7-mavzu. Ta’lim jarayonida Web texnologiyalaridan foydalanish.
Reja:
1.
Web texnologiyalarining rivojlanishi. Web 1.0, Web 2.0, Web 3.0, Web 4.0 –
texnologiyalar.
2.
Ta’lim jarayonida Web ttexnologiyalaridan foydalanish.
«Bulutli texnologiya»lar tushunchasi va uularni ta’lim jarayonida qo’llash. Ta’lim
jarayonida Google xizmatlaridan foydalanish.
Web 1.0. texnologiyalari - bu butun jahon turini uning o’n yil mobayinidagi
faoliyatini aks ettiruvchi holatini bayon etuvchi termin, uning husussiyatlari. veb-
sahifalarning static mazmuni, content veb-sahifani yaratuvchilai tominidan
yaratilgan va to’ldirilib borilgan;
2. freymli vyorstka;
3. sahifalarni
razmetkalshuvining
past sifati, o’pincha
matn UseNEt
konferensiyalaridan, boshqa manbalardan shundayligicha olinib, teglariga burkab,
saytlarga quyilgan;
4. Faqat bitta brouzer qo’llab quvatlovchi teglarni keng qo’llanilishi 5) ko’pincha
fizik yoki ichiga o’rnatilgan stillyarning qo’llanilishi, kamdan kam ichiga
o’rnatilgan va jadvallar bilan bog’langan stillyardan.
6. Sayt dizayni aniq akslanishi mumkin bo’lgan tavsiya etilgan brauzer versiyasi va
monitor ruhsati haqida ma’lumotni ko’rsatish.
7. Mehmon
kitoblar, forumlar, chatlar — bu teskari aloqa uskunalari va ularga
interaktivlikni berish.
8. Axborotni yig’ish uc’un grafik va matnli informerlarni qo’llash (ob-havo, dollar
kursi va hokazo.)
* AJAX, Ajax (ˈeɪdʒæks, inglizchadan. Asynchronous Javascript and XML —
«asinhron JavaScript va XML») — veb ilovalarning interfaol foydalanuvchi
interfeyslariga tuzilishiga shunday yondashuvki, natijada brauzer berilganlari bilan
veb server bilan almashinuvini ta’minlas amalga oshiriladi. Web sindikatsiya-Turli
sahifalarda yoki web-sahifalarda RSS va Atom texnologiyalarini qo’llab, audio va
video-axborotlarni bir vaqtda tarqatish. Coursera.org sayt-sifatli va bepul ta’lim
olish portali.Khanacademy.org
sayt
-
sifatli va be’pul ta’lim
olish
portali.www.udemy.org sayt-sifatli va be’pul ta’lim olish portali. Scorm - masofaviy
o’qitishning standarti. Tin Can API distansion o’qitish standarti (yoki Experience
API).
AISS-masofaviy
o’qitishning
standarti.
Web
2.0.
ning
zamonaviy
rivojlanish
bosqichi-social
media.
Web
2.0 .texnologiyalarida foydalanuvchi bilimlarini tekshirishning student-student”
tekshirishning tashkil etilganligi. Tin Can APIni qo’llashga qulayliklari:
1. Ta’lim jarayoni haqida ma’lumot yig’ishga yordam beradi (on-line va off-line
usulida);
2. SCORM standarti cheklovlarini oldini oladi
Tin Can API-distansion ta’lim sohasida dasturlar spesifikatsiyasi, u o’z
navbatida barcha turdagi o’quv mashg’ulotlarini yozish va kuzatish orqali o’quv
tizimlariga o’zaro muloqot etishga yordam beradi.
Web 1.0-*uning tashkil etilishining birinchi o’n yilligida Butun Dunyo turining
holatini
bayon etuvchi umumiy termin, www ning birinchi versiyasi. Mesh-up-
berilganlarni bir nechta manbalardan integratsiyalashgan uskunaga birlashtiradigan
web ilova. Veb-meshup- (so’zma so’z tarjimasi “aralashtirish” – axborot manbasi
sifatida to’liq yoki bir qismi sifatida boshqa servislarni qo’llaydigan va
foydalanuvchiga
ish
uchun
yangi
funksionallik
beruvchi
servis.
AJAX-AJAX
(abreviaturasi
quyidagi
so’zdan
olingan
«Asynchronous Javascript And Xml») – sahifani qayta yuklamay serverga murojaat
qilish texnologiyasi. AJAX so’z terminini Djis Djeyms Garret taklif qilgan, u
birinchi bo’lib ‘AJAX’ terminini asinhron JavaScript + XMLuchun kiritgan.
TeglarHTMl tilida web sahifa yaratishga oid belgi ko’rinishidagi buyruq, kod
yozishda
foydalaniladi.
