• T. RIXSIBOYEV KOMPYUTER GRAFIKASI (AMALIY M A SH G ‘ULOTLAR T O ‘PLAMI VA LABORATORIYA ISHLARIGA VAZIFALAR VARIANTLARI) 0 ‘QUV Q O ‘LLANMA
  • Muharrir: D i l s h o d X U R R A M O V Musawir; A kb ar al i M A M A S O L 1 F .V Tcxnik muharrir va korrektor
  • ‘z b e k is t n respublikasi oliy va ‘rta m a xsu s ta ’lim va zir lig I nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti




    Download 5.42 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet58/58
    Sana14.05.2023
    Hajmi5.42 Mb.
    #59579
    1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   58
    Bog'liq
    Kompyuter grafikasi
    3.axborot texnologiyalari (m.aripov, b.begalov va b.)
    G-

    1
     
    2
     
    j
    4

    /> 

    в 

    ko
     
    ‘r
    in
    is
    h
    1
    4
    2
    -r
    as
    m
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    1
    4
    3
    -r
    a
    sm
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    5
    -v
    a
    r
    ia
    n
    t
    1
    4
    4
    -r
    as
    m
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    1
    4
    5
    -r
    as
    m
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    7
    -v
    a
    r
    ia
    n
    t
    1
    4
    6
    -r
    as
    m
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    1
    4
    7
    -r
    as
    m
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    14
    8
    -r
    as
    m
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    14
    9
    -r
    as
    m
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    15
    0
    -r
    a
    sm
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    www.ziyouz.com kutubxonasi


    1
    3
    -v
    a
    r
    ia
    n
    t
    1
    5
    2
    -r
    as
    m
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    '1
    4
    -v
    ar
    ia
    n
    t
    1
    5
    3-
    ras
    m
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    www.ziyouz.com kutubxonasi


    www.ziyouz.com kutubxonasi


    www.ziyouz.com kutubxonasi


    H A V O T A Q S I M L A G I C H K R A N
    I ' 
    ko finish
    Vazifa q ilib bcriladigan d c iulla r n o m i 
    va illum ing malcriallari:
    l- K o rp u s (C h o ‘yan). 
    15-Qopqoq (C h o 'y a n ) 
    I9-Slakan (P o ’la i). 
    2()-Porslicn (Po'lal). 
    21-Scdlo (P o 'la l).
    A ko'rinish
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    S 1 Q G 1 C H K O L O N K A
    V ii/i Hi qilib b e rila ili^m ilciallar n o m i va 
    u la m in g m aicriallari:
    I -Stoyka lC lio*van).
    3-V int ( I V l a O .
    5-Golovka (C h o ’yan).
    10-Qo|4joq (C 'ho’y a n l.
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    www.ziyouz.com kutubxonasi


    www.ziyouz.com kutubxonasi


    www.ziyouz.com kutubxonasi


    S A Q L A G I C H
    k l a p a n
    V azifa q ilib bcriladigan dctallar n o m i va ularning materiallari:
    1 -Korpus (C h o 'y a n ). 2-Klapan (P o 'la t). 3-M axsusgavka (P o 'la t), 4-U stam agayka (P o 'la l). 5-Vtulka
    (B ronza).
    162-rasm
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    4 ,
    %

    h
    Г
    i
    n
    )_______ 4
    .1 ko 'fin is h
    6 -d e fa l 
    B ko 'rin is h
    4-deta!
    B ko 'fin is h  
    3-detal
    S A Q L A G ld.'H K L A P A N
    V a/ifa qilib licriladigan dctallar n om i va ularning maicriallari:
    I-K orpiK (C h o 'y a n ). 2-Scdl0-()Tindit| ( I ’o 'la i). 3-K lapan ( Po'Uit). -I-Shpindcl ( I V I a t ) . 5-Viulka 
    (P o ’h i h O-Usiama ^ayka (P o in t).
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    Y U Q O R I B O S IM V E N T IL I 
    Vazifa qilib bcriladigan d c iallar n o m i va ularniiiy malcriallari:
    I - (Corpus (Cho-yan). 2-Qopqoq (C h o 'y a n ). 3 - Y o n a liir u v d ii ( P o'lat). -J-Travcixi (C h o 'y a n ). 
    > K Ia p a n korpusi (P o 'la t). 6 - K la p a n (P o 'laI).
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    www.ziyouz.com kutubxonasi


    сз
    с£
    О
    н
    Z3
    Q
    Z
    о
    U
    -5 . i;
    o
    "a
    i_
    C
    l
    СЛ
    CJ .2
    *a 'С
    C
    r- o
    cz

    сз ■
    *—* 
    C3
    ад
    E
    Lu
    '■a
    i
    ГЧ
    Я 50
    'С ..—
    S.
    c
    JD i—
    CsJ
    JD
    Cw
    3

    o
    '5* a
    >
    r“
    o
    й
    r-
    СЛ
    *N
    C3
    C
    —i
    o
    a.
    >
    t_
    o
    о
    с сц
    Р  

    ^
    ^ J Z
    ^ сл
    р  з
    >. х 
    п «
    и in
    * $ ь
    с->
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    2
    8
    -v
    a
    ri
    a
    n
    t
    СЗ
    >
    1
    o
    Z =
    < b 
    Q_ -5
    <
    C3
    -J u 
    Ьй тз
    X «
    u -2P 
    O 5
    o
    CL
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    m
    KUZATISH КЛМ ERAS I
    V azila qilib Ix-rihuligan d c iallar n om i 
    va illum ing maicriallari:
    l- K orp us (C h o 'y a n ). 2 -O opiioq (P o 'la i). 
    3-Kuzatish naychasi (Shislia). 4-Оо|Хцн| 
    (P o 'la i).
    5-Uslama gayka (P o 'la i). (>-SlmilM'r(Po'lai).
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    Т р у б  У
    p* *s
    2
    l ±
    A
    H

