|
Emj: Eshitish miya tizimiga javob testi Akustik nevroma: eshitish va muvozanat
|
| Sana | 15.11.2023 | | Hajmi | 46,02 Kb. | | #99240 |
Bog'liq GLOSSARI Ahmadjanova Mehrinoso
GLOSSARI
EMJ: Eshitish miya tizimiga javob testi
Akustik nevroma: eshitish va muvozanat
nervlarida rivojlanib, asta-sekin eshitish
qobiliyatini yuqotishni, tinnitusni va / yoki bosh
aylanishini keltirib chiqarishi mumkin bo'lgan
xavfsiz o'simta.
Anemiya: kamqonlik - qonda eritrotsitlar soni va
gemoglobin miqdorining kamayishi.
Ortirilgan karlik: tug'ilishda bo'lmagan ammo
hayot davomida rivojlanadigan eshitish
qobiliyatini yo'qotish
Adenoid: burun orqasida joylashgan limfoid
to'qima.
Adjuvant: Muvaffaqiyat ehtimolini oshirish uchun
asosiy terapiyadan keyin berilgan terapiya,
masalan, jarrohlikdan so'ng berilgan
kimyoterapiya yoki radiatsiya terapiyasi.
Ageusia: ta'm bilish sezgisini yo'qotish.
Albinizm: teri, ko'z va sochlarda normal pigment
yo'qligi.
Alport sindromi: buyrak kasalligi va ba'zan ko'z
nuqsonlari bilan xarakterlanadigan irsiy
sensorineyral eshitishni yuqolishi holati
Amerika imo-ishora tili: asosan kar odamlar
uchun qo'llaniladigan o'zining sintaksisi va
grammatikasi ega qo'llanma tili.
Ankiloglossiya: tilning og'iz bo'shlig'iga bog'lab
qo'yilgan "til bog'lash" deb nomlanuvchi oldingi
yoki bog'langan lingal frenulum
Anosmiya: hid bilish sezgisining yo'qligi.
Afaziya: Tilni ishlatish yoki tushunish
qobiliyatining to'liq yoki qisman yo'qolishi;
odatda insultdan kelib chiqadi ("Insult" haqida
o'qing) miya kasalligi yoki shikastlanish.
Aphonia: ovozning to'liq yo'qolishi
Apraksiya: mushaklarning normal ishlashini
namoyish eta olishiga qaramay, ixtiyoriy harakatni
amalga oshirolmaslik
Artilulyatsya buzilishi: Noto'g'ri
joylashtirilganligi, vaqtni ta'siri, bosimi, lablar, til
yoki tomoq harakatlari tezligining oqimi tufayli
nutq tovushlarini (fonemalarni) to'g'ri chiqara
olmaslik.
ASL: Amerika imo-ishora tili
Assistive devices Yordamchi qurilmalar: Alfavit taxtalari, matnli
telefonlar yoki matnni nutqqa o'zgartirish
dasturlari kabi aloqa vositalari buzilgan
odamlarga harakatlar, vazifalar va faoliyatlarni
bajarish uchun ishlatiladigan texnik vositalar va
qurilmalar.
Aspiratsiya: suyuqlik yoki hujayralarni tananing
biron bir joyidan olib tashlash uchun ignadan
foydalanish.
Bezovtalik: Oddiy hayotiy funktsiyalarga xalaqit
beradigan qo'rquvning holdan toydiruvchi holati.
Audiogram: Eshitish testi.
Audiolog: Eshitish qobiliyatini yo'qotish va u
bilan bog'liq buzilishlami, shu jumladan
muvozanatni (vestibulyar) va tinnitusni baholash
va eshitish qobiliyati va unga bog'liq kasalliklari
bo'lgan odamlarni reabilitatsiya qilish uchun
o'qitiladigan sog'liqni saqlash mutaxassisi. Eshitish
vositasi va muvozanat funktsiyasini baholash,
eshitish moslamalari va eshitish uchun boshqa
yordamchi moslamalarni o'rnatish va tarqatish
uchun audiologolog turli xil test va
protseduralardan foydalanadi.
Eshitish miya tizimiga javob testi: komatozada,
Brainstem beparvolikda va hokazolarda, bemorlarda va
Response test chaqaloqlarda va yosh bolalarda eshitish uchun
miya ishlashi uchun test; Eshitish asabidan va
miyaning boshqa qismlaridan elektr harakatini
qayd etish uchun elektrodlarni boshga bog'lashni
o'z ichiga oladi.
Eshitish nervi: ichki quloqni miya tizimiga
bog'laydigan va eshitish va muvozanat uchun
mas'ul bo'lgan sakkizinchi kranial asab tolasi.
Eshitishni idrok etish: tovushning ma'nosini
aniqlash, talqin qilish va biriktirish qobiliyati.
Eshitish protezlari: eshitish qobiliyatini
o'zgartiradigan yoki yaxshilaydigan qurilma.
Kengaytiruvchi moslamalar: nutqlari cheklangan
yoki umuman bo'lmagan odamlarga muloqot
qilish uchun yordam beradigan vositalar, masalan,
aloqa taxtalari, piktograflar (ular o'zlariga o'xshab
ko'rinadigan belgilar) yoki ideograflar (g'oyalarni
ifodalovchi belgilar).
Tovushni qayta tiklash: eshitish qobiliyati past
rehabilitation odamlar bilan gaplashish va muloqot qilish
qobiliyatini yaxshilash uchun ishlatiladigan usullar.
Autoimmun karlik: insonning immunitet tizimi
deafness tananing sog'lom to'qimalariga, shu jumladan
ichki quloqlardagi to'qimalariga qarshi reaktsiya
beradigan g'ayritabiiy antitelalar ishlab
chiqarganda paydo bo'ladi.
Autizm: erta bolalikdan boshlanadi va balog'at
yoshiga qadar davom etadigan Miya kasalligi;
rivojlanishning uchta muhim sohasiga ta'sir qiladi:
aloqa, ijtimoiy muloqot va ijodiy yoki xayoliy o'yin.
("Bola rivojlanishining keng tarqalgan kasalliklari
dagi autizm haqida o'qing)
Otolog: bir shaxsdan olingan.
Muvozanat: Biologik tizim, bu odamlarga tanalari
atrof-muhitda qaerdaligini bilish va kerakli
pozitsiyani saqlab turish. Normal muvozanat ichki
quloqdagi labirint ma'lumotlari, ko'rish va teginish
kabi boshqa hislar va mushaklarning harakatiga
bog'liq.
