• Birinchi bo`limda
  • Birinchi aniqlangan tosiq
  • OECDning O`zbekistonga raqamli texnologiyalarga diqqat qaratgan holda hukumatning xususiy sektorni rivojlantirish bo`yicha qilgan taklifi




    Download 1.12 Mb.
    bet17/21
    Sana15.05.2023
    Hajmi1.12 Mb.
    #59773
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21
    Bog'liq
    Diplom Ishi-Ikromov Iskandar
    IW 5 Aziza Razzokova, 1-Topshiriq. Ekologiya fanidan. (2), 101453, DAVLAT BOSHQARUVI SHAKLI, Huquqbuzarlik va yuridik javobgarlik, карта пулни кайтариш, 55 days listening, Adabiyotlar ro, Переписка Амира Темура, MUSTAQIL ISH UCHUN TAQRIZ, Bayroq, 1705227202 1705227010 Don Miguel Ruiz The Four Agreements libgen.li 1 83
    OECDning O`zbekistonga raqamli texnologiyalarga diqqat qaratgan holda hukumatning xususiy sektorni rivojlantirish bo`yicha qilgan taklifi.

    Iqtisodiy birlik va rivojlanish tashkiloti(OECD)ning bu taqrizi raqamli texnologiyalarga diqqat qaratgan holda hukumatning xususiy sektordagi raqamli texnologiyalar o`zgarishiga ko`mak bo`lishi mumkin. To`rtta qismdan iborat bu taqriz O`zbekistonda, aynan xususiy sektorda raqamli texnologiyalar qo`llanilishidagi kamchiliklarni va ularni yechish uchun muqobil yechimlarni o`z ichiga oladi.
    Birinchi bo`limda Covid-19 pandemiyasi davrida O`zbekiston aynan raqamli texnologiyalarda katta o`zgarishlarga erishdi va bu xususiy sektorning rivojanishiga turtki bo`ldi shunga qaramay xususiy sektor yanada isloh qilinishi kerak.
    Yana Rossiya va Ukraina urushi O`zbekistonga minglab migrantlar kelishiga sabab bo`ldi chunki ruszabon davlatlar orasida bu davlatda yashash har tomonlama foydali edi va ular orasida juda ko`p IT mutaxasislari ham mavjud edi. Bu O`zbekistonda IT sohasida katta o`zgarishlar qila olish imkoni deb qaraldi. O`zbekiston 3-yillik IT visasini ishlab chiqdi va bu bilan bu sohadagi mutaxasislarni jalb qilishni boshladi. Raqamlarga keladigan bo`lsak 2021da O`zbekiston xususiy firmalari raqamli texnologiyalardan foydalanish(foydalanishni boshlash) ulushi bo`yicha dunyoda(79 davlat orasida) ikkinchi o`rinda hisoblanadi.
    “Raqamli O‘zbekiston-2030” strategik loyihasi 2020-yilda ishlab chiqilgan bo`lib davlat boshqaruvi, ta’lim, sog‘liqni saqlash va qishloq xo‘jaligiga e’tibor qaratish orqali O‘zbekistonning raqamli iqtisodiyotini rivojlantirishga qaratilgan. Strategiya 2020-2022-yillarga mo‘ljallangan yo‘l xaritasiga asoslangan bo‘lib, har bir yo‘nalish bo‘yicha aniq harakatlar va maqsadlar ko‘rsatilgan. 2023-yildan boshlab strategiya Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlangan ikki-yillik dasturlar asosida amalga oshiriladi. 2020-2022-yillarda turli tashabbuslar bilan elektron hukumat, raqamli sanoat, raqamli taʼlim va raqamli infratuzilmani rivojlantirishga alohida eʼtibor qaratilgan. Jumladan, davlat xizmatchilari uchun E-ID kartalarni ishlab chiqish, ochiq maʼlumotlar portalini tashkil etish, elektron toʻlov tizimlarini taqdim etish, texnopark rezidentlik dasturini yaratish, tijorat banklarini raqamli transformatsiya qilish, raqamli oʻquv markazlarini ochish shular jumlasidandir.
    Qo`shimchasiga O‘zbekistonning internetga kirish, internetga kirish sifati va arzon narxlarda kirish kabi erishilgan yutuqlari muhokama qilinadi. Mamlakat 2G, 3G va 4G tarmoqlarining yuqori qamroviga erishdi, internet narxi esa pasaydi. Biroq, internet tezligi, tarmoqli kengligi va foydalanuvchi xarajatlarida hali ham bo'shliqlar mavjud bo'lib, bu ko'plab sohalarda o'sishga to'sqinlik qilmoqda. Bundan tashqari, firmalarning faqat kichik bir qismi o'z veb-saytlariga ega va aholining aksariyati ICT standarti bo'yicha asosiy va kerakli ko'nikmalarga ega emas. O‘zbekiston yuqori sifatli va arzon internet bilan ta’minlash, shaharlar va qishloqlar o‘rtasidagi raqamli tafovutni kamaytirish bo‘yicha o‘z oldiga qo‘ygan maqsadlariga erishish uchun sezilarli yutuqlarga erishishi kerak.
