Xarajatlar mahsulot hajmi foyda




Download 10.47 Kb.
Sana16.11.2023
Hajmi10.47 Kb.
#99489
Bog'liq
7-mavzu Boshqar-WPS Office
TOY ROYXAT, BTS22 7 Inoyatova Maqsuda, 2, Mavzu Aniqmas integralda integrallash usullari Integrallashning, Э.Жабборов, Ўзбек тилини ўқитиш методикаси- фан дастури, Sapayeva Gulbadan, 30ta, 1, Operatsion tizim PPT (1), 5G31jGSM0zvSWRIaL68WhTdV40kHSYwRViM8TQMW, 2993, Mavzu Motivlar va ularning turlari, 1. Tashqi fotoeffektga asoslangan priyomniklar Fotoelementlar (F, falsafa slayd, Asosiy xo\'jalik faoliyat,222 (1)

7-mavzu Boshqaruv qarorlarini qabul qilish

1.“Xarajatlar - mahsulot hajmi - foyda” tahlili korxona ishlab chiqarish jarayonini boshqarishda qanday ahamiyatga ega?


2.“Xarajatlar - mahsulot hajmi - foyda” tahlilining qanday asosiy elementlari mavjud?
3.Zararsizlik nuqtasi qanday hisoblanadi?
4.Marjinal daromadni aniqlashning qanday usullari mavjud?
5.Chidamlilikning marjinal zaxirasining iqtisodiy mohiyati nimada?
6.Korxonalarda ishlab chiqarish dastagi mexanizmidan foydalanish qanday xususiyatlarga ega?
Javoblar
1.Xarajatlar - mahsulot hajmi - foyda” tahlili, korxona ishlab chiqarish jarayonini boshqarishda kritik ahamiyatga ega. Bu tahlil korxonaning moliyaviy natijalarini vaqtida aniqlash va boshqarishga yordam beradi. Xarajatlarni optimallashtirish, mahsulot hajmini oshirish yoki kamaytirish, foydani oshirish va xarajatlarni kamaytirish uchun zaruratli qadamni atash imkonini beradi. Shuningdek, bu tahlil korxona rivojlanishining yo‘l-yo‘riqnoma bosqichlarini belgilab chiqadi va strategik rejalashtirish uchun muhim axborotlar taqdim etadi. Bundan tashqari, xarajatlar - mahsulot hajmi - foyda” tahlili korxonaning investitsiyalarni boshqarish va daromadni oshirish bo'yicha strategiyalarini rivojlantirishga yordam beradi.
2.Xarajatlar - mahsulot hajmi - foyda” tahlili korxona ishlab chiqarish jarayonini boshqarishda kritik ahamiyatga ega. Bu tahlil korxonaning har bir mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflangan xarajatlarni, mahsulotlarining hajmini va undan olingan foydani o'rganadi. Bu ma'lumotlar korxonaning faoliyatini nazorat qilish, investitsiyalarni belgilash, xizmat ko'rsatish va sotish jarayonlarini optimallashtirishga yordam beradi.
Xarajatlar-mahsulot hajmi-foyda” tahlilining asosiy elementlari:
1. Xarajatlar: Korxona tomonidan ishlab chiqarish jarayonida sarflangan moliyaviy resurslar, ish haqi, energiya, zamonaviy texnologiyalar va boshqa xarajatlar.
2. Mahsulot hajmi: Korxona tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotning miqdori va uni o'z ichiga olgan resurslarga nisbatan qadriyatli hisoblanadi.
3. Foyda: Korxona tomonidan sotilgan mahsulotlardan olingan daromad yoki foyda. Bu ma'lumot korxonaning moliyaviy natijasini bildiradi.1
Bu tahlilning asosiy elementlari korxona rivojlanishi uchun muhimdir, chunki bu ma'lumotlar korxonaning moliyaviy holatini, faoliyatini tahlil qilishga yordam beradi va uning strategiyasini belgilashga imkon beradi.