Muvozanatning buzilishi: Labirintdagi buzilish,
ichki organlar muvozanat tizimini boshqaruvchi,
bu odamlarga atrof-muhitning qaerdaligini bilish
imkonini beradi. Labirint tanadagi boshqa tizimlar,
masalan, vizual va skelet tizimlari bilan ishlaydi
Barotrauma: havo bosimining pasayishi
natijasida o'rta quloqning shikastlanishi.
Miya tizimining implantanti: koklea va eshitish
nervlarini chetlab o'tadigan eshitish protezlari.
Implantantning bu turi eshitish nervlari
ishlamayotganligi sababli koxlear
implantatsiyadan foyda ko'rmaydigan odamlarga
yordam beradi.
Branxial: Xomiladagi kistalar yoki sinus yo'llarini
tasvirlash uchun ishlatiladigan atama. Bu so'z
baliq go'shtiga o'xshashlikni anglatadi. Bolalarda
odatda quloq yaqinida boshlanib, bo'yinbog
yonida tugaydigan to'rtta mumkin bo'lgan filialial
anomaliyalar mavjud.
Xavfli paroksizmal pozitsiyali vertigo: boshni
xarakatlantirishda to'satdan bosh aylanishi,
chayqalish yoki kungil aynishi paydo bo'lishi.
Xavfsiz o'sma: yomon bo'lmagan o'sma; bu
saraton emas.
Ikki tomonlama: tananing har ikki tomoniga yoki
bodomsimon bez kabi ikki juftlashgan organga
ta'sir qiladigan holat.
Blefarospazm: Ko'zni haddan tashqari miltillatish
bilan bog'liq bo'lgan harakatning buzilishi.
BPPV: yaxshi sifatli Paroksizmal pozitsional bosh
aylanishi (yuqoriga qarang).
Sarlavha: televizor yoki kino ekranda namoyish
etilgan so'zlarning matnli namoyishi, bu kar yoki
eshitish qobiliyatiga ega bo'lmaganlarga bir
vaqtning o'zida dasturning muloqotini va
harakatlarini kuzatishga imkon beradi.
Eshitishni qayta ishlashning markaziy buzilishi:
tovushlarni farqlash, tanib olish yoki tushuna
olmaslik; eshitish va aql joyida bo'lgan xolat.
Miya qon tomirining buzilishi: miyaga qon
etishmasligi, natijada nutq, til yoki tananing
boshqa qismini harakatga keltirish qobiliyati u
agar etarlicha og'ir bo'lsa, o'limga xam olib keladi.
Qon tomir insulti sifatida ham tanilgan.
Cerumen: quloqdagi oltingugirt yig'ilishi.
Ximosensoriya buzilishi: hid yoki ta'm hissi bilan
bog'liq kasalliklar yoki muammolar.
Choanal atreziya: burunning orqa qismida uni
nafas olish naychasiga ulanmagan tul tug'ma
nuqsoni. Ushbu muammoga duch kelgan
chaqaloqlar burun orqali nafas ololmaydilar.
Xolesteatoma: Teri (epiteliya) unga tegishli
bo'lmagan joylarda o'sadi, teri tomonidan ishlab
chiqarilgan fermentlar va bosim nekrozi tufayli
buzilishi mumkin. Odatda o'rta quloq va
mastoidda terining o'sishi, bu sezilarli infektsiyani
va eroziyani keltirib chiqaradi.
Cilia: burun, sinus va shamol trubkasida shilliq
qavatni harakatlantiradigan mayda sochlar.
Og'iz bo'shlig'i: bu tanglayda ochilib, yuqori lab
va / yoki burun bilan bo'lishi mumkin tug'ma
nuqson,
Koxlea: eshitishning muhim organi bo'lgan ichki
quloqda shilliqqurt shaklidagi struktura. Ushbu
naycha mayda soch hujayralari bilan to'ldirilgan
bo'lib, ular miyaga tovushni etkazishga yordam
beradi.
Koxlear implantlar: karlarning eshitishini qisman
tiklaydigan elektron qurilma. Jarrohlik yo'li bilan
ichki quloqqa joylashtiriladi va quloq tashqarisida
taqilgan qurilma tomonidan faollashtiriladi. U
ichki quloqdagi shikastlangan tuzilmalarni chetlab
o'tib, eshitish asabini to'g'ridan-to'g'ri tebratadi,
bu ba'zi kar odamlarga tovushlarni va nutqni
eshitish va talqin qilishni o'rganishga imkon
beradi.
Tushunish: idrok, xotira, xabardorlik, fikrlash,
fikrlash, aql va tasawurni o'z ichiga olgan fikrlash
qobiliyatlari.
Eshitishning conductive buzilishi: tashqi yoki
o'rta quloqning disfunktsiyasidan kelib chiqqan
eshitishni yuqotish.
Havo yo'lining doimiy musbat bosimi: Havo
yo'lini ochiq tutish uchun yuziga quyiladigan va
bosimi ostida havo etkazib beradigan qurilma,
odatda uyquda nafasi tiqilib qoladigan odamlar
yotgan paytda kiyishadi.
CPAP: havo yo'llarining doimiy musbat bosimi
Jestlar yordamidagi articulyatsiya nutqi: nutqni
o'qishni kar va eshitish qobiliyatiga ega
bo'lmagan kishilar lablariga o'xshash so'zlarni
(masalan, shov-shuvga o'xshash) yoki yashirin
bo'lgan so'zlarni farqlashga yordam berish uchun
og'iz yoniga o'rnatilgan qo'l shakllari tizimi bilan
birlashtiradigan aloqa usuli. (masalan, gag).
Kultura ekma: aniqlash maqsadida
mikroorganizmlar yoki viruslaming o'stirish
CVA: miya qon tomirida jaroxat
Kista: suyuqlik yoki yumshoq material bilan
to'ldirilgan, biron bir organ yoki to'qimada
uchraydigan bo'lak; bu bir qator sabablarga ko'ra
yuzaga kelishi mumkin, ammo uning mavjudligi
organ yoki to'qima funktsiyasini buzmasa, odatda
zararsizdir.
