• § 3.1. Sayt - hujjatlariga va sayt bo‘limlariga murojaat Gipermatn xujjat
  • - HTML - hujjatningbosh qisminibelgilaydi




    Download 5.66 Mb.
    bet18/24
    Sana23.02.2023
    Hajmi5.66 Mb.
    #43291
    1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   24
    Bog'liq
    Veb dasturlash kitob
    Ҳисобот журнали, 2. Tizimli plata turlari Tizimli platani tanlashning ba`zi masal, taqvim yuzi, Abdurasulova Sarvinoz, 30610501 Kompyuter tizimlarida dasturlash , 30610401 AXBOROT VOSITALARI 31 08 22, Axborot xavfsizligini ta’minlashning apparat-dasturiy vositalari, Axborot vositalari mashinalari va kompyuter tarmoqlari operatori, 1. Masofaviy ta’lim tushunchasi. Masofaviy o`qitish usullari. Ma, 1-mavzu axborotni izlash va ajratib olish , Elektr ta\'minoti, Saydinov Nodir Fozil o, Darslarim, 7-Mavzu. Media va an’anaviy matnlarni o’qish(1)
    - HTML - hujjatningbosh qisminibelgilaydi.
    - asosiy matn va axborotni belgilaydi.
      (Unordered List) - tartibga solinmagan ro‘yxat tegi.
        (Ordered List)-nomerlangan - tartibga kelitirilgan ro‘yxat).
        (Definition List)-aniqlash ro‘yxatlari tegi.
        - jadval hosil qilish tegi.

        1. Quyidagi web-sahifa dasturini tuzing (markerlangan ro‘yxat):




        1. B

          • IntelliJ IDEA dasturi.

          • Adobe Dreamweaver dasturi.

          • Eclipse dasturi.

          • Java dasturlash tili.

          OB.HTML TILINING GIPERMUROJAATLARI


        § 3.1. Sayt - hujjatlariga va sayt bo‘limlariga murojaat
        Gipermatn xujjat - bu boshqa xujjatlarga o‘tish uchun aloqa bog‘lovchi murojaatni o‘zida saqlaydigan xujjat[12,14]. U sichqoncha tugmasini bosish orqali bir xujjatdan ikkinchi xujjatga tezlik bilan o‘tishni ta‘minlaydi. Bunday aloqalarni zamonaviy maxsulotlar dasturlari fayllarida ko‘plab uchratish mumkin.
        Gipermatnga asos qilib ko‘p maqolalarida boshqasiga murojaat qiladigan entsiklopedik slovarlarni tashkil etish printsipi olingan. Web - sahifalarga joylashtirish mumkin bo‘lgan ko‘plab multimedia ob‘ektlari mavjud. Zamonaviy gipermatn xujjatlarda matnning o‘ziga qo‘shimcha qilib ko‘pincha xar xil grafika, video va audio ob‘ektlardan foydalaniladi. Aloqa sifatida esa tasvir ishlatiladi.
        Gipermurojaat - bu maxsus HTML tegi bo‘lib, unda parametr sifatida zaruriy xujjat manzili saqlanadi. Giperaloqa aktivlashganda (zamonaviy grafik brouzerlarda bu ish sichqonchaning chap tugmasini bosib amalga oshiriladi) zaruriy Web - serverga HTTP - talab (kerakli xujjat nomi bilan) yuboriladi. Gipermurojaat ikki qismdan iborat. Uning birinchi qismini murojaat ko‘rsatkichi (anchor), brouzerga instruktsiya beradigan, ikkinchi qismi esa murojaatning adres qismi (URL - adres) deyiladi. Agar foydalanuvchi sichqoncha kursorini murojaat (ссылкн) ko‘rsatikichiga olib kelsa, bu holda u ko‘rsatuvchi belgiga aylanadi (giperaloqaning birinchi belgisi). Foydalanuvchi murojaat ko‘rsatkichi bo‘yicha sichqonchaning tugmasini bosib, murojaat qilinayotgan xujjatni oladi.
        Murojaat ko‘rsatkichi so‘z, so‘zlar guruhi yoki tasvir bulishi mumkin. Murojaatning tashqi ko‘rinishi uning xiliga, usuliga va brouzer ko‘rib chiqish dasturining qo‘yilishiga bog‘liq bo‘ladi. Ko‘rsatkichlarning matnli va grafikli xillari mavjud. Gipermurojaat ushbu HTML - hujjatning biror elementi bilan boshqa web - sahifa yoki biror mustaqil ob‘ekt o‘rtasida aloqa o‘rnatish uchun ishlatiladi. Gipermurojaat sifatida matn yoki grafik elementlardan foydalanish mumkin. Umumiy qoidaga asosan matnli gipermurojaat sahifada tagiga chizilgan rangli yozuvli qator
        ko‘rinishida bo‘ladi.
        Matnli gipermurojaatlarni to‘rtta kategoriyaga bo‘lish mumkin:

        • Boshqa sayt - hujjatlariga murojaat;

        • sahifa bo‘limlariga murojaat;

        • elektron pochta manziliga(adresiga) murojaat;

        • fayl - ob ‘ ektlarga muroj aat;

        Boshqa web - sahifani chaqiruvchi oddiy gipermurojaatni HTML - hujjatda tegi yordamida amalga oshirish mumkin, uning sintaksisi quyidagi ko‘rinishga: HREF="URL" TARGET="parametr" TITLE="alternativ matn">
        Gipermurojaat matni.

        Bu yerda HREF atributi web-sahifaning manzilini ifodalaydi. Agar chaqiriluvchi hujjat boshqa serverda joylashgan bo‘lsa, manzil to‘liq URL sifatida namoyon bo‘lishi mumkin, masalan:http://www.ziyonet.uz/page.html[2].
        Agar chaqiriluvchi hujjat ushbu lokal serverda joylashgan bo‘lsa, manzil qisqa ko‘rinishdagi URL sifatida namoyon bo‘lishi mumkin, masalan: "/folder/page.html". Agar chaqiriluvchi hujjat chaqiruvchi hujjat bilan bir direktoriyada joylashgan bo‘lsa, u holda HREF atributining parametri sifatid a faqatgina faylning nomi ko‘rsatilishi kifoya qiladi. TARGET atributi hujjatning brouzer muloqot oynasida aks etish holatining qoidalarini ifodalovchi komandalarga egadir. Bu komandalar dasturda “_” (ostki chiziqcha) belgisi yordamida yoziladi. Ular ichida ko‘proq uchraydigan parametr "_blank" parametridir. TARGET="_blank" komandasi ochilayotgan hujjatni yangi muloqot oynasida aks ettiradi. TITLE atributi yordamida alternativ matn tuziladi. Foydalanuvchi sichqonchaning kursorini gipermurojaatning ustida bir necha daqiqa ushlab tursa, kichkina to‘rtburchak ichida alternativ matn namoyon bo‘ladi. Alternativ matnda chaqiriluvchi hujjat to‘g‘risida batafsil ma‘lumot berish mumkin.
        Shuni nazarda tutish kerakki, tegi o‘zining ichida xuddi o‘zi kabi boshqa tegni joylashtirishga ruxsat bermaydi, ya‘ni bir gipermurojaat ichida ikkinchi gipermurojaat komandasidan foydalanib bo‘lmaydi.

        Download 5.66 Mb.
    1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   24




    Download 5.66 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    - HTML - hujjatningbosh qisminibelgilaydi

    Download 5.66 Mb.