1 Maxalliy suv ta'minotida jsn bosqichlari : Quduq suvlarini xlorlash

243 S’HMning samaradorligi joriy sanitar nazoratda qanday baholanadi?

1 laboratorn-instrumental*

2 statistik

3 epidemiologik

4 toksikologik

5 sanitar-gigienik

244 S’HMning himoya vazifasini buzilishiga nima sabab bo‘lishi mumkin?

1 yashil o‘simliklarning yo‘qligi, katta miqdordagi chiqindi*

2 yashil o‘simliklar turini to‘g‘ri tanlanganligi

3 S’HM o‘lchamini qisqarishi va dudbo‘ron balandligi

4 yashil o‘simliklar maydoning kengaytirilishi

5 hududni ko‘kalamzorlashtirishni yetarli emasligi

245 Aholi salomatligi o‘rganishda sanitar vrach oldida turgan birinchi bosqich vazifalarini ko‘rsating?

1 kuzatuv zonalarni tanlab olish*

2 havodan sinama olish

3 kuzatuv nuqtalarini tanlash

4 demografik ko‘rsatkichlarni baholash

5 hududni ko‘kalamzorlashtirish darajasini baholash

246 Kuzatuv zonasidagi aholi soni necha kishidan kam bo‘lmasligi kerak?

1 20 000-30 000 kishi

2 2000-3000 kishi

3 50000-100000 kishi

4 100-1000 kishi

5 500-2000 kishi

247 Atmosfera havosini ifloslanishi bilan bog‘liq bo‘lgan kasallanish holatini o‘rganishda katta yoshlilarda uchrovchi qanday kasalliklar o‘rganiladi?

1 noyuqumli kasalliklar va hosilalar*

2 vabo va qorin tifi

3 flyuoroz va karies

4 itay-itay va YuShO kasalligi

5 traxoma va pedikulyoz

248 Atrof muhit omillaridan qaysi birini buzilishi natijasida aholi yashash hududida o‘tkir ichak infeksiyalarining ortishi kuzatiladi?

1 suv ta'minotidagi suvning, suv havzasidagi suvning va tuproqning*

2 tashqi va ichki shovqin darajalarining buzilishi

3 mineral o‘g‘itlardan foydalanish natijasida tuproq tarkibining buzilishi

4 atmosfera havosining tarkibini buzilishi

5 harorat qulayliklari darajalarining buzilishi

249 Xlor reagentlarining turlarini ko‘rsating?

1 suyuq xlor, gipoxlorit natriy*

2 xlorli ohak, faol ko‘mir

3 koksoximiyaviy ohak

4 tiosulfat natriy

5 ozon va sulfat kislota

250 Suv bilan xlorning muloqat vaqti qanchaga teng?

1 0,5-1 soat*

2 1-2 soat

3 2-3 soat

4 5-6 soat

5 1-7 soat

251 Suvning ftorlash usullari?

1 mavsumiy yoki yil davomida*

2 smenali yoki kunduzgi

3 aralash yoki kvartalli

4 oylik yoki kvartallik

5 kvartalli yoki yillik

252 Suvni ftorlashda qanday holatga alohida e'tibor beriladi?

1 ftor dozasiga*

2 ozon dozasiga

3 xlor dozasiga

4 koagulyant dozasiga

5 flokulyant dozasiga

253Suvni ftorlash uchun qanday reagentlardan foydalaniladi?

1 ftorid – natriy*

2 kaliy yodid

3 tiosulfat natriy

4 kalsiy karbonat

5 alyuminiy sulfat

254 Suvda qoldiq xlorni aniqlash muddatlarini ko‘rsating?

1 har soatda*

2 sutkada 2 marta

3 har yarim soatda

4 sutkada bir marta

5 sutkada 4 marta

255 Suvning organoleptik xususiyatlarini aniqlash muddatlarini ko‘rsating?

1 har bir olingan namunada aniqlanadi*

2 har kuni

3 haftada bir marta

4 haftada ikki marta

5 oyda 2 marta

256 Taqsimlovchi tarmoqda qanday ko‘rsatkichlar o‘rganilishi shart?

1 koli-indeks, umumiy mikroblar soni*

2 koli-indeks, radiaktivlik

3 hidi, radiaktivlik

4 kimyoviy ko‘rsatkichlar, toksikologik ko‘rsatkichlar

5 bakteriologik va entomologik ko‘rsatkichlar

257 Ichimlik suv tarkibida nitratlar miqdorining ortishi qanday kasalliklarni keltirib chiqaradi?

1 metgemoglobinemiya*

2 karies

4 itay-itay

5 asbestoz

258Ichimlik suvi tarkibida ftor miqdorining ortishi qanday kasallikni keltirib chiqaradi?

