3-Mustaqil ta’lim Publisitik maqola tayorlash Publitsistik nutq uslubi. Publitsistik maqolalar bilan tanishish va tahlil qilish “Men tanlagan soha va oav”

Download 19.74 Kb.
Sana	26.05.2023
Hajmi	19.74 Kb.
	#65399

Bog'liq
3 mashgulot akademik
0020, 3-Амалий иш, Probabilistic method, axborot tizimlari yechimlari va loyihalash 6 semester, Logistics, O\'zb. eng yangi tarix Z

3-Mustaqil ta’lim Publisitik maqola tayorlash
Publitsistik nutq uslubi.Publitsistik maqolalar bilan tanishish va tahlil qilish “Men tanlagan soha va OAV”
mavzusida
Dasturchi
Dasturchilar odatda algoritmlar va dasturlarni ishlab chiqishda ishtirok etadigan odamlar toifasi deb ataladi matematik modellar. Dasturchilarni shartli ravishda uchta toifaga bo'lish mumkin:
Amaliy dasturchilar. Bunday mutaxassislar tashkilot ishi uchun zarur bo'lgan aniq dasturlarni ishlab chiqish bilan shug'ullanadilar. Masalan, bu erda 1C dasturchilarni kiritish mumkin.
Tizim dasturchilari operatsion tizimlarni, taqsimlangan ma'lumotlar bazalariga interfeyslarni dasturlaydi, tarmoqlar bilan ishlaydi.
Veb dasturchilar tarmoqlar bilan shug'ullanadi, lekin odatda Internet kabi global tarmoqlar bilan shug'ullanadi. Ular ma'lumotlar bazalariga veb-interfeyslarni yozadilar, dinamik veb-sahifalarni yaratadilar va hokazo.
Kasbimning o'ziga xos xususiyatlari:
Kasbning afzalliklari:
Doimiy professional o'zini-o'zi takomillashtirish,
Yuqori bozor talabi
Yuqori ish haqi,
Men diplomsiz ham ishlashim mumkin Asosan ijodiy kasb.Kasbningkamchiliklari:Dasturchiga tushunarli bo'lgan narsa foydalanuvchi uchun har doim ham tushunarli emas, siz ko'p narsani tushuntirishingiz kerak, Bu favqulodda rejimda ishlaydi, Kompyuterda ishlash sog'liq uchun zararli Va bu erda tartib uchun joy, Kasb xarakterda o'z izini qoldiradi.
Ish joyi: Tadqiqot markazlari, IT kompaniyalari, O'z tuzilmasida dasturchi bo'limlarini nazarda tutadigan tashkilotlar (yoki xodimlar birligi). Shaxsiy sifat: Avvalo, dasturchi sabr-toqat va chidamlilikka ega bo'lishi kerak. Bular uning ijodida mutlaqo ajralmas fazilatlardir. Dasturlash jadal rivojlanayotgan soha, shuning uchun men tezda moslasha olishim va doimo yangi narsalarni o'rganishim kerak. Aks holda, bir necha yil ichida menning mutaxassis sifatidagi qiymatingiz sezilarli darajada pasayishi mumkin. Texnologiyalarning imkoniyatlarini va ulardan har bir aniq holatda foydalanishni ob'ektiv baholash qobiliyati. Shunday qilib, o'tin eng so'nggi lazer ishlanmalaridan foydalangan holda arralanadi.
