Test
1. Suvning tuzli tarkibini o'ziga xosligi quyidagi omillarni kelib chiqishiga sabab bolishi mumkin :
a. ichburug ' kasalligi
b. qandli diabet
c. siydik - tosh kasalligi *
d. gipertoniya kasalligi
e. gepatit A
2. Suvning mineral tarkibi quyidagi kasalliklarga asosiy sabab bo?lishi mumkin :
a. suvli isitma ( suv bilan bog?liq )
b. tutqanoq kasalligi
c. flyuoroz *
d. endemik buqoq *
e. kariyes kasalligi *
3. Suv manbalarida suvning tarkibidagi kimyoviy moddalarni me'yorlashtirishdagi asosiy zararlilik mezonlari ( kriteriyalar ) :
a. sanitar - toksikologik *
b. organoleptik
c. ekologik *
d. umumsanitar
e. texnologik*
4. Sanitar -kimyoviy tahlil uchun suv tarmog‘idan suv namunalarini olish tartibini 5 bosqichini ko‘rsating.
a. jo?mrakni spirt bilan artish , jo‘mrakni kuydirish *
b. 10 daqiqa davomida suvni oqizish*
c. toza idishni tekshiriluvchi suv bilan chayqash *
d. idishni suv bilan to‘ldirish ( 0,5-0,91 ) *
e. kuzatuv xatini to?ldirish va namunani laboratoriyaga jo‘natish
f. 30 soniya davomida suvni oqizish
g. idishni paxta - dokali tiqin bilan zich yopish , tekshirish boshlanguncha suvni muzlatgichda qoldirish *
5. Laboratoriyada aniqlanadigan ichimlik suvining organoleptik ko'rsatkichlarini ayting.
a. tiniqliligi *
b. rangliligi *
c. hidi , ta'mi *
d. loyqaligi *
e. pH qiymati , rangning tabiati .
6. Suvdagi xloridlarning miqdoriy tekshirishning 3 ta ketma - ketligini ko‘rsating :
a. tekshiriluvchi suvning 100 ml lik 2 ta namunasiga + 5-6 tomchi kaliy - bixromat solish ;
b. 1 - chi namunani kumush nitratning 0,01 n.eritmasi bilan oq chukma hosil bo‘lguncha titrlash ; *
c. xloridlarni hisoblab topish*
d. kranni qaynoq suv bilan yuvish
e. suvni 2 minut davomida oqizish
f. Probirkaga 5-10ml tekshiriluvchi suv olinadi*.
7. Inson qulog‘i qaysi diapazondagi tovushlarni qabul qiladi:
a. 0-16 Gts
b. 10-10000 Gts
c. V. 10-500 Gts
d. G. 16-20 000 Gts *
e. 16-20 00 Gts
8. Shovqinni ta’sir vaqti bo‘yicha qanday tavsiflash mumkin:
a. yuqori chastotali
b. doimiy *
c. V. to‘lqinli
d. G. doimiy bo‘lmagan *
e. to‘lqinsiz
9. Ishlab chiqarish korxonalarida shovqinni gigiyenik me’yorlashda qaysi omillar hisobga olinadi:
a. ish turi, tavsifi, oktava yo‘nalishidagi daraja, ta’sir vaqti *
b. ta’sir vaqti, ta’sir bo‘sag‘asi, xususiy ta’siri
c. organizmni holati, shovqin chastotasi, vaqti
d. eshituv organiga impulsli ta’siri
e. eshituv analizator holati, ta’sir vaqti, chastotasi
10. Tebranish chastotasini o‘lchashda qo‘llanilmaydigan o‘lchov birliklari:
a. Vt/m.kv *
b. Bel, dB *
c. V. m/sek *
d. G. Gerts
e. fon *
11. Tebranishni organizmga ta’siri xususiyatini qaysi asbobda aniqlanadi:
a. anemometr
b. termometr
c. V. vibrotestor *
d. G. psixrometr
e. lyuksmetr
12. Umumiy tebranish ta’sirini oldini olish choralarini ko‘rsating:
a. yangi texnologiyalarni loyihalashtirishda OSN olib borish*
b. sanitar texnik choralar *
c. V. antifonlarni qo‘llash
d. G. profilaktik ovqatlanish
e. tibbiy profilaktik choralar *
13. Ishlab chiqarishda tebranish omili qanday ko‘rsatkichlar bilan tavsiflanadi:
a. balandligi
b. chastota *
c. V. tezlik *
d. G. tezlanish *
e. amplitudasi *
14. Shovqinni organizmga salbiy ta’sirini oldini olish choralaridan qaysi biri eng samarador hisoblanadi:
a. shovqinni tarqalish yo‘lini to‘sish
b. ShHV foydalanish
c. V. manbada kamaytirish *
d. G. intensivligini kamaytirish
e. davriy tibbiy ko‘riklar tashkil etish
15. Ish joylarida doimiy shovqin darajasi me’yoriy ko‘rsatkichi:
a. 80 *
b. 100
c. 85
d. 140
e. 95
16. Shovqinga gigiyenik ta’rif bering:
a. 16-20 000 Gts gacha bo‘lgan tovushlar
b. havo tebranishlari hamma ko‘rsatkichlari
c. V. quloq ta’siriga eshitish hissini uyg‘otuvchi tovush to‘lqinlari
d. G. barcha infra, ultratovushlar
e. turli chastotadagi va kuchdagi tovushlarni tartibsiz jami. *
17. Mahalliy tebranish ta’sirida kelib chiqadigan “tebranish kasalligi”ni asosiy ko‘rinishlari:
a. asab tolalarida o‘zgarishlar. *
b. mushaklardagi o‘zgarishlar.
c. V. suyak- bo‘g‘im tizimi deformatsiyasi. *
d. G. qalqonsimon bezda o‘zgarishlar
e. oshqozon osti bezidagi o‘zgarishlar
18. Ishlab chiqarish korxonalarida olib boriladigan sog‘lomlashtiruvchi chora- tadbirlar quyidagilardan iborat:
a. qonuniy, administrativ, tashkiliy *
b. texnologik *
c. V. sanitar texnik *
d. G. ShXV ni qo‘llash *
e. davolash-profilaktik *
19. Mehnat gigiyenasi nimani o‘rganadi?
a. ishlovchi organizmga sanoat, qishloq xo‘jaligida kasb omillarining ta’sirini*
b. ishlab chiqarish jarayonini
c. ishlab chiqarish unumdorligini
d. ishlovchilarni salomatligini*
e. ishlab chiqarish jarayonida kelib chiqadigan kasalliklarni*
20. Dastlabki tibbiyot ko‘rigini o‘tkazishdan maqsad nima?
a. salomatligida o‘zgarishlari bo‘lgan shaxslarni zararli korxonalarga ishga olmaslik*
b. salomatligini aniqlash
c. oldingi ishlagan joylarida kasb tufayli kasallik belgilarini bor yuqligini aniqlash *
d. kasb kasalligini kelib chiqishiga yo‘l qo‘ymaslik
e. salomatligiga qarab korxonada ishlash uchun tegishli kasb tavsiya kilish *
21. Past navli paxtani sanoat usulida tozalashda pnevmonikozning qaysi turi kelib chiqishi mumkin?
a. bissenoz
b. silikoz *
c. sideroz
d. silikatoz
e. asbestoz
22. Kimyoviy birikmalarni kumulyatsiyalanish xususiyati deganda nima tushuniladi?
a. ayrim a’zolarda va sistemalarda kimyoviy birikmalarning to‘planishi *
b. organizmda funksional o‘zgarishlar chaqirish qobiliyati
c. organizmda organik o‘zgarishlar chaqirish qobiliyati
d. kimyoviy birikmalarni organizmga ta’siri
e. ayrim kimyoviy birikmalarga organizmning sezuvchanligini oshishi
23. Funksional kumulyatsiya qanday tushuncha?
a. ayrim a’zo va sistemalarni funksional o‘zgarishi
b. B kimyoviy birikmalarni organizmda to‘planishi
c. D. ayrim kimyoviy birikmalarga organizmni sezuvchanligini oshishi
d. E.kimyoviy birikmalarni organizmga ta’sir effektini tuplanishi.*
24. Ferment xolinesteraza pestistidlarning qaysi turi bilan zaharlanganda «qamrovga» olinadi va bu zaharlanishga xos belgi hisoblanadi?
