|
1. Gers vibratorlari Yorug’lik interferensiyasini kuzatish usullari
|
| bet | 3/4 | | Sana | 28.05.2024 | | Hajmi | 362,3 Kb. | | #256280 |
Bog'liq 1. Gers vibratorlari Yorug’lik interferensiyasini kuzatish usull3.Кontakt hodisalar
Kontakt hodisalari. Kontakt potensiallar ayirmasi. Metall-metall kontakti. Termoelektr hodisalari. Termoelektr yurituvchi kuch. Zeyebek effekti. Yarim o’tkazgichlarda kontakt hodisalari. Yarim o’tkazgich diod va tranzistor, ularning qo’llanilishi. 13 b) Amaliyot mashg’ulotlari bo’iyicha ( 32 soat). Vakuumda elektr maydoni. Elektr zaryadlarining o’zaro ta’siri. Kulon qonuni. Elektrostatik maydon kuchlanganligi. Elektr kuchi. Nuqtaviy zaryad maydoni kuchlanganligini hisoblash. Elektr maydonlarining superpozisiya prinsipi. Elektr dipol, zaryadlangan shar (sfera), ip (silind) va tekislik maydoni kuchlanganligini hisoblash. Elektrostatik maydonning zaryadni ko’chirishda bajargan ish. Elektrostatik maydon potensiali va potensiallar ayirmasi (kuchlanish). Elektrostatik maydon kuchlanganligi va potensiali orasidagi bog’lonish. Nuqtaviy zaryad (shar) maydoni potensialini hisoblash. Elektr sig’imi. Turli xil kondensatorlarning sig’im hisoblash. Kondensatorlirni o’zaro ulash usullari. Elektr maydon energiyasi va uning zichligi. Tok kuchi. O’zgarmas tokning bir jinslimas va bir jinsli qismlari hamda berk zanjiri uchun Om qonunlari. Elektr qarshiliklarni o’zaro ulash yo’llari. Metall qarshiligining temperaturaga bog’liqligi. Tarmoqlangan o’zgarmas elektr toki zanjirlari uchun Kirxgof qoidalari. O’zgarmas tokning ishi va quvvati. JoulLens q onuni. Magnit maydon kuchlanganligi va induksiyasi. Tokli to’g’ri, aylanma va aylana o’tkazgichlar sistemasi (solenoid, toroid) magnit maydoni kuchlanganligi va induksiyasini hisoblash. Magnit maydoni kuchlanganligi va induksiyasi orasidagi bog’lanish. Muhitning magnit sindiruvchanligi. Moddalarning magnit xususiyatlari. Magnit maydoninng tokli o’tkazgichga ta’siri (Amper kuchi) va harakatdagi zaryadga ta’siri (Lorens kuchi). Xoll effekti. Parallel toklarning o’zaro ta’siri. Magnit oqimi. Elektromagnit induksiya qonuni. Tinch turgan berk konturda va harakatdagi o’tkazgichda induksiyalanadigan elektr toki (EYuK)ni hisoblash. O’zinduksiya va o’zaroinduksiya EYuK ni hisoblash. Magnit maydoni energiyasi va uning zichligi. O’zgaruvchan tok (kuchlanish)ning effektiv qiymati. Aktiv va reaktiv (induktiv va sig’im) qarshilikli o’zgaruvchan tok zanjiri parametrlarini hisoblash. O’zgaruvchan tokning ishi va quvatti. Tebranish konturning parametrini hisoblash. Elektronning metalldan chiqish ishi. Termoelektron emissiya. Elektron lampalar. Metallarda kontakt hodisalari. Termo-EYuK ni hisoblash. Elektrolitlarda 14 elektr toki. Elektroliz uchun Faradey qonunlari. Gazlarda elektr toki. Nomustaqil va mustaqil gaz razryadlari. b) Laboratoriya mashg’ulotlari bo’iyicha (60 soat). Elektrostatik maydoni o’rganish. O’zgaruvchan tokda ishlaydigan Uitson ko’prigi yordamida kondensatorning sig’imini aniqlash. Elektr o’lchash asboblarini o’rganish. (Ampermetr va voltmetrni darajalash). O’zgarmas tok ko’prigi yordamida o’tkazgichlarning qarshiligini aniqlash. O’zgarmas tokning murakkab zanjiri qonunlarini o’rganish. Akkumulyatorlar batareyasining foydali quvvatini va FIKni iste’mol qilinayotgan tok kuchiga bo’lgan bog’lanishini aniqlash. Magnit maydoni induksiyasini aniqlash. Metall (mis) qarshiligining temperaturaga bog’liqligini o’rganish. Metall termoparani darajalash va uning termoelektr yurituvchi kuchini aniqlash. Faradey soni va elektronning zaryadini aniqlash (Misning elektroximiyaviy ekvivalentini aniklash). Tangens-bussol yordamida Yer magnit maydonining gorizontal tashkil yetuvchisini aniqlash. O’zinduksiya koeffisiyenti va sig’imni o’lchash hamda o’zgaruvchan tok zanjiri uchun Om qonunini tekshirish.
Xulosa:
Aktiv (rеzitiv) qarshilik - agar zanjir elеmеntida enеrgiyaning qaytmas yutilish hоdisasi kuzatilsa, bu elеmеntning qarshiliti aktiv (rеzitiv) qarshilik, aks hоlda, uning qarshiligi rеaktiv qarshilik dеyiladi. Rеaktiv qarshilikda enеrgiya yutilmaydi, balki to`planadi. Sodda tebranish konturi- C sig’im va L induktivlik g’altagidan tashkil topgan kontur. Gers elektromagnit to’lqinlar yordamida axborot almashinish ya’ni telekommunikatsiya sohasiga juda ko’p foydali ishlarni bajardi . Yopiq tebranis konturini tahrirlab ochiq tebranish konturini yaratdi va u orqali elektromagnit maydon hosil qila oldi . Gers vibratory yordamida 0.6 m dan 10 m gacha to’lqin uzunlikli yassi to’lqinlar hosil qilindi va elektromagnit to’lqinlar ko’ndalang to’lqinlar ekanligi namoyon bo’ldi .
To’lqin frontining bo’laklardan iborat mavhum manmalar chiqaradigan ikkilamchi to’lqinlar interferensiyasining natijasi sifstida qarash mumkin , bu mavhum manbalar kogerent to’lqinlar chiqaradi va ular fazoning istalgan nuqtasida interferensiyaga kirishib bir – birlarini kuchaytirishlari yoki so’ndirishlari mumkin . Frenel o’z prinsipiga binoan to’lqin frontini shunday bo’laklarga bo’lishni taklif qildiki bunda qo’shni zonalardan qaralayotgan nuqtaga yetib kelayotgan to’lqinlarning fazalari qarama – qarshi yani = va demak yo’l farqi = \2 ga teng bo’lsin .Natijada ikita qo’shni zonaning qaralayotgan nuqtada hosil qiladigan tebranishlari bir – birini so’ndiradi . Frenel zonalari soni juft bo’lsa =a Sin =2m \2, (m=1,2,3…), B nuqtada difraksion minimum (to’la qorong’lik ) , agar Frenel zonalari soni toq bo’lsa =a Sin =(2m+1) \2, (m=1,2,3…), bitta kompensatsiyalanmagan zonaga mos keluvchi difraksion maksimum kuzatiladi.
|
| |