Sitomegalovirus (tug'ma): Odamlarni
yuqtiradigan va turli xil klinik simptomlarni, shu
jumladan karlikni yoki eshitish qobiliyatini buzishi
mumkin bo'lgan gerpes viruslarining bir guruhi;
virus bilan infektsiya tug'ilishdan oldin yoki keyin
bo'lishi mumkin.
Decibel: tovushning shiddati yoki balandligini
o'lchaydigan birlik.
Dermoid: Burun, qosh yoki bo'yin bilan bog'liq
bo'lgan kista, ba'zida miyaga aloqasi bor. Ushbu
kista va uning mumkin bo'lgan trakti xomilalik
rivojlanish paytida hosil bo'ladi.
To'siqning og'ishi: burunning to'siqni bir
tomoniga yoki boshqa tomoniga egilishi; burun
teshigining tiqilib qolishiga olib kelishi mumkin
Bosh aylanishi: Jismoniy beqarorlik,
nomutanosiblik va yengillik, balans buzilishi bilan
bog'liq.
Dizartiya: miya yoki asablarga zarar etkazish
natijasida nutq mexanizmining mushaklari
kuchining yoki muvofiqlashuvining buzilishidan
kelib chiqadigan nutq buzilishlari guruhi.
Dysequilibrium: har qanday muvozanat buzilishi.
Balans buzilishi" haqida o'qing)
Disfluensiya: nutqning ravon oqimi yoki ifodasi
buzilishi.
Disgeusiya: buzilish yoki ta'm sezgisi yo'qligi.
Disleksiya: o'qish qiyinchiliklari bilan
tavsiflanadigan o'rganish qobiliyati. Ba'zi bir
shaxslar, shuningdek, raqam yozish, imlo yoki
raqamlar bilan ishlashda qiynalishlari mumkin.
Disosmiya: hid bilish sezgisi buzilish yoki yo'qligi.
Disfagiya: yutish qiyinligi
Disfoniya - ovozning yoki nutqning har qanday
buzilishi
Nutqning dispersiyasi: normal mushak tonusi va
nutq mushaklarining muvofiqlashtirilishi bo'lgan
odamlarda so'zlarni doimiy ravishda talaffuz qilish
qobiliyatining qisman yo'qolishi.
Distoniya: Bir yoki bir nechta mushaklarning
g'ayritabiiy toni.
Quloq barabani: tashqi quloq kanalini o'rta
quloqdan ajratib turadigan va to'g'ridan-to'g'ri
quloq suyaklariga (ossikulalarga) ega shaffof,
tolali baraban. Ushbu struktura tovush to'lqinlarini
mexanik energiyaga o'tkazishga yordam beradi,
bu ichki quloqning stimulyatsiyasiga olib keladi.
Quloq infektsiyasi: quloqda bakteriyalar yoki
viruslarning mavjudligi va ko'payishi
Quloq mumi: tashqi quloqdagi bezlardan
(serumen) sarg'ish sekretsiya, bu quloq terisini
quruq va infektsiyadan himoya qiladi.
Elektronistagmogram: Vestibulyar tizimning
sinovi, bu muvozanat muammolarini tashxislashga
yordam beradi.
Endolimf: labirint ichidagi suyuqlik (uchta yarim
doira kanalidan va vestibuladan iborat ichki
quloqda joylashgan muvozanat organi).
Endoskopik sinus jarrohligi: Burunga
moslashuvchan teleskoplar qo'yib, sinuslarni
tekshirish va protseduralarni bajarish.
Endoskopiya: kichik kesma orqali ichki a'zolarni
ko'rish uchun teleskop yordamida jarrohlik.
Odatda an'anaviy jarrohlik muolajalariga
qaraganda kamroq invaziv va qisqaroq
davolanishni talab qiladi.
ENG: Elektronistagmogram
Epiglottis: Yutish paytida ovoz qutisi (lariks)
ustidan yopiladigan xaftaga o'xshash kichkina
klapan, oziq-ovqat qizilo'ngachga tushadi.
Epistaksis: burundan qon ketishi.
Qizilo'ngach: tomoqni oshqozon bilan
bog'laydigan mushakli yutuvchi naycha.
ESS: Endoskopik sinus jarroxligi
Etmoid: Ko'zlar orasida joylashgan sinuslar.
Eustasian naycha: O'rta quloqni tomoqqa
bog'laydigan naycha.
Tashqi otit: Odatda "suzuvchining qulog'i" deb
nomlanuvchi tashqi quloq kanalining infektsiyasi.
Nozik igna aspirati: o'simta turini aniqlash uchun
mikroskop ostida tekshirish uchun o'simtadan
hujayralarni olib tashlash uchun ignadan
foydalanish.
FNA: ingichka igna aspirati
Frenulum: Tilning o'rtasini og'iz bo'shlig'i bilan
bog'laydigan to'qima membranasi.
Frontal: Peshonada joylashgan sinuslar, odatda
har xil o'lchamlarda va rivojlanishning har xil
miqdorlarida.
Oshqozonni tortib olish: oshqozonning bir
qismini, odatda saraton kasalligi tufayli olib
tashlangan naychani almashtirish uchun ishlatish.
Gastroezofagial reflyuks: suyuqlikni
oshqozondan yutib yuboradigan naychaga
zaxiralash, bu esa yurak urishi va yutish
trubasining uzoq muddatli shikastlanishiga olib
keladi. Gastroezofagial reflyuks kasalligi deb ham
ataladi.
Gastrostomiya: qorin bo'shlig'i terisi orqali
oshqozonga to'g'ridan-to'g'ri kiradigan naycha,
bu ularning sog'lig'ini saqlash uchun etarlicha
ovqat iste'mol qila olmaydigan odamga to'yimli
suyuqlik berishiga imkon beradi.
GE reflyuksi: Gastroezofagial reflyuks
GERD: Gastroezofagial reflyuks kasalligi
Gustatsiya: Ta'mni sezish harakati yoki hissi.
Soch hujayralari: Sochga o'xshash tuzilmalar,
stereosiliya bilan o'ralgan va tovush to'lqinlarining
mexanik energiyasini asab impulslariga
aylantiradigan ichki quloqning sezgir hujayralari.
Gaptic tuyg'usi: jismoniy aloqa yoki teginish
hissi.
Haptometr: teginishga sezgirlikni o'lchash
vositasi.
