• Ongning tuzilishi
  • Ong tuzilishida shartli ravishda beshta soha ajratiladi
  • Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti




    Download 44.34 Kb.
    bet1/2
    Sana10.05.2022
    Hajmi44.34 Kb.
    #20779
      1   2
    Bog'liq
    Qalandarova Gulshoda
    xudo xoxlasa tushadi99%, 3-labarotoriya ishi Saralash usul va algoritmlarini tadqiq qilis, cmd buyruqlari, Incremental model nima, 1matematik, word sAM 1 savol, Документ Microsoft Word (4), Ma\'ruzalar (2), ЛАБОРАТОРНАЯ РАБОТА N1, Dasturlash 2, Ariza, 1648631455, 1650692784, 1651669892 (2)

    O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI


    MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
    TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
    Psixologiya
    fanidan


    Mustaqil ish
    Bajardi: Qalandarova Gulshoda

    Guruh: BTS 125-guruh


    Toshkent 2022


    Ongning tuzilishi
    Ongning ishi atrofdagi dunyoni tushunishga va olingan ma'lumotlarni qayta ishlashga qaratilgan. Bu ikki jarayon ongda olamning o‘ziga xos rasmini va olamning u yoki bu tomoniga munosabatini shakllantirish imkonini beradi. Biror narsa haqida yaxlit tushunchani shakllantira olish uchun ong ko'p qirrali tuzilishga ega bo'lishi kerak, jumladan, idrok etish va tahlil qilish vositalari, xotira, ta'sir qilish va o'zini namoyon qilish dastaklari.
    Ong tuzilishida shartli ravishda beshta soha ajratiladi:

    • Zakovat, uning asosi bilimdir;

    • Motivatsiya, uning asosi ichki idealga intilish - maqsadlar;

    • Iroda - maqsadga erishish uchun aqliy harakat yaratish qobiliyati;

    • Tuyg'ular yoki tajribalar ob'ektiv dunyoga sub'ektiv munosabatdir;

    • O'z-o'zini anglash yoki o'zini identifikatsiya qilish.

    Ko'pincha, kundalik darajada "ong" va "ruhiy" tushunchalari chalkashib ketadi. Biroq, birinchi atama o'z ma'nosida allaqachon ikkinchi. Psixika ko'p o'lchovli va doimiy o'zaro ta'sirda bo'lgan ongli va ongsiz kabi ruhiy tarkibiy qismlardan iborat. Ongning funktsiyalari, birinchi navbatda, kognitivdir. Shu sababli, ko'plab zamonaviy tadqiqotchilar ong faoliyatining kognitiv, hissiy va irodali (motivatsion) shakllari o'rtasidagi muhim rol va murakkab bog'liqlikni namoyish etadilar. Biroq, insonning ichki dunyosida fikrlashning kognitiv ishiga ta'sir qiluvchi ongsiz yoki ongsiz darajasi ham mavjud.


    Ongning mantiqiy tuzilishi va funktsiyalari va uning bilish faoliyati quyidagi darajalardan iborat: sezgir (sezgi), mavhum (aqliy) va intuitiv. Ularda his-tuyg'ular va tushunchalarda ifodalangan tasvirlar paydo bo'ladi. Ular tafakkurning obyektiv va semantik asosini tashkil qiladi. Insonning xotira va diqqat kabi bilish qobiliyatlari, etakchi rol o'ynaydigan kontseptual tafakkur bilan birgalikda inson bilishi mazmunli va ongli xarakter bilan ta'minlanadi.
    Ongning hissiy va hissiy funktsiyalari murakkab va etarlicha o'rganilmagan. Falsafada his-tuyg'ularni tasniflash, tiplashtirish va ularning tuzilishini ta'kidlash uchun ko'plab urinishlar bo'lgan, ammo ularning hech birini muvaffaqiyatli deb bo'lmaydi. Inson idrokida aks ettirilgan ob'ekt psixologik tajriba, hayajon shaklida bo'lsa, biz his-tuyg'ular haqida gapiramiz. Hissiy (qayg'u va quvonch, nafrat va sevgi) va affektiv (g'azab, dahshat, umidsizlik) ham ongning hissiy sohasiga qo'shiladi.
    Motivatsion va irodaviy sohadagi ongning funktsiyalari sub'ektning turli xil motivlari, qiziqishlari, ehtiyojlari va intilishlari bilan shug'ullanadi va ikkinchisining qo'yilgan maqsadlarga erishish qobiliyati va imkoniyatlari bilan bog'liq. Ammo inson ongi faoliyatining asosiy xususiyatlaridan biri bu fikrlash sohasini nazorat qilishdir. Shuning uchun ongning eng muhim tarkibiy qismi o'z-o'zini anglashdir. U odamlarning o'z manfaatlari, bilimlari, ideallari, fikrlari va qadriyatlarini tahlil qilish, bilish va baholashga qaratilgan.O'z-o'zini anglash yordamida insonning o'zi nimaga bo'lgan munosabati amalga oshiriladi.
    O'z-o'zini anglash refleksiya bilan, ya'ni fikrlash tamoyili bilan chambarchas bog'liq bo'lib, uning yordamida inson o'z faoliyat shakllarini tahlil qiladi va amalga oshiradi. Reflektsiya ongning bunday funktsiyasi rolini o'ynaydi, u ruhiy, hissiy va boshqa ichki holatni aks ettirish uchun psixikaning ushbu qismini o'ziga qaratadi. Bunda sub'ekt o'zini tafakkur va his qiluvchi mavjudot, kognitiv faoliyat ob'ektiga aylantiradi. Inson uchun bu xarakterli hayot tarzi unga dunyoda o'z o'rnini topishga imkon beradi.
    Falsafadagi ongning vazifalari so'nggi paytlarda ongsizlik muammosining ajralmas qismi bo'ldi. Ikkinchisining mavjudlik darajasi bugungi kunda butun ilmiy jamoatchilik tomonidan tan olingan. Bu aql chegarasidan tashqarida bo'lgan shunday ruhiy hodisalar va holatlar to'plamidir. Ushbu hodisani tahlil qilishning murakkabligi shundaki, bunday turdagi ba'zi hodisalar ongsizlik darajasida paydo bo'lib, keyin ong darajasiga o'tib, unga ta'sir qiladi va ba'zilari - aksincha.
    Ushbu ta'sirning mevalari xilma-xildir. Bir tomondan, ongsizlikning mavjudligi psixikaning mazmunli tomoniga yukni kamaytiradi, ikkinchi tomondan, u ba'zi holatlarni aql nazoratidan chiqaradi. Inson ruhiyatida ongli va ongsizning nisbati nima, ular bir-biriga nisbatan qanchalik mustaqil ekanligi haqida faylasuf-olim va psixologlar bir fikrga kelishmagan.





    Download 44.34 Kb.
      1   2




    Download 44.34 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

    Download 44.34 Kb.