3.Zararsizlik nuqtasi - bu modda yoki birikma qachon zararli bo'lishini yoki zararli darajaga yetganini aniqlash uchun ishlatiladigan atama. Zararsizlik nuqtasi kimyoviy moddaning ma'lum bir ta'sirga olib kelgunga qadar maksimal kontsentratsiyasini anglatadi. Ushbu nuqtaga erishilgandan so'ng, modda zararli yoki toksik bo'lishi mumkin.
Zararsizlik nuqtasi juda ko'p turli parametrlar bilan aniqlanishi mumkin. Odatda bu moddaga ta'sirini o'rganish yoki toksiklik testlari yordamida topiladi. Ushbu testlar hayvonlarda va kamroq tarqalganda, inson hujayralari yoki to'qimalar madaniyatida o'tkazilishi mumkin. Toksiklik testlari moddaning zararli ta'sirini o'lchashga yordam beradi va u qanday konsentratsiyada zararli bo'lishini aniqlashga yordam beradi.
Zararsizlik nuqtasini aniqlashning yana bir usuli bu xavfni baholashdir. Ushbu usulda zararli ta'sir qilish ehtimoli moddaning ta'sir qilish darajasi, foydalanish miqdori, vaqt va yo'l kabi omillarni hisobga olgan holda baholanadi. Shunga ko'ra, ma'lum bir kontsentratsiya yoki ta'sir qilish darajasiga erishilgandan so'ng, modda zararli bo'lib qoladi va zararsizlik nuqtasi oshib ketadi.
Shunday qilib, zararsizlik nuqtasi moddaning zararli yoki toksik bo'lishidan oldin maksimal kontsentratsiyasi yoki ta'sir qilish darajasini bildiradi. Ushbu nuqtani aniqlash uchun turli xil testlar va xavflarni baholash usullari qo'llaniladi.
4.Marjinal daromadni aniqlashning bir nechta usullari mavjud. Ba'zilari quyidagilardir:
1. Marjinal daromadning grafik usuli: Bu, har bir birlik miqdordagi x yoki foydali miqdorni aniqlash uchun marjinal daromadning grafikasini yaratish usulidir.
2. Dastlabki ma'lumotlarni hisoblash: Bu, yangi bir yoki qo'shimcha mijoz yoki mahsulotni qo'llab-quvvatlash uchun marjinal daromadni aniqlashda ishlatiladi.
3. Xarajatlarni qo'llab-quvvatlash: Ushbu usulda, korxonaning umumiy xarajatlari va mijozlarga xizmat ko'rsatish uchun kerakli xarajatlari o'lchab ko'rsatilgan mahsulotlar va xizmatlar miqdorini o'lchash orqali marjinal daromad hisoblanadi.
Korxonalarda ishlab chiqarish dastagi mexanizmidan foydalanish esa quyidagi xususiyatlarga ega bo'ladi:
- Korxonalarda ishlab chiqarish dastagi mexanizmi, mahsulotlarni to'g'ri tartibda ishlab chiqarish va mijozlarga yetkazib berish jarayonini boshqarish imkoniyatiga ega.
- Bu mexanizm korxonalarning iste'mol etgan resurslarni samaradorlik bilan foydalanishini ta'minlaydi va mijozlarga kerakli mahsulotlarni yetkazib berish imkoniyatini yaratadi.
- Ishlab chiqarish dastagi mexanizmi, korxonalar va mijozlar o'rtasida moliyaviy munosabatlarni boshqaruvchi va rivojlantiruvchi tizim sifatida faoliyat ko'rsatadi.
5.Marginal potentsial iqtisodiyotdagi atama bo'lib, birlik miqdori o'zgarishining iqtisodiy natijalarga ta'sirini ifodalaydi. Chidamlik (yoki marjinal) jamlanma – iqtisodiy birlik (masalan, tovar yoki xizmatlar) ishlab chiqarish yoki iste’mol hajmini oshirishning umumiy foyda yoki umumiy xarajatlarga ta’siri.