Eshitish: Havodagi tovush to'lqinlari elektr
signallariga aylantirilgan bir qator hodisalar, ular
miyaga nerv impulslari sifatida yuboriladi, ular
izohlanadi.
Eshitish apparati: quloqqa kuchaytirilgan
tovushni olib keladigan elektron qurilma. Eshitish
moslamasi odatda mikrofon, kuchaytirgich va
qabul qiluvchidan iborat.
Eshitishning buzilishi: tashqi, o'rta yoki ichki
quloqda paydo bo'lishi mumkin bo'lgan normal
eshitish jarayonida buzilishlar, bu orqali tovush
to'lqinlari elektr signallariga aylantirilmaydi va
asab impulslari miyaga talqin qilinishi uchun
etkazilmaydi.
Eshitish qobiliyatining irsiy buzilishi: avlodlar
avlodiga o'tadigan eshitish qobiliyatining
pasayishi
Xirillash: g'ayritabiiy yoki qo'pol ovozli ovoz,
vokal buzilishi va boshqa kasalliklar, masalan,
gastroezofageal reflyuks tiroid muammosi yoki
og'iz tomog'iga travma (ovoz qutisi).
Hyoid: Yutish harakatlarini keltirib chiqaradigan
mushaklar orasiga qo'yilgan bo'ynidagi suyak.
Giperplaziya: Organning normal hujayralari
haddan tashqari o'sishi.
Gipogeziya: ta'mga sezgirlikning pasayishi.
Giposmiya: hidga nisbatan sezgirlikning
pasayishi.
Incus: malleus va pog'onalar orasidagi o'rta quloq
suyagi, odatda "anvil" deb ataladi.
Ichki quloq: Eshitish organini (koklea) va
muvozanat organini (labirint) o'z ichiga olgan
quloq qismi.
Kallman sindromi: Hid hisining yo'qligi va
gonadlarning funktsional faolligi pasayishi (jinsiy
hujayralarni ishlab chiqaradigan organlar), o'sish
va jinsiy rivojlanishga ta'sir qiluvchi bir qator
xususiyatlarni o'z ichiga olishi mumkin bo'lgan
• kasallik.
Labirint: Ichki quloqda joylashgan muvozanat
organi. Labirint uchta yarim doira kanalidan va
vestibuladan iborat.
Labirintin gidroplari: muvozanat organida
ortiqcha suyuqlik (labirint); quloqlarda bosim yoki
to'liqlikni, eshitish qobiliyatini, bosh aylanishini va
muvozanatni yo'qotishiga olib kelishi mumkin.
Labirintit: bosh aylanishi, muvozanatning
yo'qolishi va eshitishning vaqtincha yo'qolishiga
olib keladigan virusli yoki ichki quloqning
yallig'lanishi bakterial infektsiyasi
Landau-Kleffner sindromi: Ko'pincha balog'atga
etishgan va og'zaki tilni tushunish va ishlatish
qobiliyatining asta-sekin yoki to'satdan yo'qolishi
bilan aniqlanadigan kelib chiqishi noma'lum
bo'lgan bolalik kasalligi.
Til: tovushlar, imo-ishoralar, belgilar yoki belgilar
yordamida fikrlar va hissiyotlarni etkazish tizimi.
Til buzilishi: Og'zaki aloqa va aloqa uchun ramz
tizimidan foydalanish yoki tushunish bilan bog'liq
har qanday muammolar.
Hiqildoqdagi neoplazmalar: saraton yoki
saraton bo'lmagan bo'lishi mumkin bo'lgan
hiqildoqda g'ayritabiiy o'smalar (ovoz qutisi).
Hiqildoq tugunlari: vokal burmalarning ichki
qismlarida (vokal kordonlarida) nonkancer,
qo'ng'irsimon o'smalar; odatda ovozni suiiste'mol
qilish yoki noto'g'ri foydalanish natijasida yuzaga
keladi.
Hiqildoq falaji: laringal asablariga shikastlanish
yoki kasallik tufayli vokal burmalarining bir yoki
ikkalasining funktsiyasi yoki hissi yo'qolishi.
Laringektomiya: Hiqildoqning bir qismini yoki
barchasini olib tashlash uchun jarroxlik (ovozli
Laringit: bo'g'iq ovoz yoki ovozning to'liq
yo'qolishi, vokal burmalarining tirnash xususiyati
(vokal kordlari).
Laringomalaziya: Ovoz shovqini ustidan
klapanlarning bo'shashishini tasvirlash uchun
ishlatiladigan atama, bola nafas olayotganda
shovqinni keltirib chiqaradi va odatda ovqatlanish
paytida eshitiladi.
Laringoskopiya: yoritilgan teleskop yordamida
og'iz bo'shlig'iga qarash.
Larynx (Hiqildoq): Ovozni aniqlash uchun
ishlatiladigan atama, bu ovoz chiqarishga yordam
beradigan vokal kordlari va tuzilmalami o'z ichiga
oladi. Ushbu struktura yopilish orqali
yutayotganda havo yo'lini nafas olish naychasidan
ajratib turadi. Ovozli kordonlar o'rtada
uchrashganda, ovoz yoki boshqa tovushlar
chiqariladi.
Lazer yordamida uvulopalatoplastika: Uuqu
vaqtidagi nafas qisib qolishini kamaytirish uchen
tanglayni toraytirish va tilchani lazer energiyasi
olib tashlash.
LAUP: lazer yordamida uvulopalatoplastika
O'qishdagi nogironlik: Oddiy aqlli odamlarda
o'qish yoki yozish kabi ma'lum ko'nikmalarda
qiyinchilik bilan xarakterlanadigan bolalikdagi
buzilishlar.
Limfa tugunlarini kesish: o'simta yaqinidagi
limfa bezlarini saraton kasalligiga aloqadorligini
aniqlash va ular ichida joylashgan har qanday
saratonni olib tashlash.
Lenfadenektomiya: o'simta yaqinidagi limfa
bezlarini saraton kasalligiga aloqadorligini
aniqlash va ular ichida joylashgan har qanday
saratonni olib tashlash.
Lenfadenopatiya: odatda "shishgan bezlar" deb
nomlanuvchi yallig'lanish yoki infektsiya bilan
bog'liq limfa tugunlarining kengayishi.
Malleus (Bolg'acha): Boshqa ossikulalarni
timpanik membrana bilan to'g'ridan-to'g'ri
bog'laydigan quloq suyagi, odatda "bolg'a"
suyagi deb ham ataladi.