Karyera va ish haqi: Dasturchilar guruhining rahbari, IT direktori, loyiha menejeri, menmutaxassislik bo'yicha harakat qilishim, kasbiy jihatdan takomillashtirishim mumkin. Dasturchi: istamaydigan daho Uning boshida raqamlar, algoritmlar va original g'oyalar millionlab shaxsiy kompyuter foydalanuvchilari hayotini osonlashtiradigan foydali, sodda va arzon dasturlarni qo'shish kerak.Dasturchi Rossiyada eng ko'p talab qilinadigan va yuqori haq to'lanadigan kasblardan biridir. Hatto eng ilg‘or mutaxassis ham o‘z bilim darajasiga mos ish topa olmaydi, keyin esa asta-sekin o‘rganib, tajriba to‘playdi. Loyihani ishlab chiqishda dasturchilar guruhiga qo'shilish yaxshi martaba boshlanishi bo'lishi mumkin. Yirik loyihalar ko‘pincha rossiyalik dasturchilardan “talab qilingan” G‘arb kompaniyalarining e’tiborini tortadi. Misol uchun, bir paytlar bir guruh yosh olimlarimiz Mudofaa vazirligi uchun Elbrus protsessorini ishlab chiqqan bo‘lsa, natijada ularning barchasi Intel korporatsiyasi tomonidan sotib olindi, hozirda olimlarimiz va dasturchilarimiz xorijda ishlamoqda, Elbrus loyihasining o‘zi esa sekin-asta rivojlanib bormoqda. yopildi. Ushbu kasbda "miya ketishi" muammosi eng keskin muammolardan biridir. Biroq, bugungi kunda Rossiyada dasturchilar uchun juda ko'p ish bor - ular kabi kerak mahalliy kompaniyalar-dasturiy ta'minotni ishlab chiquvchilar, shuningdek, kompyuter tarmog'i mavjud bo'lgan va tashkilot ehtiyojlari uchun dasturiy ta'minotni moslashtirish va sozlash zarur bo'lgan har qanday kompaniya. Rossiyadagi IT bozori yetakchilari qatoriga Kasperskiy laboratoriyasi, R-Style, LANIT, EPAM Systems va boshqalar kiradi. Men BIOSni ixtiro qilgan bo'lardim ... Mehnat bozorida dasturchilarga talab yuqori, ammo raqobat ham shunga yarasha. O'z biznesingizni yaxshi bilsangizgina qiziqarli va yaxshi maoshli ish topishingiz mumkin bo'ladi. Dasturlashning eng qiyinlaridan biri bu tizim dasturiy ta'minotini ishlab chiqish - hisoblash tizimining tarkibiy qismlarini (protsessor, aloqa va periferik qurilmalar, shuningdek, butun tizimning ishlashi va ishlashini ta'minlash uchun mo'ljallangan) (yuklagichlar, operatsion tizimlar) boshqaradigan xizmatlar. tizimlar, qurilmalar drayverlari va boshqalar).Bu kabi mutaxassislarga bugungi kunda Rossiyada talab katta emas, chunki bunday turdagi deyarli barcha mahsulotlar chet elda ishlab chiqariladi.Shuning uchun G'arb kompaniyalarida yuqori maoshli ish topish imkoniyati mavjud. Yaratuvchilar va "koderlar" Dasturchilar ishining yana bir yo'nalishi foydalanuvchilarga ma'lum xizmatlarni (matn muharrirlari, buxgalteriya dasturlari, o'yinlar, video kuzatuv tizimlari uchun dasturiy ta'minot, ma'lumotlar bazalari va boshqalar) taklif qiladigan dasturiy ta'minotni (dasturiy ta'minot) ishlab chiqish va yaratishdir. Bugungi kunda tayyor dasturlarni (asosan "1C: Buxgalteriya", "1C: Ombor" va boshqalarni) ma'lum bir korxonaning o'ziga xos xususiyatlariga moslashtiradigan mutaxassislar ham talabga ega. veb-dasturchilar Internet yildan-yilga faolroq rivojlanmoqda va tashkilotning o'z veb-saytiga ega bo'lmasligi oddiygina emas. Shunga ko'ra, veb-sayt yaratish va uni yuritishga qodir bo'lgan mutaxassislarga bo'lgan ehtiyoj tobora ortib bormoqda. texnik qo'llabquvvatlash. Veb-dasturchilarga qo'yiladigan an'anaviy talablar: PHP, MySQL, JavaScript, HTML, DHTML, CSS, XML va boshqalarni bilish. Ko'pincha dasturchilar veb-dizayn bilan ham shug'ullanishlari kerak. Bu ishda bitta kamchilik bor - bir muncha vaqt o'tgach, to'liq vaqtli vebmutaxassisning vazifalari tarkibni yangilash, xatolarni tuzatish va oddiy skriptlarni yozishdan iborat. Agar siz ijodiy odam bo'lsangiz va o'zingiz ishlashni yaxshi ko'rsangiz, ish sharoitlari va majburiyatlarini oldindan muhokama qilganingiz ma'qul. Yana bir variant - professional maxsus veb-sayt ishlab chiqaruvchi kompaniya bilan ish topish.