    OECD O‘zbekiston hukumatiga raqamli ko‘nikmalarni ta’minlashga e’tibor qaratgan holda xususiy sektorning raqamli transformatsiyasini inklyuziv tarzda rag‘batlantirishda yordam berish maqsadida ekspert tekshiruvini o‘tkazdi. Bu hukumat soʻroviga javoban ishlab chiqilgan, chunki oʻzbek firmalarida raqamli koʻnikmalar yetishmaydi va ularni oshirish ish oʻrinlari yaratishga yordam beradi va oʻsib borayotgan ishchi kuchining malakasini oshiradi. MDHdagi boshqa davlatlar bilan solishtirganda, Oʻzbekiston firmalarning ICTdan foydalanishi va malakasi boʻyicha eng past ballga ega. Bundan tashqari, o'zbek firmalari o'zlarining mintaqaviy raqobatchilariga qaraganda malaka oshirishga kamroq sarmoya kiritadilar, ularning atigi 17% o'z xodimlarini rasmiy o'qitishadi. Oʻzbekistondagi kichik firmalar uchun bu koʻrsatkich 13% gacha pasayib ketgan va bu raqamli koʻnikmalarni oshirishga ham, kichik va oʻrta firmalarga ham eʼtibor qaratish zarurligini koʻrsatadi. Gender tengligi ham muhim masala, chunki oʻzbek ayollari va qizlari internetdan foydalanish, raqamli savodxonlik va malaka oshirish dasturlari boʻyicha juda yomon ahvolda.
    Tahlil davomida malaka oshirish bilan bog'liq uchta asosiy o'lchov ko'rib chiqildi: (i) firmalarning raqamli o'zlashtirilishini qo'llab-quvvatlash uchun mavjud institutsional asos,
    (ii) firmalarning raqamli ko'nikmalarini o`zlashtirish uchun biznesni qo'llab-quvvatlash xizmatlaridan xabardorligi va
    (iii) firmalarda raqamli ko'nikmalarni rivojlantirish manbalar to'plamini taklif qilish.
    Va yana O`zbekistonda kichik va o'rta korxonalarning raqamlashtirishga urinishlarida duch keladigan to'siqlarni muhokama qilingandi. Birinchi aniqlangan to'siq - bu raqamli transformatsiya taqdim etadigan imkoniyatlarni bilmaslik. Kichik firmalar axborotga ega emaslar, asosan raqamlashtirishning afzalliklaridan bexabar va oʻz bizneslarini rivojlantirish uchun raqamli koʻnikmalarga ega emaslar. Ikkinchi aniqlangan to'siq - bu xodimlar o'rtasida raqamli va qo'shimcha ko'nikmalarning etishmasligi. Raqamli ko'nikmalarning yetishmasligi raqamlashtirishning umumiy afzalliklarini pasaytiradi. Hukumat maxsus treninglar va raqamli o'zi-o'zini baholash vositalarini taqdim etish orqali tegishli raqamli ko'nikmalarni egallashda firmalarni qo'llab-quvvatlashi mumkin. Biroq, siyosat e'tibori va choralari xususiy sektorning o'ziga xos ehtiyojlarini qondirmayapti va mamlakat raqamli ko'nikmalar bo'yicha boshqa mintaqaviy davlatlardan orqada. Elektron hukumat jismoniy shaxslar va firmalarga raqamlashtirishga yordam beradi, biroq firmalar IT-Park rezidenti boʻlmaguncha raqamlashtirish uchun faqat cheklangan ragʻbatlarga ega boʻladi. Hukumat tomonidan onlayn tarzda taqdim etiladigan treninglar barcha kichik va o'rta tadbirkorliklarga mo'ljallangan, biroq ular chuqur va keng darajada o`rgatmaydi va bu kerakli malaka oshirish uchun yetarli bo'lmasligi mumkin.

    Download 1.12 Mb.
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




    Download 1.12 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    OECDning O`zbekistonga raqamli texnologiyalarga diqqat qaratgan holda hukumatning xususiy sektorni rivojlantirish bo`yicha qilgan taklifi

    Download 1.12 Mb.