1 flyuoroz*

2 karies

4 yurak qon tomir kasalligi

5 endemik bo‘qoq

259 Ichimlik suvi tarkibida ftor moddasi miqdlorining pasayishi qanday kasallikni keltirib chiqaradi?

1 karies*

2 yurak qon tomir kasalligi

3 itay-itay

4 YuShO kasalligi

5 berillioz

260 Ichimlik suvi tarkibida yod moddasining yetishmasligi qanday kasallikni keltirib chiqaradi?

1 endemik bo‘qoq*

2 itay-itay

3 Urov kasalligi

4 Yusho kasalligi

5 asbestoz

261DavST 950-2011 bo‘yicha suvning ximiyaviy ko‘rsatkichlariga mos bo‘lgan natijangi tanlang?

1 ftor-0,7 mg/l: alyuminiy-0,5 mg/l*

2 ftor-1 mg/l: alyuminiy-0,5 mg/l

3 ftor- 2 mg/l: alyuminiy-0,5 mg/l

4 ftor- 4 mg/l: alyuminiy-0,5 mg/l

5 ftor-0,8 mg/l: alyuminiy-0,5 mg/l

262 Taqsimlovchi tarmoqning qasi nuqtalaridan sinamalar olinadi?

1 tarmoqning yuqoriga ko‘tariluvchi va boshi berk nuqtalaridan*

2 suvga koagulyant qo‘shiladigan joylardan

3 suvga xlor qo‘shiladigan nuqtalardan

4 suvga flokulyant qo‘shiladigan nuqtalardan

5 suvga ozon qo‘shiladigan nuqtalardan

263 Qanday ob'ektlarning loyihalari doimo va individual ekspertizadan o‘tkazilishi shart?

1 suv ta'minoti loyihalari*

2 eksperimental loyihalar

3 individual loyihalar

4 namunali loyihalar

5 qayta qo‘llaniluvchi loyihalar

264 Loyihaning grafik materiallari tarkibiga kiradi?

1 situatsion va bosh reja*

2 pasport qismi va gorizontal kesma

3 tushuntirish xati

4 umumiy va pasport qism

5 vertikal kesma

265 Toza suv saqlash rezervuari nima uchun zarur?

1 suvning xlor bilan muloqatga kirishishi va suv zahirasi uchun*

2 suvni tindirish va rangsizlantirish uchun

3 suvni tindirish va ortiqcha hidlarni yo‘qotish uchun

4 suvni tindirish va koagulyant bilan muloqati uchun

5 koagulyant bilan muloqat va suv zahirasi uchun

266 Toza suv saqlash rezervuari qanday muddatlarda tozalanadi?

1 har yili*

2 har kuni

3 har soatda

4 har smenada

5 oyda 3 marta

267 Xlorator xonasiga qo‘yiladigan gigienik talablar?

1 boshqa binolardan ajratilgan holda*

2 xlorli ohak tayyorlash uchun mo‘ljallanadi

3 suv zahirasi saqlanadi

4 yaxshi shamollashi uchun ochiq holda joylashtiriladi

5 maxsus ombor vazifasini bajaradi

268 Xlorator bo‘limi uchun qanday turdagi ventilyasiya tashkil etilishi kerak?

1 mexanik , tortib oluvchi*

2 yelvizak, burchakli

3 tabiiy, sun'iy

4 yelvizak, yelvizak bo‘lmagan

5 faqat derazalar orqali

269 Barcha ftor saqlovchi reagentlar qanday xususiyaga ega bo‘lishi kerak?

1 kariesga qarshi*

2 bakteriotsid

3 bakteriostatik

4 tindirish samarasi

5 rangsizlantirish

270 Artizian suvlarini ftorlash qanday qurilmalarda amalga oshiriladi?

1 toza suv saqlash rezervuarlarida*

2 tindirgichlardan so‘ng

3 filtrlarda

4 tindirgichlarning o‘zida

5 xloratorlarda

271 Ochiq suv manbalarini ftorlash qaysi qurilmalarda amalga oshiriladi?

1 filtrlashdan so‘ng*

2 tindirgichda

3 toza suv saqlash rezervuarida

4 filtrda

5 tarmoqda

272Suvni xlorlashdan so‘ng qancha vaqtdan so‘ng suvga ammoniy saqlovchi reagentlar qo‘shiladi?