a. fosfororganik *
b. xlororganik
c. simoborganik
d. margumush
e. kuchala
25. Defoliantlar nima maqsadda ko‘llaniladi?
a. paxtani bargini su’niy usulda to‘kish maqsadida*
b. xashoratlarga qarshi kurashishi uchun
c. yovvoyi o‘tlarni qirish maqsadida
d. kemiruvchi jonivorlarga qarshi kurashish maqsadida
e. hosildorlikni oshirish uchun
26. Qishloq xo‘jaligida biopreparatlar nima maqsadda qo‘llaniladi?
a. zararkunadalarga qarshi kurashish uchun*
b. hosildorlikni oshirish uchun *
c. mahsulot sifatini yaxshilash uchun
d. yovvoyi o‘tlarni qirish uchun
27. Kasb kasalliklarini kelib chiqishi
a. kasb zararliklari ta’sirida*
b. tashqi muhit ta’siri
c. ishni tashkil qilish
d. mikroiqlim ta’siri
e. ish davomiyligi *
28. Markaziy asab tizimining toliqishini aniqlash usullari:
a. xronorefleksometriya, xronotremometriya *
b. dinamometriya
c. ish qobliyatini ko‘rsatkichlariga qarab
d. E.gaz almashish ko‘rsatkichlariga qarab
e. F. energiya yuqotishiga qarab
29. Korxona changining spetsifik ta’sirida kelib chiqadigan kasalliklar
a. pnevmokoniozlar*
b. dermatitlar *
c. zotiljam, sil
d. allergiya, rinit
e. bronxit, laringit
30. Pestitsidlar – bu qanday birikmalar?
a. qishloq xo‘jaligida zarakunandalarga qarshi ishlatiluvchi kimyoviy birikmalar *
b. antibiotiklar
c. dorivor moddalar
d. mineral o‘gitlar
31. Pestitsidlarning qo‘llanilishiga qarab tasnifi:
a. akaristid, defoliant, insektostid, zootsid, desikant, gerbitsid *
b. ichak orqali bevosita ta’sir qiladigan
c. zaharligi yuqori bo‘lgan moddalar
d. hosildorlikni oshiruvchi birikmalar
e. mahsulotni sifatini yaxshilovchi birikmalar
32. Fosfororganik birikmalar organizmni asosan qaysi sistemalariga ta’sir ko‘rsatadi?
a. asab sistemasiga
b. yurak qon-tomir sistemasiga
c. parenximatoz organlariga
d. qon hosil qiluvchi sistemalariga
e. nafas olish sistemasiga *
33. Xlororganik birikmalar asosan organizmni qaysi sistemalariga ta’sir ko‘rsatadi?
a. asab va parenximatoz sistemalariga
b. nafas olish sistemasiga*
c. yurak qon tomir sistemasiga
d. ovqat hazm qilish organlariga
e. qon tanachalarini hosil qiluvchi sistemasiga
34. Past bosim sharoitida ishlash qanday kasallikni keltirib chiqarishi mumkin?
a. tog‘ kasalligini*
b. kesson kasalligini
c. gipertaniya kasalligini
d. gipotoniya kasalligini
e. yurak kon-tomir kasalligi
35. Tibbiyot ko‘rigi sogliqni saqlash vazirligining qaysi buyrug‘iga asosan o‘tkaziladi?
a. 200 *
b. 555
c. 500
d. 286
e. 700
36..O’ta toliqish qanday holat?
a. patologik
b. B.fiziologik*
c. D. kasallik
d. E. jismoniy sust rivojlanish
e. F. fiziologiyadan patologiyaga o‘tish
37. Qanday pestitsidlar yuqori nafas a’zolari orqali organizmga kiradi?
a. gazlar va yuqori dispers kimyoviy birikmalar *
b. aktiv fizikaviy faoliyatiga ega bo‘lgan birikmalar
c. ayerozol holidagi kimyoviy birikmalar *
d. yuqori darajada zaryadlikka ega bo‘lgan kimyoviy birikmalar
e. yuqori nafas a’zolarida joylashgan epiteliyning faoliyati pasayganda
38. Qanday kasallikni korxonada uchraydigan spetsifik kasalliklari deyiladi?
a. faqat kasbning zararliklari ta’sirida kelib chiqishi mumkun bo‘lgan kasalliklar *
b. ishlash jarayonida kuzatilishi mumkin bo‘lgan kasalliklar
c. surunkali kasali bor shaxslar
d. sababi aniqlanmagan kasallar
e. tashqi muhitning salbiy ta’siriga beriluvchi shaxslar
39. Qanday kasalliklarni spetsifik bo‘lmagan kasb kasalliklari deyiladi?
a. korxonaning salbiy omillaridan tashqari o‘zga salbiy omillar ta’sirida ham kuzatiladigan kasalliklar*
b. tez-tez shamollab turadigan shaxslar
c. surunkali kasali bor shaxslar
d. tashqi muhit omillarini salbiy ta’siriga beriluvchan shaxslar
e. sababi aniqlanmagan kasallar
40. Qanday kimyoviy birikmalar organizmdan nafas yo‘li orqali chiqib ketadi?
a. gazsimon, yuqori dispers zarrachalar erituvchilar, alkogol *
b. nafas olish orqalik kirgan kimyoviy birikmalar
c. deyarlik toksiklik xususiyatiga ega bo‘lmagan kimyoviy birikmalar
d. o‘ta zaharlik kimyoviy birikmalar
e. suvda yaxshi eruvchi kimyoviy birikmalar
41. Nima uchun yuqori nafas a’zolari orqalik organizmga kirgan kimyoviy birikmalar o‘ta xavflik hisoblanadi?
a. to‘g‘ridan to‘g‘ri katta qon aylanish sistemasiga tushib a’zolariga tarqaladi *
b. hamma javoblar to‘g‘ri
c. yuqori disperslik bo‘lgani uchun, hamda jigarni chetlab o‘tadi
d. organizmda yaxshi so‘riladi
e. alveolalar satxi katta bo‘lganligi sababli yaxshi so‘riladi
42. Toksikologiyada LD50 deganda nima tushiniladi?
a. kimyoviy birikmalarning yuborilgan hayvonlarning yarmi o‘lishidagi doza *
b. kimyoviy birikmalar yuborilgan hayvonlarni katta miqdordagi o‘lishi
c. kimyoviy birikmalar yuborilgan hayvonlarning kam miqdordagisi o‘lishi
d. kimyoviy birikmalar yuborilgan hayvonlarni o‘lmasligi
e. hayvonlarning hammasining o‘lishi
43. Yuqori haroratda ishlovchilarni suvga talabini qanday qondiriladi?
a. mineral suvlar ishqoriy tuzlar bilan beriladi.*
b. suv gazlangan holda beriladi
c. osh tuzi qo‘shilgan suv gazlab beriladi.
d. suvga osh tuzi qo‘shib beriladi.
e. choy holida beriladi
44. Korxonada sex ordinatorining asosiy vazifalari?
a. hamma javoblar to‘gri *
b. ishchilarning tibbiyot ko‘rigidan o‘tishlariga qatnashishi
c. qilinadigan ish rejalarini tuzish
d. kasallarni qabul qilish
e. korxonada shikastlanish va kasallikni oldini olish chora tadbirlarini belgilash va amalga oshirishda qatnashish
45. Insektitsidlar qanday kimyoviy birikmalar?
a. hashoratlarga qarshi qo‘llaniladigan kimyoviy birikmalar*
b. kanalarga qarshi ishlatiladigan kimyoviy birikmalar
c. shilliq qurtlarni yo‘qotishda ishlatiladigan kimyoviy birikmalar
d. yovvoyi o‘tlarni qirish uchun ishlatiladigan kimyoviy birikmalar
e. kalamushlarga qarshi ishlatiladigan kimyoviy birikmalar
46. Nima maqsada davriy tibbiy ko‘rigi o‘tkaziladi?
a. korxonadagi ishchilarda kasalliklarning dastlabki belgilarini aniqlash *
b. ish bajarish jarayonida kasallikni aniqlash
c. korxonada salbiy ta’sir etuvchi omillarni aniqlash
d. ish me’yorini aniqlash maqsadida
e. tibbiyot yordamini ko‘rsatish uchun
47. Korxona changi deganda nima tushuniladi?
a. ma’lum vaqt davomida xavoda muallaq turgan zarrachalar
b. dezintegratsiya jarayonida hosil bo‘lgan chang*
c. kondensatsiya jarayonida hosil bo‘lgan chang *
d. solishtirma og‘irligi kam bo‘lgan chang zarrachalari
e. Broun harakatida bo‘lgan chang zarrachalari
48. Ozod kremniy 2 oksidi to‘qimalarda qanday biokimyoviy o‘zgarishlar chaqiradi?
a. o‘pka to‘qimalarida oksidni denaturatsiyaga uchratib qo‘shimcha to‘qimadan tuguncha hosil qiladi *
b. emfizema hosil qilishda ishtirok etadi
c. bronxlarni yallig‘lanishida ishtirok etadi
d. alveolalarni yallig‘laydi
e. gipoksiyaning kelib chiqishiga sababchi bo‘ladi
49. Pnevmokoniyoz qanday kasallik?
a. korxona changi ta’sirida alveolalar o‘rniga qushimcha to‘qimalar hosil bo‘lishi*
b. tugunchalar bir biri bilan qo‘shilib konglamerat hosil bo‘lishi
c. konglametratalarni nafas olishda ishtirok etishdan maxrum bo‘lishi
d. organizmda qaytmas organik o‘zgarishlarngi kelib chiqishi
e. xamma javoblar to‘gri
50. Xlororganik birikmalarni fizik-kimyoviy xossalari nimadan iborat?
a. tashqi muhit omillariga o‘ta chidamli, yog‘larda eriydi
b. kumulyativ, o‘ta chidamli, zaharli
c. kumulyatsiyalanish xususiyati bor *
d. pestitsidlar ichida o‘rtacha zaharli
e. yog‘larda eriydi.
51. Antrakoz qanday kasallik?
a. ko‘mir changi ta’sirida kelib chiqadigan*
b. ozod kremniy 2 oksidi ta’sirida kelib chiqadigan kasallik
c. allergik kasallik
d. o‘tkir zaharlanish
e. yurak qon tomir xastaligi.
