65
U
0
=
1
0
0
ln
T
pS
AT
ln
Т
pS
ВТ
yoki
umumiy holda U
o
= f(
T
PS
) .
(2.12)
Razryadlanish kuchlanishi bosim o’zgarishida qanday o’zgarsa, harorat
o’zgarishida ham shunday o’zgaradi.
T
P
gaz zichligiga proportsional bo’lgan
kattalikdir. Agar gaz zichligini normal atmosfera bosimida birga teng deb qabul
qilsak, gazning har qanday boshqa atmosfera sharoitidagi nisbiy zichligi:
=
0,386 R/T.
2.5- rasm. Bir jinsli maydonda har xil gazlar uchun razryadlanish kuchlanishining
pS ga
bog’liqligi.
Yuqoridagilarga ko’ra
U
o
= f(
S). Bu holda
Pashen qonuni quyidagicha
ifodalanadi: Bir jinsli maydonda razryadlanish kuchlanishi elektrodlar orasidagi
masofani gazning nisbiy zichligiga ko’paytmasining funktsiyasidir.
Gaz zichligining juda kam o’zgarishlarida uning grafigi to’g’ri chiziqli
bo’ladi.
SHuning uchun, agar normal atmosfra sharoitidagi razryadlanish
kuchlanishi U
on
aniq bo’lsa, uning boshqa atmosfera sharoiti uchun qiymatini
quyidagicha topish mumkin:
U
0
= U
0n
.
E
maks
, kV/sm
66
Bir jinsli bo’magan elektr maydonining
shakli elektrodlar shakli, ularning
o’zaro joylashuvi va izolyatsiya muhitlarining chegara sohalarini joylashish o’rni
hamda ularning dielektrik harakteristikalariga bog’liq.
Kuchsiz bir jinsli bo’magan maydonlarda razryadlanish kuchlanishi
elektrodlar orasidagi masofani havoning nisbiy zichligiga ko’paytmasining hamda
elektrodlar geometrik o’lchamining ular orasidagi
masofaga nisbatining
funktsiyasidir: