• Konstantalar. (Constants)
  • Sakkizlik sanoq sistemasi
  • 2. Ma’lumotlarning haqiqiy son turi
  • 20 – Mavzu. Typedef tipini aniqlanishi. Konstantalar. #define preprosessorini const kalit so‘zi yoramida va direktivalar aniqlanishi




    Download 15.5 Kb.
    Sana11.11.2022
    Hajmi15.5 Kb.
    #30052
    Bog'liq
    20 – Mavzu. Typedef tipini aniqlanishi
    «Dasturlash tillari» fanidan 1-oraliq nazorat savollari, 2-mavzu Chiziqli algoritim, 9. Fizika va Astronomiya 100 соат, 2.02. Техникавий чизмачилик, 1-mavzu algoritm tushunchasi, 2-mavzu Chiziqli algoritim, 1. Родной язык и литература, 7 Mavzu Shifrlash haqida ma’lumot Simmetrik shifrlash tizimi haqi, 1-Mavzu algoritm tushunchasi

    20 – Mavzu. Typedef tipini aniqlanishi. Konstantalar. #define preprosessorini const kalit so‘zi yoramida va direktivalar aniqlanishi.

    Reja:
    1. O’zgaruvchilar tiplari.


    2. Konstantalar. (constants)

    O’zgaruvchilar ob’ekt sifatida. C++ tilining asosiy tushunchalaridan biri nomlangan hotira qismi – ob’ekt tushunchasidir. Ob’ektning xususiy holi bu o’zgaruvchidir. O’zgaruvchi nomi sifatida xizmatchi so’zlarni ishlatish mumkin emas.


    O’zgaruvchilar tiplari. O’zgaruvchilarning qo’yidagi tiplari mavjuddir:
    char – bitta simvol;
    long char – uzun simvol;
    int – butun son;
    short yoki short int – qisqa butun son;
    long yoki long int – uzun butun son;
    float - haqiqiy son;
    long float yoki double – ikkilangan haqiqiy son;
    long double – uzun ikkilangan haqiqiy son;

    O’zgaruvchilarni dasturning ihtiyoriy qismida ta’riflash yoki qayta ta’riflash mumkin.


    Misol uchun:
    Int a, b1, ac; eki
    yoki
    Int a;
    int b1;
    int ac;
    O’zgaruvchilar ta’riflanganda ularning qiymatlari aniqlanmagan bo’ladi. Lekin o’zgaruvchilarni ta’riflashda initsializatsiya ya’ni boshlang’ich qiyjmatlarini ko’rsatish mumkin.
    Misol uchun:
    Int I=0;
    Char c=’k’;


    Typedef ta’riflovchisi yangi tiplarni kiritishga imkon beradi.
    Misol uchun yangi COD tipini kiritish:
    Typedef unsigned char COD;
    COD simbol;
    Konstantalar. (Constants)

    Konstanta bu o’zgartirish mumkin bulmagan qiymatdir. C++ tilida besh turdagi konstantalar ishlatilishi mumkin: butun sonlar, haqiqiy sonlar, simvollar, sanovchi konstantalar va nul kursatkich.


    1. Ma’lumotlarning butun son turi.
    Butun sonlar o’nlik, sakkizlik yoki un oltilik sanoq sistemalarida berilishi mumkin.
    O’nlik sanoq sistemasida butun sonlar 0-9 raqamlari ketma ketligidan iborat bo’lib, birinchi raqami 0 bulishi kerak emas.
    Sakkizlik sanoq sistemasida butun sonlar 0 bilan boshlanuvchi 0-7 raqamlaridan iborat ketma ketlikdir.
    O’n oltilik sanoq sistemasida butun son 0x eki 0X bilan boshlanuvchi 0-9 raqamlari va a-f yoki A-F xarflaridan iborat ketma ketlikdir.
    Masalan 15 va 22 o’nlik sonlari sakkizlikda 017 va 026, un oltilikda 0xF va 0x16 shaklda tasvirlanadi.