    ------ ---------
    7
    L-i
    u
    1
    N.AOI \i i|( 11 Kl \ I ‘ \N
    \ . i /
    1
    J. i ч 1111' 1 н' м 1. u 1
    1
    ; м
    111
    k
    -1
    .
    1
    1J. 
    11
    n o m i \ .i n l.n u n i ; ' i m l i ' i i . ill . i n :
    I k n ip u s ( < I
    h
    ) \ ,
    m i
    ) . 
    O o |ii|n < | H I
    io
    '
    n
    .
    h i
    ). ». S lip im K l ( l ' n l.ii >, I ( i . i \ k . i I I ’o 'I.M ). N l ‘ ч . ш м : \ i \ k . i
    (Pnl.H)
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    B E R K IT IS H Y E N T IL I
    Va/il'a q ilib bc riludigjii ilciallar nom i v;i u la m in g m .itc m lh in
    2-Korpus (C lu V y a n). 2-Q opqoq (C lio 'y a n ).
    3- S h p iiid c l (Po'laO.-1-K.Iapan (P o 'la t).
    A-A 
    M S I п о з . 3 ,4 ,1 0
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    V a / i! ; i ( | il ib b c n h u liy a n il c l a l l a r n o m i v;i iil r ir n i m a la la lla r i:
    I
    -
    Korpus K ‘ho4.ni). 2-Pn/ma (Po'lal). 
    }
    \ mi ( Po'lat),
    I
    Planka ( Po'ial). f> 
    M ;i.\m is
    shavba (Polal). 
    7 S u i^ iv /h
    (Po'lal).
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    KIRISH ......................................................................................................................3
    I-M A S H G ‘ULO T
    5
    Mavzu: Grafik axborotlarni kom pyuterda bajarish mumkinligi to ‘g‘risida...5
    1.1. A uto C AD 2000 ni yuklash ......................................................................... 6
    1.2. Foydalanish interfeysi-stoli......................................................................... 10
    II-M A S H G ‘U LO T
    17
    Mavzu: Ekranda kesm a chizish, uni vaziyatini o ‘zgartirish, unga rang, tur, 
    y a’ni tus-qiyofa va y o ‘g ‘onlik berish buyruqlari va ulardan foydalanish 
    algoritm lari.............................................................................................................. 17
    2.1. Ekranda A utoC A D dasturida biror kesma chizish buyrug'i 
    quyidagi 
    algoritm asosida amalga o shiriladi.......................................................................17
    2.2. Ekrandagi kesm ani yangi vaziyatga keltirish amali va undan foydalanish 
    algoritmi quyidagicha b o 'la d i.............................................................................. 19
    2.3. Kesmaga rang berish buyrug'i va undan foydalanish algoritmi quyidagicha 
    b o 'la d i.......................................................................................................................19
    2.4. Kesmani chiziq turlariga muvofiq chizish buyrug'i va undan foydalanish 
    algoritmi quyidagicha b o 'la d i.............................................................................. 20
    2.5. C hiziqni y o 'g'onlashtirish algoritmi buyrug'i va undan foydalanish 
    algoritm i quyidagicha b o 'la d i.............................................................................. 21
    III-M A S H G 'U L O
    T
    22
    Mavzu: D ekart koordinatalar sistem asida nuqta koordinatalarini kiritish 
    usullari....................................................................................................................... 22
    3.1. N uqta koordinatalarini kiritishning abcolyut koordinatalar u s u li ...... 22
    3.2. Nuqta koordinatalarini kiritishning nisbiy koordina-talar usuli.................23
    3 .3 .N uqta koordinatalarini kiritishning qutb usuli...........................................24
    3.4..Kesma uzunligini tezkor kiritish usuli......................................................... 25
    IV -M A S H G 'U L O T
    27
    Mavzu: K om pyuterda ko‘p burchak va aylana chizish va aylana chizish 
    buyruqlaridan foydalanib tutashm alar yasash.................................................. 27
    4.1. K om pyuterda ko'pburchak chizish bo 'yrug'i va u ndan foydalanish 
    algoritm i................................................................................................................... 27
    4.2.K om pyuterda aylana chizish buyrug'i va undan foydalanish algaritmi va 
    aylana chizish va kesish buvaiqlaridan foydalanib tutashm alar yasash .... 28
    4 .3 .T u tash m alam i yasashda yum aloqlash ''С к р у гл е н и е ” b u y ru g 'id a n  
    foydalanish m um kinligi va uning alg o ritm i.....................................................32
    V -M A S H G 'U L O T
    34
    M avzu: C h iz m a n i ta x rir q ilis h n in g asosiv 
    b u y riq la ri va u la rd a n  
    foydalanish a lg o ritm la ri.......................................................................................34
    5.1. ‘'C re p eT b ''-"0 'c h irish ” buyrug'i va undan foydalanish algoritm i........... 34
    5.2."'KonnpoBaTb” -"Nusxa olish” buvmg'i va undan foydalanish algoritmi..... 34
    5.3. “ MaccHB’‘- “C hizm ada bir xil elem entlarni ko'plab tasvirlash" buyrug'i
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    va undan foydalanish algoritmi............................................................................ 35
    5.4.“Зеркало”- “ К о ^ и ” buyrug'i va undan foydalanish algoritmi............... 39
    5.5.“CaBHr”- “ Surish”.buyrug‘i va undan foydalanish algoritm i.................. 40
    VI - M A S H G 'U L O T ........................................................................................ 42
    Mavzu: Chizm ani taxrir qilishning asosiy buyruqlari va ulardan foydalanish
    algoritm lari............................................................................................................. 42
    6.1 .“ nepeM ecTM Tb” - “ K o ‘c h ir is h ” b u y ru g 'i va u n d a n fo y d a la n ish  
    a lg o ritm i..................................................................................................................42
    6.2.“ rioBepHyrb” - “ B urish'’ buyrug’i va u ndan foydalanish algoritm i....42
    6.3..“ М асш таб” buyrug'i va undan foydalanish algoritm i............................. 44
    6.4.“y^MHMTb” - “ LJzaytirish” buyrug'i va undan foydalanish algoritmi.....45
    6.5..“Ф аск а” buyrug'i va undan foydalanish algoritm i................................. 45
    6.6. ''Pa3opBaTb”- “ Uzish” buyrug'i va undan foydalanish algoritmi........... 46
    V II-M A S H G 'U L O
    T
    49