Pastki jag' Mandibula: pastkijag 'bog'laydigan
"jag' suyagi".
Yuqori jag' Maksilla: Yuqori tishlar biriktirilgan
suyak.
Maksillar sinuslari: Vonoqlaming orqasida
joylashgan sinuslar.
Mastoid: Quloq orqasidagi suyak.
Mastoidektomiya: Og'ir, rivojlangan quloq
infektsiyasidan kelib chiqqan infektsiyalangan
suyakni ochish va olib tashlash.
Mastoidit: og'ir, rivojlangan quloq infektsiyasi
tufayli mastoid suyagi infektsiyasi.
Meige sindromi: Jag' mushaklari, lablari va
tilining ixtiyoriy harakatlari bilan ko'zning haddan
tashqari miltillashi (blefarospazm) bo'lishi mumkin
bo'lgan harakatning buzilishi.
Meningit: miyani va orqa miyani o'rab turgan
membranalar meninging yallig'lanishi,; eshitish
yoki karlikni keltirib chiqarishi mumkin.
Metastaz: Tanadagi biron bir joyda saraton
kasalligidan kelib chiqqan xavfli o'smalar.
Metastatik: tananing bir yoki bir nechta qismiga
tarqalgan o'simta.
O'rta quloq: Inson eshitish tizimining pastki jag
suyaklaridan rivojlangan va havo
tebranishlarining ichki quloqni to'ldiradigan
suyuqlik tebranishiga aylanishini ta'minlaydigan
qismi.
Noto'g'ri artikulytsiya. Noto'g'ri talaffuz etilgan
nutq tovushi (fonema) yoki tovushlar.
Harakat og'rig'i: Bosh aylanishi, terlash, ko'ngil
aynishi, qusish va umumiy noqulaylik, odam
harakatda bo'lganda sodir bo'ladi.
Nutqining motor buzilishi: mushaklarning
zaifligi yoki mos kelmasligi yoki ixtiyoriy
mushaklar harakatlarini qiyinlashtirishi sababli
nutq tovushlarini (fonemalarni) aniq ishlab
chiqara olmaslik natijasida kelib chiqqan
kasalliklar guruhi.
Nazofaringoskopiya: burun va tomoqqa qarash
va egiluvchan teleskop yordamida vokal kordlarini
tekshirish.
Bo'yinni kesish: limfa bezlari va bo'yinning bir
tomonidagi ba'zi mushaklarni saraton kasalligiga
aloqadorligini aniqlash va ular ichida joylashgan
har qanday saratonni olib tashlash uchun.
Neoadjuvant: Muvaffaqiyat ehtimolini oshirish
uchun asosiy terapiyadan oldin buyurilgan
terapiya, masalan, jarrohlikdan oldin berilgan
kimyoterapiya yoki radiatsiya terapiyasi.
Neyropraksiya: Asab funktsiyasining vaqtincha
pasayishi.
Nerv plastiklik: Miya va / yoki asab tizimining
ba'zi qismlari shikastlanish kabi yangi sharoitlarga
moslashish qobiliyati.
Nerv protezlari: koxlear implantatsiya kabi asab
tizimining shikastlangan yoki kasallangan qismini
o'rnini bosadigan asboblar.
Nerv stimulyatori: Nervni tashqi manba orqali
faollashtirish yoki quwatlantirish.
Neyrofibromatozning 1-turi (NF-1 fon
Recklinghausen): Eskirgan kasalliklar guruhi,
bunda eshitish asabini o'z ichiga olishi mumkin
bo'lgan bir nechta nervlarda o'smalar rivojlanadi.
NF-1 alomatlariga kofe rangidagi dog'lar, suyaklar
va neyrofibromalarning kengayishi yoki
deformatsiyasi kiradi.
Neyrofibromatozning 2-turi (NF-2): irsiy
kasalliklar guruhi, bunda asabda bo'lmagan
o'smalar odatda eshitish nervini o'z ichiga olgan
bir nechta nervlarga o'sadi. NF-2 alomatlariga
eshitish asabidagi o'smalar kiradi, ular eshitish va
muvozanatga ta'sir qiladi. NF-2 o'smirlik davrida
eshitish qobiliyatining pasayishi bilan sodir
bo'lishi mumkin.
Neyrogen aloqaning buzilishi: Eshitish, nutq va
/ yoki asab tizimining (miya yoki asab)
buzilishidan kelib chiqadigan til muammolari
tufayli boshqalar bilan ma'lumot almashish
imkoniyati.
Tugunni kesish: o'simta yaqinidagi limfa bezlarini
saraton kasalligiga aloqadorligini aniqlash va ular
ichida joylashgan har qanday saratonni olib
tashlash.
Shovqin ta'sirida eshitish yo'qolishi: zararli
tovushlar yoki juda baland impulsli tovush (lar)
yoki uzoq vaqt davomida 90 desibel darajasida
tovushlarga takroriy ta'sir qilish natijasida eshitish
halokati, ichki quloqning sezgir tuzilmalariga zarar
etkazadi.
Nonsindromik irsiy eshitishning buzilishi:
meros qilib olingan va klinik belgilar bilan bog'liq
bo'lmagan eshitish qobiliyatini yo'qotishi yoki
karlik.
Obstruktiv uyqu apneosi: uyqu paytida tanglay,
til va / yoki burun orqali nafas olishni tiqilib
qolishi.
OCR: Osilikulyar zanjirni qayta qurish
Xushbo'y hid: hid hidini qo'zg'atadigan modda
Olfaktsiya: hidlash harakati
Olfaktometr: hid hidining qizg'inligini baholash
uchun asbob.
Ochiq nutqnl aniqlash: Vizual maslahatlarsiz
nutqni tushunish (nutqni o'qish).
Oromandibulyar distonia: jag' mushaklari, lablari
va tilining majburiy ravishda harakatlanishi.
OSA: Obstruktiv uyqu apneosi
Ossisle: uchta quloq suyagi uchun umumiy
atama.
Osilikulyar zanjirni qayta qurish: shikastlangan
quloq suyaklarini olib tashlash va sun'iy suyaklar
bilan almashtirish.
Otit mediasi: O'rta quloqning, quloq orqasidagi
joyning infektsiyasi.