52. Umumiy tebranishni mahalliy tebranishdan farqi nimada?
a. tayanch a’zolarga, qorin bo‘shlig‘idagi a’zolarga ta’siri bilan *
b. sezuvchi a’zolarini ta’siri etishi bilan
c. yurak qon – tomir sistemasiga ta’sir etish bilan
d. MNS mushaklariga jarohati
e. oyoq mushaklariga ta’sir etishi.
53. Qanday shaxslar pestitsidlar bilan ishlashi mumkin?
a. A18 yoshdan oshgan, sog‘lom erkaklar
b. 16 yoshdan oshgan sog‘lom ug‘il bolalar
c. 18 yoshdan oshgan sog‘lom ayollar
d. jismoniy rivojlanish ko‘rsatkichlari me’yorida bo‘lgan shaxslar*
e. yurak qon – tomir sistemasida o‘zgarishlar bo‘lmagan shaxslar
54. Kasb kasalliklariga qaysi kasalliklar kiradi?
a. Kesson kasalligi, pnevmokoniozlar, vibratsion *
b. qandli diabet, semirish.
c. gipertoniya.
d. zotiljam, yuqori nafas yo‘llarini yallig‘lanishi
e. ovqatdan zaharlanish.
55. Changning dispersligi bo‘yicha tasnifi:
a. yirik, o‘rta, mayda.*
b. o‘rtacha, mayda.
c. maydalangan.
d. kondeksatsiyadagi
e. yirik, mayda.
56. Hosil bo‘lishi bo‘yicha chang ayerozollarining turlari:
a. kondensatsiya va maydalanish *
b. kondensatsiya va sovutishdan
c. qirindilar.
d. maydalanish
e. eruvchi va erimaydigan.
57. Kelib chiqishi bo‘yicha changlarning tasnifi:
a. organik, noorganik, aralash.*
b. o‘simlik va hayvon mahsulotlari.
c. organik va noorganik
d. metall va nometallar
e. noorganik, aralash.
58. Shovqin ta’sirida kelib chiqadigan maxsus kasb kasalligi qanday ataladi?
a. Andreyeva- Galanina sindromi *
b. vibratsion kasallik
c. shovqin kasalligi.
d. yaxshi eshitmaslik
e. gipertoniya, IBS
59. Havodagi gazlar miqdori qanday aniqlanadi?
a. UG – 2 asbobida*,
b. Krotov apparatida
c. kolorimetrik usulda,
d. El. aspiratorda
e. yuttirish va og‘irligini o‘lchash usulida
60. Vibratsiya bilan ishlovchilarda qanday kasb kasalligi kelib chiqishi mumkin?
a. vibratsion*
b. gipertoniya.
c. toliqish
d. uyqusizlik
e. vegetativ – astenik sindrom.
61. Uz.R. SSV ning ¹ 200-2012 buyrug‘i nima haqida?
a. profilaktika tibbiy ko‘riklar haqida
b. o‘smirlarni ishga olish tartibi
c. dastlabki tibbiy ko‘riklar *
d. o‘smirlar mehnati sharoitlari
e. davriy tibbiy ko‘riklar. *
62. Uglerod oksidini zaharli ta’siri asosida nima yotadi?
a. karboksigemoglobining hosil bo‘lishi
b. qonda metgemoglobin hosil bo‘lishi *
c. qondagi sulfitil gruppalari miqdorini kamayishi
d. oqsillar denaturatsiyasi
e. F.qondagi xolinesteraza aktivligini yuqotish.
63. Bolalarning salomatlik holatini va jismoniy rivojlanishini kim nazorat qilishi kerak?
a. poliklinika shifokorlari*
b. maktabgacha muassasalar shifokorlari
c. ota - onalar
d. maktab shifokorlari
e. SEOA shifokorlari
f. kasallanish darajasini nazorat qilish
64. O’g‘il bolalar va qizlarning jinsiy rivojlanishi darajasini baholash
a. o‘g‘il bolalar : Ro , Axo , MA2
b. O’g‘il bolalar : R1 , Ax 1 *
c. qizlar : R2 , Ax , Ma *
d. qizlar : R1 , Ax2
e. o?g?il bolalar : Ax? , Ma
65. O’g‘il bolalarning jinsiy rivojlanishini baholash qanday 3 asosiy korsatkich bo‘yicha baholanadi :
a. qov sohasidagi sochlar *
b. ko?krak bezlarining rivojlanishi
c. qo‘ltiq osti sohasida tuklarning o‘sishi*
d. menstruatsiya boshlangandagi yoshi
e. ovozning do?rillashi*
66. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishining ayting 3 ko‘rsatkichini ayting:
a. bo?y ko‘rsatkichlari
b. somatometrik ko‘rsatkichlar *
c. fiziometrik ko‘rsatkichlar *
d. E.mushaklar kuchi va o‘pkaning tiriklik sig‘imi
e. F. somatoskopik ko‘rsatkichlar *
67. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishning somatometrik ko?r satkichlari guruhiga qaysi 3 asosiy ko‘rsatkich kirishini ayting :
a. bo‘y *
b. o‘pkaning tiriklik sig‘imi ( O?TS )
c. vazn *
d. ko?krak qafasining aylanasi ( KQA ) *
e. doimiy tishlar soni
68. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishning somatoskopik ko‘rsatkichlari guruhiga qaysi 3 asosiy ko‘rsatkich kirishini ayting
a. bo?y
b. O?TS
c. doimiy tishlar soni *
d. skelet holati *
e. jinsiy rivojlanishi *
69. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishning fiziometrik ko‘rsat kichlari guruhiga qaysi 3 asosiy ko?rsatkich kirishini ayting :
a. O?TS *
b. AD ko‘rsatkichi *
c. jinsiy rivojlanishi
d. qo‘l mushaklari kuchi *
e. skelet holati
70. Somatometrik ko‘rsatkichlarni aniqlash uchun kerak bo‘ladigan 3 asbob va jihozning nomini keltiring.
a. metalli yoki yog‘ochli bo?y o?lchagich *
b. tibbiy tarozi *
c. spirometr
d. qo‘l vai bel dinamometri
e. santimetr tasmasi *
71. Fiziometrik ko?rsatkichlarni aniqlash uchun kerak bo‘ladigan 3 asbob va jihozning nomini keltiring :
a. manometr , fonendoskop*
b. tibbiy tarozi
c. spirometr *
d. qo‘l yoki bel dinamometri *
e. santimetr tasmasi
72. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanish ko‘rsatkichlarini qaysi usullar bo‘yicha baholashda faqat somatometrik ko‘rsatkichlarning 3 usulini ayting :
a. jamoani baholash usuli
b. shaxsiy baholash usuli *
c. regressiya shkalasi bo‘yicha baholash *
d. kompleks sxema bo‘yicha baholash
e. Sentil usulida baholash*
73. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishini baholashda bolaning shaxsiy ko‘rsatkichlarini nima bilan taqqoslanadi :
a. jinsi bo?yicha standartlar bilan *
b. yoshi bo?yicha standartlar bilan *
c. tekshirilgan guruhdagi bolalarning o?rtacha ko‘rsatkichlari bilan
d. millati va turar joyi bo‘yicha standartlar bilan *
e. o?rtacha yosh ko‘rsatkichlari bilan
74. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishini sigmali og?ish usulida baholashning to‘g‘ri harakatini ko‘rsating :
a. jismoniy rivojlanish profilini chizish
b. bo‘yi bo‘yicha standartni topish
c. profil bo?yicha jismoniy rivojlanishga baho berish
d. bo‘y , vazn va ko?krak qafasi aylanasining amaldagi ko‘rsatkichini standartlar bilan taqqoslash *
F.Amaldagi ko‘rsatkichlar bilan standartdagi sigmalar farqi topiladi
75. Sigmali og‘ish usuli bo‘yicha jismoniy rivojlanish qanday 3 ko?rsat kich bo‘yicha baholanadi :
a. bo‘y *
b. O?TS
c. vazn*
d. dinamometriya
e. ko?krak qafasi aylanasi *
76. Qaysi usullar bo‘yicha faqat somatometrik ko‘rsatkichlardan foydalaniladi :
a. sigmali og‘ish usuli *
b. regresiya shkalasi usuli *
c. sigmali og‘ish va kompleks sxema usullari
d. regresiya shkalasi va kompleks sxema usullari
e. kompleks sxema va so‘rov usuli
77. Sigmali og‘ish usuliga ko?ra regressiya shkalasining 2 asosiy afzalligini ko‘rsating :
a. vazn va KQA ning bo‘yga bog?liqligini inobatga olish *
b. barcha ko‘rsatkichlar alohida alohida ko‘riladi *
c. grafik tasvirlash usulini ko‘rgazmali qiladi
d. jismoniy rivojlanishni grafik tasvirlashga hojat yo‘q
e. barcha ko‘rsatkichlar yoshga bog‘liq holda ko‘riladi
78. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishini kompleks sxema bo‘yicha baholashning 2 bosqichini ko‘rsating :
a. sigmal og‘ish usuli bilan aniqlash
b. bo‘y , vazn , kqa regresiya shkalasi usulida aniqlash *
c. biologik ko‘rsatkichlar asosida aniqlash
d. biologik o‘sish ko‘rsatkichlarini fiziometrik va somatoskopik ko?rsat kichlar asosida baholash *
e. morfofunksional holatni sigmal og‘ish usuli asosida aniqlab baholash
79. Fotariylarning sog‘lomlashtirish samarasi nimadan iborat :
a. quyosh nurlari bilan nurlash *
b. yorug‘likka chanqoqlikni oldini olish
c. UB nurlanishlar noqulay ta'sirini bartaraf etish
d. ShHV zararsizlantirishda
e. UB nurlarining ko‘rish ta'sirini kamayishi
80. Kasallanish strukturasi qanday aniqlanadi :
a. yillik kasalliklar soni o?tgan yilgisi bilan solishtirib
b. uzoq va tez - tez kasal bo‘luvchilar miqdorini hisoblab
c. kasalliklar jamida har bir kasallikni o?rin ( foiz ) aniqlanib *
d. kasalliklar jamida kasb kasalliklarini hissasi ( foiz ) aniqlanib
e. oxirgi besh yil ichidagi kasallanish tahlili orqali
81. UZSVV No 200-2012 buyrug‘ida nimalar qayd etilgan :
a. zararli va xavfli omillarni ko?rik o‘tkazilishi shart bo?lgan miqdorlari *
b. ko?rikdan o‘tuvchi kasblar ish sharoitlari ko‘rik davri laboratoriya tahlili
c. zararli omillar turi ruxsat etmaslik hollari davriylik , mutaxassislar tarkibi laboratoriya tahlili turi
