tegi ichidagi HTMLning hamma elementlarini ishlatish mumkin. SHu jumladan,
,
, matnlar joylashuvini boshqaradigan teglar;
dan
gacha bo‘lgan
sarlavxa kodlari; , , , , , , COLOR> simvollarni formatlash teglari; grafik tasvirni; va x.k. gipermatn aloqalarni o‘rnatish teglari. Alohida yacheykalar ichidagi teglarning ta‘sir etish chegarasi yakunlovchi tegning mavjudligiga qaramay, shu yacheyka bilan chegaralanadi[13]. Masalan, yacheyka ichida matn rangi aniqlangan bo‘lsa, u holda xattoki yakunlovchi teg yoki uning bir nechta yacheyka yoki jadval satri orqali joylashuvi bo‘lmasa-da, navbatdagi yacheyka matni standart rangi bilan aks ettiriladi. Jadval yacheykalari ichidagi ma‘lumotlarni formatlash uchun quyidagi parametrlar mo‘ljallangan[16]:
CENTER qiymatlarini qabul qilishi mumkin (standart holatda LEFT
uchun CENTER uchun qo‘llaniladi).- Vertikal pozitsiyani belgilash VALIGN parametri TOP (yuqori qirra bo‘yicha), BOTTOM (pastki qirra bo‘yicha), MIDDLE (markaz bo‘yicha), BASELINE (baza liniyasi bo‘yicha), MIDDLE (standart holatda) qiymatlarini qabul qilib olishi mumkin. Baza liniyasi bo‘yicha pozitsiyani belgilash hamma yacheykalardagi alohida satr matnlarini bitta liniyaga birlashtirishni ta‘minlaydi. Misol keltiramiz. Bu misolda berilgan jadval ma‘lumotlari birinchi ustun yacheykalarida o‘ng tomonga, ikkinchi ustunda markazga, uchinchi ustunda esa chap tomonga pozitsiyalangan: jadval elementlarini rostlash
xujjati bo‘limining ichki qismida joylashgan bo‘lishi kerak. Xujjat ixtiyoriy miqdordagi jadvallarni o‘zida sig‘dirish mumkin, shu bilan birga ularni bir-biriga taxlash uchun ham ruxsat beriladi. Har bir jadval, teg
bilan boshlanishi va teg
bilan tugallanishi shart. Bu juft teglarichida jadvaldagi barcha ta‘rif (opisanie)lar joylashtirilgan. Har bir jadval yoki birnecha satrlardan iborat va ularning har birida alohida yacheykalar uchun ma‘lumotlar berilgan. Har bir satr teg
tegi bilan tugallanadi. Satrdagi alohida yacheykalar to‘rt teglar
va
(Table Data) yoki
va
(Table Header) bilan o‘raladi. Teg
odatda yacheyka - sarlavxalar uchun,
tegi esa yacheyka - berilgan ma‘lumotlar uchun qo‘llaniladi. Foydalanishdagi ular orasidagi farq shrift tipiga bog‘liq bo‘ladi, chunki ular indamaslik bo‘yicha yacheyka ichidagilarni aks ettirish va berilgan ma‘lumotlar qanday joylashganligini bilish uchun ishlatiladi.
tipli yacheyka ma‘lumotlarni yarimquyuq (Bold) shrift bilan ko‘rsatiladi va markaz bo‘yicha joylashadi (ALIGN=CENTER, VALIGN=MIDDLE).
tegi bilan aniqlangan yacheykalar chapga (ALIGN=LEFT) va o‘rtaga (VALIGN = MIDDLE) vertikal yo‘nalishga to‘g‘rilangan ma‘lumotlarni i ndamaslik bo‘yicha aks ettiradilar.
va
teglari
jadval satri ta‘rifidan tashqarida paydo bo‘la olmaydilar.Yakunlovchi
,
va kodlari tushirib qoldirishlari mumkin. Bunday holatda satr ta‘rifi yoki yacheykaning oxiri navbatdagi satr yoki yacheyka, yoki jadval oxirining boshlanishi hisoblanadi. YAkunlovchi jadval tegi
esa tushirib qoldirilishi mumkin emas.
