|
1. Elektrolitik dissotsilanish nazariyasi
|
| bet | 2/6 | | Sana | 23.12.2022 | | Hajmi | 180.9 Kb. | | #36794 |
Bog'liq 1. Elektrolitik dissotsilanish nazariyasi Alisher Navoiyning Mezon ul avzon Dissotsilanish darajasi
Elektrolitik dissotsilanish qaytar jarayon bo'lgani sababli
elektrolitlarning eritmalarida ionlar bilan birga molekulalar ham
bo'ladi. Shu sababli elektrolitlarning eritmalari dissotsilanish darajasi
(grekcha alfa a harfi bilan belgilanadi) bilan tavsiflanadi.
Dissotsilanish darajasi — bu ionlarga ajralgan molekulalar
sonining umumiy erigan molekulalar soni N ga nisbatidir:
a=n/N
Elektrolitning dissotsilanish darajasi tajriba yo‘li bilan aniqlanadi
va birning ulushlarida yoki protsentlarda ifodalanadi
Agar a = 0
bo'lsa, u holda dissotsilanish sodir boimagan, agar a = lyoki
100% boisa, u holda elektrolit ionlarga toiiq ajralgan boiadi*.
Agar a — 20% boisa, bu berilgan elektrolitning 100 moleku-
lasidan 20 tasi ionlarga ajralganligini ko'rsatadi.
Turli xil elektrolitlarning dissotsilanish darajasi turlicha boiadi.
Tajriba dissotsilanish darajasi elektrolitning konsentratsiyasiga va
temperaturaga bogiiqligini ko'rsatadi. Elektrolitning konsentratsiyasi
kamayganida, ya’ni u suv bilan suyultirilganida dissotsilanish darajasi
doimo ko'payadi. Odatda temperaturaning ko'tarilishi ham dissotsilanish darajasini oshiradi. Elektrolitlar dissotsilanish darajasiga
qarab kuchli va kuchsiz elektrolitlarga boiinadi .
Kuchsiz elektrolit — sirka kislota elektrolitik dissotsilanganda
dissotsilanmagan molekulalar bilan ionlar orasida qaror topadigan
muvozanatning siljishini ko'rib chiqamiz:
Sirka kislota eritmasi suv qo'shib suyultirilganda muvozanat
ionlar hosil boiish tomoniga siljiydi — kislotaning dissotsilanish
darajasi ortadi. Aksincha, eritma bugiatilganda muvozanat kislota
molekulalari hosil boiish tomoniga siljiydi — dissotsilanish darajasi
kamayadi.
Elektrolitik dissotsilanish qaytar jarayon bo'lgani sababli
elektrolitlarning eritmalarida ionlar bilan birga molekulalar ham
bo'ladi. Shu sababli elektrolitlarning eritmalari dissotsilanish darajasi
(grekcha alfa a harfi bilan belgilanadi) bilan tavsiflanadi.
|
| |