d. tibbiy ko‘rik o‘tkazilishi shart bo?lgan tarmoq mutaxassislari ro‘yxati *
e. zararli omillar va xavfli ta'siri mavjud ishlarga ishni olishga ko‘rsatmalar
82. UBNning biologik roli ?
a. immunologik , spastik , tomirlarni kengaytiruvchi ,
b. spatsik , bakteriotsidlik , immunologik
c. raxitga qarshi , gemoliz chaqiruvchi fermentativ
d. bakteriostatik , immunologik
e. raxitga qarshi , qoraytiruvchi , bakteriostatiklik *
83. " Biodoza " deganda nimani tushunasiz ?
a. qizarish yuzasining kattaligi ,
b. nurlanuvchi satxni qizargungacha ketgan vaqti *
c. manbadan nurlantiruvchi sathgacha bo‘lgan masofa ,
d. UBN oqim kattaligi
e. qizargan sathning kattaligi
84. Agar biodoza 6 daqiqa bo‘lsa 1 - chi hafta davomida nurlash uchun kerakli vaqtni belgilang ?
a. 60 sek ,
b. 42 sek ,
c. 36 sek . ,
d. 72 sek . ,
e. 120 sek .
85. Yorug?lik " ochligi kuzatilganda qanday o‘zgarishlar yuz beradi ?
a. qonda so?rilish jarayonining buzilishi ,
b. yod - ftor almashinuvining buzilishi
c. vaznning pasayishi , ishtahani yo‘qolishi
d. ovqatlanish me'yorining buzilishi
e. fosfor - kaltsiy almashinuvining buzilishi . *
86. Kunning qaysi soatlarida bolalarni ochiq havoga sayilga olib chiqishi ma'qul ?
a. 8dan 10 gacha , *
b. soat 12da 14 gacha ,
c. 14dan 16 gacha ,
d. 7dan 11 gacha hamda 15-17 gacha
e. 8dan 12gacha hamda 1 dan 3 gacha
87. Bolalar va o‘smirlar gigiyenasi nimani o‘rganadi ?
a. bolalarni jismoniy rivojlanganligi
b. gigiyenik me'yor va qoidalarni ishlab chiqishi
c. tashqi muhit omillarini bolalar organizmiga ta'sirini
d. bolalar kasalligini oldini olish
e. bolalarning ish qobiliyatini aniqlash
f. Xamma javob to'g'ri.*
88. Jismoniy rivojlanganlikni shaxsiy tarzda baholash qaysi standart yordamida amalga oshiriladi ?
a. viloyat standarti
b. jahon standarti*
c. Respublika standarti
d. mahalliy standart
e. F.evropa standarti
89. Kompleks usulining asosiy ko?rsatgichlari nimadan iborat ?
a. ruhiy asabiy va immun statusi me'yorida bo?lgan
b. somatometrik va biologik ko?rsatkichlari
c. somatometrik va jinsiy yetuklik alomatlari bo?lgan
d. biologik va morfofunksional ko‘rsatkichlari *
e. biologik va somatoskopik ko‘rsatkichlari bilan
90. Bolalarni jismoniy rivojlanganligini nima maqsadda o?rganiladi ?
a. ish bajarish me'yorini aniqlashda *
b. dars jadvalini va o?quv soatlarni me'yorlashtiradi
c. ustaxonalar va dastgohlarni tashkil qilishda
d. jihozlar va kiyim - kechaklarni o‘lchov ko?rsatkichlarini , ovqat mahsulotlariga bo‘lgan talabini ishlab chiqadi
e. bolalar muassasalarini va shifoxonalarini loyihalashda
91. Dars jadvali tuzilganda qanday gigiyenik tadbirlarga amal qilinishi kerak ?
a. qaysi smenada o‘qishini hisobga olgan holda
b. MNS da o?qish davomida kuzatiladigan fiziologik holatini hisobga olgan holda *
c. darslar soniga va muddatiga
d. ertalabki ish qobiliyatini hisobga olgan holda
e. toliqish ko‘rsatkichlarini hisobga olgan holda
92. Salomatlik 3 - guruhda kompensatsiya davri nima bilan ta'riflanadi ?
a. a'zolarida funksional o?zgarishlari bo?lgan bolalar
b. ish qobiliyatining surunkali kasalliklarda yuqori bo?lishi , kam kasal bo?lishi , klinik belgilari kam namoyon bo‘lishi *
c. jismoniy rivojlanishi bo‘yicha orqada qolgan bolalar
d. ish qobiliyatini past bo?lishi , tez kasal bo?lib turishi
e. ish qobiliyatining yuqori bo?lishi , tez kasal bo?lib turishi klinik belgilarning namoyon bo?lishi
93. O?quvchilarni jismoniy tarbiya guruhlariga bo?lish nimaga asos langan ?
a. salomatligiga qarab
b. jismoniy rivojlanganlik va salomatligiga qarab*
c. sport ko‘rsatkichlariga qarab
d. salomatlgiga va ish qobiliyatiga qarabn
e. mashqlarni bajara olish imkoniyatiga qarab
94. O’quvchilarning ish qobiliyati qanday usullar bilan baholanadi ?
a. xronorefleksometriya , korrektor sinamasi , arifmetik masala yechish usuli
b. dinamometriya miqdoriy og`irlik berish usulini qo?llash orqali
c. korrektor sinamalar orqali
d. korrektor sinamalarini aniqlash orqali , miqdoriy og‘irlik berish
e. bajaradigan ish miqdorini va sifatini aniqlash usuli bilan *
95. Sanatoriya tipidagi o?rmon maktabining maqsadi nima ?
a. kasbga o‘rgatish ,
b. davolash , o?qitish ,*
c. jismoniy tayyorgarlik ko‘rish
d. davolash , chiniqtirish ,
e. davolash , kasbga o?rgatish
96. Maktablarda darslar orasidagi tanaffuslar muddatini belgilang ?
a. 5 daqiqadan ,
b. 10 daqiqadan ,
c. 15 daqiqadan
d. kichik tanaffuslar 10 daqiqa , katta tanaffuslar 2 marta 20 daqiqadan yoki bir marta 30 daqiqa *