    2. Ma’lumotlarning haqiqiy son turi:
    Olti qismdan iborat bulishi mumkin: butun qism, nuqta, kasr qism, yoki E belgisi, o’nlik daraja , F eki f suffikslari.
    Masalan : 66. .0 .12 3.14F 1.12e-12
    Ma’lumolarning uzun haqiqiy son turi :
    Ohiriga L eki l suffikslari quyjilgan haqiqiy son.
    Masalan: 2E+6L;


    3. Simvolli konstanta.
    Bittalik qavslarga olingan bitta yoki ikkita simvol. Misol uchun ‘x’,’*’,’\012’,’\0’,’\n’- bitta simvolli konstanta; ‘dd’,’\n\t’,’\x07\x07’ ikki simvolli konstantalar.
    ‘\’ simvolidan boshlangan simvollar eskeyp simvollar deyjiladi. Simvolli konstanta qiymati simvolning kompyuterda qabul qilingan sonli kodiga tengdir.
    ESC (eskeyp) simvollar jadvali:


    Satrli konstanta.
    Satrli konstantalar C++ tili konstantalariga kirmaydi, balki leksemalari alohida tipi hisoblanadi. Shuning uchun adabiyotda satrli konstantalar satrli leksemalar deb ham ataladi.
    Satrli konstanta bu ikkilik qavslarga olingan ihtiyoriy simvollar ketma ketligidir. Misol uchun “Men satrli konstantaman”.
    Satrlar orasiga eskeyp simvollar ham kirishi mumkin. Bu simvollar oldiga \ belgisi quyiladi.
    Misol uchun :
    \n Bu satr \n uch katorga \n joyjlashadi”.
    Agar satrda ‘\’ belgisi uchrasa va bu belgidan so’ng to ‘\n’ satr ohiri belgisigacha bushlik belgisi kelsa bu bushlik belgilari ‘\’ va ’\n’ belgisi bilan birga satrdan uchiriladi. Satrning uzi keyingi satrda kelgan satr bilan qo’shiladi.
    “Ozbekistonga \
    “ bahor\
    “ keldi”
    qatorlari bitta qatorga mos:
    “Uzbekistonga bakhor keldi”
    Sanovchi konstanta.
    Sanovchi konstantalar enum hizmatchi so’zi yordamida kiritilib, int tipidagi sonlarga qulay suzlarni mos quyish uchun ishlatiladi.
    Misol uchun:
    enum{one=1,two=2,three=3};
    Agar son qiymatlari ko’rsatilmagan bulsa eng chapki so’zga 0 qiymati berilib qolganlariga tartib buyicha usuvchi sonlar mos quyiladi:
    Enum{zero,one,two};
    Bu misolda avtomatik ravishda konstantalar quyidagi qiymatlarni qabul qiladi:
    Zero=0, one=1, two=2;
    Konstantalar aralash ko’rinishda kiritilishi ham mumkin:
    Enum(zero,one,for=4,five,seeks}.
    Bu misolda avtomatik ravishda konstantalar quyidagi qiyjmatlarni qabul qiladi:
    Zero=0, one=1, for=4;five=5,seeks=6;


    Nomlangan konstantalar.
    C++ tilida o’zgaruvchilardan tashqari nomlangan konstantalar kiritilishi mumkin. Bu konstantalar qiymatlarini dasturda o’zgartirish mumkin ehmas. Konstantalar nomlari dasturchi tomonidan kiritilgan va hizmatchi so’zlardan farqli bo’lgan identifikatorlar bulishi mumkin. Odatda nom sifatida katta lotin harflari va ostiga chizish belgilari kombinaciyasidan iborat identifikatorlar ishlatiladi. Nomlangan konstantalar quyidagi shaklda kiritiladi:
    Const tip konstanta_nomi=konstanta_qiyjmati.
    Misol uchun:
    Const double EULER=2.718282;
    Const long M=99999999;
    Const R=765;
    Ohirgi misolda konstanta tipi kursatilmagan, bu konstanta int tipiga tegishli deb hisoblanadi.
    Nul ko’rsatkich.
    NULL- ko’rsatkich yagona arifmetik bulmagan konstantadir. Konkret realizatsiyalarda null ko’rsatkich 0 eki 0L eki nomlangan konstanta NULL orqali tasvirlanishi mumkin. Shuni aytish lozimki bu konstanta qiymati 0 bo’lishi eki ‘0’ simvoli kodiga mos kelishi shart ehmas.
    Download 15.5 Kb.




    Download 15.5 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    20 – Mavzu. Typedef tipini aniqlanishi. Konstantalar. #define preprosessorini const kalit so‘zi yoramida va direktivalar aniqlanishi

    Download 15.5 Kb.