Chidamligining iqtisodiy taqqoslash nuqtai nazaridan ahamiyati shundaki, u iqtisodiy birlikning oxirgi birligidagi o'sishning daromad yoki yo'qotilishini baholash imkonini beradi. Chidamability qiymati ko'pincha marjinal foyda yoki marjinal xarajat sifatida ifodalanadi.
Marjinal foyda - bu birlik iste'molini oshirish orqali olingan qo'shimcha foyda. Misol uchun, odam shokoladning birinchi bo'lagini iste'mol qilishdan katta zavq olishi mumkin, shu bilan birga, zavq darajasi ketma-ket bo'laklar bilan kamayishi mumkin. Bunday holda, marjinal foydalilik - bu har bir bo'lak keltiradigan qo'shimcha foydalilik miqdori. Aloqa foydasi salbiy bo'lsa (marginal foyda kamayib bormoqda), odam uchun yuqori iste'mol miqdori afzal ko'rilmasligi kerak.
Marjinal xarajat - ishlab chiqarish birligi hajmining o'sishining umumiy xarajatlarga qo'shimcha ta'siri. Misol uchun, agar fabrika ko'proq ishlab chiqarish uchun ishchilar sonini ko'paytirsa, har bir qo'shimcha ishchi uchun qo'shimcha xarajatlar bo'lgan marjinal xarajatlar ortadi. Bunda ishlab chiqarilgan miqdorning marjinal qiymati ishlab chiqarishning o'sishiga sarflangan xarajatlar haqida ma'lumot beradi. Aloqa quvvati ijobiy bo'lsa (marginal xarajat oshadi), kompaniya uchun ko'proq ishlab chiqarish miqdori odatda kamroq istaydi.
Natijada, foydani oshirish birlik miqdoridagi o'zgarishlarning umumiy foyda yoki umumiy xarajatlarga ta'sirini o'lchaydi. Marjinal foyda iste'molning o'sishidan qo'shimcha foydani ifodalaydi, marjinal xarajat esa ishlab chiqarishni ko'paytirishning qo'shimcha xarajatlarini ifodalaydi. Bu tushunchalar qaror qabul qilish jarayonlarida, optimal iste'mol va ishlab chiqarish darajalarini aniqlashda hamda resurslardan samarali foydalanishda muhim rol o'ynaydi.
6.1. Avtomatlashtirilgan ish jarayonlari: Korxonalarda ishlab chiqarish dastagi mexanizmi avtomatlashtirilgan jarayonlarni bajarish uchun mo'ljallangan bo'lib, bu yordamida ishning tezligi va effektivligi oshiriladi.
2. Kuchli va tezlik: Mexanizmning kuchli va tezlik xususiyatlari, materiallarni to'g'ri qirqish va ishlash imkoniyatini oshiradi.
3. Ishlab chiqarishni optimallashtirish: Mexanizm optimallashtirilgan bo'lib, buni korxonalarning mahsulotlarini yaxshi sifatda, tez va samarali tarzda ishlab chiqarishiga imkon beradi.
4. Avtomatik monitoring: Mexanizmning avtomatik monitoring tizimi orqali, texnikaviy noxushlar aniqlanib, dasturning to'g'ri ishlashi ta'minlangan bo'ladi.
5. Energiya samaradorligi: Ishlab chiqarish mexanizmi energiya samaradorligini ta'minlaydi va energiya sarflari minimallashtirilgan bo'ladi.
6. Texnologik innovatsiyalar: Mexanizm texnologik innovatsiyalarga mos keladi va yangiliklarni qabul qilishi mumkin.
7. Xavfsizlik: Korxona xodimlarining xavfiyatini ta'minlash uchun, mexanizmning xavfsizlik tuzilmalari mavjud bo'ladi.
Download 10.47 Kb.




Download 10.47 Kb.