1 30 minutdan so‘ng*

2 10 minutdan so‘ng

3 bir soatdan so‘ng

4 40 minutdan so‘ng

5 5 minutdan so‘ng

273 Kanalizatsiya va vodoprovod tarmoqlarini vertikal joylashuvi bo‘yicha o‘zaro masofasi nechaga teng bo‘ladi?

1 0,4 m dan kam emas*

2 3 sm

4 0,1 m

274 Kanalizatsiya va vodoprovod tarmoqlarining paralel joylashuvida o‘zaro masofa qanchaga teng bo‘lishi kerak?

1 1,5 metr dan kam emas*

2 1 metr dan kam emas

3 1,0 metr dan ko‘p emas

4 0,5 metr dan kam emas

5 0,4 metr dan kam emas

275Vodoprovod tarmoqlarining qanday tiplarini bilasiz?

1 aylana va boshi berk*

2 ko‘cha va mansardli

3 aylana va ko‘chali

4 boshi berk va mansardli

5 yon tomonli va kesishuvchi

276 Boshi berk nuqtalarni davriy tozalash uchun nimalar ko‘zda tutiladi?

1 kanalizatsiya*

2 sinama olish uchun jo‘mrak

3 suv chiqaruvchi qurilmalar

4 suv tashlovchi qurilmalar

5 suv haydovchi qurilmalar

277 yerni muzlash qavatidan qancha chuqurlikda vodoprovod trubalarini joylashtirish tavsiya etiladi?

1 0,5m va undan ko‘p*

2 1 m

4 2 m

278 Suvga reagent sifatida qo‘shiladigan kimyoviy moddalardan qaysi biri uning organoleptik xususiyatiga ta'sir ko‘rsatadi:

1 poliakrilamid*

2 sulfatlar

3 temir

4 ftor

279 Ichimlik suvini epidemiologik xavfyasizligini ta'minlovchi ko‘rsatkichlarga nimalar kiradi?

1 koli-indeks, umumiy mikroblar soni*

2 quruq qoldiq, xloridlar

3 sulfatlar, poliakrilomid

4 faol reaksiya, alyuminiy

5 magniy, xloridlar

280 1 ml ichimlik suvidagi umumiy mikroblar soni qanchaga teng bo‘ladi?

1 100 dan ko‘p emas*

2 3 dan ko‘p emas

3 100 ga teng

4 250 dan ko‘p emas

5 300 dan kam emas

281Markazlashtirilgan suv ta'minoti tizimi suvining sifatiga qaerlardan sinama olib baho beriladi?