    M avzu: Kesim va qirqim yuzalarini shtrixlash. G rafik ax b o ro tla rn i- 
    chizm alam i xotiraga sa q la sh ...............................................................................49
    7 .1. K esim va q irq im y u z a la rin i s h tr ix la s h b u y ru g 'i va u n d a n  
    foydalanish algoritm i........................................................................................... 49
    7.2. G rafik ax b o ro tla rn i-c h iz m a la rn i xotiraga saqlash tartib i, haxsiy 
    papka yaratish va fayllarni xotirada saqlash.........................................................51
    V III-M A S H G 'U L O T
    54
    Mavzu: Grafik axborotlarga o'lcham qo'yish buyruqlari.............................. 54
    8.1. “ РазмерьГ-''O ic h a m la r” qo'yishga tayyorgarlik ko'rish tartibi............ 54
    8.2. “ Pa3Mepbi” - “0 'lc h a m la r” qo'yish buyrug'i va uning algoritm i............57
    Kom pyuter grafikasidan birinchi joriy nazorat ishi ( l - Ж Б ) .......................59
    IX -M A SH G ‘U LO ..................................................................................................T 60
    Mavzu: Kompyuter grafikasidan laboratoriya ishlarini bajarishga oid tavsiyalar 
    va uslubiy ko'rsatm alar.......................................................................................... 60
    9.1. Laboratoriya ishlarini joylashtirish uchun A4yoki A3 formatlami bajarishga 
    oid tavsiyalar va uslubiy ko'rsatm alar................................................................ 60
    9.2. A utoC A D dasturida yozuvlar bajarish........................................................61
    X -X I-M A S H G 'U L O T L A R
    64
    Mavzu: K om pyuter grafikasidan 1-laboratoriya ishlarini bajarishga oid
    tavsiyalar va uslubiy k o 'rsa tm a la r..................................................................... 64
    10-11.1. I-laboratoriya ishi-“TeKis kontur” chizmasini, y a'n i “Tutashm a” ni
    bajarish uchun tavsiyalar va uslubiy ko'rsatm alar............................................. 64
    10-11.2. I-laboratoriya ishini bajarish va taxt qilish...........................................65
    X II-X lll-M A S H G 'lJI.O T L A R ......................................................................... 67
    Mavzu: Kompyutergrafikasidan I I-laboratoriya ishini bajarishga oid tavsiyalar
    va uslubiy ko'rsatm alar.......................................................................................... 67
    12-13.1.1 I-laboratoriya ishi-" Ikki ko'rinishi bo'yicha berilgan predmetning uchinchisini 
    topish, kesim, qirqim bajarish va o'lcham lar qo'yish” , y a'n i “ Proeksion
    chizmachilik"ka oid vazifalami bajarishga tavsiyalar va uslubiy ko'rsatmalar.......... 67
    12-13.2. 11-laboratoriya ishini bajarish va taxt qilish........................................ 67
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    XI V -X V -M A SH G ‘U L O T L A R ......................................................................... 69
    Mavzu: III-laboratoriya ishi-“Yig‘m a birlik tarkibiga kinjvchi detallarni ajratib
    ishchi chizm alam i bajarish”ga oid uslubiy ko‘rsatm alar va tav siy alar...... 69
    14-15.1. III-laboratoriya ishining maqsadi va m azm uni................................69
    14-15.2. 
    Ill-la b o ra to riy a ishini bajarish uchun tavsiyalar va uslubiy
    k o 'rsatm alar............................................................................................................. 69
    14-15.3. III-laboratoriya ishini taxt qilish. Uni xotirada saqlash va chizm a
    qog'ozigachiqarish.................................................................................................. 70
    K om pyuter grafikasidan ikkinchi joriy nazorat ishi ( 2 - Ж Н ) ........................ 74
    XVI- X V II- M A S H G 'U L O T L A R ................................................................... 75
    Mavzu: IV-laboratoriya ishi-yig‘ma birlikning «Yig‘ish chizmasi» ni bajarish...75
    16-17.1. IV - laboratoriya ishini maqsadi va m azm uni................................... 75
    16-17.2. IV -lab o rato riy a ishini bajarish u ch u n tav siy alar va uslubiy
    ko‘rsatm alar............................................................................................................. 75
    16-17.3. IV-laboratoriya ishini chop etishga taxt qilish va xotirada saqlash.... 76
    X V IIl-M A S H G 'U L O T .......................................................................................79
    M av z u si: K o m p y u te r g ra fik a s id a n y a k u n iy n a z o ra t (Y a N ) ish in i 
    bajarish............................................................................................................. .........79
    18.1. Yakuniy nazorat ishining maqsadi va m azm uni....................................... 79
    18.2. Y ak u n iy n a z o ra t ish in i b ajarish u c h u n ta v siy a la r va u slubiy 
    k o 'rsatm alar............................................................................................................. 79
    18.3. Yakuniy nazorat ishini taxt qilish va uni xotiraga saqlab, chizma qog‘oziga
    chiqarib olish............................................................................................................79
    ILOVALAR..............................................................................................................80
    1-laboratoriya ishiga o'rta murakkablikdagi vazifa variantlari............................. 80
    Birinchi nazorat ishi uchun vazifa variantlari................................................ 86
    Ikkinchi laboratoriya ishi uchun shaxsiy vazifa variantlari, m urakkab vazifa
    variantlari..................................................................................................................94
    0 ‘rta murakkablikdagi vazifa variantlari.......................................................... 108
    Ikkinchi nazorat ishiga o‘rta murakkablikdagi vazifa variantlari..................... 115
    Oddiy murakkablikdagi vazifa variantlari......................................................... 123
    Ikkinchi nazorat ishiga oddiy murakkablikdagi vazifa variantlari....................128
    3 va 4 laboratoriya ishlariga shaxsiy vazifa variantlari........................................ 133
    www.ziyouz.com kutubxonasi