e. kichik tanaffuslar 5 daqiqadan , katta tanaffusslar 10 daqiqadan
97. Nima maqsadda katta tanaffuslar beriladi ?
a. o?zlashtirish qobiliyatini oshirish uchun ,
b. ovqatlanish uchun
c. charchashga barham berish uchun ,
d. hordiq chiqarish uchun
e. ovqatlanish hamda gipodinamiyani oldini olish uchun *
98. Jismoniy tarbiya darsi qaysi soatlarga qo‘yilishi eng yaxshi ?
a. birinchi darsga ikkinchi smenada
b. katta tanaffusdan oldin yoki darsni oxirida birinchi smenada
c. 2 darsga boshlang‘ich sinflarda birinchi smenada , og?ir darslardan keyin
d. 3 darsga birinchi smenaga
e. hamma javoblar to?g?ri *
99. Haftaning qaysi kunlari o?zlashtirish uncha qiyin bo?lmagan darslar qo‘yiladi ?
a. shanba kunlari , *
b. chorshanba kunlari ,
c. dushanba va payshanba kunlari
d. dushanba va shanba kunlari
e. chorshanba kunlari
100. Maxsus maktab - internatlarga kimlar qabul qilinadi ?
a. revmatizm bilan og‘rigan bolalar ,
b. tez - tez kasal bo?lib turadigan bolalar
c. aqli zaif bolalar ,
d. jismoniy rivojlanmagan bolalar
e. ko?rlar , gunglar , soqovlar , aqli zaiflar*
101. O?rmon maktablariga kimlar qabul qilinadi ?
a. o‘pkada ochiq sil va polimelit kasali borlar
b. skilioz kasali borlar
c. revmatizm kasali borlar ,
d. asab va ruhiy kasali bor bolalar*
e. hamma javoblar to‘g‘ri
102. Maktablarda vrachlarning asosiy vazifalari nimadan iborat ?
a. hamma javoblar to‘g‘ri
b. epidemiyaga qarshi tadbirlarda ishtirok etish
c. jismoniy tarbiya guruhlarini aniqlash
d. salomatlik guruhlarini aniqlash
e. bolalarning sog‘lig‘ini nazorat qilish*
103. Bolalar va o‘smirlarni jismoniy rivojlanishining , baholash usullari ?
a. klinik - laboratoriya grafik ,
b. salomatlik indeksi bo‘yicha
c. regressiya shkalasi ( baholash jadvali ) ,*
d. grafik diagnostik baholash
e. baholash statistik kompleks
104. Nechta salomatlik guruhi bor ?
a. 1
b. 3
c. 4
d. 5 *
e. 2
105. Chiniqtirish qoidalari :
a. faslga qarab , muntazam ravishda , vaqti - vaqti bilan
b. kompleks ravishda , vaqti - vaqti bilan , shaxsiy ko‘rsatkichlarga qarab
c. doimiy ravishda , shaxsiy , fasiga qarab
d. kompleks , doimiy ravishda , asta - sekinlik bilan , shaxsiy ko?rsat kichlarini hisobga olgan holda*
e. muntazam ravishda , asta - sekinlik bilan , chidamliligini hisobga olgan holda
106. Markaziy asab tizimini toliqishini aniqlash usuli :
a. dinamometriya
b. Xronorefleksometriya*
c. hisoblash usullari
d. gaz almashish usuli yordamida
e. energiya yo‘qotishiga qarab
107. Akseleratsiya deganda nimani tushunasiz ?
a. gavdaning kattalashishi
b. jinsiy yetilish
c. o‘sishning tezlashishi
d. o‘sish va rivojlanishning tezlashishi*
e. rivojlanishning tezlashishi
108. Jismoniy ish bajarganda organizmning qaysi 3ta sistemasida sezilarli fiziologik o?zgarishlar kuzatiladi:
a. yurak-qon tomir*
b. mushaklar *
c. nafas olish*
d. chiqaruv
e. qon tizimi
109. Jismoniy ish bajarganda organizmning funksional holatini baholashning 3ta ko?rsatkichini ayting:
a. Puls*
b. qo?l dinamometriyasi*
c. AD qiymati *
d. qollar tremori
e. bel dinamometriyasi
110. Gigiyenik ahamiyatga ega bo?lgan aqliy mehnatning 3 ta asosiy tavsifini keltiring:
a. diqqatning zo?riqishi*
b. tashqi qo?zg?atuvchilarga tez reaksiyani zaruriyati
c. eshitish analizatorining zo?riqishi*
d. taktil sezgirlikni o?sishi
e. ko?rishanalizatorining zo?riqishi*
111. Aqliy mehnatni bajarganda organizmning funksional holatini baholashda otkaziladigan 3 ta tekshirishlarni ayting:
a. nafas olish chastotasi
b. xronorefleksometriya*
c. korrekturali namunalar*
d. termometriya
e. tremometriya*
112. Yorug?lik yoki tovush qozgatuvchilariga javob reaksiyalari latent davrini tekshirishning asosiy 3ta elementini aniqlang:
a. xronorefleksometr tugmachasini tekshiriluvchi tomonidan bosish
b. xronorefleksometr tugmachasini nazorat bosish
c. qo?zg?atuvchini berish va reaksiya berish vaqtini aniqlash
d. tekshiriluvchining javob reaksiyasi vaqti bo?yicha toliqish darajasini baholash
e. ko?rsatkichlarni dinamikada taqqoslash yo?li bilan toliqish darajasini baholash
113. Korrekturali namunalar yordamida aniqlash mumkin bo?lgan MNS funksional holatini belgilovchi 2ta ko?rsatkichni ayting:
a. ishni bajarish tezligi*
b. ishni bajarish sifati*
c. diqqat ko?rsatkichi
d. reaksiya vaqti
e. obektlarni farqlash darajasi
114. Aniq ko?rish barqarorligini aniqlashning 3 ta bosqichini ayting:
a. Landolt halqasini tekshiruvchidan 2 m uzoqlikda joylashtirish*
b. aniq ko?rish vaqtini belgilash
c.aniq ko?ra olmaslik vaqtini aniqlash*
d. aniq ko?rish barqarorligi ko?rsatkichini %larda hisoblash*
e. aniq ko?rish barqarorligi ko?rsatkichini standart bilan taqqoslash orqa- li baholash
115. Ishchilarga ta'sir etuvchi 3tadan kam bo?lmagan ruhiy-fiziologik omillarni ko?rsating:
a. majburiy ishchi holat*
b. noratsional mehnat va dam olish tartibi*
c. mexanizatsiya va avtomatizatsiyani mavjud emasligi*
d. yuklarni ko‘tarish va tashish
e. ayrim a'zolarning zo?riqishi
116. Ruhiy-fiziologik omillarning ta'sirini oldini olish bo‘yicha 3ta sog?- lomlashtiruvchi tadbirlarni ayting:
a. qo?shimcha tanaffuslarni joriy etish*
b. mehnatni mexanizatsiyalash va avtomatizatsiyalash*
c. ish joyini ratsionallashtirish
d. maxsus ovqatlarni berish
e. ruhiy tinchlantiruvchi xonalardan foydalanish*
117. Gigiyenik ahamiyatga ega bo‘lgan aqliy mehnatning 3 ta asosiy tavsifini keltiring:
a. diqqatning zo‘riqishi*
b. tashqi qo‘zg‘atuvchilarga tez reaktsiyani zaruriyati
c. eshitish analizatorining zo‘riqishi.*
d. taktil sezgirlikni o‘sishi.
e. ko‘rish analizatorining zo‘riqishi*
118. Aqliy mehnatni bajarganda organizmning funktsional holatini baholashda o‘tkaziladigan 3 ta tekshirishlarni ayting:
a. nafas olish chastotasi.
b. xronorefleksometriya*
c. korrekturali namunalar*
d. termometriya.
e. Tremometriya*
119. Yorug‘lik yoki tovush qo‘zg‘atuvchilariga javob reaktsiyalari latent davrini tekshirishning asosiy 3ta elementini aniqlang:
a. xronorefleksometr tugmachasini tekshiriluvchi tomonidan bosish*
b. xronorefleksometr tugmachasini nazorat bosish.
c. qo‘zg‘atuvchini berish va reaktsiya berish vaqtini aniqlash*.
d. tekshiriluvchining javob reaktsiyasi vaqti bo‘yicha toliqish darajasini baholash*
e. ko‘rsatkichlarni dinamikada taqqoslash yo‘li bilan toliqish darajasini baholash
120. Korrekturali namunalar yordamida aniqlash mumkin bo‘lgan MNS funktsional holatini belgilovchi 2ta ko‘rsatkichni ayting:
a. ishni bajarish tezligi.*
b. ishni bajarish sifati *
c. diqqat ko‘rsatkichi
d. reaktsiya vaqti.
e. ob’ektlarni farqlash darajasi.
121. Aniq ko‘rish barqarorligini aniqlashning 3 ta bosqichini ayting:
a. Landolt halqasini tekshiruvchidan 2,5 m uzoqlikda joylashtirish*
b. aniq ko‘rish vaqtini belgilash
c. aniq ko‘ra olmaslik vaqtini aniqlash.*
d. aniq ko‘rish barqarorligi ko‘rsatkichini %larda hisoblash*
e. aniq ko‘rish barqarorligi ko‘rsatkichini standart bilan taqqoslash orqali baholash.
122. Ishchilarga ta’sir etuvchi 3tadan kam bo‘lmagan ruhiy-fiziologik omillarni ko‘rsating:
a. majburiy ishchi holat*
b. noratsional mehnat va dam olish tartibii*
c. mexanizatsiya va avtomatizatsiyani mavjud emasligi *
d. yuklarni ko‘tarish va tashish.
e. ayrim a’zolarning zo‘riqishi.
123. Ruhiy-fiziologik omillarning ta’sirini oldini olish bo‘yicha 3ta sog‘lomlashtiruvchi tadbirlarni ayting:
a. qo‘shimcha tanaffuslarni joriy etish*
b. mehnatni mexanizatsiyalash va avtomatizatsiyalash*
c. ish joyini ratsionallashtirish
d. maxsus ovqatlarni berish.
e. ruhiy tinchlantiruvchi xonalardan foydalanish. *
124. lshlab chiqarish muhitidagi kimyoviy omillarning organizmga ta'sir etishi mumkin bo‘lgan 3 ta asosiy agregat holatini ayting:
a. qattiq moddalar holatida *
b. dispers holatida
c. bug‘ holatida *
d. Kondensatlar holatida
e. Suyuqliklar holatida *
125. Zaharli moddalarning organizmiga tushishining asosiy 3 ta yo‘llarini ko‘rsating:
a. Tabiiy teshiklar orqali.
b. Nafas olish organlari orqali..*
c. Teri orqali.. *
d. Kompleks.
e. Oshgozon-ichak trakti orqali.*.
