|
Reja: autintifikatsiyalash usullari kriptografik usullar autintifikatsiyalash usullari
|
| Sana | 17.06.2023 | | Hajmi | 88.09 Kb. | | #73897 |
Bog'liq 3mustaqil ish
Mavzu:Himoya usillarining algoritmining mexanizimlarining mustahkamligi.
REJA: 1.autintifikatsiyalash usullari. 2.kriptografik usullar. autintifikatsiyalash usullari
autentifikatsiya – foydalanuvchilarning haqiqiyligini aniqlash.
Autentifikatsiya bu sizning foydalanuvchi identifikatoringizni tekshirish uchun foydalanuvchi nomi / foydalanuvchi identifikatori va parol kabi ma'lumotlarini tekshirish bilan bog'liq jarayonni o'z ichiga oladi.
Elektron raqamli imzo – elektron matnga ilova qilinadigan kriptografik almashtirishdan iborat bo‘lib, shu elektron matn jo‘natilgan shaxsga qabul qilingan elektron matnning va matnni raqamli imzolovchining haqiqiy yoki soxta ekanligini aniqlash imkonini beradi.
Parol — foydalanuvchi hamda uning axborot almashinuvidagi sherigi biladigan narsa.(biyometrik,grafik va h/k)
kriptografik usullar
Kriptografik usullar – bu xabarlarning maxfiyligi va yaxlitligini himoya qilish uchun ishlatiladigan usullar.Quyida kriptografik usullarning ba’zilarini ko’rib chiqamiz
Simmetrik shifirlash: Bu usulda ham shifirlash, ham shifirni ochish uchun bir xil kalit ishlatiladi. Bu kalit muloqot qilmoqchi bo’lgan tomonlar o’rtasida oldindan taqsimlash.
Assimetrik shifirlash: Bu usulda ikki xil kalit ishlatiladi – bir shifrlash uchun, ikkinchisi shifrni ochish uchun. Ular muloqot qilishni istagan tomonlar o’rtasida oldindan taqsimlanmaydi.
RSA
RSA algoritmi assimetrik kriptografiya algoritmidir. Asimmetrik, aslida u ikki xil kalitda, ya'ni Ochiq kalit va shaxsiy kalitda ishlashini anglatadi . Nomidan ko'rinib turibdiki, Ochiq kalit hammaga beriladi va Maxfiy kalit maxfiy saqlanadi.
Asimmetrik kriptografiyaga misol:
- Mijoz (masalan, brauzer) o'zining ochiq kalitini serverga yuboradi va ba'zi ma'lumotlarni so'raydi.
- Server mijozning ochiq kaliti yordamida ma'lumotlarni shifrlaydi va shifrlangan ma'lumotlarni yuboradi.
- Mijoz bu ma'lumotlarni oladi va shifrini hal qiladi.
- Bu assimetrik bo'lgani uchun, uchinchi tomon brauzerning ochiq kalitiga ega bo'lsa ham, brauzerdan boshqa hech kim ma'lumotlarni parolini hal qila olmaydi.
RSA
RSA g'oyasi katta butun sonni faktorlarga ajratish qiyinligiga asoslanadi. Ochiq kalit ikkita sondan iborat bo'lib, bitta raqam ikkita katta tub sonning ko'paytmasidir. Shaxsiy kalit ham bir xil ikkita tub sondan olingan. Shunday qilib, agar kimdir katta sonni faktorlarga ajrata olsa, shaxsiy kalit buzilgan. Shuning uchun shifrlash kuchi butunlay kalit o'lchamiga bog'liq va agar biz kalit hajmini ikki yoki uch baravar oshirsak, shifrlash kuchi eksponent ravishda oshadi. RSA kalitlari odatda 1024 yoki 2048 bit uzunlikda bo'lishi mumkin, ammo mutaxassislarning fikricha, 1024 bitli kalitlar yaqin kelajakda buzilishi mumkin. Ammo hozircha bu bajarib bo'lmaydigan vazifa bo'lib tuyuladi.
RSA
Ochiq kalit yaratish
ikki asosiy raqamni tanlang. Faraz qilaylik, P = 53 va Q = 59. Endi Ochiq kalitning birinchi qismi: n = P*Q = 3127. Bizga kichik ko'rsatkich kerak, ya'ni e : Lekin e butun son bo'lishi kerak . PH (n) omili bo'lmang. 1 < e < PH(n) [P(n) quyida muhokama qilinadi], Endi uni 3 ga teng deb hisoblaylik.
Bizning ochiq kalitimiz n va e dan iborat.
Shaxsiy kalit yaratish
PH(n) ni hisoblashimiz kerak: Shunday qilib, P(n) = (P-1)(Q-1) demak, PH(n) = 3016 Endi shaxsiy kalitni hisoblang, d : d = (k*PH(n) + 1) / e ba’zi bir butun k soni uchun k = 2 uchun d qiymati 2011 ga teng.
PH(n) ni hisoblashimiz kerak: Shunday qilib, P(n) = (P-1)(Q-1) demak, PH(n) = 3016 Endi shaxsiy kalitni hisoblang, d : d = (k*PH(n) + 1) / e ba’zi bir butun k soni uchun k = 2 uchun d qiymati 2011 ga teng.
|
| |
