O
ʻ ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
UNIVERSITETI
Ma’lumotlar bazasi fanidan
2-
AMALIY ISH
Guruh:
DBM007-1
Bajardi: Ibragimov Dilshodbek
Mavzu: Ma’lumotlar bazasini loyihalash, SQL yordamida ma’lumotlar bazasini
yaratish, ma’lumotlar ustida amallar
Ishdan maqsad: LIKE operatori yordamida ma’lumotlarni saralash amallarini bajarish,
ORDER BY orqali atribut qiymatlarini guruhlash hamda ASC va DESC oqali o‘sish-
kamayish tartibida shakllantirishni bajarish. Bundan tashqari agregat funksiyalar bilan ishlash,
yani COUNT, MAX, MIN, AVG va SUM funksiyalarini jadvallarda qo‘llash.
create table Sportchilar(ID int,Ismi TEXT(15),Familya TEXT(15),Tel VARCHAR(12),Reytingi int(10),Yutuqlari int(20) );
1-topshiriq
AND, OR, NOT, IN, BETWEEN operatoridan foydalanib avvalgi mashg’ulotlarda
yaratilgan jadvallar ustida amallar bajarish
INSERT INTO Sportchilar(ID,Ismi,Familya,Tel,Reytingi,Yutuqlari)VALUES(1,'Ranoldo','Kreshtaniyo','658123159','1','125')
SELECT *FROM Sportchilar
WHERE Ismi='Ozil' AND Familya='Mesid';
AND-buyrug’i hamma shartlari to’g’ri bo’lsa chiqaradi.
SELECT *FROM Sportchilar
WHERE Ismi='Ozil' OR Familya='Karim';
OR-buyrug’i bitta shart to’g’ri bo’lsa ham chiqaradi.
SELECT *FROM Sportchilar
WHERE NOT Familya='Mesid';
NOT-buyrug’i kiritilgan qiymatdan tashqari, qiymatlarni chiqaradi.
SELECT *FROM Sportchilar
WHERE Familya IN ('Mesid','Junyor');
IN va OR buyrug’lari bir-birlaria o’xshash bo’li “Or” faqat bu bitta ustunda ishlaydi.
SELECT *FROM Sportchilar
WHERE Reytingi BETWEEN 3 AND 12;
BETWEEN- buyrug’I ikki qiymat oralig’ini oladi.
2-Topshiriq.Where standart so‘zidan foydalanish va
LIKE
operatori yordamida tanlash
amallarini bajarish.
(‘a%, ‘%a’, ‘a%d’, ‘%or%’ … )
SELECT *FROM Sportchilar
WHERE Ismi LIKE 'Ra%';
SELECT *FROM Sportchilar
WHERE Ismi LIKE '%ko';
SELECT *FROM Sportchilar
WHERE Ismi LIKE '%der%';
SELECT *FROM Sportchilar
WHERE Ismi LIKE 'Vi%us';
“%”belgisi bu uning o’rniga malum bir qiymat borligini anglatadi.
Misol keltiradigan bo’lsak:(%ryo)shunday kesa oxri “ryo”bilan tugaydiganlarni chiqaradi.(%arqa%) shunday kesa so’z
orasida “arqa”bo’lsa chiqaradi. .(Sur%) shunday kesaboshi “Sur”bilan boshlanganini chiqaradi
3-topshiriq.
Relyatsion ma’lumotlar bazasida
GROUP BY
va
ORDER BY
saralash funksiyasini ishlatish
(ASC va DESC bilan).
SELECT COUNT(ID),Reytingi
FROM Sportchilar
GROUP BY Reytingi
ORDER BY COUNT(ID) DESC;
SELECT * FROM Sportchilar
ORDER BY Reytingi ASC;
Kalit so'z yozuvlarni sukut bo'yicha
ORDER BY
o'sish tartibida tartiblaydi. Yozuvlarni
kamayish tartibida saralash uchun
DESC
kalit so'zdan foydalaning.
Ustunlsrni bir nechta stunlsr bo’yicha urhlash uchun
GROUP BY
bayonot ko'pincha agregat
funktsiyalar (
COUNT()
,
MAX()
,
MIN()
,
SUM()
, ) bilan ishlatiladi.
4-topshiriq Having standart so‘zi orqali so‘rovlar yaratish.
SELECT COUNT(Reytingi),Ismi
FROM Sportchilar
GROUP BY Ismi
HAVING COUNT(Reytingi) >0;
Xulosa:
Men bu amaliy mashgulotda Sportchilar tablitsasi ustida LIKE operatori yordamida
ma’lumotlarni saralash amallarini bajarish, ORDER BY orqali atribut qiymatlarini guruhlash
hamda ASC va DESC oqali o‘sish-kamayish tartibida shakllantirishni bajarish. Bundan
tashqari agregat funksiyalar bilan ishlash, yani COUNT, MAX, MIN, AVG va SUM
funksiyalarini jadvallarda qo‘llashni o`rgandim.
| 