126. Kimyoviy ishlab chiqarishda ishchilarda o‘tkir zaxarlanishlarning yuzaga kelish mumkinligini belgilovchi asosiy omillarning 3 tasini ayting:
a. Mehnat sharoitlari
b. Ta'sir etuvchi doza*
c. Ta'sir etish vaqti *
d. Moddaning toksikologik xususiyatlari*
e. Organizmning holati
127. Ishlab chiqarishdagi zaharlanishning qaysi 3 turini bilasiz:
a. O’tkir *
b. Tizimli
c. Oraliq
d. Umumiy *
e. Surunkali *
128. Toksikologik tekshiruvlarning 3 asosiy vazifalarini ayting:
a. Stignatsiyani aniqlash
b. O’kir toksikligini aniqlash *
c. Oraliq va surunkali ta’sir bo‘sag‘asini aniqlash *
d. Individual chidamlilikni aniqlash*
e. Mumkin bo‘lgan spetsifik ta'sirini aniqlash
129. Toksikologik tekshirish quyidagi 3 bosqichdan iborat:
a. Almashinish jarayonlarini o‘rganish
b. Moddalarning toksik xususiyatlarini o‘tkir tajribalarda aniqlash*
c. Amaliy tekshirishlarni o‘tkazish *
d. Moddalarning o‘tkir oldi ta’sirini o‘ganish
e. Surunkali tajriba o‘tkazish*
130. Tajribalar o‘tkazishda laborator hayvonlar sifatida ko‘pincha 3 turdagi hayvonlardan foydalaniladi:
a. Oq kalamushlar.. *
b. Oq sichqonlar.. *
c. Oq quyonlar..*
d. Dengiz cho‘chqalari.
e. Itlar.
131. O’tkir tajriba natijalari 3 tadan kam bo‘lgan parametrlarini aniglash imkonini beradi:
a. LD 50 va CL50 qiymatini hisoblash*
b. Kumulyatsiya xossasini hisoblash
c. O’tkir ta’sir zonasini hisoblash *
d. Toksiklik sinfini aniqlash
e. Maxsus ta'sirini aniqlash
132. 0'tkir oldi tajribaning 2 ta vazifasini ayting:
a. Toksiklik sinfini aniqlash *
b. Moddaning kumulyativ xususiyatlarini aniqlash
c. Spetsifik ta’sirini o‘rganish *
d. Zaharlanishning kilinik ko‘rinishini kuzatish
e. Oraliq ta'sir zonasini hisoblash
133. Surunkali tajribaning 2 asosiy vazifalari bolib hisoblanadi:
a. Surunkali ta'sir bo‘sag‘asini aniqlash *
b. Kumulyativ xususiyatlarini aniqlash*
c. Toksiklik ta’sirini aniqlash
d. Zaharlanishning kilinik ko‘rinishini kuzatish
e. Spetsifik ta'sir samarasini aniqlash
134.Zararli omillarning 3 spetsifik ta'sir samarasini ko‘rsating:
a. Allergen*
b. Teratogen*
c. Kumulyativ
d. Surunkali
e. Mutagen *
135.Kimyoviy moddalarning xavfilik sinfini aniglashda foydalaniladigan 3 ta tarifni ayting:
a. REK..*
b. LD50.*.
c. D.LD30*..
d. E. KVIO.
e. F. RED.
136. Jismoniy ish bajarganda organizmning qaysi 3ta sistemasida sezilarli fiziologik o?zgarishlar kuzatiladi:
a. yurak-qon tomir*
b. mushaklar *
c. nafas olish*
d. chiqaruv
e. qon tizimi
137. Jismoniy ish bajarganda organizmning funksional holatini baholashning 3ta ko?rsatkichini ayting:
a. Puls*
b. qo?ldinamometriyasi*
c. AD qiymati *
d. qo?llartremori
e. bel dinamometriyasi
138. Gigiyenik ahamiyatga ega bo?lgan aqliy mehnatning 3 ta asosiy tavsifini keltiring:
a. diqqatning zo?riqishi*
b. tashqi qo?zg?atuvchilarga tez reaksiyani zaruriyati
c. eshitish analizatorining zo?riqishi*
d. taktil sezgirlikni o?sishi
e. ko?rishanalizatorining zo?riqishi*
139. Aqliy mehnatni bajarganda organizmning funksional holatini baho- lashdao?tkaziladigan 3 ta tekshirishlarni ayting:
a. nafas olish chastotasi
b. xronorefleksometriya*
c. korrekturali namunalar*
d. termometriya
e. tremometriya*
140. Yorug?lik yoki tovush qo?zg?atuvchilariga javob reaksiyalari latent davrini tekshirishning asosiy 3ta elementini aniqlang:
a. xronorefleksometrtugmachasini tekshiriluvchi tomonidan bosish*
b. xronorefleksometrtugmachasini nazorat bosish
c. qo?zg?atuvchini berish va reaksiya berish vaqtini aniqlash*
d. tekshiriluvchining javob reaksiyasi vaqti bo?yicha toliqish darajasini baholash*
e. ko?rsatkichlarni dinamikada taqqoslash yo?li bilan toliqish darajasini baholash
141. Korrekturali namunalar yordamida aniqlash mumkin bo?lgan MNS funksional holatini belgilovchi 2ta ko?rsatkichni ayting:
a. ishni bajarish tezligi*
b. ishni bajarish sifati*
c. diqqat ko?rsatkichi
d. reaksiya vaqti
e. obektlarni farqlash darajasi
142. Aniq ko?rish barqarorligini aniqlashning 3 ta bosqichini ayting:
a. Landolt halqasini tekshiruvchidan 2 m uzoqlikda joylashtirish*
b. aniq ko?rish vaqtini belgilash
c. aniq ko?ra olmaslik vaqtini aniqlash*
d. aniq ko?rish barqarorligi ko?rsatkichini %larda hisoblash*
e. aniq ko?rish barqarorligi ko?rsatkichini standart bilan taqqoslash orqa- li baholash
143. Ishchilarga ta'sir etuvchi 3tadan kam bo?lmagan ruhiy-fiziologik omillarni ko?rsating:
a. majburiy ishchi holat*
b. noratsional mehnat va dam olish tartibi*
c. mexanizatsiya va avtomatizatsiyani mavjud emasligi*
d. yuklarni ko‘tarish va tashish
e. ayrim a'zolarning zo?riqishi
144. Ruhiy-fiziologik omillarning ta'sirini oldini olish bo‘yicha 3ta sog?- lomlashtiruvchi tadbirlarni ayting:
a. qo?shimcha tanaffuslarni joriy etish*
b. mehnatni mexanizatsiyalash va avtomatizatsiyalash *
c. ish joyini ratsionallashtirish
d. maxsus ovqatlarni berish
e. ruhiy tinchlantiruvchi xonalardan foydalanish*
145. Kasbiy zaharlanishni oldini olish uchun korxona ma’muriyati lak-bo‘yoq mahsulotlarini ishlab chiqadigan sex ishchilariga faqat aktivlangan ko‘mirli respiratorlarda ishlash kerakligini buyurgan. Korxona ma’muriyatining faoliyatini baholang:
a. mazkur korxonadagi ishlar aktivlangan ko‘mir asosidagi respiratorlarsiz bajarilmasligi kerak
b. bunday respiratorlarda havoning kimyoviy ifloslanish darajasi juda ko‘p bo‘lgan holatlarda ishlash maqsadga muvofiq
c. agar boshqa markadagi respiratorlar bo‘lmasa, mazkur variantni qo‘llash ma’qul.
d. lak-bo‘yoq korxonasining ishchilari dokali - bog‘lagichlar bilan ta’minlanishi kerak
e. birinchidan, ish joylaridagi havoning kimyoviy ifloslanish darajasini kamaytirishga harakat qilish kerak *
146. Bir oy mobaynida suyultiruvchi kimyoviy moddalar bilan ikkita o‘tkir zaharlanish hodisasi qayd qilingan sexdagi mehnat sharoitini sog‘lomlashtirish bo‘yicha vrachga har qanday taklif berish topshirig‘i berilgan. Quyida keltirilgan tadbirlardan qaysi 2 sexdagi mehnat sharoitini sezilarli darajada yaxshilash mumkin:
a. zaharli erituvchini, kamroq zaharli erituvchi bilan almashtirish
b. himoya to‘siqlarini o‘rnatish
c. havo beruvchi shamollatish quvvatini oshirish*
d. erituvchi bug‘ini ajratuvchi manbai bo‘lgan jihozni germetik yopish
e. ishchilarni respiratorlar bilan ta’minlash*
147. Pillani qayta ishlash korxonasidagi ayollarning kasallanishida allergik dermatit va shamollash kasalliklari asosiy o‘rinlardan birini egallaydi. Bu vaziyatga sabab bo‘lishi mumkin bo‘lgan 2 sababni ko‘rsating:
a. issiq suv bilan aloqada bulish
b. kimyoviy allergenlar bilan aloqa*
c. pilla qurti organizmdagi oltingugurt tutuvchi oksillar bilan buladigan aloqa
d. ish joylaridagi nomuvofik mikroiqlim*
e. ishchilarni o‘z vaqtida davriy tibbiy ko‘rikdan o‘tkazmaslik.
