|
1 – dars. C++ Dasturlash tilining kelib chiqishi xaqida ma’lumot
|
| bet | 70/89 | | Sana | 16.11.2023 | | Hajmi | 313,45 Kb. | | #100010 |
Bog'liq @AKT Official C haqida o\'zbekcha darslar majmuiIchki joylashgan funktsiyalar
Sinf funktsiyalarini sinf ichida yoki tashqarisida ta'riflash mumkindir. Misol uchun employee sinfida funktsiyalar sinf ichida ta'riflangandir:
class employee
{
public:
employee(char *name, char *position, float salary)
{
strcpy(employee::name, name);
strcpy(employee::position, position);
employee::salary = salary;
}
void show_employee(void)
{
cout << "Imya: " << name << endl;
cout << "Doljnost': " << position << endl;
cout << "Oklad: $" << salary << endl;
}
private:
char name [64];
char position[64];
float salary;
};
Bu holda funktsiyalar joylashtiriluvchi {inline) deb qaraladi. Funktsiya sinf tashqarisida ta'riflangan bo’lsa ularni inline funktsiya sifatida qarash uchun funktsiya ta'rifida inline so’zi aniq ko’rsatilgan bo’lishi kerak:
inline void employee::show_employee(void)
{
cout << "Imya: " << name << endl;
cout << "Doljnost': " << position << endl;
cout << "Oklad: $" << salary << endl;
}
69 - DARS. KONSTRUKTOR VA DESTRUKTOR
Konstruktorlar.
Konstruktorlar bu sinf komponenta funktsiyalari bulib ,ob'ektlarni avtomatik initsializatsiya qilish uchun ishlatiladi. Konstruktorlar ko’rinishi qo’yidagicha bo’lishi mumkin :
Sinf nomi (formal parametrlar ruyhati)
{konstruktor tanasi}
Bu komponenta funktsiya nomi sinf nomi bilan bir hil bulishi lozim. Misol uchun complex sinfi uchun konstruktorni qo’yidagicha kiritish mumkin :
Mplex (double re = 0.0; double im = 0.0 )
{real=re; imag=im;}
Tovarlar sinfi uchun konstruktorni qo’yidagicha kiritish mumkin.
Goods(char* new _ name, float new _ price)
{name= new _ name; price= new _ price; }
Konstruktorlarda percent kabi statik elementlarning ham qiymatlarini o’zgartirish mumkindir. Konstruktorlar uchun qaytariluvchi tiplar, hatto void tipi ham ko’rsatilmaydi. Dasturchi tomonidan ko’rsatilmagan holda ham ob'ekt yaratilganda konstruktor avtomatik ravishda chaqiriladi.
Masalan ss ob'ekt
Copmlex cc; shaklida aniqlangan bo’lsa, konstruktor avtomatik chaqirilib real va imag parametrlari avtomatik ravishda 0.0 qiymatlariga ega bo’ladi. Ko’rsatilmagan holda parametrsiz konstruktor va qo’yidagi tipdagi nusha olish konstruktorlari yaratiladi: T :: T (const T&)
Misol uchun
Class F
{…..
public : F(const T&)
…..
}
Sinfda bir nechta konstruktorlar b’olishi mumkin, lekin ularning faqat bittasida parametrlar qiymatlari oldindan ko’rsatilgan bo’lishi kerak. Konstruktor adresini hisoblash mumkin emas. Konstruktor parametri sifatida uz sinfining nomini ishlatish mumkin emas, lekin bu nomga ko’rsatkichdan foydalanish mumkin. Konstruktorni oddiy komponenta funktsiya sifatida chakirib bo’lmaydi. Konstruktorni ikki hil shaklda chaqirish mumkin :
Sinf_nomi ,Ob'ekt_nomi (konstruktor_hakikiy_parametlari)
Sinf_nomi (konstruktor_hakikiy_parametlari)
Birinchi shakl ishlatilganda haqiqiy parametrlar ro’yhati bo’sh bo’lmasligi lozim. Bu shakldan yangi ob'ekt ta'riflanganda foydalaniladi:
Complex SS(10.3; 0.22)
// real=10.3; SS.imag= 0.22;
Complex EE (2.3)
// EE . real= 2.3;
EE.imag= 0.0;
Complex D() // hato
Konstruktorni ikkinchi shaklda chaqirish nomsiz ob'ekt yaratilishiga olib keladi. Bu nomsiz ob'ektdan ifodalarda foydalanish mumkin.