1 tarmoqqa berilishidan oldin*

2 birinchi turar joy binosining vodoprod kranidan

3 chiqindi suvini tashlash joyidan

4 suv olish joyidan 1 km yuqorida

5 zararsizlantirilgandan so‘ng tarmoqda

282 Mikrobiologik ko‘rsatkichlar bo‘yicha suvdan olinadigan sinamalar soni nimaga bog‘liq bo‘ladi?

1 aholi soni va suv manbasiga*

2 vodoprovod qurilmalariga

3 suv iste'moliga

4 suv sifatini yaxshilashga

5 asosiy va maxsus tozalash usullariga

283 Aralashish kamerasidan so‘ng suvdagi qoldiq ozon miqdori qanchaga teng bo‘ladi?

1 0,1-0,3 mg/l*

2 0,3-0,5 mg/l

3 0,7-0,9 mg/l

4 0,8-1,2 mg/l

5 1-2 mg/l

284 Epidemiologik nuqtai nazardan qaysi mikroorganizm suvning havfsizligini ta'minlovchi ko‘rsatkich hisoblanadi?

1 ichak tayoqchasi*

2 qorin tifi tayoqchasi

3 dizentiriya tayoqchasi

4 enteroviruslar

5 arboviruslar

285 Suv orqali tarqaluvchi yuqumli kasalliklarni o‘ziga xos xususiyatlari ?

1 bir vaqtda bo‘lishi va manbaning bitta ekanligi*

2 suv manbasining quvvati, mikroorganizmlar bitta ekanligi

3 markazlashtirilgan suv ta'minoti

4 magistral suv tarmoqlarida favqulotda hodisa

5 tozalash texnologiyasini buzilishi

286 Flyuoressindan tajriba uchun qaysi maqsadlarda foydalpaniladi?

1 gidravlik aloqaning mavjudligini aniqlash uchun*

2 koli-indeksn aniqlash uchun

3 koli-titrni aniqlash uchun

4 umumiy mikroblar sonini aniqlash uchun

5suv manbasini aniqlash uchun

287 Shaxtali quduqlar qaerlarga joylashtiriladi?

1 joyning baland nuqtalarida*

2 axoli punktidan 500 m uzoqlikda

3 qumli tuproqli hududda

4 har qanday joyda

5 axoli punktidan 1000 m uzoqlikda

288 Suvning zararsizlantirishni reagentli usullariga kiradi?

1 xlorlash, ozonlash*

2 koagulyasiya, kumushning ta'siri

3 UBN, xlorlash

4 gamma nurlar, koagulyasiya

5 ftorlash, deftorlash

289 Suvni zararsizlantirishni reagentsiz usullariga kiradi?

1 UBN va gamma nurlar*

2 dezinfeksiya va xlorlash

3 qaynatish va ftorlash

4 ozonlash va UBN

5 xlorlash va ftorlash

290 Atmosfera havosini ifloslantiruvchi asosiy manbalarga nimalar kiradi?

1 ishlab chiqarish korxonalari va avtotransport*

2 ximiya sanoati va ko‘kalamzorlashtirish

3 ximiya sanoati va obodonlashtirish

4 ishlab chiqarish korxonalari va uglevodorodlar

5 vulkanlar va oltingugurt oksida

291 Shaharlar havosini ifloslantiruvchi manbalarga kiradi:

1 avtotransport va IES*

2 avtotransport va daraxtlar

3 IES va o‘tloqlar

4 avtotransport va sport inshoatlari

5 avtotransport va maishiy muassasalar

292 Yoqilg‘ini atmosfera havosini ifloslantirishdagi o‘ziga xos xususiyatlari nimalarga bog‘liq bo‘ladi?

1 yoqilg‘ini sifati va turi hamda yoqilg‘ini yoqish usuli*

2 avtomashinaning turi va sifati va chetlashtirish usuli

3 ko‘kalamzorlashtirishning turi va sifati va zararsizlantirish usuli

4 obodonlashtirishning turi va sifati va xlorlash usuli

5 turar joy binolarining turi va sifati va ozonlash usuli

293 Axloi salomatligini o‘rganishda sanitar vrach oldida turgan vazifalarning dastlabkisini ayting?

1 kuzatuv zonalarini tanlab olish*

2 atmosfera havosidan sinama olish

3 kuzatuv nuqtalarini belgilash

4 demografik ko‘rsatkichlarni baholash

5 hududni ko‘kalamzorlashtirishni baholash

294 Aholi salomatligini demografik ko‘rsatkichlariga atmosfera havosini ifloslantiruvchilarining ta'siri qanday xarakterda namoyon bo‘ladi?

1 yig‘indi ta'sirini xarakterlaydi*

2 antogonistik ta'sirni xarakterlaydi

3 bittalik ta'sirni xarakterlaydi

4 potensial ta'sirni xarakterlaydi

5 uzoq ta'sirni xarakterlaydi

295 Aholi orasida atmosfera havosining ifloslanish darajasiga eng sezgir guruh?

1 bolalar guruhi*

2 katta yoshlilar

3 o‘smirlar

4 bolalar muassasalariga qatnovchilar

5 birinchi homiladorlikdan tug‘ilgan bolalar

296 Atmosfera havosini ifloslantiruvchi moddalar ta'siri qaysi ko‘rsatkichlar bo‘yicha baholanadi?

1 kasallanish, o‘lim, premorbid holat*

2 nogironlik, jismoniy rivojlanish , xis qilishning o‘zgarishi

3 yuqumli kasalliklarni paydo bo‘lishi, kayfiyatni buzilishi

4 homiladorlik asoratlari, hosilalar va umumiy kasallanish

5 yurak qon tomir kasalligi, jarohatlar

297 Avtotransport chiqindilaridan qanday turdagi kasalliklar rivojlanadi?

1 quloq burun va tomoq kasalliklari, onkologik kasalliklar, nafas organ kasalliklari*

2 demografik ko‘rsatkichlarning buzilishi, flyuoroz

3 jarohatlar, zaharlanishlar, ko‘z kasalliklar

4 yuqumli kasalliklar, epizootik kasalliklar, endokrinkasalliklar

5 gelmintozlar, leptospirozlar, KU isitmasi

298 DSENM ekologiya bo‘limi o‘tkir va surunkali kasalliklarni qanday hisobga olinadi?

1 tibbiy yordamga murojatlar bo‘yicha*

2 poliklinika ma'lumotlari bo‘yicha

3 kasallik varaqalari bo‘yicha

4 dispanser hisoblari bo‘yicha

5 kasb kasalliklar bo‘yicha

298. 
     Atrof muhit omillarining noqulay ta'siri tufayli yuzaga keladigan muxim noepidemiologik kasalliklarga nimalar kiradi?
     