Otitis externa: quloqning tashqi qismini
yallig'lanish eshitish kanaliga, odatda
suzuvchining qulog'i" deb nomlanadi.
Otoakustik emissiya: Ichki quloq tomonidan
ishlab chiqarilgan past intensivlikdagi tovushlar,
quloq kanaliga joylashtirilgan sezgir mikrofon
bilan tezda o'lchanishi mumkin.
Otolaringolog: quloq, burun, tomoq, bosh va
bo'yin kasalliklariga ixtisoslashgan shifokor /
jarroh.
Otolog: Quloq kasalliklariga ixtisoslashgan
shifokor /jarroh.
Otoplastika: Quloqlarning ko'rinishini yaxshilash
uchun jarrohlik, odatda quloqlarni odam
xohlaganidan ko'proq siqib chiqarganda yoki ular
notekis bo'lsa, boshga yaqinroq joylashadi.
Tashqi quloq: quloqning tashqi qismi, pinna
aurikuladan va quloq kanalidan iborat.
Tanglay
Panendoskopiya: burun, og'iz, tomoq va
hiqildoqni ko'rish uchun teleskoplardan
foydalanish.
Panorex: rentgen tekshiruvi, unda rentgen
apparati bosh va atrofdagi, shuningdek
tishlarning hammasini ko'rsatib turadi.
Papillomavirus: nafas olish yo'llari kabi terining
va ichki organlarning yuzasida saratonsiz urushga
o'xshash o'smalar paydo bo'lishiga olib keladigan
viruslar guruhi; hayot uchun xavfli bo'lishi
mumkin.
Paratiroid: Qonda kaltsiy darajasini tartibga
soluvchi paratiroid gormoni deb nomlanadigan
gormon ishlab chiqaradigan bo'yin qismida
joylashgan mayda bezlar. Qalqonsimon bezning
orqasida bo'yinning har ikki tomonida odatda
ikkita bez mavjud, ammo ular bo'yinning boshqa
joylarida va hatto ko'kragida ham bo'lishi
mumkin.
Feromonlar: Hayvonlar tomonidan chiqariladigan
kimyoviy moddalar, xuddi shu turdagi boshqa
hayvonlarda o'ziga xos xatti-harakatlar yoki
fiziologik reaktsiyalarni keltirib chiqaradigan.
Fonologiya: nutq tovushlarini o'rganish.
Postlingual karlik: Tilni o'rgangandan keyin kar
bo'lgan kishi.
Oldindan karlik: kar bo'lib tug'ilgan yoki eshitish
qobiliyatini bolalikdan erta boshlagan, til
o'rganishdan oldin.
Presbycusis: Odamlar qariganida ichki yoki o'rta
quloqdagi o'zgarishlar tufayli asta-sekin paydo
bo'ladigan eshitish qobiliyatini yo'qotish.
Birlamchi o'sma: tananing yoki organning
saraton o'sishi boshlangan qismi.
PTH: Paratiroid gormoni
O'qishdagi buzilishlar. Yozma tilning ramz
tizimini ishlatish yoki tushunish qiyinligi bilan
tavsiflangan har qanday muammoli guruh.
Refltyks (qusish): Suyuqlikni bir bo'shliqdan
suyuqlik kelib chiqqan bo'shliqqa, masalan,
oshqozondan suyuqlikni yutish trubkasiga, yurak
urishini keltirib chiqaradigan zaxira.
Rinit: infektsion, allergiya, begona jism, asab
tizimiga g'ayritabiiy kirish yoki boshqa
yallig'lanish agentlari sabab bo'lishi mumkin
bo'lgan burunning yallig'lanishi.
Rinoplastika: Burun ko'rinishini yaxshilash uchun
operatsiya.
Rinoreya: Burundan ajralma
Oumaloq: o'rta quloq va ichki quloqni ajratuvchi
membrana.
So'lak bezlari: og'iz va tomoq atrofida joylashgan
bezlar. Katta so'lak bezlari parotid,
submandibulyar va sublingual bezlardir. Ularning
barchasi og'zingizga tupurikni, so'lak kanallari deb
ataladigan naycha orqali parotitni, sizning yuqori
tishlaringiz yaqinida, tilingiz ostidagi
submandibular va sublinguals og'zingizning
tubidagi ko'plab kanallar orqali chiqaradi.
Eshitish qobiliyatining sezgirligi: Ichki
quloqning sezgir hujayralari va / yoki asab tolalari
shikastlanishi natijasida eshitishni yo'qolishi.
Septal og'ish: to'siqni burunning birtomoniga
yoki boshqa tomoniga egish; burun teshigining
tiqilib qolishiga olib kelishi mumkin.
To'siq: Ikki burun teshigini ajratadigan tog'ay va
teri.
Septoplastika: Septal og'ishni to'g'rilash uchun
to'siqni qayta to'g'irlash.
Imo-ishora tili: kar yoki eshitish qobiliyatiga ega
bo'lmagan odamlar uchun qo'l harakati, imoishoralar
va yuz ifodalari grammatik tuzilish va
ma'nolarni etkazadigan aloqa usuli.
Sinus: bjr bo'shliqdan ikkinchisiga yoki boshqa
bo'shliqqa ulangan bo'shliqqa ulanish; odatda
burunning orqa qismiga ulanadigan bosh suyagi
ichidagi bo'shliqlarni anglatadi.
Sinusit: bir yoki bir nechta sinuslarni o'z ichiga
olgan infektsiya.
SLI: Tilning o'ziga xos buzilishi
Uyqu apnoesi: uyqu paytida tanglay, til va / yoki
burun orqali nafas olishni to'sqinlik qilish;
obstruktiv uyqu apnoesi deb ham ataladi.
Hid: hid yoki iforni sesish nervlarga ta'sir qiluvchi
stimullar orqali sezish.
Hid bilishning buzilishi: hidlarni sezmaslik. Bu
vaqtincha bo'lishi mumkin, boshning sovuqligi
yoki shishish yoki burun yo'llarining tiqilib qolishi.
Bu hidli mintaqaning biron bir qismi miya
shikastlanishi, o'sma, kasallik yoki surunkali rinit
kabi omillar bilan zararlanganda doimiy bo'lishi
mumkin.
Somnoplastika: Hurrakni va uyqu apnoesini
kamaytirish uchun tanglayni radiochastota
energiyasi bilan toraytirish.
