1-amaliy mashg’ulot mavzu: Chiziqli va tarmoqlanuvchi algoritmlar. Algoritmlarni loyihalash. Algoritm korrekt va samaradorligini baholash. Kvadrat tenglama ildizlarini aniqlash algoritmi. Uchburchak yuzasi uchun Geron formulasi

Download 2.89 Mb.
bet	1/4
Sana	16.04.2024
Hajmi	2.89 Mb.
	#196793

1 2 3 4

Bog'liq
deadline (3)Abdurashidov M
123456, 232323, 3333, 232323232323232323, 6666666666666666, 7777777, 888888, 9999, Oila-ped pp.22-03, Zamonaviy signal protsessorlar arxitekturalarni o’rganish-fayllar.org, axborot kodlash oquv qol 2016, axborot va kodlash uslubiy koʻrsatma, O’zbekiston Respublikasi ijtimoiy -iqtisodiy rivojlanish strategiyasining ustuvor yo’nalishlari, Kompyuterli modellashtirish(5-deadline.)

Qo‘yilgan masala.

1-AMALIY MASHG’ULOT
Mavzu: Chiziqli va tarmoqlanuvchi algoritmlar. Algoritmlarni loyihalash. Algoritm korrekt va samaradorligini baholash. Kvadrat tenglama ildizlarini aniqlash algoritmi. Uchburchak yuzasi uchun Geron formulasi.
Ishdan maqsad. Algoritmlarni loyihalash. Algoritm korrekt va samaradorligini baholash. Kvadrat tenglama ildizlarini aniqlash algoritmi. Uchburchak yuzasi uchun Geron formulasi.
Qo‘yilgan masala. Algoritmlarni loyihalash faniga kirish. Kvadrat tenglama ildizlarini aniqlash algoritmi. Uchburchak yuzasini Geron formulasi.
Ish tartibi:

Tajriba ishi nazariy ma’lumotlarini o‘rganish;
Berilgan topshiriqning algoritmini ishlab chiqish;
Natijalarni tekshirish;
Hisobotni tayyorlash va topshirish.

Algoritm – berilgan natijaga erishish uchun qilinishi kerak boʻlgan aniq koʻrsatmalar ketma-ketligi. Algoritm keng maʼnoda faqat kompyuterga oid atama boʻlmay, balki unda berilgan koʻrsatmalarni bajara oluvchi har qanday narsaga oiddir. Oʻrta asrlarda oʻnli sanoq tizimi boʻyicha toʻrt arifmetik amal bajariladigan qoidani Algaritm deb atashgan. "Bu qoidalarni matematikaga 9-asrda al-Xorazmiy tomonidan kiritilgan. Yevropada bunday qoidalar uning tug'ilgan yurtiga nisbatan lotinchalashtirilgan (Algoritmus yoki Algorithmus shaklida "algorizm" deyilgan), keyinchalik "algoritm"ga aylangan".

Algoritm nima? Agoritm – bu muammonihal qilish uchun anib ketma – ketlikda berilgan ko’rsatmalar to’plami.
Yaxshi algoritmning belgilari: kirish (muammo) va chiqish (yechim) aniq berilgan bolishi kerak. Algoritmning har bir bosqichi aniq va ravshan bo’lishi kerak.Algoritmda muammoni hal qilishning turli usullari orqasida eng samaralisi bo’lishi kerak.Algoritmda kompyuter kodi bo’lmasligi kerek. Buning o’rniga algoritm turli xil dasturlash tillarida ishlatilishi mumkin bo’lgan tarizda yozilishi kerak.
Algoritm turlari

Algoritmning quyidagi 5 ta xossasi bor:

Diskretlilik – ya’ni aniqlanayotgan jarayonni qadamma-qadam ko’rinishi.
Ommaviylik – algoritm o’xshash masalalar turkumini yechishi kerak.
Tushunarlilik – algoritmda beriladigan ko’rsatmalar foydalanuvchiga tushunarli bo’lib, uning talablariga javob berishi kerak.
Aniqlilik – algoritmda ma’lum tartibda amallarni bajarish nazarda tutilishi kerak va bajaruvchiga joriy qadam tugatilishi bilan qaysi qadam keyingi bo’lib bajarilishi aniq ko’rsatilishi kerak.
Natijaviylik. Har bir algoritm chekli sondagi qadamlardan so‘ng albatta natija berishi shart. Bajariladigan amallar ko‘p bo‘lsa ham baribir natijaga olib kelishi kerak. Chekli qadamdan so‘ng qo‘yilgan masala yechimga ega emasligini aniqlash ham natija hisoblanadi.

Algoritmga misollar
Foydalanuvchi kiritgan sonni qo’shish algoritmi:
Start
son1,son2 va summa o’zgaruvchilarini yaratamiz
son1 va son2 qiymatlarni qabul qilamiz
son1 va son2 qo’shamiz, natijani summaga yuklaymiz: summa= son1 va son2
summa ni foydalanuvchiga qaytaramiz
Stop
Uchta sondan eng kattasini topish algoritimi:
Start
a, b va c o’zgaruvchilarini yaratamiz
a, b va c ga qiymatlar beramiz
Agar a>b bolsa
Agar a>c bolsa
a eng katta son deb qaytar
aks holda
c eng katta son deb qaytar
aks holda (ya’ni a
agar b>c bo’lsa
b eng katta son deb qaytar
aks holda
c eng katta son deb qaytar

Algoritmga misollar

N fakyorialni hisoblash algoritimi
1.Start
2.N, faktorial va I o’zgaruvchilarini yaratamiz
3.faktorial va I ga 1 qiymatni yuklaymiz:
Factorial=1, i=1
4.Foydalanuvchidan N qiymatini qabul qilamiz
5.i=N bo’lgunga qadar quydagi qadamlarni takrorlaymiz
1. factorial=factorial*i
2. i=i+1
6.factorial qiymatni qaytar
N factorial deb 1 dan N gacha bo’lgan sonlarning ko’paytmasiga aytiladi.
Masalan N = 5 bo’lsa, 5 factorial 1*2*3*4*5=120 ga teng.

KALIT SO’ZLAR

False - yolg`on.
True - rost.
None - "bo`sh" obyekt.
while - while tsikli
with / as - konteks menejeri.
break - sikldan chiqish.
class - metod va atributlarda iborat.
continue - sikldan keyingi iteratsiyaga o`tish.
from - moduldan bir nechta funksiyani import qilish.
import - moduldan import.
is -xotirani bitta joyida 2 ta obyektni jo`natsa bo`ladimi
if - agar.
else - for/else yoki if/elsega qarang.
elif – aks holda, agar.
for - for sikli.
def- funksiyani aniqlash.
del - obyektni yo`qotish.
not-mantiqiy INKOR amali.
or-mantiqiy YOKI amali.
and – mantiqiy VA amali.
lambda -yashirin funksiyani aniqlash.

Uchburchak yuzasi uchun Geron formulasi.
Uchta tomoni uzunligi berilgan uchburchak yuzini hisoblash dasturini tuzishda biz Geron formulasidan foydalanamiz:

Bu dasturni tuzishda math modulidan foydalanamiz. Yuqoridagi formuladan ko'rinib turibdiku bizga kvadrat ildizni ifodalovchi sqrt(x) kerak. Dastur kodini yozamiz:
from math import*
a=int(input('a='))
b=int(input('b='))
c=int(input('c='))
p=(a+b+c)/2 s=sqrt(p*(p-a)*(p-b)*(p-c))
print('S=', s)

Download 2.89 Mb.

1 2 3 4

Download 2.89 Mb.