148. Kimyoviy ishlab chiqarish omillarining spetsifik ta’sir effektiga nima kiradi:
a. kantserogen, mutagen, allergik, embriotoksiklik effekti *
b. o‘tkir va surunkali zaharlanish, kantserogen
c. teri-rezorbtiv ta’siri, allergenli ta’sir
d. mahalliy ta’siri, surunkali zaharlanish
e. kordinator nevroz
149. Pestitsidlar nima:
a. tuproqni unumdorligini oshiruvchi BA moddalar
b. hasharotlarga qarshi qo‘llaniladigan kimyoviy vositalar
c. ho‘jaliklarda hashoratlarga qarshi qo‘llaniladigan kimyoviy vositalar
d. qishloq ho‘jaligi zararkunandalariga qarshi kimyoviy vositalar*
e. azotli mineral o‘g‘itlar
150. Nima uchun pestitsidlardan foydalanish Respublikamizda gigiyenik muammolar qatoriga kiradi:
a. pestitsidlar o‘tkir, surunkali zaharlanishlar va uzoq muddatdan so‘ng yuzaga keladigan oqibatlarga sabab bo‘lishi mumkin*
b. pestitsidlar yuqori aktivlikdagi biologik aktiv moddalar
c. o‘tkir va surunkali zaharlanishlar keltirib chiqaradi
d. irsiy kasalliklarni ko‘payishiga sabab bo‘ladi
e. tuproqning unumdorligini pasaytiradi
151. Nima uchun yosh bolalari ayollar pestitsidlar bilan ishlashga qo‘yilmaydi:
a. bolaga salbiy ta’siri bor,chunki pestitsidlar ona suti orqali ajralishi mumkin
b. pestitsidlar ona suti orqali ajralib, achchiq ta’m beradi
c. bola zaharlanishi mumkin, chunki pestitsidlar ona terisini ifloslantiradi*
d. pestitsidlar hidi bolaga salbiy ta’sir etadi
e. bunday chegaralar mavjud emas
152. Ishlab chiqarish muhitidagi kimyoviy omillar qanday guruhlarga bo‘linadi:
a. qo‘zg‘atuvchi, kuydiruvchi, umum ta’sirli
b. tanlab va spetsifik ta’sir etuvchi
c. umumzaharli, mahalliy, spetsifik ta’sir etuvchi
d. allergen, mutagen
e. o‘ta zaharli, kam zaharli, umumzaharli *
153. Ko‘rsatilgan ta’sir effektlarning qaysi biri ishlab chiqarish muhitidagi kimyoviy omillarni umumzaharli ta’sir guruhiga kiradi:
a. o‘tkir va surunkali zaharlanishlar *
b. allergik va mutagen ta’sirlar
c. spetsifik va teratogen
d. kantserogen va teratogen ta’sirli
e. o‘tkir zaharlanishlar
154. Ish joyi havosida zaharli moddalarning kontsentratsiyasini UG-2 orqali aniqlash nimaga asoslangan:
a. tekshiriluvchi moddaning kimyoviy potentsialini o‘zgarishiga qarab
b. tekshiriluvchi modda bilan eritma o‘zaro reaktsiyaga kirishganda modda zichligini o‘zgarishiga
c. tekshiriluvchi modda ta’sirida indikator kukunining rang xosil bo‘lish balandligiga *
d. moddani aniqlash uchun ishlatiladigan eritma rangini o‘zgarishiga
e. standartlar bilan solishtirish natijasiga
155. Kasbga oid zaharlanishlarni oldini orlish uchun keltirilgan tadbirlarning qaysi biri muhim va samarali:
a. ishchilarni nafas olish organlarini ShHV bilan himoyalash
b. bemorlarni o‘z vaqtida davolash
c. texnologik jarayonni germetiklash, xonalarni o‘z vaqtida shamollatish *
d. maxsus kiyimlardan foydalanish
e. davolovchi parhez ovqatlantirish
156. “Ishlab chiqarishga oid zararlar” tushunchasi nimani bildiradi:
a. organizmga salbiy ta’sir ko‘rsatuvchi fizik, kimyoviy, dinamik va mexanik *
b. i/ch muhitida organizmga ta’sir etishi mumkin bo‘lgan fizik, biologik, kimyoviy va ruhiy-fiziologik omillar
c. kimyoviy va ruhiy fiziologik omillar
d. i/ch muhitidagi kimyoviy omillar bo‘lib koxlear nevrit chaqiradi
e. korxonalardagi dinamik omil bo‘lib, turli kasb kasalligini keltirib chiqaradi
157. Berilgan omillarni qaysi biri ITTning ijobiy ta’siriga bog‘liq:
a. organizmga yangi omillarni ta’siri
b. gipodinamiya
c. asab ruhiy zo‘riqish
d. aqliy zo‘riqishning ortishi
e. jismoniy mehnat hajmini kamayishi *
158. Berilgan omillarni qaysi biri ITTning salbiy ta’siriga bog‘liq:
a. jismoniy mehnat hajmining kamayishi
b. jismoniy mehnat jadalligini ortishi
c. gipodinamiya *
d. mehnat sharoiti takomillashuvi
e. hech qanday salbiy ta’siri yo‘q
159. Ishchi zona havosida kimyoviy moddalar bilan ifloslanganlikni tezkor usulda aniqlashda qaysi asbobdan foydalaniladi:
a. elektroaspirator
b. VShV -003 M
c. UG-2 *
d. Assman aspiratsion psixrometr
e. fotoyelektrokalorimetr
160.Suv orkali yukish mumkin bulgan kasalliklarni kursating :
a. Korin tifi*
b. Toshmali tif
c. Tulyaremiya*
d. Gepatit A*
e. Gepatit B
161.Suv bilan boglik epidemiyalar uchun nima xarakterli?
a. Kasalliklar soni tezda usishi*
b. Infeksiya uchogini izolyatsiya kilingandan sung kasallik sonini sekin asta kamaishi*
c. kasallangan sonining kamligi
d. Epidimik uchoglar yukotilagandan sung yakka xollarda kasallanish xolatining kuzatilishi
e. kasallikning ma’lum (chegaralangan) xududlarda tarkalishi *
162. «Suv tankisligi» ning yer yuzida kamaishini oldini olish yullari:
a. Suv omborlarini tashkil kilish*
b. Yer osti suv gorizontlarini tashki suvlar (er usti) bilan tuldirish
c. Korxonalar chikindi suvlarini yer osti chukur katlamlariga nasos orkali yuborish
d. Ishlab chikarish korxonalarida suvdan kayta foydalanishni yulga kuyish,*
e. Dengiz va okean suvlaridan foydalanish
163.Suv xavzalarini antropogen ifloslanishiga sabab buladigan manbalar:
a. maishiy –xujalik chikindi suvlari*
b. Korxonalar chikindi suvi*
c. Yogingarchilik suvlari
d. Tuprokning geokimyoviy tarkibi
e. Kemalar katnovi
164.Suv manbalarini biogen ifloslanishisolishtirma kursatkichlari
a. Suv tarkibida ammoniy ,nitrat,nitrit tuzlari borligi*
b. Suvning umumiy minerallashganligi
c. ftor va yodni mavjudligi
d. Suvni oksidlanuvchanligi
e. Suv xavzasining saprobliliyligi
165.Yuzaki suv manbali yer osti suv manbalaridan farki
a. Yukori mineral tarkibi bilan
b. Kislorodni kup mikdorda bulishi
c. Bakteriyalarni kup mikdorda tutishi bilan*
d. Kimyoviy tarkibini stabilligi (turgunligi)
e. Suv utlarini kup mikdorda bulishi
166.Ichimlik suviga kuyiladigan gigiyenik talablar
a. Uziga xos organoliptik xususiyatlariga ega bulishi
b. Tarkibida tuzlar bulmasligi
c. Kimyoviy tarkibi buyicha zararsiz bulishi
d. Epidemik jixatdan xavfsiz bulishi
e. Radiologik jixatdan xavsiz bulish
f.Xamma javob togri*
167.Suvni zarasizlantirish usullari
a. Koagulyatsiya
b. Xlorlash*
c. Ftorlash
d. Ozonlash*
e. UBN bilan kayta ishlash*
168.Suv orkali kelib chikadigan kasalliklarni oldini olish chora tadbirlarini uz ichiga oladi:
a. Suv ta’minoti manbaini okilona tanlash
b. Sanitar ximoya zonalarini tashkil etish
c. Suvni sifatini standartarlashtirish va gigenik meyorlarga rioya kilish
d. Suv tarkatish tarmogida ichimlik suvini samarali kayta ishlovdan utkazish
e. Xamma javob togri*
169.Davlat standarti 950-2011 buyicha ichimlik suvining loykaligi
a. 1,5 mg/litrdan oshmasligi kerak *
b. 1,5-1,7 mg/litr
c. 1,0-1,5 mg/litrdan kam bulmasligi
d. 1,5 mg/litrdan kam bulmasligi kerak
170.Inson xayoti uchun suvning gigiyenik axamiyatini tavsiflang:
a. tukimalarning turgorini ta’minlaydi
b. badanningg tozaligini ta’minlaydi*
c. Turar-joylarni tozaligini ta’minlash*
d. Organizimning normal issiklik boshkarilishini ta’minlaydi
e. Ovkat tayyoralash
171 .UZ Resp xududidagi 2 guruxini ayting va misollar keltiring
a. Yuzaki suv manbalari – verxovotka, kul, buloklar
b. Yer osti suv manbalari – artezian ,sizot suvlar*
c. Yer osti suv manba’lari-buloklar,artezian suvlar,kanallar
d. Ochik suv manbalari-daryolar,kullar,,suv omborxonalari,kanallari*
e. Yer osti suv manba’lari-yuzaki suvlar sizot suvlari ,er osti suv omborxonalari
