Ishning asosiy maqsadi
Aneztezin
sintez qilish, sintezlashda
asosiy reaksiyalarni,
texnologik
parametrlarni va jarayonga ta’sir ko‘rsatuvchi omillarni ko‘rib chiqish.
Ishning ahamiyati
Aneztezin sintez qilish haqida tushunchaga ega bo‘lish, o‘rganish.
Brutto-formulasi –C
9
H
11
NO
2
Molekulyar formulasi -165,21 g/mol
Reaktivlar:
Temir kukuni - 1,5g
Ammoniy xlorid – 0,15 g
p-nitrobenzoy kislotaning etil efiri- 1,3g
Natriy karbonat-1,0 g
Izopropil spirt – 30 ml
Aktivlangan ko‘mir – 0,05 g
Natriy gidro sulfat(NaHSO
4
)- 0,05 g
Jixozlar:
3 og‘izli kolba - 250 ml
Ajratgich voronka
Libix sovutgichi
Suvni haydash qurilmasi
Reaksiya tenglamasi:
Ish bajarish tartibi:
1. 3 og‘izli kolbaga aralshtirgich termometr
va qaytar sovutgich bilan
jihozlangan moslamaga 1,5 g temir kukuni solinadi.
2. So‘ngra ustiga 20 ml suv va 0,15 g ammoniy xlorid solinadi.
3. Temperatura 95-97
o
C ga etguncha 20 min davomida qizdiriladi.
4. 1,3 gr p-nitrobenzoy kislotaning etil efiri
qizdirilgan massani ustiga
solinadi va 98-102
0
C gacha qizdiriladi.
5. So‘ngra aralshma suv hammomida 1,5 soat davomida qaynatiladi.
10-Laboratoriya ishi
Mavzu:
Anestezin sintezi
6. Aralashma 40-45
0
C gacha sovutiladi va ustiga 1,0 g Na
2
CO
3
solib
aralshtiriladi.
7. Aralashma 10-15 min aralashtirmagan holda 5-10
0
C
gacha sovutiladi va
aralashmaning qattiq(cho‘kma) qismi filtrlab olinadi.
8. Olingan anestezinning qattiq aralashmasini 30 ml izopropil spirtida 15
minut davomida aralshtirgan holda 65-70
0
C da ekstraktsiya qilinadi.
9. Anestezin ekstrakti 0.05 g aktivlangan ko‘mir va 0.05 g natriy gidrosulfat
bilan aralshtiriladi hamda 15 min 65-70
0
C da
qaynatiladi va qaynoq holda
filtrlanadi.
10. pH (5-5,5) bo‘lguncha olingan filtratga HCl(kons)
tomchilab solinadi
11. Qaynoq aralashmani aralashtirgan holda qaynagan suv qo‘shiladi
aralashma loyqalangunga qadar.
12. 5-7
0
C da texnik kristallar hosil bo‘ladi va filtrlanadi. Cho‘kma suv bilan
asta sekin yuviladi va 1,1 g (97%) anestezin olinadi.
1-rasm. Sintez moslamasi.
