• Amaliy tajriba ishini bajarishda zaruriy vositalar va axborot manbalari ta’minoti
  • Maʼruza materiallari. Adabiyotlar roʻyxati. Faylli tizimni tavsiflash, kataloglarni o‘qish, fayillar ustida amallar bajarish.
  • "ls" (list)
  • Toshkent2023 18-amaliy ishi Mavzu




    Download 1.7 Mb.
    bet1/14
    Sana25.05.2023
    Hajmi1.7 Mb.
    #64643
      1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
    Bog'liq
    25-amaliy ish Qambaraliyev A
    2-amaliy mashg\'ulot, АМИТ КЕЧКИ 3 4 курслар ЯН ЖАДВАЛИ Тасдиқланган, boshlang-ich-sinflarda-matematika-o-qitish-metodikasida-interfaol-metodlardan-foydalanish, Ichki qurilmalari, Axborot tizimlarini loyihalash va uni qurish usullari-kompy.info, 1698939575 (2), 1699981289, 1700839359, Mustaqil ish, XONDAMIR2, 27039 TFO`M4kurs, Глаголы 1000 та(1), 2800179 (2), M a ‘ ruza №9 joyda burchak o‘lchash. R e j a-fayllar.org



    18-amaliy ishi AXB 3- kurs talabasi
    Qambaraliyev Ahmadali

    Amaliy ish
    Mavzu: Faylli tizimni tavsiflash, kataloglarni o‘qish, fayillar ustida amallar bajarish.

    TOSHKENT2023
    18-amaliy ishi
    Mavzu: Faylli tizimni tavsiflash, kataloglarni o‘qish, fayillar ustida amallar bajarish.


    Ishdan maqsad: Faylli tizimni tavsiflash, kataloglarni o‘qish, fayillar ustida amallar bajarish koʻnikmasini hosil qilish.


    Amaliy tajriba ishini bajarishda zaruriy vositalar va axborot manbalari ta’minoti:



    • Har bir tinglovchi uchun ishchi stansiya va ajratilgan kompyuter sinfi.

    • Operatsion tizimlar boʻyicha maʼlumotlar, internet tarmogʻi.

    • Maʼruza materiallari.

    • Adabiyotlar roʻyxati.


    Faylli tizimni tavsiflash, kataloglarni o‘qish, fayillar ustida amallar bajarish.
    Faylli tizim (yoki operatsion tizim) - bu kompyuter dasturlarini boshqarish uchun asosiy tizimdir. Bu tizim barcha qurilmalarning o‘rtasida aloqani ta’minlash uchun xizmat qiladi va fayllarni boshqarishga yordam beradi.
    Katalog (yoki papka) - bu fayllarni saqlash uchun mahsulot yoki joy. Fayllar, papkalarda (kataloglarda) joylashadi, va bu kataloglar nomi bo‘yicha tartibga solinadi.
    Fayllar ustida amallar bajarish - bu fayllarni ochish, yaratish, nusxalash, ko‘chirish, o‘chirish va boshqa boshqa tahrirlash amallarini bajarishni anglatadi. Fayllar ustida ishlash uchun, ularni qaysi dastur yoki tizim orqali ochish kerakligini tayinlash lozim. Fayllar ustida amallarni bajarish uchun kompyuter dasturlaridan, fayl-menejerlardan yoki operatsion tizimlardan foydalaniladi.
    Bundan tashqari, fayl-menejerlari va operatsion tizimlari fayl tizimini boshqarish uchun asosiy vositalar bo‘lib, ular qurilmalarda fayllarni qidirish, kopyalash, ko‘chirish, o‘chirish va boshqa amallarni bajarish uchun kerakli funksiyalarni taqdim etadi.
    Shell standart komandalar interpritatori hisoblanadi. Shuning uchun standart komandalar yordamida fayllar ustida amallar bajarish ushbu qobiqda bajariladi.

    Linuxda kataloglarni o'qish uchun, "ls" (list) buyrug'i foydalaniladi. Ushbu buyrug'i kataloglarni ro'yxatini ko'rsatadi.


    Agar o'qish vaqtida barcha kataloglar ko'rinmasa, "ls" buyrug'i kataloglarni -a (all) parametri bilan ko'rsatilishi mumkin. Misol uchun, quyidagi buyruq orqali barcha kataloglar va fayllar ko'rsatiladi:
    ls –a
    Boshqa qulay parametrlar ham mavjud. Masalan, "ls -l" (long) buyrug'i, kataloglarni to'liqroqroq ko'rsatadi, shu jumladan har bir fayl uchun yaratilgan va o'zgartirilgan sana, hajmi va ruxsatlar to'g'risida ma'lumot beradi.

    Kataloglarni birinchi darajali pastki kataloglar bilan birga ko'rish uchun "ls -R" (recursive) buyrug'i foydalaniladi. Bu buyrug'i kataloglarning barcha pastki kataloglarini ko'rsatadi.



    Barcha qulay buyruqlarni ko'rish uchun, "ls" buyrug'ining yordamchi ("man ls") ko'rsatilishi mumkin.
    Linuxda fayllar ustida amallar bajarish uchun, bir nechta amaliyotlar mavjud. Bundan tashqari, fayl-menejerlari va kommandalar (terminal orqali ishlovchi dasturlar) fayllar ustida amallar bajarish uchun qulay imkoniyatlar beradi.

    Quyidagi amaliyotlar Linuxda fayllar ustida bajariladigan eng qulay amaliyotlardan ba'zilari hisoblanadi:

    Fayllarni ko'rish: "ls" (list) buyrug'i orqali, bir katalogdagi barcha fayllarni ko'rish mumkin.

    Fayllarni ochish: Faylni ochish uchun, "xdg-open" yoki "gnome-open" buyrug'ini ishlatish mumkin.

    Fayllarni ko'chirish: "cp" (copy) buyrug'i yordamida fayllarni ko'chirish mumkin.

    Fayllarni ko'chirish va bitta joydan boshqa joyga o'tkazish: "mv" (move) buyrug'i yordamida fayllarni ko'chirish va bitta joydan boshqa joyga o'tkazish mumkin.

    Fayllarni o'chirish: "rm" (remove) buyrug'i yordamida fayllarni o'chirish mumkin.

    Fayllarni nusxalash: "cp" (copy) buyrug'i yordamida fayllarni nusxalash mumkin.

    Fayllarni qidirish: "find" buyrug'i yordamida fayllarni qidirish mumkin.

    Fayllarni ochiqcha ko'rish: "cat" buyrug'i yordamida fayllarni ochiqcha ko'rish mumkin.

    Fayllarni tahrirlash: "nano", "vim" yoki "emacs" kabi matn muharrirlar yordamida fayllarni tahrirlash mumkin.

    Fayllarning ruxsatlarini o'zgartirish: "chmod" buyrug'i yordamida fayllarning ruxsatlarini o'zgartirish mumkin.



    Ushbu amaliyotlarning barchasi terminal yordamida ishlatilishi mumkin va amaliyotlar haqida ko'proq ma'lumot olish uchun, ularning yordamchilariga (man pages) qarash mumkin.


    Download 1.7 Mb.
      1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




    Download 1.7 Mb.