·
Bir nechta standart usullar mavjud. Bularga elektron pochta yoki ijtimoiy media xabarlaridagi zararli
saytlarga havolalar, zararlangan saytga tashrif buyurish va kompyuteringizda virusli USB diskdan
foydalanish kiradi.
·
Operatsion tizim va ilovalardagi zaifliklar tajovuzkorlarga zararli dasturlarni kompyuterlarga o'rnatish
imkonini beradi. Shuning uchun, infektsiya xavfini kamaytirish uchun xavfsizlik yangilanishlarini ular
paydo bo'lishi bilanoq o'rnatish juda muhimdir.
Ko'pgina antiviruslar bozorda uzoq vaqt davomida mavjud bo'lganligi sababli, ba'zi foydalanuvchilar antivirus
himoyasi amalda bir xil va zararli dasturlarni aniqlash qobiliyatiga ega deb hisoblashlari mumkin. Bunday
foydalanuvchilar antivirus mahsulotini nisbatan ahamiyatsiz mezonlar asosida, masalan, chiroyli dizayn yoki
jozibali reklama asosida tanlashlari mumkin. Ko'pgina antivirus dasturlari haqiqatan ham uzoq vaqtdan beri
mavjud bo'lsa-da, so'nggi yillarda kompyuterlar va boshqa qurilmalarga hujum qiladigan tahdidlar soni va
diapazoni sezilarli darajada o'zgardi. Kompyuterni samarali himoya qilish antivirus sotuvchisining yangi
ehtiyojlarga moslashish qobiliyatiga bog'liq. Zararli dasturlarni aniqlash va ulardan himoya qilish samaradorligini
baholashda antiviruslar o'rtasida sezilarli farqlar aniqlanadi.
28. Tahdidlarni aniqlashdagi ekspert xizmatlari va ularning imkoniyatlari.
An'anaga ko'ra, xalqaro yoki milliy xakerlik guruhlari tahdidlarning asosiy manbai hisoblanadi. Biroq, amalda vaziyat
boshqacha, ko'pincha jinoiy guruhlar yoki xorijiy texnik razvedka xizmatlari birinchi o'ringa chiqadi. Mutaxassislar
uchta manba guruhini ajratib ko'rsatishadi:
● Antropogen (ichki va tashqi)
● Texnogen (inson tomonidan yaratilgan)
● Tabiiy
Antropogen tahdid manbalari: Axborot xavfsizligiga tahdidlarning antropogen manbalari fuqarolar yoki tashkilotlar
bo'lib, ularning tasodifiy yoki qasddan harakatlari yoki harakatsizligi axborot xavfsizligi xavflarini amalga oshirishga
olib keladi, hodisalarning 95% gacha ular bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Tadqiqotlarga ko'ra, malumotlarning chiqib
ketishi 80% i ichki tahdid va insayderlardan kelib chiqiadi .
Texnogen tahdidlar: Texnogen tahdidlarni oldindan aytish qiyinroq, ammo oldini olish osonroq. Bularga ichki va
tashqi texnik vositalar kiradi:
Ichki manbalar:
● sertifikatlanmagan va litsenziyalanmagan dasturiy ta'minot;
● xakerlarga ma'lum bo'lgan kamchiliklari yoki e'lon qilinmagan imkoniyatlari bilan litsenziyalangan dasturiy
ta'minot;
● monitoring imkoniyatlari zaif bo'lgan axborot tarmoqlari faoliyatini monitoring qilish vositalari, ularning
signallariga o'z vaqtida va aniq javob berishdan bosh tortish;
● binolar va xodimlarni nazorat qilishning sifatsiz vositalari;
● noto'g'ri yoki past sifatli uskunalar.
Tashqi manbalar:
● ulanish kanallari;
● muhandislik-texnik tarmoqlar;
● Internet provayderlari va bulutli texnologiya provayderlari.
