• Axborot texnologiyasiga ta`rif
  • O`quv jarayonida axborot texnologiyalarining asosiy yo‟nalishlari va ularni qo‟llash reja




    Download 0.81 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet1/6
    Sana16.05.2023
    Hajmi0.81 Mb.
    #60315
      1   2   3   4   5   6
    Bog'liq
    O`QUV JARAYONIDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARINING ASOSIY YO’NALISHLARI VA ULARNI QO’LLASH
    bolalar rivojlanishida jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi, grokking-algorithms-illustrated-programmers-curious, бух-учёт, 1403757822 46367, Ajralishga sabab bo\'luvchi omillar, Millionerlarning 10 ta odati, 9 band essay


    O`QUV JARAYONIDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARINING ASOSIY 
    YO‟NALISHLARI VA ULARNI QO‟LLASH 
     
    Reja: 
    1. O`quv jarayonida AT dan foydalanishning asosiy yo`nalishlari. 
    2. AT dan foydalanishda didaktik materialning tasnifi. 
    3. Doimiy qo`llaniladigan oddiy didaktik materiallar 
     
     


    Nazariy qism: 
    Axborot texnologiyasi - ob`yekt, jarayon yoki hodisalar holati haqidagi 
    ma`lumotlarni bir ko`rinishdan ikkinchi, sifat jihatdan mutloq yangi 
    ko`rinishga keltiruvchi ma`lumotlarni to`plash, qayta ishlash uzatishning 
    vosita va usullari majmuasidan foydalanish jarayonidir. 
    Moddiy ishlab chiqarish jarayonlarini amalga oshirish turli dastgohlar, 
    asbob-uskunalar va shu kabi texnologik vositalar yordamida amalga oshirilganligi 
    kabi axborot tizimlarida ham huddi shunday texnik vositalar mavjud. Ularga 
    kompyuterlar, tarmoq vositalari va aloqa kanallari, programma va matematik 
    ta`minotlar kiradi. 
    Axborot texnologiyalari o`zi uchun asosiy muhit bo`lgan axborot tizimlari 
    bilan bevosita bog`liqdir. Chunki axborot texnologiyasi axborot tizimlaridan 
    mavjud bo`lgan ma``lumotlar ustida bajariladigan turli xil murakkablikdagi 
    verciyalar, amallar va algoritmlarni bajarishdan iborat bo`lgan tartiblashtirilgan 
    jarayondir. 
    Axborot texnologiyasiga ta`rif 
    Bilim-axborotlar majmuining idrok qilinishidir. Axborot esa ma`lumot 
    berish, tushuntirish, izohdir. Biz atrofga qarasak,
    -ko`rish sezgisi, biror narsa eshitsak,
    -eshitish sezgisi orqali axborot olamiz.
    Biror narsa so`zlasak yoki ko`rsatsak, axborot beramiz. Demak, qiladigan ishimiz, 
    vazifamiz, asosan, axborot olish, o`qish, qayta ishlash va uzatishdan iborat ekan. 
    Uni eng zamonaviy texnika vositasi bo`lgan kompyuterlar orqali bajarsak, tez va 
    soz amalga oshiramiz. 
    Jahon amaliyoti axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini zamonaviy taTim 
    berish jarayonining barcha daraja va bosqichlariga kiritish lozimligini 
    ko„rsatmoqda. TaTimga axborot-kommimikatsiya texnologiyalarini tadbiq qilish 
    va foydalanishdan asosiy maqsad - ta‟lim jarayonini.ng barcha ishtirokchilari, 
    ya‟ni taTim oluvchi va beruvchilar uchun yangi imkoniyatlami yaratib berishdan 
    iboratdir. 


    Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini t a „ l i m j a r a y o n i g a keng 
    koTamda joriy qilish quyidagilami beradi: 
    - o„quv va ilmiy axborotlami talaba hamda professor-o„qituvchilar tomonidan 
    qidirib topishga ketadigan vaqtning qisqarishi; 

    elektron o„quv adabiyotlar mazmunini davr talabidan kelib chiqqan holda 
    o„zgartmshni tezlashtirilishi; 
    • 
    talahafaming mustaqil ta‟lim olishlari uchun qo„shimcha vaqtning ajratilishi. 
    0„quv jarayonida ATdan foydalanishning metodik maqsadga muvofiqligi 
    ATning 
    imkoniyatlarini hisobga olib, undan foydalanishning asosiy yo„nalishlari 
    quyidagilami kiritish mumkin. 
    1) 
    turli shakllardagi axborotni global va lokal tarmoqlarda qidirish, uni qayd 
    etish, yig„ish, to„plash, saqlash, ishlov berish va uzatish; 
    2) 
    eksperiment natijalarini ishlab chiqish; 
    3) 
    real ob‟ektlami (o„quv robotlarini) boshqarishni amalga oshirish; 
    4) 
    virtual modellar bilan kompbyuterli eksperimentlar tashkil qilish va 
    o„tkazish; 
    5) 
    o„quv faoliyatini avtomatlashtirilgan nazoratini tashkil etish; 
    6) 
    turli vazifali pedagogik dasturiy vositalami (PDV) ishlab chiqish; 
    7) 
    didaktik va metodik materiallami yaratish; 
    S) o„quv vazifali WEB-saytlami yaratish; 
    9) o„quvchilaming intellektual xordig„ini tashkil etish. 
    ATning qo‟llanilishi o‟quv jarayonini jadallashtirish o‟quvchilar faoliyatining 
    quyidagi turlarini tashkil etish imkonini beradi: 
    1) axborot-o‟quv faoliyati; 
    2) o‟quv-o‟yin faoliyati; 
    3) eksperiment-tekshirish faoliyati; 
    4) mustaqil faoliyat. 


    Bu faoliyat turlari o‟qituvchi va o‟quvchilar tomonidan ATdan bilish va mustaqil 
    bilish quroli sifatida faol foydalanishga bilimlarni mustaqil taqdim qilish va 
    olishga, atrof-borliqni o‟rganish jarayonida “mikrokashfiyotlar” qilishga 
    yo‟naltiradi. O‟qish jarayonida ATdan foydalanish an‟anaviy ta‟lim shakllari va 
    metodlarini ta‟minlashdan ko‟ra ko‟proq o‟quvchilarning shaxsiyatli-orientirlangan 
    rivojlanishiga yordam beruvchi variativ metodikalarni yaratish uchun zarurdir. 
    O‟qituvchi tomonidan sanab o‟tilgan faoliyat turlarini ATdan foydalanib tashkil 
    etilishi uning ATdan amaliy foydalanish va o‟quv jarayonida ularni metodik 
    qo‟llash sohasida maxsus kasbiy tayyorgarlikka ega bo‟lishi talab qilinadi. 
    O‟quv jarayonida ATdan foydalanishning metodik ma°sadga muvofi°ligi ATning 
    imkoniyatlarini hisobga olib, undan foydalanishning asosiy yo‟nalishlariga 
    to‟xtalamiz. 
    1) turli shakllardagi axborotni global va lokal tarmoqlarda qidirish, uni qayd etish, 
    yig‟ish, to‟plash, saqlash, ishlov berish va uzatish; 
    2) eksperiment natijalarini ishlab chiqish; 
    3) real ob‟ektlarni (o‟quv robotlarini) boshqarishni amalga oshirish; 
    4) virtual modellar bilan kompbyuterli eksperimentlar tashkil qilish va o‟tkazish; 
    5) o‟quv faoliyatini avtomatlashtirilgan nazoratini tashkil etish; 
    6) turli vazifali pedagogik dasturiy vositalarni (PDV) ishlab chiqish; 
    7) didaktik va metodik materiallarni yaratish; 
    8) o‟quv vazifali WEB-saytlarni yaratish; 
    9) o‟quvchilarning intellektual xordig‟ini tashkil etish. 
    Boshlang‟ich maktabning o‟quv jarayonida ATdan foydalanishning bu sanab 
    o‟tilgan hamma yo‟nalishlaridan u yoki bu darajada foydalaniladi. ATdan metodik 
    materiallarni (dars ishlanmalari, metodik tavsiyalar va h.k.larni) va didaktik 
    materiallarni (illyustrativ, qiziqarli material, kartochka- topshiriqlarni ishlab 
    chiqish, intellektual o‟yinlar va viktorinalarni tashkil etish, turli vazifali PDVni 
    yaratish eng ko‟p foydalaniladi. ATdan foydalanib yaratiladigan didaktik material 
    turlariga va PDV tiplariga batafsilroq to‟xtalamiz. 