2 tuberkulez, tanosil , havfli hosilalar, ruxiy kasalliklar, mikozlar, traxomlar

3 flyuoroz, itay-itay, seleninzm, berillioz

4 vabo, paratiflar, qorni tifi, ichburug‘

5 enteroviruslar, gepatit, adenoviruslar

298. 
     Salomatlik to‘g‘risidagi ma'lumotlar qancha vaqt davomida yig‘iladi?
     

2 1 yil davomida

3 10-15 yil

4 15-30 yil

5 25-30 yil

298. 
     Atmosfera ifloslantiruvchilarini o‘tkir ta'sirini yuzaga kelishiga olib keluvchi sharoitlarga nimalar kiradi?
     

2 ifloslantiruvchilarni REMdan 5 marta yuqori bo‘lishi va yer yuza inversiyasi

3 zararli moddani yo‘l qo‘yiladigan konsentratsiyasi va ob-havoning antitsikloni

4 ifloslantiruvchi moddani REMdan yuqori bo‘lishi va yuqori inversiya

5 ifloslantiruvchi modda konsentratsiyasi REM dan yuqori bo‘lishi va inversiya

302 Yashash zonasidagi aholini o‘zini xis qilish holati qanday subektiv usul bilan aniqlanadi?

1 aholidan surishtiruv*

2 immunostatus

3 o‘lim ko‘rsatkichi

4 kasallanish

5 premorbidnoe sostoyanie

303 Aholining qaysi yoshdagi guruhi so‘rab surishtiriladi?

1 50 yosh va undan yuqori*

2 0-6 oyliklar

3 16 yosh va undan kattalar

4 20-40 yosh

5 nafaqadagi yoshlar

304 Aholini so‘rab surishtirishda qanday belgilar va guruhlar hisobga olinmaydi?

1 zararli moddalar bilan kasbiy bog‘liqlik va ishchilar*

2 7 yoshdan kattalar

3 16 yoshdan kattalar va kollejda o‘quvchilar

4 nafaqadagilar va uy bekalari

5 zararli moddalar bilan muloqat qilmaydigan ishchilar

305 Atmosfera havosining ifloslanishida qanday maxsus kasalliklar yuzaga kelishi mumkin?

1 flyuoroz, asbestoz, itay-itay*

2 yuqori nafas yo‘li kasalliklari, o‘tkir ichak infeksiyalari, gripp

3 vabo, ichburug‘, gripp

4 itay-itay, leptospiroz, tuberkulez

5 gelmintoz, askaridoz, berillioz

306 So‘raluvchi aholining o‘zini xis qilishini buzilishi deganda nimani tushunasiz?

1 bosh og‘rishi, bosh aylanishi, uyqusizlik*

2 xonadonni shamollatilishi, changlanganlik

3 zaharli gazlar hidini sezilishi, changlanganlik

4 sanitar maishiy sharoitning buzilishi, o‘simliklarni nobud bo‘lishi

5 kasallanish, hlim ko‘rsatkichi

307 Umumiy ifloslantiruvchilar tufayli atmosfera havosini ifloslantirilishi natijasida qanday kasalliklar yuzaga keladi?

1 noyuqumli*

2 umumiy kasallanish

3 maxsus

4 yuqumli

5 geokimyoviy provinsiyalar kasalliklari

308 Atmosfera havosini uglerod oksidi bilan ifloslanishi natijasida qanday kasalliklar yuzaga keladi?

1 yurak qon tomir kasalliklari*

2 epizodik kasalliklar

3 epizotik kasalliklar

4 epidemiologik kasalliklar

5 neepidemiologik kasalliklar

309 Avtomobil dudbo‘ronidan ajraluvchi moddalar ichida onkologik kasalliklarni keltirib chiqaruvchi ingredientnii ko‘rsating?

