|
Kirish Bozor muvozanati tushunchasi va uni oʻrnatilishi
|
| bet | 1/4 | | Sana | 18.05.2024 | | Hajmi | 328,07 Kb. | | #243000 |
Bog'liq BOZOR MUVOZANATINI MODELLARI
BOZOR MUVOZANATINI MODELLARI
Reja
Kirish
Bozor muvozanati tushunchasi va uni oʻrnatilishi
Tovarning maksimal va minimal bahosi.
Bozor muvozanati shakllari-xususiy va umumiy muvozanat.
Xulosa
Foydalanilgan adabiyot
Kirish
Bozor muvozanati — bozordagi talab va taklifning miqdoran va tarkib jihatidan bir-biriga muvofiq kelishi. Bozor muvozanati bir lahzalik (oʻzgarmas taklifda), qisqa muddatli (tashkilot yoki firmalarning oʻzgarmas miqdori va ishlab chiqarish hajmining oʻzgarishi) va uzoq muddatli (iqtisodiy shartsharoit tashkilot, firmalar va mavjud talabning zamonaviy darajasiga muvofiq kelganda) boʻlishi mumkin. Talab va taklif uzoq vaqt bir-biridan ajralib qolsa, Bozor muvozanati buziladi. Umuman olganda Bozor muvozanati hamma tovarlarga nisbatan va uzok, vaqt boʻlishi mumkin. Ammo juzʼiy va ayrim tovarlarga nisbatan moslikning buzilishi muqarrar. Chunki ehtiyojning yuksalishi bilan yangi talab paydo boʻladi va u darhol qondirilmaydi. Bozor muvozanati ni taʼminlashning asosiy yoʻllari: tovar ishlab chiqarishni talab darajasiga yetkazish orqali bozorni toʻydirish; yetarli tovarlar zaxirasini barpo etish; talabgir tovarlar narxini oshirish, oʻtmay turgan tovarlar narxini pasaytirish; eksport va importning ortishi yoki kamayishi; aholi daromadlarining tovarlar va xizmatlar koʻpayishiga qarab ortib borishi; mehnat unumdorligining ish haqiga nisbatan tezroq oʻsishi. Bozor muvozanati maʼrifatli jamiyatda narxlar bilan bozorni tartibga solish orqali taʼminlanadi.
Bozor iqtisodiyoti - bu talab va taklifning cheksiz o'zaro ta'siri. Bunday o'zaro aloqalarning oddiy modelini ishlab chiqish iqtisodiyot tarixida bir davrni tashkil etdi. Va shu vaqtdan beri ikki asrdan ko'proq vaqt o'tgan bo'lsa-da, u bilan zamonaviy bozor iqtisodiyoti bilan nazariy tanishish boshlanadi: gap shundaki, barcha iqtisodiy jarayonlarni ushbu model orqali tasvirlash mumkin.
Bozor ishtirokchilari xaridorlar (iste'molchilar) va sotuvchilar (ishlab chiqaruvchilar). Xaridorlar va sotuvchilar ham jismoniy shaxslar, ham butun firma va korxonalar bo'lishi mumkin. Masalan, yuk mashinalari bozorida xaridorlar bo'lishi mumkin: o'z mahsulotlarini tashish uchun yuk mashinalarini sotib oladigan fermerlar; tovarlarni tashish va ularning faoliyati uchun avtoulovlarni sotib olish bilan shug'ullanadigan alohida firmalar. Qishloq xo'jaligi bozorida sotuvchilar yakka tartibdagi fermerlar, yirik fermer xo'jaliklari, qishloq xo'jaligi mahsulotlarini sotadigan do'konlar bo'lishi mumkin.
|
| |