    T.r. Didaktik material turi 
    Dasturiy mahsulot 

    Bosma tarqatma material (kartochka-topshiriqlar, 
    krossvordlar, rebuslar, sxemalar, jadvallar, eslatmalar 
    va boshq.) 
    MS 
    Word, 
    MS 
    Publisher, Paint 

    Bosma illyustrativ material 
    MS 
    Word, 
    MS 
    Publisher, Paint 

    Bosma blokli test (ochiq, yopiq) 
    MS Word 

    Elektron test (ochiq, yopiq), krossvord, rebuslar 
    (natijalarni avtomatik ishlab chiqilmasdan) 
    MS Word 

    Elektron test (ochiq, yopiq), krossvord, rebuslar (joriy 
    va yakuniy natijalarni avtomatik ishlab chiqish bilan) 
    MS PowerPoint 

    Elektron test (ochiq, yopiq), krossvord, rebuslar (joriy 
    va yakuniy natijalarni avtomatik ishlab chiqish bilan) 
    MS Word, Paint 

    Taklif qilingan ob‟ektlarni tasniflashga doir elektron 
    didaktik material, tayyor elementlardan ob‟ektlarni 
    loyi
    3
    alash) 
    MS Word, Paint 

    Eksperiment, kuzatishlar, anketa so‟rovi va h.k. 
    natijalarni ishlab chiqish uchun shablonlar 
    MS Word 

    Multimedia namoyish qilinadigan material 
    MS PowerPoint 
    10 
    Elektron ma‟lumotnomalar, ma‟lumotnoma jadvallar MS 
    Excel, 
    MS 
    Access 
    11 
    Materialni mustaqil o‟rganish uchun elektron 
    multimediali materiallar 
    MS PowerPoint 
    Boshlang‟ich maktabda eng ko‟p foydalaniladigan didaktik material uni ishlab 
    chiqish uchun Mikrosoft korporatsiyasining zaruriy ATlari 2-jadvalda taqdim 
    qilingan.Bosma tarqatma materialni ishlab chiqish o‟qituvchi uchun eng sermehnat 
    ish, agar gap topshiriqlarning bir tipli variantlarini nusxa qilib ko‟paytirish 
    to‟g‟risida boradigan bo‟lsa, egsh mashaqqatli ish ham bo‟lib kelgan. Bu 


    o‟qituvchilarning Word matn protsessorida ishlash texnologiyalarini tez 
    o‟zlashtirishga olib keldi. 
    Word matn protsessori hozirgi vaqtda MS Office paketidagi juda 
    ommaviylashgan va yaxshi o‟zlashtirilgan dasturiy vositadir. SHunga qaramasdan 
    o‟qituvchilar tmonidan uning juda keng imkoniyatlaridan juda kichik qismigina 
    foydalanilmoqda. 

    Download 0.81 Mb.
      1   2   3   4   5   6




    Download 0.81 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O`quv jarayonida axborot texnologiyalarining asosiy yo‟nalishlari va ularni qo‟llash reja

    Download 0.81 Mb.
    Pdf ko'rish