172. Xujalik-ichimlik suvi maksadida artezian suvidan foydalanishni afzalligini kursatuvchi 3 ta sifatini ayting
a. Yaxshi kimyoviy kursatkichlar
b. Organik ifloslanish mikdorini kamligi*
c. Organoleptik kursatkichlari yaxshi*
d. bakteriologik tozaligi*
e. Fizikaviy kursatkichlari yaxshi
173. Suv iste’molining gigiyenik me’erlarini belgilovchi 2 omilini kursating
a. Axoli yashash punktalaring komunnal obodolashtirilganlik darajasi*
b. Ob’ektlarning vazifasi
c. Axoli yashash punktarini axolining soni
d. Ishlab chikarish ob’ektlarining chikindilari xarakteri
e. Xududlarning kukulamzorlashtirish darajasi*
174.DPM ning istiye’moli meyorlaringi belgitlovchi 3 omilini kursating
a. DPMda urinlar soniga *
b. DPM soxasiga *
c. Bemorlar tarkibida
d. DPM ning obodonlashtirish darajasi
e. DPM turiga (kasalxona,poliklinika)*
175. DPM soxasiga kura suv iste’molining 3 meyorini kursating
a. A.Jarroxlik kasalxonalari – 1 bemorga 200 l
b. B.Yukumli va balneologik DPM –smutkada bir meyorda-240l*
c. D.sil kasalxonalari- 1 bemorga 300 l
d. Ye.Somatik kasalxonalar-sutkada bir bemorga 115l*
e. F.Poliklinikalarda-1 kabulga 13l*
176. Kasalxona vodoprovod tarmogini zarur kuvvatini xisoblashg uchun kaysi kursatkichlarini bilish kerak (m3/soat)
a. kasalxonaning sutkalik litrdagi suv meri
b. Suv manbaining kuvvatini
c. Bir soat uchun suv iste’moli metrlarda
d. Litrni m3 aylantirish koyeffitsenti
e. Vodoprovod trubasining maydoni
177.Sifatsiz iste’mol kilish natijasida kelib chikadigan kassaliklarining 3 ta guruxini ayting
a. Somatik kasalliklar
b. Yukumli kasalliklar*
c. parazitar kasalliklar*
d. Jarroxlik kasalliklari
e. Gelmintozlar*
178.Davlat standarti 950-2011 buyicha suvning t3 asosiy organoleptik kursatkichlarini kursating
a. rangliligi*
b.Tinikligi
c. xidi*
d. ta’mi*
e. xarorat
179. Davlat standarti 950-2011 buyicha ta’m va xidning me’yorlarini kursating
a. 1 ball
b. 2 ball*
c. 3 ball
d. 4 ball
e. 5 ball
180. Ichimlik suvi uchun talab etiladigan ranglilik va tiniklik me’rlarini ayting:
a. Rangliligi-30 gradus
b. Rangliligi -20 gradus*
c. Rangldiligi -10%
d. Tinikligi -30 sm*
e. Tiniqligi -10 sm
181. Ichimlik suvi uchun bakteriologik kursatkichlarning talab etiladigan darajalarini kursating
a. koli-litr -100dan km emas
b. koli-indeks- 3 dan kup emas *
c. Gelmint tuxumlari- 5 dan kup emas
d. umumiy mikroblar soni -100 dan kup emas*
e. patogen mikroorganizmlar- 10 dan kup emas
182.Agar koli –litr 300,500,100 bulsa koli indeks kanday buladi:
a. 300 uchun -3*
b. 400 uchun -4
c. 500 uchun -2
d. 100 uchun -10
e. 200 uchun -2
183. Davlat standarti 950-2011 muvofik ichimlik suvining tuzli tarkibi va mikroyelementlar buyicha 3 ta tugri kursatkichlarini keltiring:
a. A.temir – 1mg /l kam emas
b. B.kuruk koldik -1000 mg/l kup emas*
c. D.rux -5 mgl
d. Ye.xloridlar -250 mg/l gacha *
e. F.sulfatlar -400 mg/l gacha*
184. Davlat standarti 950-2011 muvofik ichimlik suvining tuzli tarkibi va mikroyelementlar buyicha 2 ta tugri kursatkichlarni keltiring
a. Flor- 0,7 mg/l*
b. yod-0,5 mg/l
c. nitratlar-45 mg/l gacha
d. nitritlar-50 mg /l gacha
e. ammoniyli azot -10 mg/l gacha
185. Tuproqning gigiyenik ishlatilishi mumkin bo‘lgan xossalarini belgilash:
a. fizik-mexanik, boshqarish, mikrobiologik*
b. fizik-mexanik, tuzli tarkibi, radioaktivlik
c. fizik-mexanik, mikrobiologik, fiziologik
d. sharoitlari, mikrobiologik
186. Tuproqning fizik-mexanik xossalari qaysi javobda to`liq berilgan?
a. donadorligi, suv ushlash xususiyati, namligi, g‘ovakliligi, suv o‘tkazuvchanligi, kapillyarligi*
b. donadorligi, namligi, tuzli tarkibi
c. g‘ovakliligi, suv o‘tkazuvchanligi, namligi, ifloslanishi
d. suv o‘tkazuvchanligi, namligi
187. Yirik donador boshqarilishi uchun xos tartibga solinadigan qismlar:
a. suv va havo o‘tkazuvchanligi juda yaxshi, havo almashinuvi tez bo‘lib ketadi va tez quriladi *
b. suv o‘tkazuvchanligi darajasi, havo almashinuvi sekin ketadi, namligi yuqori
c. havo o‘tkazuvchanligi tez, sekin quriydi, uy- joy qurilish uchun yaroqsiz
d. bunday qurilish tez ifloslanadi, suvni sekin tortadi, havo tez almashinadi
188. Binolarni qurilishida quradigan asosiy qaysi gigiyenik xususiyatlarini boshqarish bilan bog‘liq:
a. kapillyarliligi, suv o‘tkazuvchanligi
b. havo o‘tkazuvchanligi, donadorligi, tarkibi *
c. g?ovakliligi
d. Donadorligi.
189. Tuproqning g‘ovakliligi - bu:
a. namuna atrofidagi g‘ovaklarini, shu miqdordagi hajmning hajmiga qarab belgilanadi, foizlarda ifodalanadi. shu miqdordagi ishlash hajmiga nisbatan nisbati
b. tuproqning g‘ovaklarini suv bilan to‘liq shimilish xususiyati
c. tuproqni orasidan havo va suvni o‘tib ketish xususiyatini shu miqdordagi tuproqning hajmiga nisbatan*
d. javoblarni har doimgiga qadar
190. Tuproqning donadorligini baholash uchun qaysi asbob jihozlari kerak:
a. atrof uchun elaklar to?plami, o‘quv tarozi va toshchalari
b. sharoit, metall shtativ, o‘lchov silindri
c. elaklar to?plami, o‘zlov silindri , shisha naychalari, o?Ichov tarozisi
d. quritish shkafi, tarozi, metall shtativ*
191.Havzalardagi suvning oqsil uchligini 3ta komponentini ayting.
a. ammoniy tuzlari*
b. nitritlar*
c. oqsillar
d. azot kislota
e. ammiak*
192. Sifatsiz suvni iste'mol qilish bilan bog?liq bo?ladigan kasalliklarning 4 guruhini ayting:
a. yuqumli bo?lgan kasalliklar, parazitar kasalliklar, gelmintozlar endemik kasalliklar, gaff kasalligi
b. parazitar kasalliklar, yuqumli kasalliklar, gelmintozlar, endemik kasalliklar *
c. gelmintozlar, gaff kasalligi, epidemik kasalliklar
d. endemik kasalliklar, yuqumli kasalliklar, parazitar kasalliklar
e. yuqumli va yuqumli bo?lmagan kasalliklar, gaff kasalligi
f. parazitar kasalliklar, gaff kasalligi, endemik kasalliklar
193. Suvning organik ifloslanganligidan darak beruvchi 3 ta kimyoviy ko?rsatkichlarni ko‘rsating:
a. yuqori darajadagi oksidlanuvchanligi *
b. oqsil uchligining mavjudligi*
c. kislorodning biokimyoviy ehtiyoji ko?rsatkichi *
d. suvning o?ta loyqaligi
e. suvda nitratlarning bo?lishi
f. KBE ning past darajadagi qiymati
194. Suvning oksidlanuvchanligini aniqlashdagi 5ta ketma-ketlikni ayting:
a. 100 ml tekshiriluvchi suv+sulfat kislota+10 ml kaliy permanganat solib 10 daqiqa qaynatish*
b. 10 ml 0,01 n.shovul kislotasini qo‘shish va pushti rangga kirguncha kaliy permangant eritmasi bilan titrlash*
c. 10 ml shovul kislotasini qayta qo?shish
d. kaliy permangant bilan qayta titrlash *
e. oksidlanuvchanlikni hisoblash. *
f. namuna suviga shovul kislota qo‘shish va ishqoriy muhit yaratish
g. qaynatish va yana titrlash*
195. O?zR hududida mavjud suv manbalarini ayting, misollar keltiring:
a. yer osti manbalar - artezian va sizot suvlari*
b. ochiq manbalar - daryo, ko?l, suv omborlari, kanallar *
196. Oqsil uchligi bo‘yicha suvning organik moddalar bilan ifloslanish davrini ta'riflang:
a. ammoniy tuzlarining bo‘lishi - suvni yangitdan ifloslanishi
b. nitritlarning bo?lishi-nisbatan vaqt o‘tganligidan dalolat
c. nitratlarning bo?lishi-uzoq muddatli ifloslanish
b. Uchala komponentning bo‘lishi-muntazam ifloslanish
c. Suvda nitratlarning bo‘lishi yangi ifloslanish
d. Nitritlar va nitratlarning bo‘lishi yangitdan ifloslanishi
e. Ammoniy tuzlarining hosil bo‘lishi uzoq muddatdagi ifloslanish
| 