Ovozni vokalizatsiya qilish: Ovozni ishiab
chiqarish qobiliyati.
Spazmodik disfoniya: bir yoki bir nechta
mushaklar yoki ovozli qutining majburiy
harakatlari natijasida yuzaga kelgan ovozning
birdan buzilishi.
Tilning o'ziga xos buzilishi: aqliy zaiflik, eshitish
qobiliyati yoki hissiy kasalliklar kabi muammolar
bo'lmagan taqdirda aloqa uchun ishlatiladigan til
yoki uyushgan belgilar-tizim bilan bog'liq
qiyinchiliklar.
Nutq: Og'zaki moloqat.
Nutqning buzilishi: har qanday nuqson yoki
anormallik, odamning og'zaki muloqot bilan
aloqa qilishiga to'sqinlik qiladi. Nutqning buzilishi
asabiy shikastlanishdan miya mushaklarining
falajiga, tizimning nuqsonlariga, isteriya yoki aqliy
zaiflikka qadar rivojlanishi mumkin.
Nutqni qayta ishlash protsessori: Nutq
tovushlarini eshitish asabini rag'batlantirish uchun
elektr impulslariga aylantiradigan koxlear
implantning bir qismr, bu odamga ovoz va nutqni
tushunishga imkon beradi.
Nutq-til patologi: ovoz, nutq, til yoki yutish
kasalliklar» (shu jumladan eshitish qobiliyati
buzilgan) bilan aloqa qilish qobiliyatiga ta'sir
ko'rsatadigan odamlarni baholash va davolash
uchun tibbiy mutaxassis.
Sfenoid: Burun orqasida joylashgan sinuslar.
Stapes: Timpanik membranani ichki quloq bilan
bog'laydigan uchta o'rta quloq suyaklarining eng
kichigi.
Stapedektomiya: Stapes suyagini ishlamay
qolganda olib tashlash va uni sun'iy shtamp bilan
almashtirish.
Stridor: Ovozli qutining yoki nafas olish
trubasining (traxeya) yallig'lanishi yoki torayishi
bilan bog'liq shovqinli nafasni tasvirlash uchun
ishlatiladigan atama.
Stoma: Trakeotomiyadan so'ng mavjud bo'lgan
traxeya stomasi kabi organdan tashqariga
ochilish.
Insult: miyaga qon etishmasligi, natijada nutq, til
yoki tananing boshqa qismini harakatga keltirish
qobiliyati yo'qoladi va etarlicha og'ir bo'lsa,
o'limga olib keladi. Bosh miya qon tomirlari
buzilishi sifatida ham tanilgan.
Stomal stenoz: Stomaning chandiq to'qimasi
bilan torayishi (yuqoriga qarang).
Duduqlanish: nutqning ravon oqimini buzadigan
so'zlarni yoki so'zlarning qismlarini tez-tez
takrorlash.
To'satdan karlik: portlash, virusli infektsiya yoki
ba'zi dori-darmonlarni qabul qilish kabi sabablar
tufayli tez eshitish qobiliyatini yo'qotish.
Yutish buzilishi: Ovqatni og'izdan oshqozonga
o'tkazishga xalaqit beradigan har qanday
muammolar guruhi.
Eshitish qobiliyatining sindromli buzilishi:
Eshitish qobiliyatini yo'qotish yoki karlik, boshqa
xususiyatlar bilan bir qatorda, oila avlodlariga
meros bo'lib o'tadi yoki o'tib ketadi.
Ta'sir: tegish yoki teginish hissi bilan bog'liq.
Ta'sir asboblari: Kar-ko'r kabi ba'zi bir nogiron
kishilarga aloqa qilishda yordam berish uchun
teginib ishlatadigan mexanik vositalar.
Ta'm: Tilda qo'zg'atuvchi asab tugunlariga
qo'llaniladigan stimul tomonidan hosil bo'lgan
sensatsiya. To'rt ta'mga ko'ra tuz, nordon, shirin
va achchiq bo'ladi. Ba'zi olimlar mazali deb
ta'riflangan beshinchi ta'mning mavjudligini
ta'kidlaydilar.
Ta'm bilish buzilishi: Turli xil lazzatlarni idrok eta
olmaslik. Taste buzilishi og'iz gigienasi, milk
kasalligi, gepatit yoki dori-darmonlar va
kimyoterapevtik dorilar tufayli yuzaga kelishi
mumkin. Ta'm buzilishi ham nevrologik bo'lishi
mumkin.
Ta'm bilish retseptorlari: Turli xil ta'mlarni
aniqlashga imkon beradigan tilda joylashgan
hujayralar guruhlari
ТЕ punksiya: Traxeyozofagial ponksiya
Temporomandibulyar bo'gin: jag 'suyagining
bosh suyagi bilan bog'lanishi, bu qo'shilish
harakati og'izni ochadi va yopadi.
Tomoq kasalliklari: og'iz bo'shlig'i kasalliklari
(ovozli quti), halqum yoki qizilo'ngach.
Qalqonsimon bez: ovoz paychasi joylashgan
shamol naychasi atrofini o'rab turadigan organ.
Ushbu organ metabolizmni tartibga solishga
yordam beradi. Ushbu bezda gormonlar, tiroksin
va triiodotironin ishlab chiqarish uchun yod kerak.
Ushbu bez ham kalsitoninni chiqaradi.
Tiroidektomiya: qalqonsimon bezni olib
tashlash.
Tiroplastika: Vokal kivrimlarin joyini yoki
uzunligini o'zgartirish uchun, ovozli burmalar
(vokal kordlari) bo'lgan kikirdaklarini o'zgartirish
orqali ovozni yaxshilash uchun jarrohlik usul.
Shuningdek, laringeal doirali jarrohlik sifatida ham
tanilgan.
Tinnismus: og'izni to'liq ocholmaslik.
Tinnitus: quloqlarda yoki boshda jiringlagan,
qichqiradigan yoki g'ovurlaydigan tovush hissi. Bu
ko'pincha eshitish qobiliyatining buzilishi va
shovqin ta'sirining ko'p shakllari bilan bog'liq.
TM: Timpanik membrana
TMJ: timparomandibulyar bo'g'in
Til: og'iz bo'shlig'idagi katta mushak, chaynash va
yutish uchun ovqatni boshqaradi. Bu ta'mning
asosiy organi bo'lib, nutq tovushlarini
shakllantirishga yordam beradi.
