25.Simsiz tizimlar va ularning xillari.
Simsiz
tizimlar, iste'molchilar va vositalarning orasidagi kommunikatsiya tizimidir. Bu tizimlarda ma'lumotlar va kommunikatsiya bitta iste'molchidan boshqasiga o'tkaziladi. Yuqorida ko'rsatilgan tizimlarni quyidagi xillarga bo'lish mumkin:
1. Lokal tarmoq (LAN): LAN, bir xona, ofis yoki binoda joylashgan kompyuterlar va qurilmalar orasidagi tarmoqdir. Ular etesian bir rang orqali bog'lanadi va ma'lumotlar lokal tarmoq ustidan o'tadi.
LAN tarmoq, Internetga ulanmasdan axborot almashish uchun ishlatiladi.
2. Balandliklar o'lchash tarmoqi (WAN): WAN, turli geografik hududdagi kompyuterlar va tarmoqlarni bog'lash uchun ishlatiladi. Internet, eng keng tarqalgan WAN tarmoqlardan biridir. Uzluksiz o'lchash va amalga oshirish
aprelgan texnologiyalar, qo'shimcha tashqi foydalanuvchilar,
filiallar, filiallar va boshqa joylashuvlar orasida WAN tarmoqi yaratish imkonini beradi.
. Bez-kabelli tarmoqlar (Wireless Networks): Bez-kabelli tarmoqlar, ma'lumotlar yoki ovozni o'tkazish uchun kabelsiz kommunikatsiyani ishlatadi. Bez-kabelli tarmoqlar ko'plab
vositalar orasida ishlaydi, masalan, ko'chalar, uyalar, ofislar va hokazo. Wi-Fi, Bluetooth va mobil tarmoqlar bez-kabelli tarmoqlarining misollaridir.
4. Senzor tarmoqlari: Senzor tarmoqlari, nazorat va boshqarish uchun ma'lumotlarni to'plash uchun kullaniladigan boshqa
tizimlardan farqli ravishda, mohiyatni yozib olish uchun o'zgaruvchilarni o'qish va tashqaridan jalb etish uchun yaratilgan tizimlardir. Bu tarmoqlar,
temperaturani, noxudlikni, tezlikni va hokazolarini o'qish va jalb qilish uchun sensorlarni ishlatadi.
5. Virtual tarmoqlar:
Virtual tarmoqlar, fizikaviy tizimlardan ajratmaviy tarmoq ma'lumotlari orqali yaratilgan tuzilmalardir. Virtual tarmoqlar, yurtdagi iste'molchilariz tayyorlashtirilgan bo'lsa, VPN (Virtual Privat Network) kabi xavfsizlikni ta'minlovchi sabablarga ham ega bo'lishi mumkin.
Bu, yagona tolalar ro'yxati emas, balki asosiy tizim xillarini aks ettiradi. Asosiy tizim xillari kompyuter va kommunikatsiya texnologiyalarining hayotimizning bir qismini tekshirishiga va uning foydalanishiga ko'maklashadi.