Web servislar-(veb hizmatlar) — HTTP protokoli buyicha kirishga ruhsat etilgan
tarmoqli
ilovalar, ta’sir qilish protocoli sifatida XML formatiga asoslangan
berilganlar formatlari (RPC, SOA va shunga o’hshashlar) qo’llaniladi. Web
texnologiyalarininig dasturlariha PHP, Piton, Html, Front Page, Web Page Maker ,
Front Page, Dreamwear. Word Press, Moodle, eFront, Sava, Open LMS va
boshqalar kiradi kiradi. LMS-learning managment system so’zidan olingan bo’lib,
ta’limni boshqaeeuvchi tizimlar deb tushuniladi. Ta’limni boshqaarish uchun o’quv
kontenti, unda fanlar nomi, har bibirga oid ma’ruzalar matnlari, testlar, glossaariy,
adabiyotlar beriladi. Birinchi ma’ruzani o’zlahtirgandan so’ng
talaba ikkinchi
ma’ruzaga o’tadi. Buning uchun u testni ijobiy bahoga echsa bo’ldi. Aks holda o’sha
ma’ruzani
boshqatdan
o’zlashtirishga
to’g’ri
keladi.
CourseLab dasturini yuklab, internet orqali kod olib, uni ishga tushirish mumkin.
Bundan so’ng esa, elektron kurs yaratiladi. Kursga oid testni ham dasturda yaratib,
on-layn rejimida ishlashini amalga oshirish mumkin.
Keyingi elektron darslik yaratuvchi dastur SunRavBookOffice dasturi, uning orqali
on-layn rejimda ishlovchi elektron darslikni yaratish mumkin. Uning haqida
materiallar
keltiramiz.
SUNRAV BOOKOFFICE DASTURI
YORDAMIDA ELEKTRON KITOB
YARATISH
Bu dasturda elektron kitob va qo’llanma yaratiladi. Bu dasturning texnik xujjatida
dasturni ishlatishning batafsil bayonini o’rganish mumkin.
Dasturni o’rnatish.Avval dasturni internetdan yuklab olish kerak. Uning uchun
mahsus internetdagi bu dastur haqidagi ilova va matnlarni topib, uning ustidan ya’ni
gipermurojat ustidan sichqoncha bilan chertish kifoya. Kompyuterga yuklangandan
so’ng, uni o’rnatish zarur. Uning uchun yuklangan fayl ustidan ikki marta chertish
kifoya,
(bookoffice_rus.exe)
va
ko’rsatmaga
rioya
qilinadi.
Birinchi bo’lim kitob fayllariniSunRav BookEditordasturida ochishga yordam
beradi. Ikkinchi va uchinchi bo’limlar paket dasturlariga yorliqlarni ishchi stolda
yaratadi, unda CHM kitoblarni yaratish uchun dastur yuklanadi .
Yuklanishning natijasida ishchi stolda ikkita yorliq amalga oshiriladi:
SunRav
BookEditor–
elektron
kitoblarni
yaratish
uchun
dastur.
SunRav BookReader– kitoblarni o’qish uchun dastur.
Dasturning bosh oynasi SunRav BookEditor dasturining piktogrammasini ikki marta
cherting. Undan so’ng dasturning oynasi paydo bo’ladi:
MAZMUN
Bu blokda kitobning mazmunini shakllantirish amalga oshiriladi. Kitobning tarkibi
shakllantiriladi.
MENYU
Kitoblar bilan ishlashda amallarga o’tishda qo’llaniladi: ochish, soxraneniesaqlash,
import-boshqa dasturiy vositalardan materiallarni, animatsiyalar
va rasmlarni olish,
eksport-yaratilgan materiallarni boshqa masofaviy va dasturiy vositalarga qo’yish,
pechat(chop
etish)...
SARLAVHA
Matn muharriri ko’rinishiga ega. Xar bir sahifa boshida sarlavhaning mazmuni
paydo bo’ladi.
TAHRIRLAGICH
Dasturning eng bosh elementi hisoblanadi. Unda kitob saxifalarining mazmunini
yaratish va taxrilash amalga oshiriladi.
FILTR
Butun mazmunni emas, qandaydir qismini ko’rsatishga mo’ljallangan.
PASTKI KOLONTITUL
Sarlavhaga o’xshash, lekin mazmuni xar bir sahifaning pastida ko’rinadi.
Kitobning
yaratilishga
o’tamiz.
Birinchida sarlavha va pastki kolontitulni aniqlaymiz.
Uning uchun matnli
taxrilagichlarni
Sarlavha
va
Pastki
kolontitulni
qo’llaymiz.
Elektron kitobning asosiy elementlaridan biri-mazmun. U kitobning mantiqiy
tarkibini
aniqlaydi.
Dasturni ishga tushirishdan keyin bizda bitta bo’lim bor. Uning nomi “
Новый