Karyera va ish haqiKaryeradagi birinchi qadam stajyor dasturchi lavozimi bo'lishi mumkin. Yirik IT kompaniyalari ko'pincha shunga o'xshash bo'sh ish o'rinlarini nashr etadilar. Yaxshi nazariy ma'lumotga ega bo'lish kerak, yuqori darajadagi tillarni (C ++, VB,
VFP, C #, VB. Net.) bilish maqsadga muvofiqdir. Stajyorning ish haqi taxminan 1000 dollarni tashkil etadi. O'rta darajadagi kompaniyada (IT emas) to'liq vaqtli dasturchi 1500-1800 dollargacha oladi, bir oz ko'proq - ommaviy dasturiy ta'minotni ishlab chiqish bilan bog'liq tashkilotda. Etakchi dasturchining maoshi 2500-3000 dollarni tashkil qiladi. Keyingi qadam - IT bo'limi boshlig'i. TO zarur bilim majburiy ish tajribasi, chet tilini bilish, xodimlarni boshqarish ko'nikmalari va boshqalar qo'shiladi va daromad 4000 dollarga yetishi mumkin.Yaxshi dasturchi yirik dasturiy ta'minot ishlab chiqish loyihasining rahbari bo'lishi mumkin va bu erda daromad darajasi 5000 dollar va undan ko'pga etadi. . Ko'pgina dasturchilar kompaniya xodimlarida ishlashni emas, balki frilanser (ya'ni "erkin rassomlar") bo'lishni va uylaridan chiqmasdan bir martalik buyurtmalarni bajarishni afzal ko'radilar. Frilanser to'g'ridan-to'g'ri loyihaning murakkabligiga bog'liq bo'lgan mukofot oladi. Bajarilishi ikki yoki uch kun davom etadigan odatiy vazifa uchun siz 300-500 dollar olishingiz mumkin. To'lovning yuqori chegarasi mutlaqo har qanday bo'lishi mumkin ($ 3000 va undan yuqori). Ushbu ish usulining afzalligi shundaki, siz bir vaqtning o'zida turli xil ish beruvchilarning bir nechta vazifalarini bajarishingiz va shu bilan ko'proq daromad olishingiz mumkin.. O`zbek tilshunosligida publisistik uslub T.Qurbonov tomonidan maxsus o`rganildi. Bu uslub OAV, xususan, gazeta, jurnal, radio, televideniye material-lari uslubidir. Tilshunoslik va jurnalistikada "publisistika janrlari", "gazeta janrlari" terminlari hozirgi vaqtda kam ishlatilmoqda. Adabiyotshunoslikda ham "publisistika janrlari" terminining qo`llanishi mustahkam o`rnini egallagan. Lekin o`zbek tilshunosligida "gazeta janrlari" termini hozirgacha o`zining aniq ifodasini, obyektini topgan emas, u "publisistika janrlari" termini bilan birga parallel qo`llanmoqda. Yana bir muammo shundaki, gazeta materiallari janrlar bo`yicha aniq o`z tasnifiga ega emas. O`zbek tilshunosligi va jurnalistikasidagi mavjud adabiyotlarda ular turlicha miqdorda umumiy tarzda sanaladi, xolos. Gazeta materiallarini janrlar bo`yicha guruhlarga ajratish e’tibordan hamon chetda qolib kelmoqda.