    T. RIXSIBOYEV
    KOMPYUTER GRAFIKASI
    (AMALIY M A SH G ‘ULOTLAR T O ‘PLAMI VA LABORATORIYA 
    ISHLARIGA VAZIFALAR VARIANTLARI)
    0 ‘QUV Q O ‘LLANMA
    Nashr uchun mas‘ul:
    0 ‘z b e k is to n Y o z u v c h i l a r uy ush masi 
    A d a b i y o t j a m g ‘a r m a s i direktori 
    Q u r b o n m u r o d J U M A Y E V
    Muharrir:
    D i l s h o d X U R R A M O V
    Musawir;
    A kb ar al i M A M A S O L 1 F .V
    Tcxnik muharrir va korrektor: 
    N o d i r O R T I Q O V
    M a h f u z a A M I N J O N O V A
    Te ri sh g a bcrildi 0 4 .0 8 .2 0 0 6 y. Bosishga ruxsat 
    etildi 2 0 .0 9 .2 0 0 6 y. Q o g ' o z f o rm a ti 60x 84 
    Ofset b o s m a usulida bosildi. H a j m i 10.5 b o s m a
    t o b o q . N u s x a si 2000.
    B u y u r t m a № 5 4
    O ' z b e k i s t o n Y o z u v c h i l a r u y u sh m a si A d a b iv o t 
    ja m g ' a r m a s i
    n a s h ri y o ti, 70 0 0 0 0 . T o s h k c n t .
    J - N c m k o ' c h a s i . I-uy.
    « A V T O - N A S H R » s h o ' b a korxonasi 
    b o s m a x o n a s i d a c h o p qilindi.
    70 0 0 0 5 . T o s h k c n t sh a h ri . S - m a i i k o 'c h a si . >7-tiy
    www.ziyouz.com kutubxonasi

    Download 5.42 Mb.
    1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   58




    Download 5.42 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    ‘z b e k is t n respublikasi oliy va ‘rta m a xsu s ta ’lim va zir lig I nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

    Download 5.42 Mb.
    Pdf ko'rish