Misol uchun :
Complex ZZ= complex (4.0;5.0);
Bu ta'rif orqali ZZ ob'ekt yaratilib, unga nomsiz ob'ekt qiymatlari(real= 4.0; imag= 5.0) beriladi; Konstruktorlar yordamida ob'ektlar qiymatlarini initsializatsiya qilish uchun initsializatsiya ro’yhatidan foydalanish mumkin:
Sinf_nomi (parametrlar ro’yhati);
Komponenta_uzgaruvchilar_initsializatsiya ruyhati
{konstruktor tanasi}
Initsializatsiya ruyhatining har bir elementi konkret komponentaga tegishli bo’lib, qo’yidagi ko’rinishga ega:
Komponenta_uzgaruvchi_nomi (ifoda)
Misol:
Class AZ
{ int ii ; float ee ; char cc ;
public:
AZ (int in ; float en ; char cn) : ii(5),
EE (ii+en+in) , CC(en) { }
……
} ;
AZ A(2,3.0,’d’);
AZ X=AZ (0,2.0,’z’);
Konstruktor nomi sinf nomi Bilan bir hil bo’lishi lozimdir. Misol uchun siz employee sinfdan foydalansangiz, konstruktor ham employee nomga ega bo’ladi. Agar dasturda konstruktor ta'rifi berilgan bo’lsa ob'ekt yaratilganda avtomatik chaqiriladi. Qo’yidagi CONSTRUC.CPP nomli dasturda employee nomli sinf kiritilgandir:
class employee
{
public:
employee(char *, long, float); //Konstruktor
void show_employee(void);
int change_salary(float);
long get_id(void);
private:
char name [64];
long employee_id;
float salary;
};
Konstruktor ta'rifi:
employee::employee(char *name, long employee_id, float salary)
{
strcpy(employee::name, name) ;
employee::employee_id = employee_id;
if (salary < 50000.0)
employee::salary = salary;
else // Nedopustimihy oklad
employee::salary = 0.0;
}
CONSTRUC.CPP dasturi:
#include
#include
class employee
{
public:
employee(char *, long, float);
void show_employee(void);
int change_salary(float) ;
long get_id(void);
private:
char name [64] ;
long employee_id;
float salary;
};
employee::employee(char *name, long employee_id, float salary)
{
strcpy(employee::name, name) ;
employee::employee_id = employee_id;
if (salary < 50000.0)
employee::salary = salary;
else // Nedopustimihy oklad
employee::salary = 0.0;
}
void employee::show_employee(void)
{
cout << "Slujathiy: " << name << endl;
cout << "Nomer slujathego: " << employee_id << endl;
cout << "Oklad: " << salary << endl;
}
void main(void)
{
employee worker("Happy Jamsa", 101, 10101.0);
worker.show_employee();
}
Konstruktrdan foydalanilganda ob'ekt ta'rifilanganda parametr uzatish mumkin: employee worker("Happy Jamsa", 101, 10101.0);
Agar dasturda employee tipidagi ob'ektlar mavjud bo’lsa har birini qo’yidagicha initsializatsiya qilish mumkin
employee worker("Happy Jamsa", 101, 10101.0);
employee secretary("John Doe", 57, 20000.0);
employee manager("Jane Doe", 1022, 30000.0);
|
| |