Rus tilshunosligida gazeta materiallari janrlari bo`yicha aniq tasnifiga ega. O`zbek vaqtli matbuotida ham XX asr boshidan janrlar yuzaga keldi. Vaqtli matbuot rivojlanishi bilan janrlarning o`ziga xos xususiyatlari, farqli tomonlari, yangi turlari paydo bo`ldi va taraqqiy etdi. Janrlar haqida fikr yuritilganda, o`zbek tilshunosligida "publisistik janr" deyiladimi yoki "gazeta janri"mi, bundan qat’iy nazar, ularning miqdori, to`liq turlari haqida aniq tasnif yo`qligi bu sohadagi ishni ancha murakkablashtirdi."Gazeta tili", "Gazeta janrlari uslubiyati" maxsus kurslari dasturi hamda "Jurnalistik ijod nazariyasi va amaliyoti (janrlar)" kursi dasturida gazeta janrlari va ularning tasnifi keltirilgan. Ularda o`zbek tilshunosligida "gazeta janrlari"ning belgilab berilganligini, janrlar tasnifidagi ba’zi turli xilliklarga qaramasdan, bu sohaga bir muncha aniqliklar kiritilganligini alohida ta’kidlash lozim.T.Qurbonov tadqiqotlarida publisistik uslub janrlari ajratib ko`rsatilgan²⁶. U publisistik uslubning quyidagi janrlarini qayd etgan: xabar, reportaj, korrespon-densiya, maqola, siyosiy maqola, siyosiy, iqtisodiy va ilmiy xarakterdagi maqola, ocherk, felyeton, pamflet, lavha,felyeton) bilan birga ijtimoiy-analitik yoki informatsion-analitik (korres-pondensiya, maqola, reportaj) publisistika janrlarini ajratib ko`rsatadi. Olimning janrlarni alohida belgilariga qarab guruhlarga bo`lishi, ayniqsa, e’tiborga molikdir²Felyeton janrining tarixi, uning o`zbek matbuotida shakllanishi, taraqqiyoti haqida maxsus fikr yuritilgan tadqiqotda, u "matbuot janri", "satirik janr", "satirik-publisistika janri" terminlari ostida baholangan. O`rni bilan "adabiy va badiiy publisistika janrlari" termini ham qo`llanilgan. "Matbuot janrlari" sifatida informasion janrlar, korrespondensiya, oddiy tanqidiy maqola, bosh maqola, umum-siyosiy nazariy maqola, reportaj kabilar ham ajratib ko`rsatilgan. Tadqiqotchi turli terminlarni qorishiq (aralash) holda qo`llagan bo`lsa-da, felyeton janri-ning xususiyatlarini, asosan, matbuot janri sifatida, gazeta va jurnal-lar materiallari asosida yoritib bergan. Bu esa, matbuot janri, xususan, gazeta janri haqida alohida, badiiy publisistikadan farqli tarzda, mulohaza yuritish mumkinligini ham ko`rsatadi³⁰.
A.Boboyeva "gazeta janrlari" mavjudligini tan olgan holda, axborot janrini ajratib ko`rsatadi. Shuningdek, olimaning felyeton va ocherkka nisbatan ishlatgan terminlari ham ("ijtimoiy-publisistik", "badiiy-publisistik") diqqatni tortadi³¹.
Keyingi paytlarda o`zbek tilshunosligida "gazeta tili", "gazeta uslubi", "gazeta janrlari" tushunchalari tobora mustahkam o`rin egallamoqda. I.Toshaliyev "gazeta janrlarining tasniflanishi va guruhlanishi"ni quyidagicha belgilaydi: "Axborot(informasion) janrlari. Tahliliy (analitik) janrlar. Tasviriy (badiiy-publisistik) janrlar". U xabar, hisobot, suhbat, reportaj, lavha (axborot (informat-sion) janrlar), korrespondensiya, maqola, publisistika, xat, xalqaro obzor, matbuot obzori, taqriz (tahliliy (analitik) janrlar), ocherk, felyeton, pamflet (badiiy-publisistik janrlar) kabilarni o`z tasnifida qayd etgan³².