1 3,4 benzipiren*

2 chang

4 azot oksidi

5 oltingugurt gazi

310 Atmosfera havosini muhofaza qilishga qaratilgan chora tadbirlarning tibbiy aspektlarini ayting?

1 aholining salomatligi va sanitar maishiy sharoitlarini o‘rganish

2 sanitar –texnik qurilmalarni o‘rganish

3 yashash zonasida sanitar-epidemiologik tekshiruvlar olib borish

4 atmosfera havosini ifloslanish darajasini o‘rganish

5 sanitar – topografik sharoitlarni o‘rganish

311 Atmosfera havosini salomatlikka ta'siriga eng sezgir bo‘lgan guruxiga kimlar kiradi?

1 bolalar va 50 yoshdan katta aholi*

2 o‘smirlar va harbiylar

3 ishlab chiqarish korxonalarida ishlovchi katta yoshli kishilar

4 faqat o‘smirlar va bolalar

5 fermerlaro, tibbiy xodimlar

312 Shaharlarda kasallanish darajasini o‘rganish uchun DSENM ekologiya bo‘limi vrachi qanday davolash profilaktika muassasalari ma'lumotlariga tayanadilar?

1 poliklinika, onkologik markaz*

2 tibbiy punkt, profilaktoriy

3 kasalxona, ambulatoriya

4 dispanser, tez tibbiy yordam stansiyasi

5 korxona laboratoriyalari, sanatoriy

313 Asbestoz kasalligini keltirib chiqaruvchi ifloslantiruvchi moddalarni ko‘rsating?

1asbest*

2 ftoridlar

3 sement changi

4 organik chang

5 turli ohaklar

314 Itay-itay kasalligi atmosfera havosidagi qaysi modda miqdorini ortishi tufayli yuzaga keladi?

1 kadmiy*

2 asbest

4 organik chang

5 berilliy

315Berrilioz kasalligi keltirib chiqaruvchi ifloslantiruvchi modda turini ko‘rsating?

1 berilliy*

2 ftor

4 kalsiy

316 Aholi salomatligiga salbiy ta'sir ko‘rsatuvchi atmosfera havosini ifloslantiruvchi moddalarning birinchi belgilarini ayting?

1 toksik tumanlar, smoglarning xosil bo‘lishi*

2 atmosfera ifloslantiruvchilarining yo‘l qo‘yiladigan miqdori

3 atmosfera ifloslantiruvchilarining o‘tkir ta'siri

4 atmosfera ifloslantiruvchilarining surunkali ta'siri

5 atmosfera ifloslantiruvchilarini yig‘indi effekt ta'siri

317 Atrof muhitni ifloslanishi bilan bog‘liq kasallanish strukturasini o‘zgarishi qanday shaharlarda namoyon bo‘ladi?

1 urbanizatsiyalashgan, ishlab chiqarish rivojlangan hududlarda*

2 kurort shaharlarda

3 kichik shaharlarda

4 o‘rtacha shaharlarda

5 megapolislarda

318 Atmosfera havosini ifloslantiruvchilari tufayli tananing qaysi soxasida ko‘proq havfli o‘smalar kuzatiladi?

1 nafas organliri*

2 teri qoplamasi

3 bosh miyada

4 yurak qon tomir

5me'da ichak

319 Atmosfera havosini ifloslantiruvchi antropogen omillarga nimalar kiradi?

1 ishlab chiqarishni rivojlanishi, urbanizatsiya*

2 tabiiy iqlimiy omillar

3 avtotransportni rivojlanishi, meteosharoitlar

4 yangi ishlab chiqarish tarmoqlari, bu tarmoqlarni noto‘g‘ri joylashuvi

5 tashlanadigan chiqindi miqdorini ortishi va bu moddalarni tarqalish sharoiti

320 Atmosfera havosini ifloslanishi bilan bog‘liq bo‘lgan nafas funksiyalarining o‘zgarishini qaysi guruh bolalarida o‘rganish mumkin?

1 atmosfera havosini ifloslanishi mavjud bo‘lgan hududdagi maktab o‘quvchilari*

2 bolalar muassasasiga qatnovchi bolalarda

3 bolalar muassasalariga qatnamaydigan bolalarda

4 30 yoshgacha bo‘lgan ayollardan yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda

5 o‘smirlar, harbiy xizmatchilarda

321O‘pka potologiyasiga nisbatan “yuqori havfli”guruhga kimlar kiradi

1 bolalar*

2 yangi tug‘ilgan chaqaloqlar

3 o‘smirlar

4 katta yoshli aholi

5 qariyalar

322 Shahar aholisining qaysi guruhlarida o‘pka kasalligini chastotasi va davomiyligi namoyong bo‘ladi

1 bronxial astma bilan kasallangan aholi o‘rtasida*

2 teri kasalliklariga chalingan bemorlarda

3 o‘tkir ichak infeksiyalari bilan kasallangan bemorlarda

4 gelmintozlar bilan kasallangan bemorlarda

5 yurak qon tomir kasalliklariga chalingan bemorlarda

323 Qaysi manbalardan atmosfera havosiga chala yongan shlaklar va kul ajralib chiqadi?

1 IES*

2 ishlab chiqarish korxonalaridan

4 avtotransport

5 tuproq

324 Qonda karboksigemoglobin moddasining xosil bo‘lishi qaysi ifloslantiruvchi manba bilan bog‘liq?

1 uglerod oksidi*

2 qurum

4 oltin gugurt gazi

5 3,4 benzpiren

325 Atmosfera havosini laborator tahlildan o‘tkazishning asosiy vazifalari?

1 ifloslanish darajasini va tozalash qurilmalar ish samaradorligini baholash*

2 ifloslanish darajasini baholash va moddalarning zaharlilik darajasi

3 atmosfera havosini umumiy ifloslantiruvchilarini baholash

4 atmosfera havosiga ifloslantiruvchi moddalarni tarqalish daroajasini o‘rganish

5 atmosfera havosini iflolslantirmaydigan ishlab chiqarish korxonalarining mavjudligi

326 Qaysi inversiya turida insonlarning nafas olish bo‘sag‘asida ifloslantiruvchi moddalarning yuqori konsentratsiyasi aniqlanadi?

1 yer yuza inversiyasida*

2 post va yuqoriga ko‘tariluvchi inversiyalarda

3 yuqoriga ko‘tariluvchi inversiyada

4 baland inversiyada

5 manfiy temperatura gradientida

327 yer yuza inversiyasining eng yuqori chegarasi necha metrgacha bo‘lishi mumkin?