Jadvaldagi satrlar miqdori ochuvchi teg
larning maksimal miqdori bilan aniqlanadi. YAcheykalar bir qismi hech qanday ma‘lumotlarga ega bo‘lmasliklari mumkin. Bu kabi yacheykalar ketma-ket keladigan juft teglar -
,
bilan ta‘riflanadi. Agar qandaydir satr oxiriga joylashgan bitta yoki bir necha yacheykalar ma‘lumotlarga ega bo‘lmasalar, u xolda ularning ta‘rifini tushirib qoldirish mumkin bo‘ladi. Brouzer esa avtomatik ravishda talab darajada bo‘sh yacheykalarni qo‘shib qo‘yadi. Demak, harxil satrlarda joylashgan bir xil razmerli harxil miqdordagi ustunlarni o‘z ichiga olgan jadvallarni qurish ma‘n etiladi.
Jadvalda juft teglar -
va
ga joylashtirilgan sarlavxa bo‘lishi mumkin. Jadval sarlavxasining ta‘rifi
va
103teglari ichki qismining istagan joyida bo‘lishi mumkin. Lekin istagan
va
yoki
teglari ta‘rifidan tashqarida joylashishi kerak.HTML tili stetsifikatsiyasiga asosan sarlavxa ta‘rifining joylashuvi
gacha joylashishi zarur.
Oddiy jadvallarni aks ettirish Faraz qilamiz, web-sahifada quyidagi rasmda ko‘rsatilgan oddiy jadvalni aks ettirish kerak bo‘lsin:
A
B
C
D
Bunday jadval ikki yacheykaga ega bo‘lgan ikki qatorli jadvaldir yoki boshqacha aytganda, jadval ikkita
elementiga ega , ular o‘z navbatida ikkita
elementiga egadir. HTML-dasturning bunday jadvalni aks ettiruvchi qismi quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:
A
B
C
D
. Endi masalani biroz murakkablashtiramiz. Jadval uchta yacheykadan iborat bo‘lsin, ikkitasi yuqori qatorda, bittasi pastki qatorda.
A
B
C
HTML-dasturning bunday jadvalni aks ettiruvchi qismi quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:
A
B
C
Matnli yacheykaga ega bo‘lgan standart jadvallar Matnli yacheykaga ega bo‘lgan jadvallar bir qancha o‘ziga xos elementlarga ega bo‘lishi mumkin. Masalan, ustunning sarlavhasiga yoki jadvalning umumiy sarlavhasiga va h.k. Jadval ustunining sarlavhasini komandasi yordamida beriladi. U sarlavhani qalin shriftlarda aks ettiradi va quyidagi yozilish sintaksisiga ega:
NOWRAP> Sarlavha matni
Bu komandaning atributlari
va
teglarining atributlari kabi
mazmunga egadir. ALIGN atributi sarlavhani yacheykada gorizont bo‘yicha pozitsiyalashni ko‘rsatadi. VALIGN atributi sarlavhani yacheykada vertikal bo‘yicha pozitsiyalashni ko‘rsatadi. WIDTH yacheykaning kengligini pikselda ko‘rsatadi. HEIGHT yacheykaning balandligini pikselda ko‘rsatadi. COLSPAN yacheyka nechta ustunni birlashtirishini ko‘rsatadi. ROWSPAN yacheyka nechta qatorni o‘z ichiga olishini ko‘rsatadi. NOWRAP so‘zlarni yacheyka ichida keyingi qatorga ko‘chirishni taqiqlaydi. Standart holda COLSPAN va ROWSPAN atributlarining qiymati birga teng hamda ALIGN=CENTER, VALIGN=MIDDLE deb belgilanadi.
komandasi jadvalning umumiy sarlavhasini aks ettiradi. Uning
yozilish sintaksisi quyidagicha:
Sarlavha matni.
Jadvalning sarlavhasi uning markaziga nisbatan joylashtiriladi. SHuning uchun ALIGN atributi bu holda TOR yoki BOTTOM qiymatlariga ega bo‘lishi mumkin. Ular mos holda sarlavhani jadvalning yuqori yoki pastki qismida joylashtirishni ko‘rsatadi. Sarlavhani qisqa va tushunarli qilib yozish tavsiya etiladi. va
komandalari yordamida sarlavhani web-sahifada aks ettiruvchi dasturni
ko‘rib chiqamiz: Jadval sarlavhasiga misol
Ingliz tilidagi suzlarni uzbek tiliga tarjima jadvali
