1-amaliy mashgulot. Vodorodni kimyoviy xossalarini oʻrganish

Download 31,55 Kb.
bet	2/2
Sana	13.02.2024
Hajmi	31,55 Kb.
	#155791

1 2

Bog'liq
1 Amaliy m-t VE

Elektrmanfiyligi ——————-→ 2.20 (Poling shkalasi)

Oksidlanish darajasi ——————-→ +1, 0, -1

Ionlanish energiyasi ——————-→ 1311.3 (13.595) kJ / mol ( eV )

Oddiy moddaning termodinamik xususiyatlari

Zichlik ( n.sh. da ) ——————-→ 0.0000899 (273 K (0 ° C) da) g / sm³

Erish harorati ——————-→ 14,01 K ; -259,14 ° S

Qaynatish harorati ——————-→ 20,28 K ; -252,87 ° S

Uch nuqtasi ——————-→ 13,96 K (-259,19 ° C ), 7,205 kPa

Kiritik nuqtasi ——————-→ 32,24 К, 1,30 МПа

Solishtirma erish issiqligi ——————-→ 0,117 kJ / mol

Solishtirma buglanish issiqligi ——————-→ 0,904 kJ / mol

Molyar issiqlikgi ——————-→ 28.47 J / (K · mol)

Molyar hajmi ——————-→ 14,1 sm ³ / mol

Oddiy moddaning kristall panjarasi

Panjara tuzilishi ——————-→ olti burchakli

Panjara parametrlari ——————-→ a = 3.780 c = 6.167 Å

C / a nisbati ——————-→ 1,631

Debye harorati ——————-→ 110 K

Boshqa xususiyatlar

Issiqlik o’tkazuvchanligi ——————-→ (300 K) 0,1815 Vt / (m · K)

CAS raqami ——————-→ 12385-13-6

Emissiya spektri

Kimyoviy xossalari
Vodorod molekulalari etarlicha kuchli va vodorod reaksiyaga kirishishi uchun ko’p energiya sarflanishi kerak:
Ishqoriy va ishqoriy er metallari bilan o’zaro ta’siri
Faol metallar bilan ta’sirlashib vodorod gidridlarni hosil qilad:
Gidridlar tuzga o’xshash va qattiq moddalar bo’lib, oson gidrolizlanadi:
Metall oksidlari bilan o’zaro ta’sir
Metall oksidlarni (odatda d-elementlar ) metallgacha qaytaradi:
Ehtiyot choralari
Havo bilan aralashtirilganda vodorod portlovchi aralashmani hosil qiladi – portlovchi gaz deb ataladi . Vodorod va kislorodning nisbati 2: 1 yoki vodorod va havo taxminan 2: 5 bo’lganida, bu gaz eng katta portlash qobiliyatiga ega , chunki havoda taxminan 21% kislorod mavjud . Vodorod ham yonish xavfi bor. Suyuq vodorod teriga qattiq taʼsir qilishi mumkin.
Vodorodning kislorod bilan portlovchi kontsentratsiyasi hajmi 4% dan 96% gachada paydo bo’ladi deb hisoblanadi yoki 4% dan 75 (74)% gacha havo bilan aralashtirilganda. Bunday raqamlar hozirda ko’p ma’lumotnomalarda mavjud va ular taxminlar uchun ishlatilishi mumkin. Ammo, shuni yodda tutish kerakki, keyingi tadqiqotlar (80-yillarning oxirlarida) katta hajmdagi va past konsentratsiyalarda vodorod portlovchi bo’lishi mumkin. Ovoz qanchalik katta bo’lsa, vodorod kontsentratsiyasi shunchalik kam bo’ladi. Bu degani hajmi qancha katta bo’lib konsentrasiya shuncha kam bo’lsa portlash xavfi shuncha yuqori degani. Ushbu keng tarqalgan xatoning manbai shundaki, portlash xavfi laboratoriyalarda kichik hajmlarda o’rganilgan. Chunki vodorod kislorod bilan reaksiyasi – zanjir reaksiyasiga kiradi. Laboratoriyada olib borilganda esa bu reaksiya tez to’xtaydi. Katta hajmli binolarda portlash xafi katta boʻladi.
Ishlatilishi
Bugungi kunda vodorod ko’plab sohalarda qo’llaniladi. Dunyoda vodorod iste’molining tuzilishi quyidagi jadvalda keltirilgan.

Qo’llanish sohasi	Miqdori
Ammiak ishlab chiqarish	54%
Neftni qayta ishlash va kimyo sanoati	35%
Elektronika ishlab chiqarish	6%
Metallurgiya va shisha sanoati	3%
Oziq-ovqat sanoati	2%

Dunyda vodorod iste’molining tuzilishi (2007 y.)
Kimyo sanoati
Kimyo sanoati vodorodning eng yirik iste’molchisi hisoblanadi. Dunyoda vodorod ishlab chiqarishning taxminan 50% ammiak ishlab chiqarishga to’g’ri keladi . Yana 8% metanol ishlab chiqarish uchun ishlatiladi . Ammiak plastmassa, o’g’itlar, portlovchi moddalar va boshqalarni ishlab chiqarish uchun ishlatiladi. Metanol ba’zi plastmassalarni ishlab chiqarish uchun asosdir.

Download 31,55 Kb.