Matbuot, jumladan, gazetaning xarakterli xususiyatidan kelib chiqqanda, uning asosiy vazifasi informasiya (axborot) berish va badiiy-publisistik vositalar orqali obrazli tarzda ta’sir etish hamda boshqalardan iborat. Tadqiqotchilar matbuotning vazifasi va ifoda usullari hamda shakllaridan kelib chiqib, janrlar haqida gapirganda, "informasion" yoki "axborot" janrlari, "badiiy-publisistik janr", "analitik janr" terminlarini ishlatganlar.
A.Abdusaidov tadqiqotlarida gazeta tili quyidagicha tasnif asosida o`rganilgan: xronika-xabar, axborot-xabar, tanqidiy yoki satirik xabar, maxsus sarlavhalar ostidagi qisqa xabarlar, kengaytirilgan xabarlar. 2. Reportaj: shu kungi voqealar haqidagi reportaj, mavzuli reportaj, muammoli reportaj. 3. Hisobot: oddiy hisobot, tahliliy hisobot, mavzuli hisobot, muammoli hisobot, ilmiy hisobot, sud hisoboti, rasmiy voqyealar haqidagi hisobot. Intervyu: intervyu-monolog, intervyu-dialog, intervyu-lavha, portret-intervyu, davra-suhbat, matbuot konferensiyasi . 1. Korrespondensiya: axborot korrespondensiya, tahliliy korrespondensiya, muammoli korres-pondensiya, ijobiy korrespondensiya, tanqidiy korrespondensiya, portret korrespondensiya, mulohaza-korrespondensiya. 2. Maqola: bosh maqola, nazariy maqola, muammoli maqola, tanqidiy maqola, tashviqot xarakterdagi maqola, ilmiy-ma’rifiy maqola. 3. Taqriz. 4. Sharh: umumiy sharh, mavzuli sharh, axborot sharhi, matbuot sharhi. 5. Obzor: mavzuli obzor, umumiy obzor, axborot obzor. 6. Xat: gazetxon xati, ochiq xat, murojaat, tabrik, yozuvchi xati. 7. Kuzatish: umumiy kuzatish, mavzuli kuzatish1. Lavha. 2. Ocherk: ocherk-portret, safarnoma (yo`l ocherki), muammo-ocherk, ocherk-lavha. 3. Felyeton: hujjatli felyeton publisistik uslubga amal qilinadigan manbalar orasida, ayniqsa, matbuot, ya’ni gazeta va jurnallarning alohida o`rni bor. O`zbek tilshunosligida gazeta tilini tadqiq etish bo`yicha qator tadqiqotlar yaratilgan. A.Abdusaidovning «Jurnalist-ning tildan foydalanish mahorati» nomli monografiyasida gazeta tilini o`rganishga doir adabiyotlar obzori keltirilgan¹⁷, XX asrning birinchi yarmi vaqtli matbuoti materiallaridan olingan boy faktlar asosida qadimgi turkiy so`zlar, o`zlashgan leksik qatlam, polisemiya, kalka masalasi, gazeta tili va adabiy me’yor masalalari o`rganilgan muhim tadqiqotlar mavjud.
3.3 Xulosa Gazetalar, jurnallar, axborotnomalar, byulletenlar, axborot agentliklari, televideniye (kabelli, efir-kabelli televideniye) va radioeshittirishlar, hujjatli kino, elektron axborot tizimi, shuningdek, doimiy nomga ega bo‘lgan, davlat tasarrufidagi, mustaqil va boshqa ommaviy davriy nashrlar ommaviy axborot vositalaridir.
Ommaviy axborot vositalari qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ilovalar nashr etishi mumkin.

Download 19.74 Kb.