1 200-300m*

2 1000-2000m

3 2000-3000m

4 50-100m

4. 
   10-100m
   

1 500m*

3 800m

5 2000m

1 yer yuza*

2 yuqori

3 adiabatik

4 sedimetatsion

5 aspiratsion

330 Gidrometeoorologiya xizmati qanday turdagi nazorat postlvarida kuzatuvlvr olib boradi?

1 statsionar, yo‘nalishli, alanga osti*

2 yo‘nalishli, statistik, alaga osti

3 alang usti, alaga osti, statsionar

4 yo‘nalishli, alang osti, S’HM

5 turar joy zonasida, S’HMda, manbada

331 Atmosfera havosidan sinama olish uchun joy tanlab olishda nimalarga e'tibor beriladi?

1 ochiq maydonda, yer yuzidan 1,5 m balandlikda

2 ochiq maydonda, ishlab chiqarish mintaqasida

3 ochiq maydonda, o‘rmon park zonasida

4 ochiq maydonda, ifloslantiruvchi manba yaqinida

5 ochiq maydonda, manbadan 1000m uzoqlikda

332 Atmosfera havosidan o‘tuvchi grafik asosida to‘liq sinamani qaysi muassasa tomonidan olinadi?

1 gidromet xizmati tomonidan*

2 DSENM tomonidan

3 shahar tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi tomonidan

4 ishlab chiqarish maydonlari bo‘yicha regional inspeksiya

5 DAN xodimlari tomonidan

333 Atmosfera havosidan bir martalik sinama olish nechta nuqtada amalga oshiriladi?

1 3-4 nuqtada*

2 5 nuqtada

3 10 nuqtada

4 35 nuqtada

5 20 nuqtada

334 Atmosfera havosidan sinama olishda qo‘llaniluvchi qurilmalarni ko‘rsating?

1 aspirator, yutuvchi muhit, FEK*

2 aspirator, melanjer, paxta

3 aspirator, chang yutkich, faol ko‘mir

4 aspirator, selikagelli trubkalar tizimi

5 Polejaev yutuvchi muhiti, Petri kosachasi, ogar

335 Avtomagistrallar holatini baholashda sinama qaerlardan olinadi?

1 avtotransport harakatlanadigan qismda, kvartal ichida*

2 shaharning harakatlanadigan qismida, daraxtlpar ostida

3 magistralda, binolar oldida

4 haydovchi kabinasida, oshxonada

5 mashinalar dudbo‘roni oldida, trotuarda

336 Atmosfera havosidan sinama olish usullarini ko‘rsating?

1 aspiratsion va sedimetatsion*

2 o‘tuvchi va to‘liq bo‘lmagan

3 laborator va i instrumental

4 o‘rtacha oylik va o‘rtacha yillik

5 maksimal va bir martalik

337 Amaliyotda atmosfera havosini ifloslanishi ustidan sanitar nazorat o‘tkazishda qanday usullardan foydalaniladi?

1 bir martalik, o‘rtacha sutkalik, o‘rtacha smenali*

2 o‘rtacha sutkalik, kvartalli

3 dekadali, o‘rtacha yillik, kvartalli

4 o‘rtacha statistik, o‘rtacha smenali, o‘rtacha yillik

5 bir vaqtlik, maksimal, yillik

338 Chang guli va gaz gulini aniqlashda qanday ma'lumotlar zarur bo‘ladi?

1 shamolning tezligi va yo‘nalishi, modda konsentratsiyasi*

2 meteo sharoit, grafik tasvir

3 modda konsentratsiyasi va havflilik darajasi

4 moddalar REM va uni me'yordan oshish darajasi

5 shamol tezligi va yo‘nalishi, moddaning zaharliligi

339 Chang miqdorini aniqlash uchun qanday qurilmalardan foydalaniladi?

1 aspirator, qog‘oz filtr va allonj*

2 yutuvchi muhit va plastinka

3 yutuvchi pribor va shisha tolali filtr

4 Migunov respiratori, Petri kosachasi

5 tolali filtr va kosachali tlrozilar

340 Qaysi muassasa tomonidan atmosfera havosidan bir martalik sinama olib uning sanitar holatiga baho beriladi?

1 DSENM*

3 korxonada mavjud laboratoriya

4 gidromet xizmati

5 avtoinspeksiya

341 Sanitar nazorat amaliyotida sanitar vrach atmosfera havosidan sinama olishning qanday usullaridan foydalanadi?

1 maksimal bir martalik va o‘rtacha*

2 sutkalik va yillik

3 yillik va kvartal

4 oylik va yillik

5 maksimal ko‘p martalik va dekadali

342 Atmosfera havosidan sinama olishda shamolning yo‘nalishi va tezligini aniqlashda qanday asboblardan foydalaniladi?

1 anemometr, flyuger*

2 aspirator

3 termometr

4 barograf

5 Avgust psixrometridan

343 Atmosfera havosidan sinama olishda psixrometr nima uchun zarur bo‘ladi?

1 havoning harorati va nisbiy namligini aniqlash uchun*

2 barometrik bosim va haroratni aniqlash uchun

3 shamolning yo‘nalishi va tezligini aniqlash uchun

4 havodan sinama olish va gazlarni aniqlash uchun

5 antitsiklon ob-havoni baholash uchun

344 Havodan sinama olish nima bilan yakunlanadi?

1 bayonnoma bilan*

2 dalolatnoma bilan

3 xulosa bilan

4 loyiha ekspertizasi bilan

5 kuzatuv xati bilan

345 Atmosfera havosini maksimal ifloslanish zonasini aniqlashda qancha miqdordagi sinamalar olib baholanadi?

1 50-60 sinamadan kam emas*

2 10 sinamadan kam emas

3 20 sinamadan kam emas

4 ne menee 25 sinamadan kam emas

5 15-20 prob

346Atmosfera havosidan sinama olishda keng qo‘llanuvchi qurilma nima?

1 Migunov aspiratori*

2 shlanglar tizimi

3 bochkalar tizimi

4 yutuvchi muhitlar

5 termometr

346 Atmosfera havosini baholashda kuzatuv postlari kim tomonidan tashkil etiladi?

1 gidromet xizmati tomonidan*

2 shahar hokimi tomonidan

3 me'mor tomonidan

4 sanitar vrach tomonidan

5 organы militsii

347 Statsionar post ma'lumotlari nima uchun zarur?

1 ifloslanish darajasini va tozalash samaradorligini baholash*

2 ifloslantiruvchi manbalarni kuzatish va diffuzion ifloslanishni aniqlash uchun

3 meteo sharoitlarni havo haroratini aniqlash uchun

4 havodan sinama olish va salomatlikni aniqlash uchun

5 atmosfera havosini yillik ifloslanish darajasini aniqlash uchun

348 Bir vaqtning o‘zida nechta nuqtadan sinama olish mumkin?

1 3 ta nuqtadan*

2 2 ta nuqtadan

3 7 ta nuqtadan

4 qancha ko‘p bo‘lsa shuncha yaxshi

5 10 ta nuqtadan

349 Atmosfera havosidan sinama olishda shamol yo‘nalishining qaysi tomoniga nisbatan joy tanlanadi?

1 shamol esish tomonidan*

2 korxonalar oldidan

3 S’HM oldidan

4ishlab chiqarish korxonalari trubasi oldidan

5 shamolga qarama