Bodomsimon bez: og'izning orqa qismida
joylashgan limfoid to'qima.
Tonsillit: bodomsimon bezlarning infektsiyasi
Tonsillektomiya: bittadan yoki ikkala
bodomsimon bezni olib tashlash.
Teginish: teginish hissi; teri yoki shilliq qavat
bilan aloqa qilish hissi.
Turet sindromi: takroriy harakatlar va tovushlar
bilan tavsiflangan nevrologik kasallik (tics deb
ataladi).
Traxeya: shamol naychasi, nafas olish naychasi,
og'izning orqa qismini o'pka bilan bog'laydigan
tuzilish.
Traxeya stenozi: Tug'ma nuqson yoki chandiq
to'qima shakllanishi tufayli traxeyani torayishi.
Traxeyozofagial punksiya: O'zining ovozli
qutilarini olib tashlagan odamlarning nutqga
o'xshash tovushlarni chiqarishi uchun yutuvchi
naycha va nafas olish naychasi o'rtasida hosil
bo'lgan teshik.
Traxeostomiya: Jarrohlik yo'li bilan traxeyada
(shamol naychasi) hiqildoqdagi, yuqori
tomoqdagi shish yoki tiqinlarni jarrohlik yo'li bilan
ochish odamga nafas olishga yordam beradi.
Traxeotomiya: og'iz va tomoqni chetlab o'tish
uchun bo'yin orqali nafas trubasiga (traxeya)
teshik ochish. Ovoz balandligidan sezilarli
to'sqinlik mavjud bo'lganda yoki saraton kasalligi
tufayli ovozli quti olib tashlanganida tez-tez
ishlatiladi.
Turbinate: Burun ichidagi havoni namlaydigan va
filtrlaydigan tuzilish.
Timpanik membrana: quloq barabani.
Timpanik membrananing teshilishi: quloq
barabanidagi teshik.
Timpanoplastika: quloq barabanini yamoq
yordamida tuzatish, odatda yaqin atrofdagi
mushaklardan olingan to'qimalardan iborat
UARS: Yuqori havo yo'llariga qarshilik sindromi
UPP: Uvulopalatoplastika
Yuqori havo yo'llariga qarshilik sindromi: uyqu
paytida tanglay, til va / yoki burun orqali nafas
olishni cheklash.
Usher sindromi: eshitish va ko'rish qobiliyatiga,
ba'zan esa muvozanatga ta'sir qiluvchi irsiy
kasallik.
Uvula, tilcha: Tomoqning orqa qismida osilgan
mushakning kichik "mushtli sumkasi", nutq
paytida og'izni burundan yopishga yordam
beradi.
Uvulopalatoplastika: Uyqu apnoesini kamaytirish
uchun tanglay qisilishi va tilchani olib tashlash.
Velokardiofakial sindrom: ochiq tanglay (og'iz
tomida ochiladigan), yurak nuqsonlari, yuzning
o'ziga xos xususiyatlari, mayda o'rganish
muammolari, nutq va ovqatlanish muammolari
bilan ajralib turadigan irsiy kasallik.
Velopalatin etishmovchiligi: Tanglay og'iz va
burun o'rtasidagi etarlicha to'sib qo'yolmasa, ovoz
tovushi har xil bo'lishi va yutish paytida burunga
suyuqlik kirishi mumkin.
Velum, yumshoq tanglay: Burunning orqa
qismidagi tomoq va nafas olish naychasi bilan
bog'laydiganjoy.
Bosh aylanishi harakat illyuziyasi; go'yo tashqi
dunyo bir odam atrofida aylanayotgandek
ob'ektiv vertigo) yoki kosmosda aylanayotgandek
sub'ektiv vertigo).
Vestibulyar neyronit: Vestibular asabning
yallig'lanishi.
Vestibulyar tizim: tanadagi muvozanatni,
turg'unlikni va yo'nalishni saqlash uchun javob
beradigan tizim. Ushbu tizim, shuningdek,
lokomotiv va boshqa harakatlarni tartibga soladi
va jism harakatlanayotganda ob'ektlarni vizual
diqqat markazida ushlab turadi.
Vestibula: Ichki quloqning suyak bo'shlig'i.
Vibrotaktil vositalar: Kar odamlarga teginish
orqali ovozni aniqlash va izohlashda yordam
beradigan mexanik asboblar.
Ovoz burmasi: shilliq qavatning mushak
qavatidagi burmalar. Burmalar elastik vokal
ligamentlari va mushaklariga o'ralgan bo'lib, ular
havo orqali o'tayotganda tolalarning tarangligi va
tebranish tezligini boshqaradi. Vokal burmalari
sifatida ham tanilgan.
Vokal burma tugunlari: Vokal burmadan
topilgan mayda qalinlashuvlaryoki "kalluslar", ular
ovoz chiqarishda ovoz chiqarib, vokal tolalardan
havo chiqishiga imkon beradi.
Vokal burma falaji: miya yoki asablarga shikast
etkazilganligi sababli bitta yoki ikkala vokal
burmalarining (vokal kordlarining) harakatlana
olmasligi. Nutq davomida bu falaj havodan
chiqishga imkon beradi va ovozning pasayishiga
olib keladi.
Vokal burmalar: Vokal burmalarga qarang.
Vokal tebranishi: hiqildoq mushaklarining bir
yoki bir nechta qismlarini titratishi yoki titrashi,
natijada ovozning sustlashishi.
Ovoz: yuqori nafas yo'llari va hiqildoqdan havo
o'tganda chiqadigan tovush.
Ovoz buzilishlari: g'ayritabiiy tovush, baland
ovoz yoki bo'g'in tomonidan chiqarilgan ovozning
sifati bilan bog'liq muammolar guruhi (ovoz payi).
VPI: Velopalatin etishmovchiligi
Waardenburg sindromi - eshitish qobiliyatining
buzilishi, sochlarning oqarishi va / yoki bir yoki
ikkala ko'zga xos ko'k rang va ko'zlarning keng
burchaklari bilan ajralib turadigan irsiy kasallik.
Muvozanat muammolari Waardenburg
sindromining ba'zi turlari bilan ham bog'liq.
Xerostomiya: Odatda og'iz bo'shlig'ini qamrab
oladigan radiatsiya terapiyasidan keyin quruq
og'iz.
|
| |
