|
FM SİQNALLARININ AÇIQLANMASI
|
| bet | 27/33 | | Sana | 30.01.2024 | | Hajmi | 2,78 Mb. | | #148301 |
Bog'liq az Конспект ТЭС 2 сем22 FM SİQNALLARININ AÇIQLANMASI
22.1 Tezlik detektorlarının iş prinsipi
Tezlik detektoru (FD) çıxış gərginliyi giriş siqnalının tezliyindən asılı olan bir cihazdır.
FM siqnalından modulyasiya edən siqnalı bərpa etmək üçün yalnız qeyri-xətti cihaz kifayət deyil, çünki hər hansı bir NE-nin FM siqnalına cavabında yalnız daşıyıcı tezliyin modulyasiya edilmiş harmonikləri var və aşağı tezlikli komponentlər yoxdur.
Bunu sübut etmək üçün FM siqnalının qeyri-xətti çevrilməsini nəzərdən keçirək. NE-nin cərəyan-gərginlik xarakteristikasını polinomla yaxınlaşdıraq:
,
Harada .
Məlum oldu ki, NE cərəyanında aşağı tezlikli məlumat komponenti yoxdur:
Buna görə də, FM siqnalının əlavə çevrilməsi tələb olunur. BH-lər sonradan çevrilmiş modulyasiya növünün aşkarlanması ilə FM-i başqa bir modulyasiya növünə çevirmək prinsipi əsasında fəaliyyət göstərir. FM çevrilmələrinin xarakterindən asılı olaraq tezlik-amplituda, tezlik-faza və tezlik-pulse detektorları fərqləndirilir.
Tezlik-amplituda detektorlarında siqnal tezliyindəki dəyişiklik qan təzyiqi ilə sərbəst buraxılan amplituda dəyişikliyinə çevrilir. Faza-tezlik detektorlarında tezliyin dəyişməsi iki gərginlik arasında faza yerdəyişməsinin dəyişməsinə çevrilir, sonra isə faza aşkarlanır. Nəbz tezliyi detektorlarında FM siqnalı aşağı keçid filtrindən və ya hesablama dövrəsindən istifadə edərək sonrakı aşkarlama ilə nəbz modulyasiyası növlərindən birinə çevrilir.
22.2 Tezlik-amplituda detektorları
Şəkil 22.1 – Dəyişdirilmiş salınım dövrəsi olan qara dəliyin sxematik diaqramı .
FM siqnalının çevrilməsi siqnalın daşıyıcı tezliyinə ( ) nisbətən detunlaşdırılan salınan dövrədə həyata keçirilir . Konturun detuning miqdarı tezlik sapmasından daha çox seçilir: . Qəbul edilən siqnalın tezliyi dəyişdikdə, dövrənin gərginlik ötürmə əmsalı dəyişir , nəticədə dövrədə gərginlik amplitüdü dəyişir və FM salınımı amplituda-tezlik modulyasiyasına (AFM) çevrilir . Dövrədən gələn gərginlik xətti IM-ə verilir, onun çıxışı aşağı tezlikli siqnaldır .
Şəkil 22.2 – Qara dəliyin işinin vaxt diaqramları, əgər dövrənin rezonans xarakteristikasının ( ) sol qolunda işləmə nöqtəsi seçilibsə.
Nəzərə alınan qara dəliyin detektor xarakteristikası, yəni detektorun çıxışında sabit gərginliyin onun girişindəki modullaşdırılmamış yüksək tezlikli siqnalın tezliyindən asılılığı Şəkil 22.3-də verilmişdir.
Şəkil 22.3 – Nəzərə alınanın detektor xarakteristikası
BH: 1 - ; 2 - .
Qüsur:
- detektor xarakteristikası əhəmiyyətli qeyri-xəttiliyə malikdir (çünki tək salınan dövrə rezonans xarakteristikasının əhəmiyyətsiz xətti hissəsinə malikdir), yəni. orijinal siqnalın əhəmiyyətli asimmetrik qeyri-xətti təhrifləri ilə xarakterizə olunur.
Qeyri-xətti təhriflərin azaldılması dövrənin keyfiyyət amilini azaltmaqla və ya daha mürəkkəb detektor sxemlərindən istifadə etməklə əldə edilir.
Şəkil 22.4 – İki detunlaşdırılmış dövrəyə malik qara dəliyin sxematik diaqramı.
Belə bir qara dəlik, giriş siqnalının daşıyıcı tezliyinə nisbətən simmetrik olaraq detunasiya edilmiş tək dövrəli iki qara dəlikdən ibarətdir. -ilk qara dəliyin dövrəsi tezliyə , -dövrə isə tezliyə köklənir .
Qara dəlik əməliyyatı prosesində üç əsas halı ayırd etmək olar:
- aşkarlanan siqnalın tezliyi daşıyıcı tezliyinə bərabərdir . Bu vəziyyətdə, dövrələrdəki gərginlik amplitüdləri eynidır , diodlardan keçən cərəyanlar da bərabərdir və rezistorlarda eyni gərginlik yaradır və cərəyanlar əks istiqamətdədir, onda detektorun çıxışındakı gərginlik bu gərginliklər arasındakı fərqə bərabərdir ;
- aşkarlanan siqnalın tezliyi daşıyıcı tezliyindən yüksəkdir . Bu halda: , , , ;
- aşkar edilən siqnalın tezliyi daşıyıcı tezliyindən aşağıdır . Bu halda: , , , .
Şəkil 22.5 – Detunlaşdırılmış sxemlərin rezonans əyriləri.
Nəzərdən keçirilən qara dəliyin detektor xarakteristikası Şəkil 22.6-da verilmişdir.
Şəkil 22.6 - Nəzərdən keçirilən qara dəliyin detektor xarakteristikası: 1 – birinci və ikinci dövrələrin tənzimləmə tezlikləri: və ; 2 – birinci və ikinci dövrələrin tənzimləmə tezlikləri: və .
Üstünlüklər:
- detektor xarakteristikasının əhəmiyyətli bir xətti bölməsi var, bunun sayəsində aşkarlama təhrif olmadan baş verir.
Qüsur:
- istehsal və konfiqurasiyada çətinlik.
|
| |
