bo'yash,
oddiy metallizatsiya usullari texnologik jihatdan eng muhim hisoblanadi.
Matoga metall qatlamini qo'llash uchun, qo'lda ishlaydigan usullarni ham,
yetarlicha yuqori mahsuldorlikka ega rulonlarda matoni doimiy ravishda
metallashtirishga imkon beradigan avtomatik qurilmalardan ham foydalanish
mumkin.
Metall bo'yoqlar eng kichkina qismning suspenziyasidir,
erituvchi vа sirtni
qоplоvchi tarkibidagi metall zarralari (oltin, kumush, alyuminiy, lаtunlаr va
boshqalar). Bo'yoqlar оlish uchun metall kukun, keyinchalik
turli xil laklar bilan
aralashtirilgan, ko'pikli, gulbarg shaklidagi zarralarga ega bo'lgan holda ishlatiladi.