147
Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom
Mahsulotni shakl saqlash va issiqlik saqlash xususiyatini oshirish tarmoq
korxonalari va ilmiy tadqiqot tashkilotlari oldida turgan muhim vazifalardan biri
bo‘lib hisoblanadi. Trikotaj mahsulotlarini ishlab chiqarishni rivojlanishning
hozirgi kundagi bosqichida xom ashyodan samarali foydalanish yo‘nalishida
texnologik ishlanmalar yaratish dolzarb hisoblanadi.
Ikki qatlamli arqoqli trikotaj to‘qimalarining
yangi tuzilishlarini ishlab
chiqarish Respublikamiz trikotaj sanoati oldida turgan bir qator dolzarb
muammolarni yechish imkonini beradi.
Ikki aylana ignadonli 26 klass WELL KNIT trikotaj to‘quv mashinasida
ikki qatlamli arqoqli trikotaj to‘qimasining 5 ta namunasi ishlab chiqildi.
Ikki qatlamli arqoqli trikotaj to‘qimasi glad, press va arqoq ipi qatorlaridan
tashkil topgan. Ikki qatlamli trikotaj to‘qimalari bir-biridan to‘qima tuzilishi,
naqshi va rapportlari ketma-ketligini o‘zgarishi bilan farqlanadi.
Ikki qatlamli arqoqli trikotaj to‘qimalari 20 teksli
yigirilgan paxta ipidan
hamda arqoq ipi sifatida 33 teksli polestr iplaridan foydalanib olindi.
Trikotaj to‘qimalarining fizik-mexanik xususiyatlarini tavsiflovchi
ko‘rsatgichlar orasidan quyidagi ko‘rsatgichlar: mustahkamlik va uzilishdagi
uzayish, uzilish kuchidan kam bo‘lgan kuchlanish ta‘sirida cho‘zilishi, bir martalik
va takror cho‘zilishdagi chidamlilik, g‘ijimlanish va yechilishiga chidamlilik, issiq-
nam sharoitda ishlov berilganda kirishishi kabilar qabul qilingan.
Ikki qatlamli arqoqli trikotaj tarkibidagi yigirilgan paxta ipi hamda polestr
iplarini to‘qimaning fizik-mexanik xususiyatlariga ta‘sirini o‘rganish
maqsadida
glad asosida olingan ikki qatlamli arqoqli trikotaj to‘qima namunalarining 5 ta
variant namunalarini fizik-mexanik xususiyatlari Namanagan muhandislik-
texnologiya instituti sinov laboratoriyasida o‘rnatilgan zamonaviy uskunalarda
eksperimental usulda aniqlandi va olingan namunalar 1-jadvalda keltirildi.
148
Namangan muhandislik-texnologiya instituti 7-8 oktabr 2-tom
1-jadval
Ikki qatlamli arqoqli to‘qimalarining fizik-mexanik ko‘rsatgichlari